Yıl: 2021 Cilt: 13 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 545 - 562 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.26791/sarkiat.881973 İndeks Tarihi: 22-11-2021

İLK ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE ÇOCUĞUNAHLAK EĞİTİMİ

Öz:
İlk çocukluk yılarında çocuğun aldığı eğitimin niteliği, yaşamın ilerleyen dönemlerinde etkisini göstermektedir. Ebeveynin bu dönemde çocuk ile kurduğu ilişki ve iletişim tarzı çocuğun gelişiminin de belirleyicisi olmaktadır. Çocukta olumlu ahlaki bilinci oluşturmada yaşamının ilk yılları kritik bir öneme sahip olduğundan; kazandırılmayan doğru ve güzel ahlaki davranışların ilerleyen dönemlerde kazandırılması da zorlaşmaktadır. Ebeveyn ödül ve cezayı yerinde kullanarak; dengeli bir disiplin sergileyerek, çocuğa iyi örnek / model olarak olumlu ahlaki davranışlar kazandırılabilir.Araştırmada ahlak, eğitim, ailede ahlak eğitimi, ahlak gelişim kuramları, ilk çocukluk yılları ahlaki gelişim özellikleri, ebeveynlerin ahlak gelişiminde dikkat edeceği hususlar ve ahlak eğitiminde izlenecek yöntemler kapsamında literatür incelemesi yapılarak; bireylerin ahlaki gelişiminde ilk çocukluk döneminin önemine değinilmiştir. Bu çalışmada ebeveynin çocuğu ahlaki yozlaşmadan koruyacak yöntemler ve ahlak eğitiminde dikkat edilecek hususlar konusunda bilgilendirmek amaçlanmıştır. İlk çocukluk yıllarında kazandırılan ahlaki değerlerin, yaşamın ilerleyen yıllarında sergileyeceği ahlaki davranışların alt yapısını oluşturduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime:

MORAL EDUCATION OF THE CHILD IN THE FIRST CHILDHOOD

Öz:
The quality of the education that the child re ceives in the first years of childhood shows itseffect in the later stages of life. The relationshipand communication style which the parents estab lish with the child during this period are also de terminants of the child’s development. Since thefirst years of his life have a critical importancein creating a positive moral consciousness in thechild; It is also difficult to acquire the right andgood moral behaviours that are not acquired inthe future. The child can be given positive moralbehaviour as a good example/model by using theparent’s reward and punishment on the spot anddisplaying a balanced discipline. In the research, the morality, education, moraleducation in the family, theories of moral deve lopment, characteristics of moral development inthe first childhood years, considerations that pa rents will pay attention to in moral development,methods to be followed in moral education andthe importance of the first childhood in the mo ral development of individuals was mentioned byconducting literature review. The importance ofthe first childhood period is mentioned in the mo ral development of individuals. In this study, it isaimed to inform the parent about the methods toprotect the child from moral corruption and theissues to be considered in moral education. It wasconcluded that the moral values ​​acquired in thefirst childhood years constitute the infrastructureof the moral behaviours that he will display in thelater years of life.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Acuner, Hacı Yusuf vd. “Ahlaki Gelişim Düzeyleri ile Mükemmeliyetçiliğin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”. Değerler Eğitimi Dergisi 12/27(2012), 7-40.
  • Adler, Alfred. İnsanı Tanıma Sanatı. çev. Şelale Başar. İstanbul: Dergah Yayınları, 1997.
  • Akgün Alakuş, Ayşegül. Esma-i Hüsna ile Çocuk Terbiyesi. İstanbul: Nesil Yayınları, 2017.
  • Arı, Ramazan. Eğitim Psikolojisi. Ankara: Nobel Yayıncılık, 2003.
  • Aydın, Mehmet Zeki. Ailede Ahlak Eğitimi, Eğitim ve Ahlak Şurası. 388-401. Ankara: Eğitim Bir Sen Yayınları, 2014.
  • Aydın, Mehmet Zeki. Ailede Ahlak Eğitimi, İstanbul: Timaş Yayınları, 2012.
  • Aydın, Mustafa. Kurumlar Sosyolojisi, İstanbul: Açılım Kitap Yayıncılık, 2015.
