Romantik İlişkide Bilinçli Farkındalık Ölçeği’nin TürkçeyeUyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Saadet ZÜMBÜL, (Afyon Kocatepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri, Afyonkarahisar, Türkiye)
Sinan OKUR (Millî Savunma Üniversitesi, Hava Harp Okulu, Eğitim Bilimleri, İstanbul, Türkiye)
Türk Eğitim Bilimleri Dergisi
8 2
Yıl: 2021 Cilt: 19 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 23 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.37217/tebd.796789 İndeks Tarihi: 14-12-2021

Romantik İlişkide Bilinçli Farkındalık Ölçeği’nin TürkçeyeUyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Öz:
Bu çalışmanın amacı, Romantik İlişkide Bilinçli Farkındalık Ölçeği’nin (RİBFÖ) Türkçeyeuyarlanması ve psikometrik özelliklerinin incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubu,romantik ilişkisi olan ve yaş aralığı 18 ile 61 yaş arasında değişen toplam 342 (249 kadın ve93 erkek) bireyden oluşmuştur. Doğrulayıcı faktör analizi bulguları ölçeğin 5 maddeli ve tekboyutlu orijinal faktör yapısıyla paralel olduğunu ve modelin iyi uyuma sahip olduğunugöstermiştir. Ayrıca RİBFÖ ile eşdeğer ölçme araçları arasında bulunan pozitif yöndeanlamlı korelasyon katsayıları, ölçeğin eşdeğer ölçek geçerliğine sahip olduğunu ortayakoymuştur. Güvenirlik analizlerinde ise ölçeğin Cronbach alfa iç tutarlık katsayısı .75 vetest-tekrar test güvenirliği .82 olarak hesaplanmıştır. Sonuç olarak RİBFÖ, romantik ilişkibağlamında bilinçli farkındalık düzeyini ölçmede kullanılabilecek kısa, geçerli ve güvenilirbir ölçme aracıdır.
Anahtar Kelime:

Adaptation of the Relationship Mindfulness Measure into Turkish: The Validity and Reliability Study

Öz:
The aim of this study was to adapt the Relationship Mindfulness Measure (RMM) intoTurkish and to examine its psychometric properties. The study group of the researchconsisted of 342 (249 women and 93 men) people between the ages of 18-61 and having aromantic relationship. Confirmatory factor analysis findings showed that the scale is parallelto the 5-item and one-dimensional original factor structure and the model has good fit. Inaddition, the positive correlation coefficients found between RMM and equivalentmeasurement tools revealed that the scale has satisfactory equivalent scale validity. In thereliability study, Cronbach’s alpha was calculated to be .75 and the 3-week interval test retest reliability was .81. As a result, RMM can be used as a valid and reliable shortinstrument to assess mindfulness level in the context of romantic relationship.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Atalay, Z., Aydın, U., Bulgan, G., Taylan, R. D., & Özgülük, S. B. (2017). Bilinçli-Farkındalık Temelli Öz-Yeterlik Ölçeği-Yenilenmiş (BFÖÖ-Y): Türkiye uyarlama çalışması. Elementary Education Online, 16(4), 1803-1815. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2017.342994
  • Baer, R. A., Smith, G. T., & Allen, K. B. (2004). Assessment of mindfulness by self-report: The Kentucky Inventory of Mindfulness Skills. Assessment, 11(3), 191-206. https://doi.org/10.1177/1073191104268029
  • Barnes, S., Brown, K. W., Krusemark, E., Campbell, W. K., & Rogge, R. D. (2007). The role of mindfulness in romantic relationship satisfaction and responses to relationship stress. Journal of Marital and Family Therapy, 33(4), 482–500. https://doi.org/10.1111/j.1752-0606.2007.00033.x
  • Bishop, S. R., Lau, M., Shapiro, S., Carlson, L., Anderson, N. D., Carmody, J., …, & Devins, G. (2004). Mindfulness: A proposed operational definition. Clinical Psychology: Science and Practice, 11(3), 230–240. https://doi.org/10.1093/clipsy.bph077
  • Brislin, R. W. (1970). Back-translation for cross-cultural research. Journal of Crosscultural Psychology, 1(3), 185-216. https://doi.org/10.1177/135910457000100301
  • Brown, K. W., & Ryan, R. M. (2003). The benefits of being present: Mindfulness and its role in psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 84, 822-848. https://doi.org/10.1037/0022-3514.84.4.822
  • Brown, K. W., Ryan, R. M., & Creswell, J. D. (2007). Mindfulness: Theoretical foundations and evidence for its salutary effects. Psychological Inquiry, 18(4), 211-237. https://doi.org/10.1080/10478400701598298
  • Brown, K. W., Ryan, R. M., Creswell, J. D., & Niemiec, C. P. (2008). Beyond me: Mindful responses to social threat. H. A. Wayment, & J. J. Bauer (Ed.). Transcending self-interest: Psychological explorations of the quiet ego içinde (s. 75-84). Washington DC: American Psychological Association. https://doi.org/10.1037/11771-007
  • Carson, J. W., Carson, K. M., Gil, K. M., & Baucom, D. H. (2004). Mindfulness-based relationship enhancement. Behavior Therapy, 35, 471-494. https://doi.org/10.1016/S0005-7894(04)80028-5
  • Cox, C. C., Adler-Baeder, F., McGill, J., & Cooper, E. (2020). The influence of anxiety and mindfulness on relationship quality: An investigation of comparative and dyadic effects. Mindfulness, 11, 1956-1966. https://doi.org/10.1007/s12671-020-01404-8
  • Çapık, C. (2014). Geçerlik ve güvenirlik çalışmalarında doğrulayıcı faktör analizinin kullanımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17(3), 196-205. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/29691 sayfasından erişilmiştir.
  • Çatak, P. D. (2012). The Turkish version of Cognitive and Affective Mindfulness Scale-Revised. Europe’s Journal of Psychology, 8(4), 603-619. https://doi.org/10.5964/ejop.v8i4.436
  • Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • DeVellis, R. F. (2014). Ölçek geliştirme kuram ve uygulamalar. (T. Totan, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Diamantopoulos, A., Siguaw, J. A., & Cadogan, J. W. (2000). Export performance: The impact of crosscountry export market orientation. J. P. Workman Jr., & W. D. Perreault Jr. (Ed.), Marketing theory and application. Proceedings of the American Marketing Association Winter Conference içinde (c. 11, s. 177-178). Chicago: American Marketing Association.
  • Diener, E., Gohm, C. L., Suh, E., & Oishi, S. (2000). Similarity of the relations between marital status and subjective well-being across cultures. Journal of Cross-Cultural Psychology, 31, 419–436. https://doi.org/10.1177/0022022100031004001
  • Erus, S. M., & Deniz, M. E. (2018). Evlilikte Bilinçli Farkındalık Ölçeğinin geliştirmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness & Well-Being, 6(2), 96-113.
  • Fletcher, G. J. O., Simpson, J. A., & Thomas, G. (2000). The measurement of Perceived Relationship Quality Components: A confirmatory factor analytic approach. Personality and Social Psychology Bulletin, 26(3), 340-354. https://doi.org/10.1177/0146167200265007
  • Gambrel, L. E., & Piercy, F. P. (2015). Mindfulness-based relationship education for couples expecting their first child—Part 1: A randomized mixed-methods program evaluation. Journal of Marital and Family Therapy, 41(1), 5–24. https://doi.org/10.1111/jmft.12066
  • Harvey-Knowles, J., Manusov, V., & Crowley, J. (2015). Minding your matters: Predicting satisfaction, commitment, and conflict strategies from trait mindfulness. Interpersonal, 9, 44–58. https://doi.org/10.5964/ijpr.v9i1.168
  • Hayes, A. M., & Feldman, G. (2004). Clarifying the construct of mindfulness in the context of emotion regulation and the process of change in therapy. Clinical Psychology: Science and Practice, 11, 255–262. https://doi.org/10.1093/clipsy.bph080
  • Heppner, W. L., Spears, C. A., Vidrine, J. I., & Wetter, D. W. (2015). Mindfulness and emotion regulation. B. D. Ostafin, B. F. Meier, & M. D. Robinson (Ed.) Handbook of mindfulness and selfregulation içinde (s. 107-120). New York: Springer.
  • Hertz, R. M., Laurent, H. K., & Laurent, S. M. (2015). Attachment mediates effects of trait mindfulness on stress responses to conflict. Mindfulness, 6, 483-489. https://doi.org/10.1007/s12671-014-0281- 7
  • Hisli-Şahin, N. H., & Yeniçeri, Z. (2015). Farkındalık üzerine üç araç: Psikolojik farkındalık, bütünleyici kendilik farkındalığı ve Toronto bilgece farkındalık ölçekleri. Türk Psikoloji Dergisi, 30(76), 48-64.
  • Hoe, S. L. (2008). Issues and procedures in adopting structural equation modeling technique. Journal of Applied Quantitative Methods, 3(1), 76-83.
  • Hu, L., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55. https://doi.org/10.1080/10705519909540118
  • Jones, K. C., Welton, S. R., Oliver, T. C., & Thoburn, J. W. (2011). Mindfulness, spousal attachment, and marital satisfaction: A mediated model. The Family Journal, 19, 357–361. https://doi.org/10.1177/1066480711417234
  • Kabat-Zinn, J. (1990). Full catastrophe living: Using the wisdom of your body and mind to face stress, pain, and illness. New York: Dell.
  • Kappen, G., Karremans, J. C., Burk, W. J., & Büyükcan-Tetik, A. (2018). On the association between mindfulness and romantic relationship satisfaction: the role of partner acceptance. Mindfulness, 9, 1543-1556. https://doi.org/10.1007/s12671-018-0902-7
  • Karremans, J. C., Schellekens, M. P., & Kappen, G. (2017). Bridging the sciences of mindfulness and romantic relationships. Pers Soc Psychol Rev, 21(1), 29-49. https://doi.org/10.1177/1088868315615450
  • Keith, T. Z. (2019). Multiple regression and beyond: An introduction to multiple regression and structural equation modeling (3. Baskı). New York: Taylor & Francis Group.
  • Keng, S. L., Smoski, M. J., & Robins, C. J. (2011). Effects of mindfulness on psychological health: A review of empirical studies. Clinical Psychology Review, 31, 1041-1056. https://doi.org/10.1016/j.cpr.2011.04.006
  • Kınay, F. (2013). Beş boyutlu bilinçli farkındalık ölçeğini Türkçe’ye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması (Yüksek lisans tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
  • Kimmes, J. G., Jaurequi, M. E., May, R. W., Srivastava, S., & Fincham, F. D. (2017). Mindfulness in the context of romantic relationships: Initial development and validation of the Relationship Mindfulness Measure. Journal of Marital and Family Therapy, 44(4), 575–589. https://doi.org/10.1111/jmft.12296
  • Kimmes, J. G., Jaurequi, M. E., Roberts, K., Harris, V. W., & Fincham, F. D. (2020). An examination of the association between relationship mindfulness and psychological and relational well-being in committed couples. J Marital Fam Ther, 46(1), 30-41. https://doi.org/10.1111/jmft.12388
  • Kline, R. B. (2015). Principles and practice of structural equation modeling (4. Baskı). New York: The Guilford Press.
  • Kozlowski, A. (2012). Mindful mating: Exploring the connection between mindfulness and relationship satisfaction. Sexual and Relationship Therapy, 28, 1–13. https://doi.org/10.1080/14681994.2012.748889
  • Lenger, K. A., Gordon, C. L., & Nguyen, S. P. (2016). Intra-individual and cross-partner associations between the five facets of mindfulness and relationship satisfaction. Mindfulness, 8, 171-180. https://doi.org/10.1007/s12671-016-0590-0
  • Manusov, V., Stofleth, D., Harvey, J. A., & Crowley, J. P. (2020). Conditions and consequences of listening well for ınterpersonal relationships: Modeling active-empathic listening, socialemotional skills, trait mindfulness, and relational quality. International Journal of Listening, 34(2), 110-126. https://doi.org/10.1080/10904018.2018.1507745
  • Marsh, H. W., Hau, K., & Wen, Z. (2004). In search of golden rules: Comment on hypothesistesting approaches to setting cutoff values for fit indexes and dangers in overgeneralizing Hu and Bentler’s (1999) findings. Structural Equation Modeling, 11, 320-341. https://doi.org/10.1207/s15328007sem1103_2
  • May, C. J., Ostafin, B. D., & Snippe, E. (2020) Mindfulness meditation is associated with decreases in partner negative affect in daily life. Eur J Soc Psychol. 50, 35–45. https://doi.org/10.1002/ejsp.2599
  • Meyers, L. S., Gamst, G., & Guarino, A. J. (2006). Applied multivariate research. Design and interpretation. California: Sage Publication.
  • Ögel, K. (2015). Farkındalık (ayrımsama) ve kabullenme temelli terapiler bilişsel davranışçı psikoterapilerde üçüncü dalga. (2 baskı). Ankara: HYB Yayıncılık.
  • Özyeşil, Z., Arslan, C., Kesici, Ş., & Deniz, M. E. (2011). Bilinçli Farkındalık Ölçeği‘ni Türkçe‘ye uyarlama çalışması. Eğitim ve Bilim, 36(160), 225-235.
  • Parker, S. C., Watson, B. W., Epel, E. S., & Siegel, D. J. (2015). The science of presence: a central mediator of the interpersonal benefits of mindfulness. K. W. Brown, R. M. Ryan, & J. D. Creswell (Ed.). Handbook of mindfulness: theory, research, and practice içinde (s. 245–265). New York, NY: The Guilford Press.
  • Quinn-Nilas, C. (2020). Self-reported trait mindfulness and couples’ relationship satisfaction: A metaanalysis. Mindfulness, 11, 835-848. https://doi.org/10.1007/s12671-020-01303-y
  • Robinson, J. P., Shaver, P. R., & Wrighsman, S. L. (1991). Criteria for scale selection and evaluation. J. P. Robinson, P. R. Shaver, & L. S. Wrightsman (Ed.). Measures of personality and social psychological attitudes içinde (s. 1-16). San Diego, CA: Academic Press. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-590241-0.50005-8
  • Roemer, L., Williston, S. K., & Rollins, L. G. (2015). Mindfulness and emotion regulation. Current Opinion in Psychology, 3, 52-57. https://doi.org/10.1016/j.copsyc.2015.02.006
  • Saavedra, M. C., Chapman, K. E., & Rogge, R. D. (2010). Clarifying links between attachment and relationship quality: Hostile conflict and mindfulness as moderators. Journal of Family Psychology, 24(4), 380–390. https://doi.org/10.1037/a0019872
  • Sağkal, A. S., & Özdemir, Y. (2018). Algılanan Romantik İlişki Kalitesi Ölçeği’nin (ARİKÖ) Türkçe’ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 46, 22-40.
  • Savcı, M., & Aysan, F. (2016). Yakın İlişkilerde Yaşantılar Ölçeği Kısa Formu’nun Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. VIII. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi içinde (s. 837- 846). Çanakkale.
  • Seçer, İ. (2015). Psikolojik test geliştirme ve uyarlama SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-74.
  • Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş (Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları). Ankara: Ekinoks Yayıncılık.
  • Thomas, C. (2011). A review of the relationships between mindfulness, stress, coping styles and substance use among university student. (PhD Thesis) https://ro.ecu.edu.au/cgi/viewcontent.cgi?referer=https://www.google.com/&httpsredir=1&arti cle=1032&context=theses_hons sayfasından erişilmiştir.
  • Vajda D., & Kiss E. C. (2016). Effects of a Mindfulness Based Intervention on psychological distress and romantic relationships: Results of a pilot study. J. Community Med Public Health Care, 3(1), 1-6. https://doi.org/10.24966/CMPH-1978/100014
  • Wachs, K., & Cordova, J. V. (2007). Mindful relating: Exploring mindfulness and emotion repertoires in intimate relationships. Journal of Marital and Family Therapy, 33, 464–481. https://doi.org/10.1111/j.1752-0606.2007.00032.x
  • Wang, J., & Wang, X. (2012). Structural equation modeling: Applications using Mplus. Southern Gate: Higher Education Press.
  • Wei, M., Russell, D. W., Mallinckrodt, B., & Vogel, D. L. (2007). The Experiences in Close Relationship Scale (ECR)-Short form: Reliability, validity, and factor structure. Journal of Personality Assessment, 88(2), 187-204. https://doi.org/10.1080/00223890701268041
  • Wenzel, A., & Harvey, J. (2001). Introduction: The movement toward studying the maintenance and enhancement of close romantic relationships. J. Harvey, & A. Wenzel (Ed.). Close romantic elationships: Maintenance and enhancement içinde (s. 1–10). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Williams, A. M., & Cano, A. (2014). Spousal mindfulness and social support in couples with chronic pain. The Clinical Journal of Pain, 30(6), 528–535. https://doi.org/10.1097/AJP.0000000000000009
  • Williams, M., Teasdale, J., Segal, Z., & Kabat-Zinn, J. (2015). İyi hissetme sanatı kronik mutsuzlukla baş etme rehberi. (Z. H. Haktanır, Çev.) İstanbul: Diyojen Yayıncılık.
APA Zümbül S, OKUR S (2021). Romantik İlişkide Bilinçli Farkındalık Ölçeği’nin TürkçeyeUyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. , 1 - 23. 10.37217/tebd.796789
Chicago Zümbül Saadet,OKUR Sinan Romantik İlişkide Bilinçli Farkındalık Ölçeği’nin TürkçeyeUyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. (2021): 1 - 23. 10.37217/tebd.796789
MLA Zümbül Saadet,OKUR Sinan Romantik İlişkide Bilinçli Farkındalık Ölçeği’nin TürkçeyeUyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. , 2021, ss.1 - 23. 10.37217/tebd.796789
AMA Zümbül S,OKUR S Romantik İlişkide Bilinçli Farkındalık Ölçeği’nin TürkçeyeUyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. . 2021; 1 - 23. 10.37217/tebd.796789
Vancouver Zümbül S,OKUR S Romantik İlişkide Bilinçli Farkındalık Ölçeği’nin TürkçeyeUyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. . 2021; 1 - 23. 10.37217/tebd.796789
IEEE Zümbül S,OKUR S "Romantik İlişkide Bilinçli Farkındalık Ölçeği’nin TürkçeyeUyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması." , ss.1 - 23, 2021. 10.37217/tebd.796789
ISNAD Zümbül, Saadet - OKUR, Sinan. "Romantik İlişkide Bilinçli Farkındalık Ölçeği’nin TürkçeyeUyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması". (2021), 1-23. https://doi.org/10.37217/tebd.796789
APA Zümbül S, OKUR S (2021). Romantik İlişkide Bilinçli Farkındalık Ölçeği’nin TürkçeyeUyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 19(1), 1 - 23. 10.37217/tebd.796789
Chicago Zümbül Saadet,OKUR Sinan Romantik İlişkide Bilinçli Farkındalık Ölçeği’nin TürkçeyeUyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 19, no.1 (2021): 1 - 23. 10.37217/tebd.796789
MLA Zümbül Saadet,OKUR Sinan Romantik İlişkide Bilinçli Farkındalık Ölçeği’nin TürkçeyeUyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, vol.19, no.1, 2021, ss.1 - 23. 10.37217/tebd.796789
AMA Zümbül S,OKUR S Romantik İlişkide Bilinçli Farkındalık Ölçeği’nin TürkçeyeUyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2021; 19(1): 1 - 23. 10.37217/tebd.796789
Vancouver Zümbül S,OKUR S Romantik İlişkide Bilinçli Farkındalık Ölçeği’nin TürkçeyeUyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2021; 19(1): 1 - 23. 10.37217/tebd.796789
IEEE Zümbül S,OKUR S "Romantik İlişkide Bilinçli Farkındalık Ölçeği’nin TürkçeyeUyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması." Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 19, ss.1 - 23, 2021. 10.37217/tebd.796789
ISNAD Zümbül, Saadet - OKUR, Sinan. "Romantik İlişkide Bilinçli Farkındalık Ölçeği’nin TürkçeyeUyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması". Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 19/1 (2021), 1-23. https://doi.org/10.37217/tebd.796789
Sayfa Oluşturulma Tarihi
17-04-2024 22:35

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları