Yıl: 2021 Cilt: 0 Sayı: 43 Sayfa Aralığı: 167 - 192 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 08-01-2022

YAŞAMA VERİLEN ANLAMLAR BAĞLAMINDA PSİKOTERAPİ KURAM VE YAKLAŞIMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz:
İnsan, var olduğundan beri çevresinde olup biteni anlama çabasına girişmiştir. Hayatın anlamını sorgulama ise ağırlıklı olarak Felsefe bilimi ile başlamıştır. Varoluşçu Felsefe akımı ile başlayan bu sorgulama sonrasında ise varoluşçu psikolojinin ve varoluşçu psikoterapinin temel konusu olmuştur. Varoluşçu Felsefe ya da Varoluşçu Psikoloji ile doğrudan ilgili olmayan insanlar da ölümle ilişkili olarak hayatın anlamını sorgular olmuştur. Farklı dönemlerde, farklı kültürlerde ve farklı coğrafyalarda yaşamış olan insanların, birbirinden çok fazla ayırt edici özellikleri olmasına rağmen yaşamı anlama çabası, ortak özellikleri olmuştur. Hayatın anlamı konusu artan zamanlarında ne yapacağını bilemeyen, çabuk doyuma ulaşan, varoluş sıkıntıları çeken günümüz insanı için bir problem durumudur. Bu çalışmanın amacı yaşama verilen anlamlar bağlamında psikoterapi kuram ve yaklaşımlarının değerlendirilmesidir. Değerlendirme Psikanaliz, Bireysel Psikoloji, Analitik Psikoloji, Varoluşçu Psikoterapi, Logoterapi, Bilişsel Davranışçı Terapi ve Pozitif Psikoterapi kuram ve yaklaşımları kapsamındadır. Bu psikoterapi ve yaklaşımları değerlendirirken her bir kuramı oluşturan veya kurama büyük katkısı olan kişilerin görüşlerinden ağırlıklı olarak faydalanılmıştır. Kuramcıların yaşama verilen anlamlarını birer kavramla özetlemek gerekirse, Freud libidinal, Adler toplumsal, Jung ruhsal, Frankl anlama giden yolun kendisi, Yalom rastlantısal, Pozitif Psikoterapi ise bağlanma-hedef ve mutluluk olarak ifade etmişlerdir. Transaksiyonel Analiz kuramının kurucusu E. Berne özerklik, Gerçeklik Terapisinin kurucusu W. Glasser da “kalite dünyası” kavramlarıyla yaşamın anlamına yaklaşmışlardır. Bilişsel Davranışsal Terapi (BDT)’de ise yaşama verilen anlamdan ziyade parçalar halindeki davranışlara odaklanmıştır.
Anahtar Kelime:

EVALUATING THE THEORIES AND THE APPROACHES OF PSYCHOTHERAPY BASED ON THE MEANINGS GIVEN TO LIFE

Öz:
Human beings have attempted to understand what is happening around them since their existence. Questioning the meaning of life started mainly with the science of Philosophy.After this questioning, which started with the existentialist philosophy movement, it became the main subject of existential psychology and existential psychotherapy. People who are not directly related to Existential Philosophy or Existential Psychology have also questioned the meaning of life in relation to death. The meaning of life is a problem situation for today’s people who do not know what to do in their increasing times, reach satisfaction quickly, and suffer from existential problems. The aim of this study is to evaluate psychotherapy theories and approaches in the context of the meanings given to life. Assessment Psychoanalysis, Individual Psychology, Analytical Psychology, Existential Psychotherapy, Logotherapy, Cognitive Behavioral Therapy and Positive Psychotherapy are within the scope of theories and approaches. While evaluating these psychotherapy and approaches, the opinions of the people who make up each theory or who have contributed greatly to the theory have been mainly used. To summarize the meanings of theorists to life with a concept, Freud expressed it as libidinal, Adler as social, Jung as spiritual, Frankl as the very path to meaning itself, Yalom as coincidental, and Positive Psychotherapy as attachment-goal and happiness. E. Berne, the founder of Transactional Analysis theory, and W. Glasser, the founder of Reality Therapy, approached the meaning of life with the concepts of “quality world”. Cognitive Behavioral Therapy (CBT), on the other hand, focused on behaviors in parts rather than the meaning given to life.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Adler, Alfred; Yaşamın Anlamı ve Amacı, 15. Baskı, çev. Kamuran Şipal, Ankara: Say Yayınları, 2016.