  • Aytar, Abide Göngür. “Kişilik gelişimi”. Eğitim Psikolojisi. ed. Ayten Ulusoy. 67-83. Ankara: Anı Yayınlar, 7. Basım 2013.
  • Bandura, Albert- Walters, R. H. Sosyal Öğrenme ve Kişilik Gelişimi. New York, 1963.
  • Başaran, İbrahim Ethem. Eğitim Psikolojisi. Ankara: Gül Yayınları, 1990.
  • Aksoy, B. Ayşe-Temel Fulya. Ergen ve Gelişimi Yetişkinliğe İlk Adım. Ankara: Nobel Yayınları, 2001.
  • Binbaşıoğlu, Cavit. Eğitim Psikolojisi. Ankara: Binbaşıoğlu Yayınevi, 1995.
  • Bilgin, Beyza. İslam ve Çocuk, Ankara: DİB yayınları, 1991.
  • Bilgin, Beyza. “Çocuklarımıza insancıl davranışları nasıl kazandırabiliriz?” Din Öğretimi Dergisi, Ankara: MEB Yayınları, 1991.
  • Bilgili, Fatih Menderes. Çocuğun Din Eğitimi ve Karşılaşılan Güçlükler. İstanbul: Beyan Yayınları, 2009.
  • Bixler, Lorin. E., Çocukta Karakter Gelişimi, Çocuk Psikolojisi. çev. İbrahim N. Özgür, İstanbul: Özdemir Basımevi 1979.
  • El-Buhârî, Ebu Abdullah Muhammed b. İsmail b. İbrahim el-Cu’fi, el-Câmiu’s-Sahih, İstanbul: Çağrı Yayınları, I-VIII, 1992.
  • Çağrıcı, Mustafa. İslam Düşüncesinde Ahlak. İstanbul: Dem Yayınları, 2006.
  • Çamdibi, Hasan Mahmut. “Aile İçi İlişkiler ve Aile Rehberliği”. Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 6/1(1999), 131-138.
  • Canatan, Kadir. Kültürümüzde Ahlak Eğitimi, Eğitim ve Ahlak Şurası 422-441. Ankara: Eğitim Bir Sen Yayınları, 2014.
  • Can, Gürhan. “Kişilik Gelişimi”, Eğitim Psikolojisi (Gelişim-Öğrenme-Öğretim) ed. Binnur Yeşilyaprak. 125-163. Ankara : Pegem A Yayıncılık, 9. Basım 2005.
  • Çiftçi, Nermin, “Kohlberg’in Bilişsel Ahlaki Gelişim Teorisi, Ahlak ve Demokrasi Eğitimi”, İstanbul: Değerler Eğitimi Dergisi, Ocak 2003, Sayı 1.
  • Çileli, Meral. “Ergenlikte Ahlak Gelişimi”. Ergenlik Psikolojisi ed. Bekir Onur 265-286. Ankara: Taş Kitapçılık, 1987.
  • Dodurgalı, Abdurrahman. Kuran’ı Kerime Göre Çocuk Eğitimi. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 1984.
  • Doğan, Cihangir. “Ailenin Önemi ve Vazgeçilmez Fonksiyonları”, Aile ve Eğitim, ed. Mehmet Faruk Bayraktar 19-29.İstanbul: Ensar Neşriyat 2010.
  • Erden, Münire-Akman Yasemin. Eğitim Psikolojisi, Ankara: Arkadaş Yayınları, 1997.
  • Ertürk, Selahattin. Eğitimde Program Geliştirme, Ankara: Yelkentepe Yayınları, 1997.
  • Gazali. İhya-u Ulumud Din III, çev. Ahmet Serdaroğlu İstanbul: Bedir Yayınevi, 1975.
  • Giddens, Anthony. Sosyoloji (2 b.), Ankara: Ayraç Yayınları, 2005.
  • Göngür, Erol. Değerler Psikolojisi, Amsterdam: Hollanda Türk Akademisyenler Birliği Vakfı Yayınları, 1993.
  • Güngör, Erol. Ahlak Psikolojisi ve Sosyal Ahlak, İstanbul: Ötüken Yayınları, 2010.
  • Güngör, A. Aile içi Etkileşim, Ankara: Bizim Büro Basımevi, 1995.
  • Hökelekli, Hayati. “Çocukta Ahlak Eğitimi ve Gelişimi”, Teorik ve Pratik Yönleriyle Ahlak. ed. Recep Kaymakcan-Mevlüt Uysal, İstanbul: Dem Yayınları, 2007.
  • İbn Hanbel, (1992), Ebû Abdillâh Ahmed b. Muhammed, v: 241/855, el-Müsned, I-X, Çağrı Yayınları, İstanbul
  • İbn Mâce, Ebû Abdillah Muhammed b. Yezid el-Kazvinî (v.273/ 887), es-Sunen (thk.: M. Fuâd Abdulbâki), (1-2), Kahire 1952.
  • İbn Miskeveyh, Ahlakı Olgunlaştırma, (Çev.: Abdulkadir Şener vdğr.), Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay., Ankara, 1983, s.39.
  • Jersild, Arthur. Çocuk Psikolojisi, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınlar, 1976.
  • Fukuyama, Francis. Tarihin Sonu ve Son İnsan. çev. Zülfü Dicleli, İstanbul: Simavi Yayınları, 2016.
  • Kağıtçıbaşı, Çiğdem İnsan ve İnsanlar, İstanbul: Remzi Kitabevi, 1988.
  • Karabacak, Mehmet Emin. Tabakları Ayırdık Çocuklar Söz Dinlemez Oldu, 2014, İstanbul: Ensar Yayıncılık, 2014.
  • Karabekiroğlu, Koray. Çocuğun Ruhsal Gelişimi, İstanbul: Say Yayıncılık, 2013.
  • Kohlberg, L. The psychology of moral development: Essays on moral development, Vol. II. New York: Harper & Row.ss.33-34. 1984.
  • Kohlberg, LawKohlberg, Lawrance. “Moral Development”. International Encylopedia of the Social Sciences, Free Press, 1968.
  • Kozak, İbrahim Erol. İnsan,Toplum, İktisat, Adapazarı: Değişim Yayınları, 1999.
  • Kur’ân Yolu. Erişim 10 Ağustos 2020. https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir
  • Köylü, Mustafa. “Değerler Eğitiminde Ailenin Rolü”, Aile ve Eğitim, ed. Mehmet Faruk Bayraktar 19-29.İstanbul: Ensar Neşriyat 2010.
  • Muhammed b. İsmâîl Buhârî, (v.256/879), Sahîh-i Buhârî ve Tercemesi (trc.: Mehmed Sofuoğlu), (1-15), İstanbul: Ötüken Neşriyat, 1988.
  • Müslim,Ebu’l-Hüseyn Müslim b. Haccac el-Kuşeyri; Sahihi Müslim I-V,(thh. M.F.Abdulbaki) 3.bs. Beyrut, 1972.
  • Onur, Bekir. Gelişim Psikolojisi, Ankara: İmge Kitabevi, 4.Basım. 1997.
  • Özdoğan, Öznur. “Dindarlıkla İlgili Bazı Faktörlerin Kendini Gerçekleştirme Düzeyine Etkisi”, Ankara : Araştırma Dergisi, 1997.
  • Özeri, Zeynep Nezahat. “Anne Tutumlarının Çocuğun Ahlak Gelişimine Etkisi”, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi. Ed.: Halis Ayhan. İstanbul: Ensar Neşriyat, 1998.
  • Özeri, Zeynep Nezahat. Okul Öncesi Din ve Ahlâk Eğitimi, İstanbul: Dem Yayınları, 2004.
  • Özmen, Nihat. Çocuk Eğitimi İzlenecek Metotlar, İstanbul: Dua Yayıncılık, 2014.
  • Peker, Hüseyin. Çocuk ve Suç, İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları, 1994.
  • Peker, Hüseyin. Din ve Ahlak Eğitimi, Samsun: Aksi Seda Matbaası, 1998.
  • Piaget, Jean. Çocuğun Gözüyle Dünya, çev. : İsmail Yerguz, İstanbul : Dost Kitapevi, 2016.
  • Seçkin, Nezahat-Koç Gürçü. “Okulöncesi Eğitimde Okul Aile İşbirliği”, Yasadıkça Eğitim Dergisi, 51/2. 5-10.(1997).
  • Senemoğlu, Nuray. Gelişim Öğrenme ve Öğretim, Ankara: Gazi Kitapevi, 2002.
