48-72 Aylık çocuklar için Okul Öncesi İşitsel İşlemleme Testi (İŞTE)’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması

Elif KÜÇÜKOĞLU, (Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Temel Eğitim Bölümü, İstanbul, Türkiye)
Alev ÖNDER, (Bahçeşehir Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi, Temel Eğitim Bölümü, İstanbul, Türkiye)
Özgül POLAT (Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Temel Eğitim Bölümü, İstanbul, Türkiye)
Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi
41 3
Yıl: 2020 Cilt: 4 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 74 - 105 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.24130/eccd-jecs.1967202041186 İndeks Tarihi: 21-10-2021

48-72 Aylık çocuklar için Okul Öncesi İşitsel İşlemleme Testi (İŞTE)’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması

Öz:
: İşitsel işlemleme süreci çocukların işittiklerini algılama, yorumlama, anlama ve birbiriyleilişkilendirme şekilleriyle ilgili olan bilişsel becerilerdir. Bu çalışma okul öncesi dönem çocukların işitselişlemleme becerilerini değerlendirmek üzere geçerli ve güvenilir bir ölçme aracının geliştirilmesi amacıylatasarlanmıştır. İşitme engeli olmayan, 48-72 aylık çocuklar için geliştirilen Okul Öncesi İşitsel İşlemlemeTesti (İŞTE) listeleri, alan yazın taraması yapılarak hazırlanmıştır. Alan uzmanlarından alınan görüşlerdoğrultusunda test düzenlenmiş ve ardından Lawshe analizi uygulanarak yüzey ve kapsam geçerliliğisağlanmıştır (KGO=0.99, p<0.05). Örneklem, yaş, cinsiyet ve gelir grupları göz önünde bulundurularaktabakalı örnekleme deseniyle oluşturulmuştur. Test, araştırmacı tarafından İstanbul ilinde okul öncesieğitim alan 48-72 aylık 502 çocuğa uygulanmış, yapı geçerliliğinin sınanması için faktör analizi işlemleriöncesinde örneklem büyüklüğünün uygunluğunu belirleyebilmek amacıyla Kaiser-Meyer-Olkin Testiyapılmıştır (KMO=0.88; 2(231) =6905.36; p<0.01). Açımlayıcı faktör analizi sonucunda İŞTE’nin özdeğeri 1 ve 1 den fazla ( 1) olan 4 faktörlü bir yapıdan oluştuğu görülmüştür. Alt testler iç tutarlılıkkatsayıları; Ses Bilgisel Farkındalık: Aynı Sesle Başlayanlar (α=0.84), Ses Bilgisel Farkındalık: Aynı SesleBitenler (α=0.86), Kısa Süreli İşitsel Bellek (α=0.94), İşitsel Ayırt Etme (α=0.78) ve İŞTE toplamı(α=0.88) olarak hesaplanmıştır
Anahtar Kelime:

Validity and reliability study of Preschool Auditory Processing Test (PAPT) for 48-72 months children

Öz:
Auditory processing comprises the cognitive skills related to how children perceive, interpret, and understand what they hear and relate them with each other. This study is designed to develop a valid and reliable assessment device to evaluate the auditory processing skills of preschool children. Preschool Auditory Processing Test (İŞTE) lists developed for children of 48-72 months without impaired hearing have been prepared through a review of literature in the field. The test is issued according to the opinions taken from experts in the domain and then the face validity and content validity are ensured through Lawshe analysis (CVR=0.99, p<0.05). The researcher conducted the test on 502 children of 48-72 months, and a Kaiser-Meyer-Olkin Test was conducted to be able to determine the suitability of the sample size before factor analysis for construct validity test (KMO=0.88; 2 (231) =6905.36; p<0.01). As a result of exploratory factor analysis, it was seen that İŞTE consisted of a 4- factor structure with an eigenvalue of 1 and above 1 (1). Internal consistency coefficients of sub-tests were calculated as Phonemic Awareness: Alliteration (α=0.84), Phonemic Awareness: Rhyming (α=0.86), Short-Term Auditory Memory (α=0.94), Auditory Discrimination (α=0.78), and total İŞTE (α=0.88).
