TERKİBİ ARAYAN AYDIN: AHMET HAMDİ TANPINAR
Yıl: 2020 Cilt: 20 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 687 - 706 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.11616/basbed.v20i56819.752122 İndeks Tarihi: 15-11-2021
TERKİBİ ARAYAN AYDIN: AHMET HAMDİ TANPINAR
Öz: Toplumu her yönüyle “yeni” ve “Batılı” ilerleme anlayışında değiştirenmodernleşme, Türk toplum ve devlet yapısına 19. yüzyıldan itibaren girmeyebaşlamıştır. Batı dışı toplum ve devlet yapısına sahip ülkeler Batınındinamiklerinden ve gelişim aşamalarından mahrumdur. Bu yüzden modernleşme/ batılılaşma vakıası Türk İslâm kültür ve geleneği içinde birtakım meseleleri deberaberinde getirmiştir. Bu meselelerin aşılmasında toplumun düşüncelerinitemsil eden gazeteci – sanatçı – bilim adamı olan aydınların önemli bir etkisi sözkonusudur. Türk modernleşmesinde de aydınların önemli rolü vardır. Bu çalışma,Cumhuriyet devri aydınlarından Ahmet Hamdi Tanpınar’ın görüş, düşünce vekanaatleriyle nasıl bir aydın kimliği ortaya koyduğunu ele almaktadır. Muhtelifeserlerinde Tanpınar, bizzat kendi aydın kişiliğini yansıtır. Doğu Batı arasındamüşterek bir bağ inşa eden, “terkibin peşinde” bir aydın olarak Tanpınar’ınmuhtelif eserleri, modernleşme, Türk modernleşmesi ve aydın kavramlarınınteorik temelleri ışığında incelenmiştir.
Anahtar Kelime: INTELLECTUAL WHO SEEK COMPOSITION: AHMET HAMDI TANPINAR
Öz: Modernization, which changed the society in understanding of “new” and “westerner” advancement in all aspects, has started to enter Turkish society and state structure since 19th century. The countries which are non-western society and state structure are deprived of the dynamics and advancement phases of the West. Therefore, modernization / westernization fact has brougt along some issues within the Turkish İslamic culture and tradition. Intellectuals who are journalist – artist – scientist and represent the thoughts of the society have an important effect in overcoming these issues. Intellectuals also have important role in Turkish modernization. This study examines what kind of intellectual identity Ahmet Hamdi Tanpınar, one of the intellectuals of the Republician era, revealed with his views, thoughts and opinions. Tanpınar reflects his own intellectual personality in various works. Various works of Tanpınar as an intellectual “pursuing the composition”, building a common link between the East and West, were examined in the light of the theoretical foundations of modernization, Turkish modernization and intellectual concepts.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akün, Ö. F. (31 Aralık 1962). Ahmet Hamdi Tanpınar. Türk Dili ve Edebiyatı, 12, 1-32.
- Atiker, E. (1998). Modernizm ve Kitle Toplumu. Ankara: Vadi Yayınları.
- Bayramoğlu, Z. (2007). Huzursuz Huzur ve Tekinsiz Saatler. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Berkes, N. (2017). Türkiye'de Çağdaşlaşma. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Börekçi, Ü. A. (2014). Muhalif Aydın: Romanlar Üzerinden Zihniyet Okuması. Ankara: İmge Kitabevi.
- Börekçi, Ü. A. (2017). Entelektüelin Toplumsal ve Siyasal İşlevi Üzerine Bir Değerlendirme. International Journal Of Eurasia Social Sciences, 8(28), 394-407.
- Giddens, A. (1998). Modernliğin Sonuçları. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Gökalp, Z. (2006). Türkleşmek İslâmlaşmak Muasırlaşmak. Ankara: Akçağ Yayınları.
- Gündüz, O. (2002). Türkiye'nin Batılılaşma Serüveninde Özgün Bir Portre: Ahmet Hamdi Tanpınar. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi(3), 12-28.
- İleri, S. (2008). Sahnenin Dışındakiler. H. İ. Abdullah Uçman (Dü.) içinde, "Bir Gül Bu Karanlıklarda" (s. 221-224). İstanbul: 3F Yayınevi.
- Jeanniere, A. (2000). Modernite Nedir? M. Küçük (Dü.) içinde, Modernite Versus Postmodernite (N. Tutal, Çev., s. 95-101). Ankara: Vadi Yayınları.
- Kantarcıoğlu, S. (2008). Huzur'da Aydın Tipi. A. Uçman, & H. İnci (Dü) içinde, "Bir Gül Bu Karanlıklarda" (s. 325-340). İstanbul: 3F Yayınevi.
- Kaplan, M. (2008). Saatleri Ayarlama Enstitüsü. A. Uçman, & H. İnci (Dü) içinde, "Bir Gül Bu Karanlıklarda" Tanpınar Üzerine Yazılar. İstanbul: 3F Yayınevi.
- Lewis, B. (1998). Modern Türkiye'nin Doğuşu. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
- Mardin, Ş. (2017). Türk Modernleşmesi. İstanbul: İletişim Yayıncılık.
- Meriç, C. (2016). Mağaradakiler. İstanbul: İletişim Yayınları.
- Moran, B. (2008). Saatleri Ayarlama Enstitüsü. A. Uçman, & H. İnci (Dü) içinde, "Bir Gül Bu Karanlıklarda" (s. 262-267). İstanbul: 3F Yayınevi.
- Naci, F. (2008). Sahnenin Dışındakiler. A. Uçman, & H. İnci (Dü) içinde, "Bir Gül Bu Karanlıklarda" (s. 229-238). İstanbul: 3F yayınevi.
- Okay, M. O. (2010). Tanpınar, Ahmet Hamdi. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (Cilt 39, s. 567-570). içinde Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Özgür, N. (2010). Modernleşme ve Aydın Kavramları Çerçevesinde Edebiyat Bağlamında Aykırı Eserler Veren Romancı/Aydınlar. İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, s. 31.
- Said, E. (2015). Entelektüel. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Tanpınar, A. H. (2014). Huzur. İstanbul: Dergâh Yayınları.
- Tanpınar, A. H. (2015c). Beş Şehir. İstanbul: Dergâh Yayınları.
- Tanpınar, A. H. (2015a). Saatleri Ayarlama Enstitüsü. İstanbul: Dergâh Yayınları.
- Tanpınar, A. H. (2015b). Sahnenin Dışındakiler. İstanbul: Dergâh Yayınları.
- Tanpınar, A. H. (2016). Mahur Beste. İstanbul: Dergâh Yayınları.
- Tecer, A. K. (1963, Ocak 24). Saatleri Ayarlama Enstitüsü. Cumhuriyet, s. 2.
- Ülken, H. Z. (2015). Türkiye'de Çağdaş Düşünce Tarihi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
| APA | Yücel Ö (2020). TERKİBİ ARAYAN AYDIN: AHMET HAMDİ TANPINAR. , 687 - 706. 10.11616/basbed.v20i56819.752122 |
| Chicago | Yücel Ömer Faruk TERKİBİ ARAYAN AYDIN: AHMET HAMDİ TANPINAR. (2020): 687 - 706. 10.11616/basbed.v20i56819.752122 |
| MLA | Yücel Ömer Faruk TERKİBİ ARAYAN AYDIN: AHMET HAMDİ TANPINAR. , 2020, ss.687 - 706. 10.11616/basbed.v20i56819.752122 |
| AMA | Yücel Ö TERKİBİ ARAYAN AYDIN: AHMET HAMDİ TANPINAR. . 2020; 687 - 706. 10.11616/basbed.v20i56819.752122 |
| Vancouver | Yücel Ö TERKİBİ ARAYAN AYDIN: AHMET HAMDİ TANPINAR. . 2020; 687 - 706. 10.11616/basbed.v20i56819.752122 |
| IEEE | Yücel Ö "TERKİBİ ARAYAN AYDIN: AHMET HAMDİ TANPINAR." , ss.687 - 706, 2020. 10.11616/basbed.v20i56819.752122 |
| ISNAD | Yücel, Ömer Faruk. "TERKİBİ ARAYAN AYDIN: AHMET HAMDİ TANPINAR". (2020), 687-706. https://doi.org/10.11616/basbed.v20i56819.752122 |
| APA | Yücel Ö (2020). TERKİBİ ARAYAN AYDIN: AHMET HAMDİ TANPINAR. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(3), 687 - 706. 10.11616/basbed.v20i56819.752122 |
| Chicago | Yücel Ömer Faruk TERKİBİ ARAYAN AYDIN: AHMET HAMDİ TANPINAR. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 20, no.3 (2020): 687 - 706. 10.11616/basbed.v20i56819.752122 |
| MLA | Yücel Ömer Faruk TERKİBİ ARAYAN AYDIN: AHMET HAMDİ TANPINAR. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.20, no.3, 2020, ss.687 - 706. 10.11616/basbed.v20i56819.752122 |
| AMA | Yücel Ö TERKİBİ ARAYAN AYDIN: AHMET HAMDİ TANPINAR. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2020; 20(3): 687 - 706. 10.11616/basbed.v20i56819.752122 |
| Vancouver | Yücel Ö TERKİBİ ARAYAN AYDIN: AHMET HAMDİ TANPINAR. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2020; 20(3): 687 - 706. 10.11616/basbed.v20i56819.752122 |
| IEEE | Yücel Ö "TERKİBİ ARAYAN AYDIN: AHMET HAMDİ TANPINAR." Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, ss.687 - 706, 2020. 10.11616/basbed.v20i56819.752122 |
| ISNAD | Yücel, Ömer Faruk. "TERKİBİ ARAYAN AYDIN: AHMET HAMDİ TANPINAR". Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 20/3 (2020), 687-706. https://doi.org/10.11616/basbed.v20i56819.752122 |
