Geleneksel Olmayan Para Politikası Araçlarının Finansal İstikrar Üzerindeki Etkisi: Türkiye Uygulaması
Yıl: 2021 Cilt: 12 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 537 - 555 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.20409/berj.2021.337 İndeks Tarihi: 15-11-2021
Geleneksel Olmayan Para Politikası Araçlarının Finansal İstikrar Üzerindeki Etkisi: Türkiye Uygulaması
Öz: 2007 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde başlayan ve 2008 yılında Türkiye’de de etkisinihissettiren küresel kriz, finansal istikrarın bir makroekonomik amaç olarak ele alınması gerçeğiniortaya çıkarmıştır. Dolayısıyla merkez bankaları makro ihtiyati politikalar çerçevesinde yeni parapolitikası araçları geliştirmişlerdir. Bu gelişmeler çerçevesinde bu çalışmanın temel amacı, 2008küresel finansal kriz sonrası süreçte, 2011M1-2019M6 dönemleri arasında aylık veriler kullanılarakTürkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından uygulamaya konan geleneksel olmayanpara politikası araçlarının finansal istikrar üzerindeki etkilerini araştırmaktır. Çalışmada,geleneksel olmayan para politikası araçlarından faiz koridoru, istisnai gün uygulaması ve kredigenişlemesinin, temel bileşenler analizi yardımıyla hesaplanan finansal istikrar endeksini etkilemekanalları SVAR yöntemi ile ortaya konmaktadır. Analizde; finansal istikrar endeksi, bir haftalık repofaiz oranı, nominal döviz kuru ve yurtiçi kredi hacmi değişkenleri kullanılmıştır. Elde edilenbulgulara göre, TCMB’nin kullandığı geleneksel olmayan para politikası araçlarından faiz koridoruve istisnai gün uygulaması, finansal istikrarın sağlanmasında etkilidir. Parasal aktarımmekanizması döviz kuru kanalı ile çalışmaktadır.
Anahtar Kelime: The Impact of Unconventional Monetary Policy Instruments on Financial Stability: The Case of Turkey
Öz: The global crisis, which started in the United States of America in 2007 and felt its impact in Turkey in 2008, revealed the fact that financial stability should be considered as a macroeconomic goal. Therefore, central banks have developed new monetary policy instruments within the framework of macroprudential policies. In the context of these developments, the main purpose of this study, in the aftermath of the 2008 global financial crisis, by using the 2011M1- 2019M6 periods of monthly data, is to investigate the effects of unconventional monetary policy instruments implemented by the Central Bank of the Republic of Turkey (CBRT) on financial stability. In the study, the effects of interest rate corridor, exception day application, and credit expansion, which are unconventional monetary policy instruments, on the financial stability index calculated with the help of principal components analysis are revealed by the SVAR method. Financial stability index, one-week repo interest rate, nominal exchange rate, and domestic loan volume variables are used in the analysis. According to the findings, the interest rate corridor and exception day application, which are among the unconventional monetary policy tools used by the CBRT, are effective in ensuring financial stability. The monetary transmission mechanism works with the exchange rate channel.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akbaş, Y., Zeren, F., & Özekicioğlu, H. (2013). Türkiye'de parasal aktarım mekanizması: Yapısal VAR analizi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(2), 187-198.
- Akçelik, Y., Basçı, E., Ermişoğlu, E., & Oduncu, A. (2013). The Turkish approach to capital flow volatility. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Working Paper: 13/06.
- Aktaş, C. (2011). Finansal istikrar analizi bağlamında Türkiye İçin finansal istikrar endeksi önerisi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
- Angelopoulou, E., Balfoussia, H., & Gibson, H. D. (2014). Building a financial conditions index for the Euro area and selected Euro area countries: What does it tell us about the crisis? Economic Modelling, 38, 392-403.
- Apaydın, Ş., & Şahin. H. (2017). Türkiye’de kısa vadeli sermaye akımlarının iktisadi dalgalanmalar üzerindeki etkileri: Bir uzun dönem kısıtlı SVAR modeli. Politik Ekonomik Kuram, 1, 22-72.
- Arıkan, C., Görgün, S., & Yalçın, Y. (2018). Parasal aktarım sürecinde faiz koridorunun yeri. Maliye Dergisi, 174, 1-25.
- Bagliano, F. C., & Favero, C. A. (1998). Measuring monetary policy with VAR models: An Evaluation. European Economic Review, 42, 1069-1112.
- Belke, M., & Kaya, H. (2017), Türkiye’de para politikalarının kredi kanalı aktarımı: Var yaklaşımı. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(3), 185-208.
- Bernanke, B. S. (1986). Alternative explanations of money-income correlation. Carnegie-Rochester Conference Series on Public Policy, 25, 49-100.
- Bernanke, B. S., & Blinder, A. S. (1992). The federal funds rate and the channels of monetary transmission. The American Economic Review, 82(4), 901-921.
- Bernanke, B., Reinhart, V., & Sack, B. (2004). Monetary policy alternatives at the zero bound: An empirical assessment. Federal Reserve Board Finance and Economics Discussion Paper 2004‐48.
- Binici, M., Kara, H., & Özlü, P., (2016). Faiz koridor ve banka faizleri: Parasal aktarım mekanizmasına dair bazı bulgular. TCMB Çalışma Tebliği, No:16/8, Ankara.
- Borio, C., & Drehmann, M. (2009). Assessing the risk of banking crises - revisited. BIS Quarterly Review, March, 29-46.
- Borio, C., & Disyatat, P. (2009). Unconventional monetary policies: An appraisal. BIS Working Papers, No:292.
- Cambazoğlu, B., & Karaalp, H. S. (2012). Parasal aktarım mekanizması döviz kuru kanalı: Türkiye örneği. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 19(2), 53-66.
- Cengiz, V. (2009). Parasal aktarım mekanizması işleyişi ve ampirik bulgular. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (33), 225-247.
- Cotarelli, C., & Courelis, A., (1994). Financial structure, bank lending rates, and the transmission mechanism of monetary policy. IMF Working Paper 94/39.
- Cuaresma, J. C., & Gnan, E. (2008). Four monetary policy strategies in comparison: How to deal with financial instability? Monetary Policy & The Economy Q3/08.
- Çevik, F. (2016). Sermaye akımı oynaklığı ve kredi büyümesinde yeni para politikasının önemi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(57), 710-718.
- Çiçek, M. (2005). Türkiye'de parasal aktarım mekanizması: Var (vektör otoregresyon) yaklaşımıyla bir analiz. İktisat, İşletme ve Finans, 20(233), 82-105.
- Dell’ Ariccia, G., Igan, D., Laeven, L., & Tong, H. (2015). Policies for macrofinancial stability: How to deal with credit booms? In Economic Policy 62nd Panel Meeting Hosted luxembourg (pp. 16-17).
- Dunteman, G. H. (1989). Principal components analysis, quantitative applications in the social sciences. USA: Sage Publications.
- Eroğlu, N., & Kara, F. (2017). Türkiye’de makro ihtiyati para politikası araçlarının makroekonomik değişkenlere etkisinin var analizi ile incelenmesi. İstanbul İktisat Dergisi, 67(2), 59-88.
- Farmer, R. E. (2012). Qualitative easing: How it works and why it matters. National Bureau of Economic Research, Working Paper 18421.
- Fendoğlu, M. C. (2015). Finansal istikrar açısından makro ihtiyati araçların etkisi: Türkiye ve seçilmiş ülkeler için sistem GMM yaklaşımı. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- Glocker, C., & Towbin, P. (2012). Reserve requirements for price and financial stability: When are they effective? International Journal of Central Banking, 8(1), 65-114.
- Goodhart, C., & Hofmann, B. (2001). Asset prices, financial conditions, and the transmission of monetary policy. In Conference on Asset Prices, Exchange Rates, and Monetary Policy. Stanford University (2-3).
- Kara, H., Özlü, P., & Ünalmış, D. (2015). Türkiye için finansal koşullar endeksi. Central Bank Review, 15(3), 41-73.
- Kılcı, E. N. (2019). New trends in central banking in Turkey: A study on the reserve option mechanism and the asymmetric interest rate. The Journal of Accounting and Finance, Özel Sayı, 185-200.
- Lebe, F., & Bayat, T. (2011). Taylor kuralı: Türkiye için bir vektör otoregresif model analizi. Ege Akademik Bakış, 11/Özel Sayı, 95-112.
- Lim, C., Columba, F., Costa, A., Kongsamut, P., Otani, A., Saiyid, M., Wezel, T., & Wu, X. (2011). Macroprudential policy: What instruments and how to use them? IMF Working Paper No. 11/238.
- Mishkin, F. (1995). Symposium on the monetary transmission mechanism. Journal of Economics Perspective, 9(3), 3-10.
- OECD, (2005). Handbook on constructing composite ındicators: methodology and user guide. OECD Statistic Working Papers, OECD Publishing.
- Oktar, S., & Dalyancı, L. (2011). Türkiye ekonomisinde para politikasının cari işlemler dengesi üzerindeki etkisinin ekonometrik analizi. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 30(1), 1-22.
- Osorio, M. C., Unsal, D. F., & Pongsaparn, M. R. (2011). A quantitative assessment of financial conditions in Asia. International Monetary Fund, No:11-70.
- Örnek, İ. (2009). Türkiye'de parasal aktarım mekanizması kanallarının işleyişi. Maliye Dergisi, (156), 104-125.
- Özgür, E. (2003). Çok değişkenli istatistiksel analiz yöntemleri ve bir uygulama. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
- Papademos, L. (2006). Price stability, financial stability and efficiency and monetary policy. Vice President of The ECB at The Third Conference of The Monetary Stability Foundation on “Challenges to The Financial System – Ageing and Low Growth”, Frankfurt.
- Sanar, F. (2014), Finansal istikrar kavramı ve Türkiye için finansal istikrar endeksi önerisi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- Shapiro, M., & Watson, M. (1988). Sources of business cycle fluctuations. In S. Fisher (ed.). NBER Macroeconomic Annual, 3, 111-156.
- Sims, C. A. (1986). Are forecasting models usable for policy analysis? Federal Reserve Bank of Minneapolis Quarterly Review, 10(1), 2-16.
- Sinclair, P. J. N. (2000). Central banks and financial stability. Bank of England Quarterly Bulletin, 40, 377-391.
- Snowdon, B., & Vane, H. (2005). Modern makroekonomi temelleri, gelişimi ve bugünü (Çeviren: B. Kablamacı). Ankara: Efil Yayınevi.
- Tetik, M., & Ceylan, R. (2015). Faiz koridoru stratejisinin hisse senedi fiyatları ve döviz kuru üzerine etkisinin incelenmesi. Business and Economics Research Journal, 6(4), 55-69.
- Tiryaki, G. (2012). Finansal istikrar ve bankacılık düzenlemeleri (1990-2010 Türkiye tecrübesi ışığında). İstanbul: Türkiye Bankalar Birliği (TBB), Yayın No:289.
- Tovar, C. E., Garcia-escribano, M., & Martin, M. V. (2012). Credit growth and the effectiveness of reserve requirements and other macroprudential ınstruments in latin america. IMF Working Paper.
- Tunalı, H., & Yalçınkaya, Y. (2016). Geleneksel olmayan para politikası uygulamasında enflasyon ile döviz kuru arasındaki nedensellik ilişkisinin analizi. İktisat Fakültesi Mecmuası, 66(2), 61-111.
- TCMB, (2012). 2013 yılı para ve kur politikası. Ankara.
- Vural, U. (2013). Geleneksel olmayan para politikalarının yükselişi. Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İletişim ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü, Ankara.
- Yalçın, E. (2018). Küresel kriz sonrası Türkiye’de parasal aktarım mekanizmasının etkinliği. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Denizli.
- Yıkmaz, R. F. (2011). Sürdürülebilir kalkınmanın ölçülmesi ve Türkiye için yöntem geliştirilmesi. Uzmanlık Tezi, DPT Sosyal Sektörler ve Koordinasyonlar Genel Müdürlüğü, Yayın No:2820, Ankara.
| APA | FELEK Ş, Ceylan R (2021). Geleneksel Olmayan Para Politikası Araçlarının Finansal İstikrar Üzerindeki Etkisi: Türkiye Uygulaması. , 537 - 555. 10.20409/berj.2021.337 |
| Chicago | FELEK Şencan,Ceylan Reşat Geleneksel Olmayan Para Politikası Araçlarının Finansal İstikrar Üzerindeki Etkisi: Türkiye Uygulaması. (2021): 537 - 555. 10.20409/berj.2021.337 |
| MLA | FELEK Şencan,Ceylan Reşat Geleneksel Olmayan Para Politikası Araçlarının Finansal İstikrar Üzerindeki Etkisi: Türkiye Uygulaması. , 2021, ss.537 - 555. 10.20409/berj.2021.337 |
| AMA | FELEK Ş,Ceylan R Geleneksel Olmayan Para Politikası Araçlarının Finansal İstikrar Üzerindeki Etkisi: Türkiye Uygulaması. . 2021; 537 - 555. 10.20409/berj.2021.337 |
| Vancouver | FELEK Ş,Ceylan R Geleneksel Olmayan Para Politikası Araçlarının Finansal İstikrar Üzerindeki Etkisi: Türkiye Uygulaması. . 2021; 537 - 555. 10.20409/berj.2021.337 |
| IEEE | FELEK Ş,Ceylan R "Geleneksel Olmayan Para Politikası Araçlarının Finansal İstikrar Üzerindeki Etkisi: Türkiye Uygulaması." , ss.537 - 555, 2021. 10.20409/berj.2021.337 |
| ISNAD | FELEK, Şencan - Ceylan, Reşat. "Geleneksel Olmayan Para Politikası Araçlarının Finansal İstikrar Üzerindeki Etkisi: Türkiye Uygulaması". (2021), 537-555. https://doi.org/10.20409/berj.2021.337 |
| APA | FELEK Ş, Ceylan R (2021). Geleneksel Olmayan Para Politikası Araçlarının Finansal İstikrar Üzerindeki Etkisi: Türkiye Uygulaması. Business and Economics Research Journal, 12(3), 537 - 555. 10.20409/berj.2021.337 |
| Chicago | FELEK Şencan,Ceylan Reşat Geleneksel Olmayan Para Politikası Araçlarının Finansal İstikrar Üzerindeki Etkisi: Türkiye Uygulaması. Business and Economics Research Journal 12, no.3 (2021): 537 - 555. 10.20409/berj.2021.337 |
| MLA | FELEK Şencan,Ceylan Reşat Geleneksel Olmayan Para Politikası Araçlarının Finansal İstikrar Üzerindeki Etkisi: Türkiye Uygulaması. Business and Economics Research Journal, vol.12, no.3, 2021, ss.537 - 555. 10.20409/berj.2021.337 |
| AMA | FELEK Ş,Ceylan R Geleneksel Olmayan Para Politikası Araçlarının Finansal İstikrar Üzerindeki Etkisi: Türkiye Uygulaması. Business and Economics Research Journal. 2021; 12(3): 537 - 555. 10.20409/berj.2021.337 |
| Vancouver | FELEK Ş,Ceylan R Geleneksel Olmayan Para Politikası Araçlarının Finansal İstikrar Üzerindeki Etkisi: Türkiye Uygulaması. Business and Economics Research Journal. 2021; 12(3): 537 - 555. 10.20409/berj.2021.337 |
| IEEE | FELEK Ş,Ceylan R "Geleneksel Olmayan Para Politikası Araçlarının Finansal İstikrar Üzerindeki Etkisi: Türkiye Uygulaması." Business and Economics Research Journal, 12, ss.537 - 555, 2021. 10.20409/berj.2021.337 |
| ISNAD | FELEK, Şencan - Ceylan, Reşat. "Geleneksel Olmayan Para Politikası Araçlarının Finansal İstikrar Üzerindeki Etkisi: Türkiye Uygulaması". Business and Economics Research Journal 12/3 (2021), 537-555. https://doi.org/10.20409/berj.2021.337 |