  • Adler, Alfred; Yaşama Sanatı, 12. Baskı, çev. Kamuran Şipal, Ankara: Say Yayınları, 2018.
  • Auhagen Ann, Elisabeth; “On the psychology of meaning of life”, Swiss Journal of Psychology / Schweizerische Zeitschrift für Psychologie / Revue Suisse de Psychologie, 59 (1), 2000, s. 34-48.
  • Akıncı, Adem; “Hayata Anlam Vermede Dinî Değerlerin ve Din Öğretiminin Rolü”, Değerler Eğitimi Dergisi, 3 (9), 2005, 7-24.
  • Brandau M. Dawn; “The Role of Life Meaning in Psychotherapy”, Iowa State University Digital Retrospective Theses and Dissertations, 2008.
  • Burger, M Jerry; Kişilik, 5. Baskı, çev. İnan Deniz Erguvan Sarıoğlu, İstanbul: Kaknüs Yayınları, 2016.
  • Corey, Gerald; Psikolojik Danışma, Psikoterapi Kuram ve Yaklaşımları, çev. Tuncay Ergene, Ankara: Mentis Yayıncılık, 2015.
  • Durakoğlu, Abdullah, “Kierkegaard’ta İnsan ve Varoluş Problemi”, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2017.
  • Eryılmaz, Ali; “Meaning of Life-Setting Life Goals: Comparison of Substance Abusers and Non-Abusers”, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(42), 2014, s. 235-243.
  • Eryılmaz, Ali; Mutluluğun Baş Ucu Kitabı: Pozitif Psikoloji. Ankara: Pegem Yayınları, 2014.
  • Eryılmaz, Ali; “Pozitif Psikoterapiler”, Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 9 (1), 2017, s. 346-362. Owen, Fidan Korkut ve Nur Demirbaş Çelik ve Türkan Doğan;”Yetişkinlerde İyilik Hali”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 53, 2017 (10), s. 602.
  • Frankl, V. Emil; İnsanın Anlam Arayışı, 47. Baskı, çev. Selçuk Budak, İstanbul: Okuyanus Yayınları, 2018.
  • Frankl, V. Emil; Duyulmayan Anlam Çığlığı, çev. Selçuk Budak, İstanbul: Öteki Ajans, 2017.
  • Freud, Sigmund; Kültürdeki Huzursuzluk, 3. Baskı, çev. Veysel Atayman, İstanbul: Say Yayınları, 2019.
  • Geçtan, Engin; Varoluş ve Psikiyatri, 9.baskı, İstanbul: Metis, 2016.
  • Gödelek, Kamuran; “Kierkegaard”ın İnsan Görüşü”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1 (5), 2008, s. 357-371.
  • İnanç, B. Y. Ve Yerlikaya, E. E. Kişilik Kuramları. 8. Baskı. Ankara: Pegem Akademi. 2014.
  • Jaffe, Aniel; Der Mythus vom Sinn im Werk von C.G. Jung, Einsiedeln Schweiz: Daimon Verlag, 2012.
  • Jung C, Gustav; Psikoloji ve Din, 3. Baskı, çev. Raziye Karabey, Ankara: Okyanus Yayınları. 2017.
  • Jung C, Gustav; Jung Seçme Yazılar, 1. Basım, Storr Anthony (ed.), çev. Levent Özşar, İstanbul: Alfa Yayınları, 2018.
  • Özen, Yener; “Varoluşçu Felsefeden Varoluşçu Psikolojiye (Birbirini Sürekli Yanlış Anlayanların Ontolojik Bütünlüğü)”, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 5, 2012, s. 267-286.
  • Öztürk, O. Ruh Sağlığı ve Bozuklukları. 2. Basım. İstanbul: Evrim Yayınları, 1989. Pesseschkian, Nossratt; Günlük Yaşamın Psikoterapisi, çev. H. Fışılıoğlu, İstanbul: Beyaz Yayınları, 2002.
  • Schopenhauer, Arthur; Hayatın Anlamı, 8. Baskı, çev. Ahmet Aydoğan, İstanbul: Say Yayınları, 2018.
  • Sezer, Sevgi; “Yaşamın Anlamı Konusuna Kuramsal ve Psikometrik Açıdan Bir Bakış”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 45 (1), 2012, s. 209-227.