  • Schumacher, E. F. Küçük Güzeldir. çev. O. Deniztekin. İstanbul: E Yayınları, 1979.
  • Şahin, Filiz. Ahlakın Aklî ve İnsani Temeli, Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları, 1998.
  • Selçuk, Mualla. Çocuğun Eğitiminde Dini Motifler, Ankara: TDV Yayınları, 1990.
  • Şavlı, Mehmet Reşat. İslam’da Çocuk Terbiyesi, İstanbul: Ensar Yayınları, 2018.
  • Türk Dil Kurumu(TDK), “Ahlak Güncel Türkçe Sözlük” (Erişim 01.15.2019). http://www.tdk.gov.tr/
  • Tirmizi, “Birr“, 33. TDV İslam Ansiklopedisi, VIII, s.356.
  • Tirmizî, Ebû İsâ Muhammed b. İsâ (v.279), Sunen-i Tirmizî Tercemesi (trc.: Osman Zeki Mollamehmetoğlu), (1-6), Yunus Emre Yay., İstanbul, trz
  • Tuncer, Oya. Çocuk ve Eğitim, “Çocuk, Aile ve Çevresi” Türk Eğitim Derneği, 3.Toplantısı, Ankara: Şafak Matbaası, 1980.
  • Yavuz, Kerim. Çocukta Dinî Duygu ve Düşüncenin Gelişmesi, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1983.
  • Yıldız, Hamide Yatar. Sınav Kaygısı-Ana-Baba Tutumları ve Mükemmeliyetçilik Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek lisans tezi, 2007.
APA ÇIN A (2021). İLK ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE ÇOCUĞUNAHLAK EĞİTİMİ. , 545 - 562. 10.26791/sarkiat.881973
Chicago ÇIN AHMET İLK ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE ÇOCUĞUNAHLAK EĞİTİMİ. (2021): 545 - 562. 10.26791/sarkiat.881973
MLA ÇIN AHMET İLK ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE ÇOCUĞUNAHLAK EĞİTİMİ. , 2021, ss.545 - 562. 10.26791/sarkiat.881973
AMA ÇIN A İLK ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE ÇOCUĞUNAHLAK EĞİTİMİ. . 2021; 545 - 562. 10.26791/sarkiat.881973
Vancouver ÇIN A İLK ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE ÇOCUĞUNAHLAK EĞİTİMİ. . 2021; 545 - 562. 10.26791/sarkiat.881973
IEEE ÇIN A "İLK ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE ÇOCUĞUNAHLAK EĞİTİMİ." , ss.545 - 562, 2021. 10.26791/sarkiat.881973
ISNAD ÇIN, AHMET. "İLK ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE ÇOCUĞUNAHLAK EĞİTİMİ". (2021), 545-562. https://doi.org/10.26791/sarkiat.881973
APA ÇIN A (2021). İLK ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE ÇOCUĞUNAHLAK EĞİTİMİ. e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi, 13(1), 545 - 562. 10.26791/sarkiat.881973
Chicago ÇIN AHMET İLK ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE ÇOCUĞUNAHLAK EĞİTİMİ. e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi 13, no.1 (2021): 545 - 562. 10.26791/sarkiat.881973
MLA ÇIN AHMET İLK ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE ÇOCUĞUNAHLAK EĞİTİMİ. e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi, vol.13, no.1, 2021, ss.545 - 562. 10.26791/sarkiat.881973
AMA ÇIN A İLK ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE ÇOCUĞUNAHLAK EĞİTİMİ. e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi. 2021; 13(1): 545 - 562. 10.26791/sarkiat.881973
Vancouver ÇIN A İLK ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE ÇOCUĞUNAHLAK EĞİTİMİ. e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi. 2021; 13(1): 545 - 562. 10.26791/sarkiat.881973
IEEE ÇIN A "İLK ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE ÇOCUĞUNAHLAK EĞİTİMİ." e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi, 13, ss.545 - 562, 2021. 10.26791/sarkiat.881973
ISNAD ÇIN, AHMET. "İLK ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE ÇOCUĞUNAHLAK EĞİTİMİ". e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi 13/1 (2021), 545-562. https://doi.org/10.26791/sarkiat.881973