SELECTION OF FUEL SUPPLIER FOR TRANSPORT FIRMS BY USING THE AHP
Yıl: 2020 Cilt: 18 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 20 - 35 Metin Dili: İngilizce DOI: 10.11611/yead.575054 İndeks Tarihi: 25-11-2021
SELECTION OF FUEL SUPPLIER FOR TRANSPORT FIRMS BY USING THE AHP
Öz: Selection of proper fuel supplier is extremely important for companies that carry out transportation activities and it can be evaluated as a critical decision to obtain competitive advantages in the transportation market. A structural and systematic frame is suggested in this paper in order to solve the decision problems for fuel supplier selection. In order to determine the selection criteria, the board of experts was constructed and a large number of roundtable meetings that realized in the way of brainstorm were organized with them. One of the most important questions can be asked as what are the selection criteria and decision options for the fuel supplier selection process? Experts who are a decision maker in their companies tried to seek a rational answer to this question. At the end of these meetings, obtained results were re-evaluated by the members of the board and selection criteria and decision options that will use for evaluation process were determined. The decision alternatives are Brand-P, Brand-B, Brand-S, and Brand-O. The selection criteria can be sorted as: fuel price per liter, product quality, service quality, easy terms of payment, brand awareness, environmental sensitivity. Actually, selection of fuel and fuel supplier has an extremely complex characteristic and it is a multicriteria decision-making problem. In this paper, the analytic hierarchy process theory was selected as a multi-criteria decision making problem in order to solve the decision making problem concerning with fuel and fuel supplier selection process. By using this methodology, decision makers can select the best fuel brand and fuel supplier by comparing variables such as selection criteria and decision alternatives in a mathematical model.
Anahtar Kelime: AHP YÖNTEMİ KULLANILARAK TAŞIMACILIK FİRMALARI İÇİN AKARYAKIT TEDARİKÇİSİ SEÇİMİ
Öz: Taşımacılık faaliyetleri yürüten işletmeler için uygun akaryakıt tedarikçi seçimi son derece önemlidir ve taşımacılık pazarında rekabet avantajları kazanmak için kritik bir karar olarak değerlendirilebilir. Bu çalışma akaryakıt tedarikçisi seçimi ile ilgili karar alma problemlerinin çözümü için sistematik ve yapısal bir çerçeve önermektedir. Seçim kriterlerinin belirlenebilmesi için bir uzmanlar kurulu oluşturulmuş ve bunlarla beyin fırtınası şeklinde gerçekleştirilen yuvarlak masa toplantıları gerçekleştirilmiştir. En önemli sorulardan birisi olan akaryakıt seçim süreçlerinde karar noktaları ve seçim kriterleri nelerdir? Sorusu sorulmuştur. Şirketlerinde karar verici olan uzmanlar bu soruya rasyonel bir yanıt aramışlardır. Bu toplantıların sonunda elde edilen sonuçlar uzmanlar kurulu üyeleri tarafından yeniden değerlendirilmiş ve değerlendirme sürecinde kullanılacak karar alternatif ve seçim kriterleri belirlenmiştir. Karar alternatifleri Marka-P, Marka-B, Marka-S ve Marka-O dur. Seçim kriterleri; litre başına yakıt fiyatı, ürün kalitesi, hizmet kalitesi, ödeme olanakları, marka bilinirliği ve çevreye duyarlılık olarak saptanmıştır. Gerçekte akaryakıt tedarikçisi seçimi son derece karmaşık bir karaktere sahip ve çok kriterli karar alma problemidir. Bu çalışmada Analitik Hiyerarşi Prosesi yöntemi akaryakıt ve akaryakıt tedarikçisi seçimi süreçleri ile ilgili karar verme problemlerini çözmek için çok kriterli karar verme metodolojisi olarak seçilmiştir. Bu metodolojiyi kullanarak karar vericiler seçim kriterleri ve karar noktaları gibi değişkenleri karşılaştırarak en iyi akaryakıt markası ve tedarikçisini seçebilirler.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akhisar, I. and Tunay, N. (2016) “AHP ve TOPSİS ile Türk Hayat Sigortası Şirketlerinde Performans Ölçümü”, Avrasya Bilimler Akademisi İşletme ve İktisat Dergisi, 7: 50-60.
- Altunöz, U. (2017) “Bankaların finansal performanslarının bulanık MOORA ve bulanık AHP yöntemleri ile Analizi: Türk bankaları deneyimi”, Route Educational and Social Science Journal, 4(4): 116-132.
- Bircan, H., Demir, M. and Günel, Y. (2018) “AHP-MOORA Yöntemine Dayalı Muhasebe Paket Programı Seçimi Uygulaması”, Sosyal Bilimler Dergisi (SOBİDER), 5(25): 244-261.
- Brian, S. (1985) “Containerization: Inter-Port Competition and Port Selection”, Maritime Policy and Management, 12, (4): 293-303.
- Çalışkan, E. and Eren, T. (2016) “Bankaların Performanslarının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemiyle Değerlendirilmesi”, Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6(2): 85-107.
- Çanakçıoğlu, M. (2019) “Bağımsız Mali Müşavirlerin Müşteri Seçimine Etki Eden Faktörlerin ve Karar Alternatiflerin AHP ve MAUT Yöntemleri Çerçevesinde Değerlendirilmesi: İstanbul Kentine İlişkin bir Uygulama”, Muhasebe ve Denetime Bakış, 57: 165-194.
- Damle, A.M. and Keswan, I.P. (2015). Selection of Fuel by Using Analytical Hierarchy Process. Int. Journal of Engineering Research and Applications, 5(4), 91-94.
- Görçün, Ö.F. (2019) “Ağır Treylerlerin Seçiminin AHP Yöntemi ile Değerlendirilmesi”, Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 7(1): 383-398.
- Görçün, Ö.F. (2018) “Kent İçi Ulaşım Sistemlerine İlişkin Tercihlerin ve Tercihlere Etki Eden Faktörlerin Analitik Hiyerarşi Prosesi Yöntemi ile Değerlendirilmesi”, Kent Kültürü ve Yönetimi Hakemli Elektronik Dergi, 11(3): 345-356.
- İnce, Ö., Bedir, N. and Eren, T. (2016) “Hastane Kuruluş Yeri Seçimi Probleminin Analitik Hiyerarşi Süreci ile Modellenmesi: Tuzla İlçesi Uygulaması”, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(3): 8-21.
- Karakış, E. and Göktolga, Z.G. (2016) “Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinin Ekonomik Performanslarının Analitik Hiyerarşi Süreci ve VIKOR Metodu ile Karşılaştırılması”, International Conference on Eurasian Economies, Kaposvár-Hungary.
- Karaoğlan, S. and Şahin, S. (2018) “BİST XKMYA İşletmelerinin Finansal Performanslarının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri İle Ölçümü ve Yöntemlerin Karşılaştırılması”, Ege Akademik Bakış, 18(1): 63-80.
- Karaoğlan, S. and Şahin, S. (2016) “DEMATEL ve AHP Yöntemleri ile İşletmelerin Satın Alma Problemine Bütünleşik Bir Yaklaşım, DSLR Kamera Örneği”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 8(2): 359-375.
- Korucuk, S. and Erdal, H. (2018) “AHP -VIKOR Bütünleşik Yaklaşımıyla Lojistik Risk Faktörlerinin ve Risk Yönetimi Araçlarının Sıralanması: Samsun İli Örneği”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(3): 282-305.
- Liao, Z. and Rittscher, J. (2007). A Multi-Objective Supplier Selection Model under Stochastic Demand Conditions. Int. J. Production Economy, 105, 150–159.
- Rezaei, M. and Ketabi, S. (2016) “Ranking The Banks Through Performance Evaluation By Integrating Fuzzy AHP and TOPSIS Methods: A Study of Iranian Private Banks” International Journal of Academic Research in Accounting, Finance and Management Sciences, 6(3): 19-30.
- Sarıçalı, G. and Kundakcı, N. (2016), “AHP ve COPRAS Yöntemleri ile Otel Alternatiflerinin Değerlendirilmesi” International Revıew of Economics and Management, 4(1): 45-66.
