Yıl: 2020 Cilt: 8 Sayı: 24 Sayfa Aralığı: 399 - 424 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 08-12-2021

BİR SÜRGÜN ROMANINDA YAŞANAN MEDENİYET KRİZİNİN DEĞERLER EĞİTİMİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ

Öz:
Bu çalışmanın amacı, Bir Sürgün romanında Dr. Hikmet’in yaşamış olduğu medeniyet krizini değerler eğitimi açısından incelemektir. Bu nedenle Dr. Hikmet’in bir Doğulu olarak Batıya ulaşma isteği İzmir, İstanbul ve Paris üçgeni içerisinde ele alınmış olup değerler dünyasında yaşadığı değişimler medeniyet krizi çerçevesinde irdelenmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Çalışma evrenini Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun romanları oluşturmaktadır. Araştırmada amaçlı örneklem yoluna gidilmiş olup Bir Sürgün romanı ele alınmıştır. Dr. Hikmet’in Batı medeniyetine dair tahayyül ettiği terakki ve tekâmül anlayışı ve Paris’te yaşadığı hayal kırıklıkları Spranger’in değerler sınıflandırmasıyla tespit edilmiştir. Romandan elde edilen değer çözümlemeleri için içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Bu çerçevede, ele alınan romanda Dr. Hikmet’in Paris deneyimi sosyal, kültürel ve politik açılardan incelenmiştir. Ayrıca bu deneyimlerin meydana getirdiği değişimler değerler dünyası bakımından ele alınmıştır. Çalışmada Dr. Hikmet’in bir Jön Türk sempatizanı olarak Paris’e giderken Batıyı uygarlığın merkezi ve zirvesi olarak nitelendirdiği tespit edilmiştir. Ancak Paris’te tanıştığı Ragıp Bey, ihtilal yanlısı Jön Türkler ve kendilerine tepeden bakan Batılılar karşısında derin bir hayal kırıklığına uğradığı görülmüştür. Ayrıca Dr. Hikmet’in Batı medeniyetine dair kitaplardan imrenerek okuduğu hiçbir şeyi Paris’te bulamadığı görüşü hâkim olmuştur. Dolayısıyla Dr. Hikmet tarafından Batıya duyulan hayranlığın yavaş yavaş rahatsız edici bir etkiye neden olduğu ve iç dünyasında endişelere yol açtığı anlaşılmıştır. Sonuç olarak Dr. Hikmet’in değerler dünyası, Batı medeniyetini taklit etmeye çalışmanın bireyleri köksüzleştirdiği anlayışını ortaya koymuş ve medeniyet krizini aşmanın değerlere sahip çıkmakla mümkün olacağı vurgusunda bulunmuştur. Bu çerçevede medeniyet krizine neden olan arada kalmışlık hissinin ancak öze dönmekle sükûn bulacağı görüşünü hâkim olmuştur.
Anahtar Kelime:

EXAMINATION OF CIVILIZATION CRISIS IN BİR SÜRGÜN NOVEL IN THE CONTEXT OF THE EDUCATION OF VALUES

Öz:
The aim of this research is to examination of civilization crisis which Dr. Hikmet lived through in terms of values education. Therefore Dr. Hikmet's wish to reach the West as an Easterner was discussed within the triangle of Izmir, Istanbul and Paris. Document analysis method, one of the qualitative research methods, was used in the research. The population of the study was Yakup Kadri Karaosmanoğlu's novels. Bir Sürgün novel were selected from among the novels of this period through purposeful sampling. The perception of progress and evoluation of Dr. Hikmet’s about Western civilization were determined by Spranger's classification of values. Content analysis method was used for value analysis in novel. In this context, Dr. Hikmet's experience in Paris has been examined from social, cultural and political perspectives. In addition, the changes caused by these experiences are discussed in terms of values. In the study, it was determined that Hikmet, as a Young Turk sympathizer, described the West as the center and peak of civilization in Paris. However, it was observed that he was deeply disappointed with Ragıp Bey whom he met in Paris, the pro-revolution Young Turks and the Westerners who looked down on them. In addition to was understood that Dr. Hikmet could not find anything which he read from the books on Western civilization in Paris. Therefore, it was understood that Hikmet's admiration for the West causes anxiety. As a result, it was understood that trying to imitate Western civilization rooted individuals and it dragged into a gap between two civilizations. However it is possible to overcome the crisis of civilization by protecting the values. In this context, the feeling of inbetween, which causes the civilization crisis will only end by returning to the essence.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ADIVAR, H. E. (1966). Sinekli Bakkal, İstanbul: Uycan Matbaası Ahmet Mithat Efendi. (1999). Jön Türk, Ankara: Akçağ Yayınları.
  • AKGÜL, M. (1999). Türk Modernleşmesi ve Din, Konya: Çizgi Yayınları.
  • ANDI, M. F. (2005). Bir Medeniyet Algılaması Olarak Ahmed Midhat Efendi'nin Paris'i. İlmî Araştırmalar, (20), 7-25.
  • AYDAR, Ö. (2015). Osmanlı Devleti'nde İlk Sosyalizm Tartışmaları ve İlk Sosyalist Örgütlenmeler. Atatürk Dergisi, 4 (2).
  • BAŞAR, H. (2011). Sınıf Yönetimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • BEİLL, B. (2003). İyi Çocuk, Zor Çocuk “Doğru Davranışlar Çocuklara Nasıl Kazandırılır?”, (Çeviren. C. Yorulmaz). Ankara: Arkadaş Yayınevi.
  • BİLGİSEVEN, A. K. (1994). Sosyal İlimler Metodolojisi, İstanbul: Filiz Kitabevi.
  • BOZDAĞ, İ. (1975). Sultan Abdülhamit’in Hatıra Defteri, İstanbul: Kervan Yayınları.
  • EKİZ, D. (2003). Eğitimde Araştırma Yöntem ve Metotlarına Giriş, Nitel, Nicel ve Eleştirel Kuram Metodolojileri, Ankara: Anı Yayıncılık.
  • ERTUĞRUL, H. (2005). Kültürümüzü Etkileyen Okullar, İstanbul: Nesil Yayınları.
  • HOCAOĞLU, D. (2015). Düşük Şiddetli Devrim, İstanbul: Kocav Yayınları. Karaosmanoğlu, Y. K. (1999). Bir Sürgün, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • KESKİN, Y. (2016), Değerlere Genel Bakış: Tanımı, Özellikleri, İşlevi ve Sınıflandırılması, Teoriden Pratiğe Değerler Eğitim, (Editör: Mustafa Köylü), Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • KOCABAŞ, S. (1991). Jön Türkler Nerede Yanıldı?, İstanbul: Vatan Yayınları. Krippendorff, K. (2004). Content Analysis an Introduction to Tts Methodologgy, USA: Sage Puplications.
  • MARSHALL, C. ve Rossman, G. B. (2006). Designing Qualitattive Research, California: Sage Puplication.
  • O’LEARY, Z. (2004). The Essential Guide to Doing Research, London: SAGE Publications Ltd.
  • OKAY, O. (2008). Batı Medeniyeti Karşısında Ahmed Midhat Efendi, İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • RUDE, G. (2005). Fransız Devrimi, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • SALLABAŞ, M. E. (2012). Ömer Seyfettin Hikâyelerinin Türkçe Öğretiminde Değer Aktarımı Bakımından İncelenmesi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, s.59-68.
  • TURAL, S. (2019). Türk Edebiyatının Dekadansla İmtihanı, Cins Dergisi, s.35-37.
  • TURHAN. M. (2015). Kültür Değişmeleri, İstanbul: Altınordu Yayınları.
  • TURNER, T. N. (1999). Essentials of Elementary Social Studies, Boston: Allynand Bacon
  • ÜLGENER, S. (2006). Zihniyet, Aydınlar ve İzm/ler, İstanbul: Derin Yayınları.
  • YAZICI, K. (2006). Değerler Eğitimine Genel Bir Bakış. Türklük Bilimi Araştırmaları, 19(19), 499.
APA YAŞAR E (2020). BİR SÜRGÜN ROMANINDA YAŞANAN MEDENİYET KRİZİNİN DEĞERLER EĞİTİMİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ. , 399 - 424.
Chicago YAŞAR ENES BİR SÜRGÜN ROMANINDA YAŞANAN MEDENİYET KRİZİNİN DEĞERLER EĞİTİMİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ. (2020): 399 - 424.
MLA YAŞAR ENES BİR SÜRGÜN ROMANINDA YAŞANAN MEDENİYET KRİZİNİN DEĞERLER EĞİTİMİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ. , 2020, ss.399 - 424.
AMA YAŞAR E BİR SÜRGÜN ROMANINDA YAŞANAN MEDENİYET KRİZİNİN DEĞERLER EĞİTİMİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ. . 2020; 399 - 424.
Vancouver YAŞAR E BİR SÜRGÜN ROMANINDA YAŞANAN MEDENİYET KRİZİNİN DEĞERLER EĞİTİMİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ. . 2020; 399 - 424.
IEEE YAŞAR E "BİR SÜRGÜN ROMANINDA YAŞANAN MEDENİYET KRİZİNİN DEĞERLER EĞİTİMİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ." , ss.399 - 424, 2020.
ISNAD YAŞAR, ENES. "BİR SÜRGÜN ROMANINDA YAŞANAN MEDENİYET KRİZİNİN DEĞERLER EĞİTİMİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ". (2020), 399-424.
APA YAŞAR E (2020). BİR SÜRGÜN ROMANINDA YAŞANAN MEDENİYET KRİZİNİN DEĞERLER EĞİTİMİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 8(24), 399 - 424.
Chicago YAŞAR ENES BİR SÜRGÜN ROMANINDA YAŞANAN MEDENİYET KRİZİNİN DEĞERLER EĞİTİMİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi 8, no.24 (2020): 399 - 424.
MLA YAŞAR ENES BİR SÜRGÜN ROMANINDA YAŞANAN MEDENİYET KRİZİNİN DEĞERLER EĞİTİMİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, vol.8, no.24, 2020, ss.399 - 424.
AMA YAŞAR E BİR SÜRGÜN ROMANINDA YAŞANAN MEDENİYET KRİZİNİN DEĞERLER EĞİTİMİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi. 2020; 8(24): 399 - 424.
Vancouver YAŞAR E BİR SÜRGÜN ROMANINDA YAŞANAN MEDENİYET KRİZİNİN DEĞERLER EĞİTİMİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi. 2020; 8(24): 399 - 424.
IEEE YAŞAR E "BİR SÜRGÜN ROMANINDA YAŞANAN MEDENİYET KRİZİNİN DEĞERLER EĞİTİMİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ." Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 8, ss.399 - 424, 2020.
ISNAD YAŞAR, ENES. "BİR SÜRGÜN ROMANINDA YAŞANAN MEDENİYET KRİZİNİN DEĞERLER EĞİTİMİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ". Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi 8/24 (2020), 399-424.