  • Tolstoy, Lev; İtiraflarım, çev. İpek Söylemez, İstanbul: Karbon Kitaplar, 2017. Wilson, G. Terence; Behavior therapy. In R. Corsini, D. Wedding (Eds), (8 th ed., ss. 223-262.
  • Belmont, CA: Brooks/Cole, 2008. Vatan, Sevginar; “Bilişsel Davranışçı Terapilerde 3. Kuşak Yaklaşımlar”, Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 8 (3), 2016, s. 190-203.
  • Yalom, Irvın; Varoluşçu Psikoterapi, 1. Baskı, çev. Zeliha Babayiğit, İstanbul: Pegasus Yayınlaları, 2018.
  • Yalom, Irvın; Güneşe Bakamak Ölümle Yüzleşmek, çev. Zeliha Babayiğit, İstanbul: Pegasus Yayınlaları, 2017.
  • Yavuz, K. Fatih; “Kabul ve Kararlılık Terapisi (ACT): Genel Bir Bakış”, Turkiye Klinikleri J Psychiatry-SpecialTopics, 8(2), 2015, s. 21-27.
APA Yücesoy A, Özerk H (2021). YAŞAMA VERİLEN ANLAMLAR BAĞLAMINDA PSİKOTERAPİ KURAM VE YAKLAŞIMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. , 167 - 192.
Chicago Yücesoy Abdullah Anıl,Özerk Halis YAŞAMA VERİLEN ANLAMLAR BAĞLAMINDA PSİKOTERAPİ KURAM VE YAKLAŞIMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. (2021): 167 - 192.
MLA Yücesoy Abdullah Anıl,Özerk Halis YAŞAMA VERİLEN ANLAMLAR BAĞLAMINDA PSİKOTERAPİ KURAM VE YAKLAŞIMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. , 2021, ss.167 - 192.
AMA Yücesoy A,Özerk H YAŞAMA VERİLEN ANLAMLAR BAĞLAMINDA PSİKOTERAPİ KURAM VE YAKLAŞIMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. . 2021; 167 - 192.
Vancouver Yücesoy A,Özerk H YAŞAMA VERİLEN ANLAMLAR BAĞLAMINDA PSİKOTERAPİ KURAM VE YAKLAŞIMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. . 2021; 167 - 192.
IEEE Yücesoy A,Özerk H "YAŞAMA VERİLEN ANLAMLAR BAĞLAMINDA PSİKOTERAPİ KURAM VE YAKLAŞIMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ." , ss.167 - 192, 2021.
ISNAD Yücesoy, Abdullah Anıl - Özerk, Halis. "YAŞAMA VERİLEN ANLAMLAR BAĞLAMINDA PSİKOTERAPİ KURAM VE YAKLAŞIMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ". (2021), 167-192.
APA Yücesoy A, Özerk H (2021). YAŞAMA VERİLEN ANLAMLAR BAĞLAMINDA PSİKOTERAPİ KURAM VE YAKLAŞIMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları, 0(43), 167 - 192.
Chicago Yücesoy Abdullah Anıl,Özerk Halis YAŞAMA VERİLEN ANLAMLAR BAĞLAMINDA PSİKOTERAPİ KURAM VE YAKLAŞIMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları 0, no.43 (2021): 167 - 192.
MLA Yücesoy Abdullah Anıl,Özerk Halis YAŞAMA VERİLEN ANLAMLAR BAĞLAMINDA PSİKOTERAPİ KURAM VE YAKLAŞIMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları, vol.0, no.43, 2021, ss.167 - 192.
AMA Yücesoy A,Özerk H YAŞAMA VERİLEN ANLAMLAR BAĞLAMINDA PSİKOTERAPİ KURAM VE YAKLAŞIMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları. 2021; 0(43): 167 - 192.
Vancouver Yücesoy A,Özerk H YAŞAMA VERİLEN ANLAMLAR BAĞLAMINDA PSİKOTERAPİ KURAM VE YAKLAŞIMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları. 2021; 0(43): 167 - 192.
IEEE Yücesoy A,Özerk H "YAŞAMA VERİLEN ANLAMLAR BAĞLAMINDA PSİKOTERAPİ KURAM VE YAKLAŞIMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ." Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları, 0, ss.167 - 192, 2021.
ISNAD Yücesoy, Abdullah Anıl - Özerk, Halis. "YAŞAMA VERİLEN ANLAMLAR BAĞLAMINDA PSİKOTERAPİ KURAM VE YAKLAŞIMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ". Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları 43 (2021), 167-192.