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aamondt, S., & Wang, S. (2011). Welcome to Your Child's Brain: How the Mind Grows from Conception to College. USA: Bloomsbury.
  • Akarsu, B. (2017). Modern Öğretim Teknolojisi ve Materyal Tasarımı. İstanbul: Cinius Yayınları.
  • American Speech-Language-Hearing Association. (2005). Auditory processing disorders. http://asha.org/policy adresinden 12 Haziran 2015 tarihinde erişilmiştir.
  • Atlı, S., ve Beyazıt, U. (2015). Bebeklik ve ilk çocukluk döneminde duyusal deneyimler. M. Yıldız Bıçakçı içinde, Bebeklik ve İlk Çocukluk Döneminde (0-36 Ay) Gelişim: Duyuların Gelişimi ve Desteklenmesi. Ankara: Eğiten Kitap Yayıncılık.
  • Barker, M., & Purdy, S. (2016). An initial investigation into the validity of a computer-based auditory processing assessment (Feather Squadron). International Journal of Audiology, 55, 173- 183.
  • Baş, T., ve Akturan, U. (2017). Sosyal Bilimlerde Bilgisayar Destekli Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Beaty, J., & Pratt, I. (2015). Early Literacy in Preschool and Kindergarden: A Multicultural Perspective. USA: Pearson.
  • Bellis, T. (2002). When The Brain Can't Hear: Unraveling The Mystery of Auditory Processing Disorder. New York: Pocket Books.
  • Best, J., & Kahn, J. (2017). Eğitimde Araştırma Yöntemleri. (O. Küksal, Dü.) Konya: Eğitim Yayınevi.
  • Bilavski, E., Shahar-Nissan, K., Pardo, J., Attias, J., & Amir, J. (2016). Hearing outcome of infants with congenital cytomegalovirus and hearing impairment. ADC Online First, 1-6.
  • Bilir, Ş., Bal, S., & Artan, İ. (1993). Anaokuluna devam eden 5-7 yaş grubundaki ileri derecede işitme özürlü çocukların işitsel algı gelişimlerinin incelenmesi. Aile ve Toplum, 1(3), 67-77.
  • Boets, B., Wouters, J., van Wieringen, A., & Ghesquire, P. (2007). Auditory processing, speech perception and phonological ability in pre-school children at high-risk for dyslexia: A longitudinal study of the auditory temporal processing theory. Neuropsychologia, 45(8), 1608- 1620.
  • Bulduk,S. (2014). Duyum ve algı. Editör:Sevda Bulduk Duyum ve Algı Psikolojisi içinde 1. Bölüm. Ankara: Nobel Tıp Kitapevleri
  • Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kİtabı. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi YAyınları.
  • Child, D. (2006). The Essentials of Factor Analysis. London: Continuum International Publishing.
  • Comrey, A., ve Lee, H. (1992). A first course in factor analysis. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
  • Çam, M.O., ve Baysan-Arabacı, L. (2010). Tutum ölçeği hazırlamada nitel ve nicel adımlar. Hemşirelikte Arama ve Geliştirme Dergisi, 2, 59-71.
  • Darıca, N., ve Şipal, F. (2011). İşitme Engelli Çocuklarda Gelişim Ve Eğitsel Müdahale. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
  • Dekerle, M., Meunier, F., N'Guyen, M.-A., Gillet-Perret, E., Lassus-Sangosse, D., & Donnadieu, S. (2018). Central auditory processing development in primary school children. International Journal of Phonetics and Audiology.
  • DeVellis, R. (2014). Ölçek Geliştirme Kuram ve Uygulamalar. (T. Totan, Dü.) Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Erbay, F. (2013). Dikkat toplama ve okuma olgunluğu değişkenlerinin altı yaş çocuklarının işitsel muhakeme ve işlem becerilerini yordama gücü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(1), 413-429.
  • Fraenkel, J., Wallen, N., & Hyun, H. (2015). How to Design ande Evaluate Research in Education. New York: Mc Graw Hill Education.
  • Gardner, M. (1993). Test of Auditory Reasoning And Processing Skills Manuel. Novato: Academic Therapy Publication.
  • Girgin, C., ve Kemaloğlu, Y. (2017). İşitme yetersizliği olan çocuklara yönelik eğitim ortamları ve eğitimlerine kullanılan iletişim yaklaşımları. H. Gürgür, & P. Şafak içinde, İşitme ve Görme Yetersizliği. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • Gliner, J., Morgan, G., & Leech, N. (2009). Research Methods in Applied Settings An Integrated Approach To Design And Analysis. London: Routledge.
  • Guilford, J. (1954). Psycometric Methods. New York: Mc Graw Hill.
  • İncesulu, A. (2017). İşitme sistemi ve anatomisi. Edt: Zerrin Turan, İşitmenin Doğası ve Yardımcı Teknolojiler içinde Bölüm 2. Ankara: Pegem Akademi.
  • Karakoç, F., ve Dönmez, L. (2014). Ölçek geliştirme çalışmalarında temel ilkeler. Tıp Eğitimi Dünyası(40), 9-18.
  • Karaman, G. (2013). Erken okuryazarlık becerilerini değerlendirme aracı'nın geliştirilmesi geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Karaman, G., ve Güngör-Aytar, A. (2016). Erken Okuryazarlık Becerilerini Değerlendirme Aracı’nın (EOBDA) geliştirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 516-541.
  • Kemaloğlu, Y. (2017). İşitme yetersizliği: tanım, sınıflama, yaygınlık ve nedenleri. Edt: Hasan Gürgür ve Pınar Şafak. İşitme ve Görme Yetresizliği içinde Bölüm 1 Ankara: Pegem Akademi.
  • Kujala, T. & Leminen, M. (2017). Low-level neural auditory discrimination dysfunctions in specific language impairment—A review on mismatch negativity findings. Developmental Cognitive Neuroscience(28), 65-75.
  • Liebenthal, E., Binder, J., Spitzer, S., Possing, E., & Medler, D. (2005). Neural substrates of phonemic perception. Cerebral Cortex.
  • Kuru, N. ve Koç Tüylü, D. (2019) İlkokula hazırlıkta erken okuryazarlık eğitimi. (Ed: Özgül Polat) Adım Adım İlkokula Başlamak: Okula Uyum ve Erken Okuryazarlık Eğitimi içinde Bölüm5. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Küçükoğlu, E. ve Tunçeli, İ.H.. (2019) İlkokula hazırbulunuşlukta algı eğitimi. (Ed: Özgül Polat) Adım Adım İlkokula Başlamak: Okula Uyum ve Erken Okuryazarlık Eğitimi içinde Bölüm 6. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Martin, N., & Brownell, R. (2005). Test of Auditory Processing Skills Manuel . California USA: Academic Theraphy Publications.
  • May, M. (2007). Sensation and perception. New York: Infobase Publishing.
  • Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü. (2013) Okul Öncesi Eğitim Programı. https://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/ooproram.pdf adresinden 20 Eylül 2013 tarihinde erişilmişti.
  • Milli Eğitim Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı. (2016). Milli Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim 2015/'16.https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_03/30044345_meb_istatistikle ri_orgun_egitim_2015_2016.pdf adresinden 10 Hazirazn 2015 tarihinde erişilmiştir.
  • Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu. (2016). 07.03.2016 tarih ve 12 sayılı İlköğretim Türkçe Dersi (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programında Değişiklik Yapılması'na ilişkin karar. https://ttkb.meb.gov.tr/kurulkararlari/fihristler/fihrist_2016.pdf adresinden 10 Hazirazn 2015 tarihinde erişilmiştir.
