Yıl: 2019 Cilt: 17 Sayı: 66 Sayfa Aralığı: 74 - 107 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 05-12-2021

KONUT SORUNUNA DEVLETİN MÜDAHALE ARACI OLARAK EMLAK BANKASI

Öz:
Geçmişte olan geçmişte mi kalmalı yoksa geçmiş deneyimlerden ders mi çıkarmalı? Tarih, elbette egemenler tarafından yaz(dır)ılır ama bu tarih yazımı belleksizleştirmeye hizmet ediyorsa tersine çevirmek ve geçmişi unutturmamak gerekmez mi? Bu çalışmada ele alınan Emlak Bankası yaklaşık 20 yıl önce tasfiye proğramına alınarak bankacılık faaliyetleri sonlandırıldı. Sahip olduğu gayrimenkuller ise TOKİ’ye devredildi. Böylece, Atatürk ile başlayan modern mimari ve çağdaş kentçilik ilkelerini oluşturan bir dönem sona erdirilerek Emlak Bankası toplumsal bellekten silinmeye çalışıldı. Ancak, Türkiye’nin kentsel dokularında halen izlerini görebiliriz. Ürettiği kent parçacıklarıyla varlığının sürmekte olduğunu söyleyebiliriz. Son zamanlarda yıkım tehditi altında olan Ankara’daki Saraçoğlu Mahallesi gibi pek çok büyük ve önemli yaşam alanları, Emlak Bankası’nın kültürel mirasları olarak varlığını sürdürüyor. Banka’nın bu çalışmaya konu olmasının önemi, bankacılık faaliyetlerinin ötesinde Türkiye’nin konut sorununun çözümünde oynadığı rolü, devletin konut alanına müdahale aracı olarak gördüğü işlevi ile ortaya çıkmaktadır. Dünyanın ve Ülkenin en zor koşullarında ortaya çıkıp 75 yıl boyunca hizmet verdikten sonra, IMF’ye verilen bir niyet mektubu ile tasfiye edilmeyi hak etmiş miydi? Milyarlarca liralık mal varlığına varis olan TOKİ ile birlikte çalışamaz mıydı? TOKİ’yi ve özel kesim ağırlıklı bankacılık sektörünü kurtarma operasyonuna mı feda edildi? Bu çalışmada bu soruların yanıtları verilmeye çalışılmıyor. Bu çalışma, soruları daha da çoğaltmayı amaçlıyor.
Anahtar Kelime:

Emlak Bank As A State İntervention Tool For Housing Problem

Öz:
Should the past be in the past, or should it draw lessons from past experiences? Undoubtedly, history is written and printed by the rulers but if this historiography serves to memorize memory, Shouldn’t we remember the past? About 20 years ago, Emlak Bank was included in the liquidation program and its banking activities were terminated. Its real estate were transferred to TOKİ. Thus, a period of modern architecture and contemporary urbanism that began with Atatürk was brought to an end and Emlak Bank was tried to be erased from the social memory. However, we can still see the traces of this period in Turkey’s urban life. Many large and important living areas, such as the Saraçoğlu District in Ankara, which has recently been threatened with destruction, remain the cultural heritage of the Emlak Bank. Besides the banking function, Emlak Bank played an important role in solving the housing problem and operated as the most important intervention tool of the state in the residential area. Emlak Bank, which has been operating for seventy-five years throughout the history of the Republic, was liquidated through the IMF letter of intent. Why is this done? Couldn’t it work with TOKİ, the heir to billions of pounds of assets? Was the Bank sacrificed for the operation of rescuing TOKİ and the private banking sector? This study does not attempt to provide answers to these questions. This study aims to further replicate the questions.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adam, M. Y. (1979). Almaşık Yeniden Üretim Süreçleri İçin Konut Alanları, Ankara: Mimarlar Odası Yayını.
  • Alada, A. B. (2001). Türkiye’de Belediyenin Yetmiş Yıllık Tarihine Kronolojik Bir Yaklaşım: 1930-2000. Cevat Geray’a Armağan, Ankara: Mülkiyeliler Birliği : 25, ss.125-208.
  • Alkan, A. (1998). Türkiye’de 1980’den Sonra Dar Gelirlilerin Konut Sorunu Ve Konut Kooperatifleri. Ankara: Türkkent.
  • Altaban, Ö. (1998). Cumhuriyetin Kent Planlama Politikaları ve Ankara Deneyimi. 75 Yılda Değişen Kent ve Mimarlık, Ankara: Tarih Vakfı Bilanço 98, ss: 41-64.
  • Aydın, S. (2003). Türkiye’de Konut Sorununun Ekonomik Boyutları, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi.
  • Bağımsız Sosyal Bilimciler-İktisat Grubu (2001). Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı Üzerine Değerlendirmeler. Mülkiye Dergisi. Cilt 25, Sayı 229, ss: 11-70.
  • Batur, A. (1998). 1925-1950 Döneminde Türkiye Mimarlığı. 75 Yılda Değişen Kent ve Mimarlık, Ankara: Tarih Vakfı Bilanço 98, ss: 209-234.
  • Boratav, K. (1998). Türkiye İktisat Tarihi 1908-1985, Altıncı Baskı, Ankara: Gerçek.
  • Çiner, C. U. (2009). 1946: “Demokrasi”ye Kavuşma. Açıklamalı Yönetim Zaman Dizini 1940-1949, Ankara Üniversitesi SBF Kamu Yönetimi Araştırma ve Uygulama Merkezi: 3, TİDATA, ss: 701-848.
  • DPT (1989). Altıncı Beş Yıllık Kalkınma Planı 1990-1994. no:2174. http:// ekutup.dpt.gov.tr/plan/plan6.pdf
  • Emlak Kulisi (2019), https://emlakkulisi.com/emlak-bankasi-konutfinansmani- kullandirmaya-basladi/617145, erişim 09.02.2020.
  • Gültekin-Karakaş, D. (2009). Sermayenin Uluslararasılaşması Sürecinde Türkiye Banka Reformu ve Finans Kapital-içi Yeniden Yapılanma. Praksis
  • Türkiye’de Sermaye: 1990’lardan Bugüne Temel Eğilimler ve Stratejiler. Ankara: BRC Basım, ss:95-131.
  • Güvenç, M./ Işık, O. (1999). Emlak Bankası 1926-1998, İstanbul: Emlak Bankası Yayını.
  • Hamamcı, C. (1998). Yerleşme Ve Çevre Sorunları. Türkiye Ekonomisi Sektörel Analiz, Türkiye Ekonomi Kurumu, Turhan Kitabevi, ss: 457-480.
  • Keleş, R. (1996). Kentleşme Politikası, Ankara: İmge, 3.Baskı.
  • Kocaimamoğlu, S. (1977). Bankacılık Ansiklopedisi. Ankara: Doğuş Matbaacılık.
  • Resmi Gazete (17.09.1998), T. Emlak Bankası Anonim Şirketi Anastatüsünde Değişiklik Yapılmasına Dair 10/09/1998 Tarihli ve 98/T-48 Sayılı Karar, Sayı: 23466.
  • Resmi Gazete (25.11.2000), 4603 Sayılı “Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası, Türkiye Halk Bankası Anonim Şirketi Ve Türkiye Emlak Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanun” Kabul Tarihi : 15/11/2000 Sayı : 24241.
  • Saner, A. İ. (2001). Devletin Rantı Deniz.... 2. Baskı, İstanbul: İletişim.
  • Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (2001-2005) 2001 Yılı Programı. (2000) Ankara: (http://www.sp.gov.tr/upload/xSPTemelBelge/files/Ybf9s+2001_ yili_programi.pdf) Erişim Tarihi 03.02.2020.
  • Sey, Y. (1998). Cumhuriyet Döneminde Konut. 75 Yılda Değişen Kent ve Mimarlık. Bilanço 98. İstanbul: Tarih Vakfı. ss: 273-300.
  • Standart (2002), “Türkiye’nin Konut Sorununa Umut Işığı: TSE Belgeli, Kaliteli ve Uygun Fiyatlı Konutlar Geliyor”, (Röportaj) TSE Ekonomik ve Teknik Dergi, Yıl 40, Sayı 481, Ocak 2002, ss:32-38.
  • Şenyapılı, T. (1998). Cumhuriyetin 75. Yılı, Gecekondunun 50. Yılı. 75 Yılda Değişen Kent ve Mimarlık, Bilanço 98, İstanbul: Tarih Vakfı, ss:301-316.
  • T.C. Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu (1990). 1988 Kamu İktisadi Teşebbüsleri Genel Raporu, Ankara.
  • T. Bankalar Birliği (2008). 50. Yılında Türkiye Bankalar Birliği ve Türkiye’de Bankacılık Sistemi “1958-2007”. Yayın No: 262.
  • TCMB (2001). Türkiye’nin Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı (internet adresine erişim tarihi 10 Mayıs 2020) https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/ connect/26640b7b-9641-4c35-99ec-cd10a9d4e51b/program.pdf?MOD =AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-26640b7b-9641-4c35- 99ec-cd10a9d4e51b-m3fB7oF
  • Tekeli, İ. (1996). Türkiye’de Yaşamda ve Yazında Konut Sorununun Gelişimi, T.C. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, Konut Araştırmaları Dizisi:2.
  • Tokgöz, E. (1997). Türkiye’nin İktisadi Gelişme Tarihi. Ankara: İmaj.
  • TÜRKKENT (1989). Kent Kooperatifçiliği Dördüncü Teknik Semineri. Antalya.
  • (http://www.emlakkonut.com.tr/tr-TR/ortaklik-yapisi) (Erişim 01.02.2020)
  • (http://www.toki.gov.tr/ebd/index.html) (Erişim 01.02.2020)
  • (http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/yargitaydan-kamuran-cortuke-kotuhaber- 26822464) (Erişim 01.02.2020)
  • (http://www.geocities.com/almanakturkiye/1994.htm) (05.07.2002) https://www.emlakbank.com.tr/tr/yatirimci-iliskileri/hakkimizda/icazetbelgeleri (05.02.2020)
  • Milliyet, 28 Nisan 2003, s. 11.
  • Zaman, 8 Ocak 2002, Harun Çümen ve Şerif Erdikici’nin haberi.
  • Zurcher, E. J. (1995). Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, İletişim Yayınları. İstanbul.
APA Aydın S (2019). KONUT SORUNUNA DEVLETİN MÜDAHALE ARACI OLARAK EMLAK BANKASI. , 74 - 107.
Chicago Aydın Saadet KONUT SORUNUNA DEVLETİN MÜDAHALE ARACI OLARAK EMLAK BANKASI. (2019): 74 - 107.
MLA Aydın Saadet KONUT SORUNUNA DEVLETİN MÜDAHALE ARACI OLARAK EMLAK BANKASI. , 2019, ss.74 - 107.
AMA Aydın S KONUT SORUNUNA DEVLETİN MÜDAHALE ARACI OLARAK EMLAK BANKASI. . 2019; 74 - 107.
Vancouver Aydın S KONUT SORUNUNA DEVLETİN MÜDAHALE ARACI OLARAK EMLAK BANKASI. . 2019; 74 - 107.
IEEE Aydın S "KONUT SORUNUNA DEVLETİN MÜDAHALE ARACI OLARAK EMLAK BANKASI." , ss.74 - 107, 2019.
ISNAD Aydın, Saadet. "KONUT SORUNUNA DEVLETİN MÜDAHALE ARACI OLARAK EMLAK BANKASI". (2019), 74-107.
APA Aydın S (2019). KONUT SORUNUNA DEVLETİN MÜDAHALE ARACI OLARAK EMLAK BANKASI. Eğitim Bilim Toplum, 17(66), 74 - 107.
Chicago Aydın Saadet KONUT SORUNUNA DEVLETİN MÜDAHALE ARACI OLARAK EMLAK BANKASI. Eğitim Bilim Toplum 17, no.66 (2019): 74 - 107.
MLA Aydın Saadet KONUT SORUNUNA DEVLETİN MÜDAHALE ARACI OLARAK EMLAK BANKASI. Eğitim Bilim Toplum, vol.17, no.66, 2019, ss.74 - 107.
AMA Aydın S KONUT SORUNUNA DEVLETİN MÜDAHALE ARACI OLARAK EMLAK BANKASI. Eğitim Bilim Toplum. 2019; 17(66): 74 - 107.
Vancouver Aydın S KONUT SORUNUNA DEVLETİN MÜDAHALE ARACI OLARAK EMLAK BANKASI. Eğitim Bilim Toplum. 2019; 17(66): 74 - 107.
IEEE Aydın S "KONUT SORUNUNA DEVLETİN MÜDAHALE ARACI OLARAK EMLAK BANKASI." Eğitim Bilim Toplum, 17, ss.74 - 107, 2019.
ISNAD Aydın, Saadet. "KONUT SORUNUNA DEVLETİN MÜDAHALE ARACI OLARAK EMLAK BANKASI". Eğitim Bilim Toplum 17/66 (2019), 74-107.