- Urmak, E.D., Çatal, Y. and Karaatlı, M. (2017) “İllerin Ormancılık Faaliyetlerinin AHP Temelli MAUT ve SAW Yöntemleri ile Değerlendirilmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2): 301-325.
- Ünal, S., Köse. İ.F. and Gürdal, H. (2017) “BIST Seramik Sanayi Firmalarının Finansal Performanslarının AHP ve GRA Yöntemleriyle Ölçülmesi”, Yönetim Ekonomi ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 1(4): 1-12.
- Yavuz M., Oztaysi B., Onar, S. C. and Kahraman C. (2015). Multi-Criteria Evaluation of AlternativeFuel Vehicles via a Hierarchical Hesitant Fuzzy Linguistic Model. Expert Systems with Applications, 42, 2835–2848.
- Yaykaşlı, M. and Ecemiş, O. (2018) “Otomobil Satın Alma Probleminde Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleriyle Bir Uygulama”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(26): 977-997.
APA | Görçün Ö (2020). SELECTION OF FUEL SUPPLIER FOR TRANSPORT FIRMS BY USING THE AHP. , 20 - 35. 10.11611/yead.575054 |
Chicago | Görçün Ömer Faruk SELECTION OF FUEL SUPPLIER FOR TRANSPORT FIRMS BY USING THE AHP. (2020): 20 - 35. 10.11611/yead.575054 |
MLA | Görçün Ömer Faruk SELECTION OF FUEL SUPPLIER FOR TRANSPORT FIRMS BY USING THE AHP. , 2020, ss.20 - 35. 10.11611/yead.575054 |
AMA | Görçün Ö SELECTION OF FUEL SUPPLIER FOR TRANSPORT FIRMS BY USING THE AHP. . 2020; 20 - 35. 10.11611/yead.575054 |
Vancouver | Görçün Ö SELECTION OF FUEL SUPPLIER FOR TRANSPORT FIRMS BY USING THE AHP. . 2020; 20 - 35. 10.11611/yead.575054 |
IEEE | Görçün Ö "SELECTION OF FUEL SUPPLIER FOR TRANSPORT FIRMS BY USING THE AHP." , ss.20 - 35, 2020. 10.11611/yead.575054 |
ISNAD | Görçün, Ömer Faruk. "SELECTION OF FUEL SUPPLIER FOR TRANSPORT FIRMS BY USING THE AHP". (2020), 20-35. https://doi.org/10.11611/yead.575054 |
APA | Görçün Ö (2020). SELECTION OF FUEL SUPPLIER FOR TRANSPORT FIRMS BY USING THE AHP. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 18(1), 20 - 35. 10.11611/yead.575054 |
Chicago | Görçün Ömer Faruk SELECTION OF FUEL SUPPLIER FOR TRANSPORT FIRMS BY USING THE AHP. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 18, no.1 (2020): 20 - 35. 10.11611/yead.575054 |
MLA | Görçün Ömer Faruk SELECTION OF FUEL SUPPLIER FOR TRANSPORT FIRMS BY USING THE AHP. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, vol.18, no.1, 2020, ss.20 - 35. 10.11611/yead.575054 |
AMA | Görçün Ö SELECTION OF FUEL SUPPLIER FOR TRANSPORT FIRMS BY USING THE AHP. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 2020; 18(1): 20 - 35. 10.11611/yead.575054 |
Vancouver | Görçün Ö SELECTION OF FUEL SUPPLIER FOR TRANSPORT FIRMS BY USING THE AHP. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 2020; 18(1): 20 - 35. 10.11611/yead.575054 |
IEEE | Görçün Ö "SELECTION OF FUEL SUPPLIER FOR TRANSPORT FIRMS BY USING THE AHP." Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 18, ss.20 - 35, 2020. 10.11611/yead.575054 |
ISNAD | Görçün, Ömer Faruk. "SELECTION OF FUEL SUPPLIER FOR TRANSPORT FIRMS BY USING THE AHP". Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 18/1 (2020), 20-35. https://doi.org/10.11611/yead.575054 |