Ekonomik Özgürlüğe Etki Eden Faktörler: Yükselen Piyasa Ekonomileri İçin Panel Veri Analizi

YAĞIŞ, Onur; Yücesan, Mesut

Ekonomik Özgürlüğe Etki Eden Faktörler: Yükselen Piyasa Ekonomileri İçin Panel Veri Analizi

Mesut YÜCESAN, (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Lapseki Meslek Yüksekokulu, Finans, Bankacılık ve Sigortacılık Bölümü, Çanakkale, Türkiye)

Onur YAĞIŞ (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi, İktisat Bölümü, Çanakkale, Türkiye)

Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi

3 0

Yıl: 2020 Cilt: 10 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 691 - 711 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 12-10-2021

Ekonomik Özgürlüğe Etki Eden Faktörler: Yükselen Piyasa Ekonomileri İçin Panel Veri Analizi

Öz:

Bu çalışma seçilmiş 15 yükselen piyasa ekonomisi üzerinde ekonomik özgürlüğe etki edenfaktörlerin belirlenmesi amacı ile yapılmıştır. 2000-2017 yılları arasında yıllık veriler kullanılarakyatay kesit bağımlılığını göz önünde bulunduran panel veri analizi yöntemi kullanılmıştır. Kurulanmodelde bağımlı değişken olarak ekonomik özgürlük değişkeni kullanılırken bağımsız değişkenlerise ekonomik büyüme, enflasyon, yurtiçi tasarruf, devlet harcamaları ve ticaret özgürlüğü olarakbelirlenmiştir. Ekonomik özgürlük, devlet harcamaları ve ticaret özgürlüğü verileri Fraser Instituteveri tabanından elde edilirken ekonomik büyüme, enflasyon ve yurtiçi tasarruf değişkenleri DünyaBankası veri tabanından temin edilmiştir. Serilerin durağanlığı; yatay kesit bağımlılığını ve ortakfaktörleri göz önünde bulunduran ikinci kuşak birim kök testlerinden Hadri-Kurozumi (2012)testiyle incelenirken eşbütünleşme ilişkisinin varlığı ise Westerlund (2008) tarafından geliştirilenDurbin-H (Durbin-Hausman) testi ile analiz edilmiştir. Sonuçlara göre ekonomik büyümenin,devlet harcamalarının ve ticaret özgürlüğünün ekonomik özgürlük üzerinde istatistiki olarakanlamlı ve pozitif etkiler yarattığı görülmektedir. Söz konusu pozitif ilişki literatürdekiçalışmaların büyük bir kısmına uyumluluk göstermektedir.

Anahtar Kelime:

Effects on the Freedom of Economic: Panel Data Analysis For Rising Market Economie

Öz:

This study was conducted to determine the factors affecting economic freedom on 15 selected emerging market economies. Analysis was performed between 2000 and 2017 by using panel data analysis method considering horizontal cross-sectional dependence. The established model, the economic freedom was used as the dependent variable while the independent variables were determined as economic growth, inflation, domestic savings, government expenditures and trade freedom. The data of the variables used in the model were obtained from Fraser Institute and World Bank databases.Stability of series; Horizontal cross-sectional dependence and common factors taking into account the second generation unit root test Hadri-Kurozumi (2012) test was examined. The existence of cointegration relationship was analyzed by Durbin-H (DurbinHausman) test developed by Westerlund (2008). It is seen that economic growth, government expenditures and freedom of trade have statistically significant and positive effects on economic freedom. This positive relationship is compatible with most of the studies in the literature. Keywords: Economic freedom, economic growth, inflation, domestic savings, government spending.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Acar, M, (2010). Serbest ticaret, ekonomik özgürlükler ve refah. Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 53, 1-28.
Akıncı, M., Yüce, G. ve Yılmaz, Ö (2014). Ekonomik özgürlüklerin iktisadi büyüme üzerindeki etkileri: Bir panel veri analizi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 14, Sayı 2.
Altıntaş, H. Ve Mercan, M., (2015). AR-GE harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: OECD ülkeleri üzerine yatay kesit bağımlılığı altında panel eşbütünleşme analizi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt: 70, No: 2, 345-376.
Ashby, N. J., & Sobel, R. S. (2008). Income ınequality and economic freedom in the U.S. States. Public Choice, 134(3-4), 329-346.
Başkaya, A. ve Ö. Manan, (2009). Ekonomik özgürlükler ve demokrasi ile ekonomik performans arasındaki ilişkinin zaman serileri ile analizi: Türkiye örneği, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 5(10), 47- 76.
Breusch, Trevor; Pagan, Adrian (1980). The lagrange multiplier test and ıts applications to model specification in econometrics. Review of Economic Studies, 47 (1), 239-253.
Çetanak, Ö, Özlem ve Işık, Mine (2016). Ekonomik özgürlükler ile ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkisi: OECD ülkeleri üzerine bir uygulama. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 6 (1),1-16.
Eberhardt, Markus ve Stephen Bond (2009). Cross-section dependence in nonstationary panel models: A novel estimator, MPRA (Munich Personal RePEc Archive), Paper No: 17692. http://mpra.ub.unimuenchen.de/17692/ (16.04.2019).
Fraser Institute (2019) “Understanding Economic Freedom” (https:// www.fraserinstitute.org/economic-freedom/history-of-free-theworld,Erişim Tarihi: 10.06.2019).
Göçer, İ. (2013). Ar-Ge harcamalarının yüksek teknolojili ürün ihracatı, dış ticaret dengesi ve ekonomik büyüme üzerindeki etkileri. Maliye Dergisi, (165), 215-240.
Güney, Taner (2017). Türkiye ve BRICS ülkelerinde ekonomik özgürlüğün ekonomik büyüme üzerindeki etkisi. International Review of Economics And Managment, Volume 5, Number 2, 30-47.
Hadri, K., & Kurozumi, E. (2012). A simple panel stationarity tests ın the presence of cross-sectional dependence. Economics Letters, 115(1), 31– 34.
Justesen, M. K. (2008). The effect of economic freedom on growth revisited: New Evidence on causality from a panel of countries 1970-1999. European Journal of Political Economy, 24(3), 642-660.
Kılıç, Cüneyt & Balan, Feyza (2014). Economic freedom, ınflation rate and their ımpact on economic growth: A panel data analysis. Romanian Journal of Economic Forecasting XVII (1), 160-176.
Kılıç, Cüneyt & Balan, Feyza (2018). Is There an environmental kuznets ınvertedu shaped curve?. Panoeconomicus, Vol. 65, Issue 1, 79-94.
Mahmood, K., Azid, T., Chaudhry, I. S., Faridi, M. Z. (2010). Impact of economic freedom on econo- mic growth: The case of some selected SAARC member countries. International Research Journal of Finance and Economics, 52, 7-16.
Panahi, H., Assadzadeh, A., & Refaei, R. (2014). Economic freedom and economic growth in mena countries. Asian Economic and Financial Review, 4(1), 105.
Pesaran, H.M.; T. Yamagata (2008). Testing slope homogeneity in large panels. Journal of Econometrics, 142, 50-93.
Sağlam, Y., Egeli, A, H ve Egeli, P. (2017). Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde ar&ge harcamaları ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Panel veri analizi. Sosyoekonomi, Vol. 25(31), 149-165.
Sucu, B, Muhammed (2017). Yükselen piyasa ekonomilerinde ekonomik özgürlük, büyüme ve kalkınma ilişkisi: Bir panel veri analizi. Bulletin of Economic Theory and Analysis, Volume II, Issue 2, 135-167.
Tunçsiper, B., & Biçen, Ö. F. (2014). Ekonomik özgürlükler ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin panel regresyon yöntemiyle incelenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 9(2), 25-46.
World Bank (WB), (2019), “World Development Indicators”, http://databank.world bank.org/data/source/world-development-indicators, Erişim Tarihi: 20.05.2019
Westerlund, Joakim (2008). Panel cointegration tests of the fisher effect. Journal of Applied Econometrics, 23(2), pp.193-233.
Williamson, Claudia R. ve Rachel L. Mathers (2011), Economic freedom, culture and growth, Public Choice, 148(3-4), 313-335.

APA	Yücesan M, YAĞIŞ O (2020). Ekonomik Özgürlüğe Etki Eden Faktörler: Yükselen Piyasa Ekonomileri İçin Panel Veri Analizi. , 691 - 711.
Chicago	Yücesan Mesut,YAĞIŞ Onur Ekonomik Özgürlüğe Etki Eden Faktörler: Yükselen Piyasa Ekonomileri İçin Panel Veri Analizi. (2020): 691 - 711.
MLA	Yücesan Mesut,YAĞIŞ Onur Ekonomik Özgürlüğe Etki Eden Faktörler: Yükselen Piyasa Ekonomileri İçin Panel Veri Analizi. , 2020, ss.691 - 711.
AMA	Yücesan M,YAĞIŞ O Ekonomik Özgürlüğe Etki Eden Faktörler: Yükselen Piyasa Ekonomileri İçin Panel Veri Analizi. . 2020; 691 - 711.
Vancouver	Yücesan M,YAĞIŞ O Ekonomik Özgürlüğe Etki Eden Faktörler: Yükselen Piyasa Ekonomileri İçin Panel Veri Analizi. . 2020; 691 - 711.
IEEE	Yücesan M,YAĞIŞ O "Ekonomik Özgürlüğe Etki Eden Faktörler: Yükselen Piyasa Ekonomileri İçin Panel Veri Analizi." , ss.691 - 711, 2020.
ISNAD	Yücesan, Mesut - YAĞIŞ, Onur. "Ekonomik Özgürlüğe Etki Eden Faktörler: Yükselen Piyasa Ekonomileri İçin Panel Veri Analizi". (2020), 691-711.

APA	Yücesan M, YAĞIŞ O (2020). Ekonomik Özgürlüğe Etki Eden Faktörler: Yükselen Piyasa Ekonomileri İçin Panel Veri Analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 691 - 711.
Chicago	Yücesan Mesut,YAĞIŞ Onur Ekonomik Özgürlüğe Etki Eden Faktörler: Yükselen Piyasa Ekonomileri İçin Panel Veri Analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 10, no.2 (2020): 691 - 711.
MLA	Yücesan Mesut,YAĞIŞ Onur Ekonomik Özgürlüğe Etki Eden Faktörler: Yükselen Piyasa Ekonomileri İçin Panel Veri Analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.10, no.2, 2020, ss.691 - 711.
AMA	Yücesan M,YAĞIŞ O Ekonomik Özgürlüğe Etki Eden Faktörler: Yükselen Piyasa Ekonomileri İçin Panel Veri Analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2020; 10(2): 691 - 711.
Vancouver	Yücesan M,YAĞIŞ O Ekonomik Özgürlüğe Etki Eden Faktörler: Yükselen Piyasa Ekonomileri İçin Panel Veri Analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2020; 10(2): 691 - 711.
IEEE	Yücesan M,YAĞIŞ O "Ekonomik Özgürlüğe Etki Eden Faktörler: Yükselen Piyasa Ekonomileri İçin Panel Veri Analizi." Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10, ss.691 - 711, 2020.
ISNAD	Yücesan, Mesut - YAĞIŞ, Onur. "Ekonomik Özgürlüğe Etki Eden Faktörler: Yükselen Piyasa Ekonomileri İçin Panel Veri Analizi". Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 10/2 (2020), 691-711.