  • Møller, A. R. (2013). Hearing : Anatomy, Physiology, and Disorders of the Auditory System. San Diego, CA: Plural Publishing, Inc.
  • Moore, B. C. (2014). Auditory Processing Of Temporal Fine Structure: Effects Of Age And Hearing Loss. 5 Toh Tuck Link, Singapore: World Scientific Publishing Co. Pte. Ltd.
  • Niemitalo-Haapola, E., Haapala, S., Kujala, T., Raappana, A., Kujala, T., & Jansson-Verkasalo, E. (2017). Noise equally degrades central auditory processing in 2- and 4-year-old children. Journal of Speech, Language, and Hearing Research(60), 2297-2309.
  • Otaiba, S., Connor, C., Lane, H., Kosanovich, M., Schatscneider, C., Dyrlund, A., . . . Wright, T. (2008). Reading First kindergarten classroom instruction and students' growth in phonological awareness and letter naming–decoding fluency. Journal of School Psychology, 46, 281-314
  • Polat, Ö. (2013). Marmara İlköğretime Hazır Oluş Ölçeği El Kitabı. İstanbul. Polat-Unutkan, Ö. (2003). Marmara İlköğretime Hazır Oluş Ölçeği'nin geliştirilmesi ve standizasyonu. İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Polat-Unutkan, Ö. ve Oktay, A. (2004) Marmara İlköğretime Hazır Oluş Ölçeğinin geliştirilmesi ve standardizasyonu. (Development and standardization of Marmara School Readiness Inventory) First International Pre-School Education Congress . Marmara University. İstanbul: Yapa Publishing., 336-352.
  • Sarı, B., ve Aktan Acar, E. (2013). Erken Çocukluk Dönemi Fonolojik Duyarlılık Ölçeği’nin (EÇDFDÖ) geliştirilmesi ve psikometrik özellikleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(4), 2195-2215.
  • Sertel Berk, Ö., ve Özkul, H. (2014). Duyum ve ALgı Psikolojisi. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevleri.
  • Sönmez, V., ve Alacapınar, F.G. (2017). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Şencan, H. (2005). Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenirlik ve Geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Tepeli, K., Er Şahin, S., ve Erbay, F. (2018). Selçuk İşitsel Muhakeme ve İşlem Becerileri Testi (SİMİBT)’nin geliştirilmesi ve geçerlik-güvenirlik çalışması. International Journal of Education Sciences and Learning Technology, 1(2), 33-42.
  • Thompson, E., Carr, K., White-Schwoch, T., Otto-Meyer, S., & Kraus, N. (2017). Individual differences in speech-in-noise perception parallel neural speech processing and attention in preschoolers. Hearing Research(344), 148-157
  • Vanvooren, S., Poelmans, H., De Vosa, A., Ghesquière, P., & Wouters, J. (2017). Do prereaders’ auditory processing and speech perception predict later literacy? Research in Developmental Disabilities(70), 138-151.
  • White-Schwoch, T., Carr, K., Thompson, E., Anderson, S., Nicol, T., Bradlow, A., . . . Kraus, N. (tarih yok). Auditory processing in noise: A preschool biomarker for literacy. PLOS Biology, 13(7), 1-17.
  • Yazıcıoğlu, Y., ve Erdoğan, S. (2004). Spss uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Detay Yayınları.
  • Yurdugül, H. (2005). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerlik indekslerinini kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, http://yunus.hacettepe.edu.tr/~yurdugul/3/indir/PamukkaleBildiri.pdf
APA KÜÇÜKOGLU E, ONDER A, POLAT Ö (2020). 48-72 Aylık çocuklar için Okul Öncesi İşitsel İşlemleme Testi (İŞTE)’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. , 74 - 105. 10.24130/eccd-jecs.1967202041186
Chicago KÜÇÜKOGLU ELIF,ONDER ALEV,POLAT Özgül 48-72 Aylık çocuklar için Okul Öncesi İşitsel İşlemleme Testi (İŞTE)’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. (2020): 74 - 105. 10.24130/eccd-jecs.1967202041186
MLA KÜÇÜKOGLU ELIF,ONDER ALEV,POLAT Özgül 48-72 Aylık çocuklar için Okul Öncesi İşitsel İşlemleme Testi (İŞTE)’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. , 2020, ss.74 - 105. 10.24130/eccd-jecs.1967202041186
AMA KÜÇÜKOGLU E,ONDER A,POLAT Ö 48-72 Aylık çocuklar için Okul Öncesi İşitsel İşlemleme Testi (İŞTE)’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. . 2020; 74 - 105. 10.24130/eccd-jecs.1967202041186
Vancouver KÜÇÜKOGLU E,ONDER A,POLAT Ö 48-72 Aylık çocuklar için Okul Öncesi İşitsel İşlemleme Testi (İŞTE)’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. . 2020; 74 - 105. 10.24130/eccd-jecs.1967202041186
IEEE KÜÇÜKOGLU E,ONDER A,POLAT Ö "48-72 Aylık çocuklar için Okul Öncesi İşitsel İşlemleme Testi (İŞTE)’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması." , ss.74 - 105, 2020. 10.24130/eccd-jecs.1967202041186
ISNAD KÜÇÜKOGLU, ELIF vd. "48-72 Aylık çocuklar için Okul Öncesi İşitsel İşlemleme Testi (İŞTE)’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması". (2020), 74-105. https://doi.org/10.24130/eccd-jecs.1967202041186
APA KÜÇÜKOGLU E, ONDER A, POLAT Ö (2020). 48-72 Aylık çocuklar için Okul Öncesi İşitsel İşlemleme Testi (İŞTE)’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 4(1), 74 - 105. 10.24130/eccd-jecs.1967202041186
Chicago KÜÇÜKOGLU ELIF,ONDER ALEV,POLAT Özgül 48-72 Aylık çocuklar için Okul Öncesi İşitsel İşlemleme Testi (İŞTE)’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi 4, no.1 (2020): 74 - 105. 10.24130/eccd-jecs.1967202041186
MLA KÜÇÜKOGLU ELIF,ONDER ALEV,POLAT Özgül 48-72 Aylık çocuklar için Okul Öncesi İşitsel İşlemleme Testi (İŞTE)’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, vol.4, no.1, 2020, ss.74 - 105. 10.24130/eccd-jecs.1967202041186
AMA KÜÇÜKOGLU E,ONDER A,POLAT Ö 48-72 Aylık çocuklar için Okul Öncesi İşitsel İşlemleme Testi (İŞTE)’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi. 2020; 4(1): 74 - 105. 10.24130/eccd-jecs.1967202041186
Vancouver KÜÇÜKOGLU E,ONDER A,POLAT Ö 48-72 Aylık çocuklar için Okul Öncesi İşitsel İşlemleme Testi (İŞTE)’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi. 2020; 4(1): 74 - 105. 10.24130/eccd-jecs.1967202041186
IEEE KÜÇÜKOGLU E,ONDER A,POLAT Ö "48-72 Aylık çocuklar için Okul Öncesi İşitsel İşlemleme Testi (İŞTE)’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması." Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 4, ss.74 - 105, 2020. 10.24130/eccd-jecs.1967202041186
ISNAD KÜÇÜKOGLU, ELIF vd. "48-72 Aylık çocuklar için Okul Öncesi İşitsel İşlemleme Testi (İŞTE)’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması". Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi 4/1 (2020), 74-105. https://doi.org/10.24130/eccd-jecs.1967202041186
Sayfa Oluşturulma Tarihi
17-04-2024 21:45

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları