Tanzimat Döneminde Tokat Kazasının İdari ve Nüfus Yapısındaki Değişiklikler (1839-1880)
Yıl: 2003 Cilt: 27 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 253 - 265 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Tanzimat Döneminde Tokat Kazasının İdari ve Nüfus Yapısındaki Değişiklikler (1839-1880)
Öz: Tanzimat döneminde Osmanlı Devleti 'nin taşra birimlerinin idari ve demografik durumları hakkında çok az bilimsel inceleme yapılmıştır. Bu nitelikteki çalışmaların bütün taşra vilayetlerine teşmil edilmesi, Osmanlı Devleti'nin genel idarî durumu ve nüfus yapısı hakkında daha sağlıklı değerlendirmeler yapmaya katkı yapacaktır. Bu makalede, 1839-1880 yılları arasında daha önce inceleme konusu yapılmayan Tokat kazasının idarî durumu ve nüfus yapısı, bölgesel inceleme kapsamında şer 'iyye sicilleri kayıtları, salname verileri ve nüfus istatistikleri yardımı ile mukayeseye dayalı analitik metotla ele alınmıştır. Bu çalışma taşra birimlerinin idarî ve nüfus durumlarını daha iyi anlamaya katkı yapmayı amaçlamaktadır.
Anahtar Kelime: Konular:
The Changes in the Administrative and Demographic Structures of the District of Tokat During the Tanzimat (1839-1880)
Öz: A few scientific studies have been made on the administrative and population situation of provinces of the Ottoman State during the Tanzimat era. That such qualified studies comprise all provinces will contribute to evaluate more correctly the general administrative situation and population structure of the Ottoman State. In this article, the administrative situation and population structure of the district of Tokat in the period of 1839-1880. which did not become a subject-matter before, have been examined with the help of Court register records. Year-books data and populations statistics, using the method of analytic based on comparison, in the context of provincial studies. This study aims to contribute to better understanding the administrative and demographic situations of provinces.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
- Arşiv malzemesi:
- Başbakanlık Osmanlı Aşivi (BOA). Tapu Defteri (TD) 387, s. 339, 349-937; BOA.
- Kamil Kepeci (K.K), Ruus Defteri 262, s. 52-55; BOA.
- Maliyeden Müdevver (MAD) 4482 (1078/1667), s. 50-52; BOA.
- MAD 3167 (1100/1689), s. 62; BOA.
- Maliye Nezareti (ML). Varidat (VRD). Temettüat Defterleri (TMT).
- Tokat kazası temettüat defterleri: 14645-14775 arası numaralı defterler.
- Salnameler:
- 1266/1850 yılı devlet salnamesi, s. 79-80;
- 1273/1856-1857 yılı devlet salnamesi, s. 101-103;
- 1277/1860 yılı devlet salnamesi, s. 144;
- 1284/1867 yılı devlet salnamesi, s. 178-179;
- 1290/1873 yılı devlet salnamesi, s. 250-251;
- 1287/1870 yılı Sivas vilayet salnamesi, s. 52-53;
- 1288/1871 yılı Sivas vilayet salnamesi, s. 52-53;
- 1300/1883 yılı Sivas vilayet salnamesi, s. 118;
- 1302/1884-5 yılı Sivas vilayet salnamesi, s. 409;
- 1304/1886-87 yılı Sivas vilayet salnamesi, s. 115;
- 1308/1890 yılı Sivas vilayet salnamesi, s. 139; 1321/1903, s. 139.
- Tokat Şer'iyye Sicilleri:
- TŞS 39: 144/2; TŞS 54 (1256 / 1840 yılı): 12-14; TŞS 54 (1257 / 1841 yılı): 121-122; TŞS 52: 145; TŞS 54: 34/2; TŞS 54: 54T-2; TŞS 54: 46/1; TŞS 54: 99/1; TŞS 54: 112/1; TŞS 54: 129/2; TŞS 54: 136/1; TŞS 56: 22/3; TŞS 58: 69/1; TŞS 58: 70/2; TŞS 59: 272/1; TŞS 58 (1262/1846 yılı): 70-72.
- AÇIKEL, Ali. (1999), Changes in Settlement Patterns, Population and Society in North Central Anatolia: A Case Study of the District (kaza) of Tokat (1574-1643), Basılmamış doktora tezi, Manchester (İngiltere), s. 36-54.
- AKBAL, Fazıla. (1961), "1831 Tarihinde Osmanlı İmparatorluğunda İdari Taksimat ve Nüfus", TTK Belleten, XV/60, Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, s. 622-623.
- BAŞAR, Fahameddin. (1997), Osmanlı Eyalet Tevcihatı (1717-1730), Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
- BAYKARA, Tuncer. (1988), Anadolu'nun Tarihî Coğrafyasına Giriş, 1. Anadolu'nun İdarî Taksimatı, Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları.
- CİNLİOĞLU, Halis. (1973), Osmanlılar Zamanında Tokat, 4. Kısım, Tokat: Barış Matbaası.
- ÇADIRCI, Musa. (1991), Tanzimat Döneminde Anadolu Kentleri'nin Sosyal ve Ekonomik Yapıları, Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
- ÇADIRCI, Musa. (1980), "1830 Genel Sayımına Göre Ankara Şehir Merkezi Nüfusu Üzerine Bir Araştırma", Osmanlı Araştırmaları, I, İstanbul, s. 109-132.
- ÇAKIR, Coşkun. (2001a), Tanzimat Dönemi Osmanlı Maliyesi, İstanbul: Küre Yayınları.
- ÇAKIR, Coşkun. (2001b), 19. Yüzyılda Bir Anadolu Şehri Niksar (Ekonomik ve Sosyal Yapı), İstanbul: Alfa Yayınları.
- EKEN, Galip. (2000), "Tanzimat Dönemi Osmanlı Toplumunda Nüfusun Meslekî Yapılanması: Tokat Örneği", Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih İncelemeleri Dergisi, XV, İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, s. 155-169.
- EREN, A. Cevad. (1979), "Tanzimat", İslam Ansiklopedisi, XI, İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Basımevi, s. 709-765. GÖKBİLGİN, Tayyib. (1965), "15 ve 16. Asırlarda Eyalet-i Rûm", Vakıflar Dergisi,6, İstanbul, s. 51-62.
- GÖKBİLGİN, Tayyib. (1979), "Tokat", İslam Ansiklopedisi, XII, İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Basımevi, s. 401-412.
- KARAL, Enver Ziya. (1983), Osmanlı Tarihi, V-V11L, Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. Komisyon. (1992), "Türkiye", Büyük Larousse, 23, İstanbul: Milliyet Yayınları, s.11822.
- KÜÇÜK, Cevdet. (1976-1977). "Tanzimat Devrinde Erzurum'un Nüfus Durumu", İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Enstitüsü Dergisi, 7-8, İstanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi, s. 185-223.
- ORTAYLI, İlber. (1974), Tanzimattan Sonra Mahalli İdareler (1840-1878), Ankara: Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları.
- ÖZDEMİR, Rıfat. (1986), 19. Yüzyılın İlk Yarısında Ankara, Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
- SAYDAM, Abdullah. (1997), Kırım ve Kafkas Göçleri (1856-1876), Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
- SEYİTTANL10ĞLU, Mehmet. (2002), "Yenileşme Dönemi Osmanlı Devlet Teşkilatı", Türkler (Edit. Hasan Celal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koca), 12, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, s. 561-576.
- SUBAŞİ, Turgut. (2002), "Sultan Abdülmecid ve Sultan Abdülaziz", Türkler (Edit. Hasan Celal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koca), 12, Ankara: Yeni Türkiye Yayınlan, s. 753-781.
- ŞEMSEDDİN SAMİ. (1308), Kamusu'1-Âlam, 111, İstanbul: Mihran Matbaası.
- ŞENER, Abdüllatif. (1990), Tanzimat Dönemi Osmanlı Vergi Sistemi, İstanbul.
- ŞİMŞİRGİL, Ahmet. (1990a), Osmanlı Taşra Teşkilatında Tokat (1455-1574), Basılmamış doktora tezi, İstanbul.
- ŞİMŞİRGİL, Ahmet. (1990b), "Osmanlı Taşra Teşkilatında Rûm Beylerbeyliği", Marmara Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türklük Araştırmaları Dergisi, 5, İstanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi, s. 289-299.
| APA | Açıkel A (2003). Tanzimat Döneminde Tokat Kazasının İdari ve Nüfus Yapısındaki Değişiklikler (1839-1880). , 253 - 265. |
| Chicago | Açıkel Ali Tanzimat Döneminde Tokat Kazasının İdari ve Nüfus Yapısındaki Değişiklikler (1839-1880). (2003): 253 - 265. |
| MLA | Açıkel Ali Tanzimat Döneminde Tokat Kazasının İdari ve Nüfus Yapısındaki Değişiklikler (1839-1880). , 2003, ss.253 - 265. |
| AMA | Açıkel A Tanzimat Döneminde Tokat Kazasının İdari ve Nüfus Yapısındaki Değişiklikler (1839-1880). . 2003; 253 - 265. |
| Vancouver | Açıkel A Tanzimat Döneminde Tokat Kazasının İdari ve Nüfus Yapısındaki Değişiklikler (1839-1880). . 2003; 253 - 265. |
| IEEE | Açıkel A "Tanzimat Döneminde Tokat Kazasının İdari ve Nüfus Yapısındaki Değişiklikler (1839-1880)." , ss.253 - 265, 2003. |
| ISNAD | Açıkel, Ali. "Tanzimat Döneminde Tokat Kazasının İdari ve Nüfus Yapısındaki Değişiklikler (1839-1880)". (2003), 253-265. |
| APA | Açıkel A (2003). Tanzimat Döneminde Tokat Kazasının İdari ve Nüfus Yapısındaki Değişiklikler (1839-1880). Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27(2), 253 - 265. |
| Chicago | Açıkel Ali Tanzimat Döneminde Tokat Kazasının İdari ve Nüfus Yapısındaki Değişiklikler (1839-1880). Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 27, no.2 (2003): 253 - 265. |
| MLA | Açıkel Ali Tanzimat Döneminde Tokat Kazasının İdari ve Nüfus Yapısındaki Değişiklikler (1839-1880). Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.27, no.2, 2003, ss.253 - 265. |
| AMA | Açıkel A Tanzimat Döneminde Tokat Kazasının İdari ve Nüfus Yapısındaki Değişiklikler (1839-1880). Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2003; 27(2): 253 - 265. |
| Vancouver | Açıkel A Tanzimat Döneminde Tokat Kazasının İdari ve Nüfus Yapısındaki Değişiklikler (1839-1880). Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2003; 27(2): 253 - 265. |
| IEEE | Açıkel A "Tanzimat Döneminde Tokat Kazasının İdari ve Nüfus Yapısındaki Değişiklikler (1839-1880)." Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27, ss.253 - 265, 2003. |
| ISNAD | Açıkel, Ali. "Tanzimat Döneminde Tokat Kazasının İdari ve Nüfus Yapısındaki Değişiklikler (1839-1880)". Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 27/2 (2003), 253-265. |
