Yıl: 2021 Cilt: 0 Sayı: 43 Sayfa Aralığı: 81 - 93 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 08-01-2022

DERRIDA’NIN HZ. İBRAHİM OKUMASI: DERRIDA’NIN DERRIDACI BİR ELEŞTİRİSİ

Öz:
Jacques Derrida Hz. İbrahim kıssasıyla, özellikle de Kierkegaard bağlamında yakından ilgilenmiştir. Bu bağlam, kıssanın Eski Ahit’deki versiyonunu baz almaktadır. Kıssada gerçekleşen hadise Derrida için din, kurban, etik, sorumluluk gibi önemli kavramlar çerçevesinde yapılabilecek bir tartışmayı mümkün kılar. Derrida kıssayı, ondan hareketle yaptığı çıkarımların İslâm dini için de geçerli olabileceğini düşünerek okur. Fakat bunu yaparken, Kuran’daki açık ve Derrida’nın çıkarımları açısından önemli değişikliklere yol açacak farkları gözetmeden yapar. Üstelik Derrida’nın kıssanın Kuran’da da tekrarlandığını bildiği, bizzat kendi ifadelerinden anlaşılmaktadır. Derrida hem farkları gözetmez fakat hem de yaptığı çıkarımları sanki bu farklar söz konusu değilmiş gibi geneller. Bu kayıtsızlık Derrida düşüncesinin genel yapısı açısından bir çelişkiye yol açacaktır. Böylelikle Derrida, sıklıkla kınadığı bir şeyi yapıyor gibi görünür: Ötekinin farklarını görmezden gelerek, onu aynıyla kaynaştırır. Bu makalenin konusu, kıssanın Kuran’daki farklardan hareketle okunduğunda ne gibi değişikliklerin meydana geleceği hususu değildir. Bu makale öncelikle Derrida’nın öteki kategorisine yönelik hassasiyetlerini görünür kılmaya çalışmaktadır. Sonra da Derrida’nın okumasında farklara yönelik olarak tespit edilen kayıtsızlıktan hareketle Derridacı bir eleştiri geliştirmeye yönelmektedir. Sonuçta, fark fikrini oldukça önemseyen bir düşünür olarak Derrida’nın bu kıssaya yönelik okuması özelinde düşüncesindeki bu hassasiyetten taviz verdiği çıkarımına varmaktadır.
Anahtar Kelime:

DERRIDA’S READING OF HZ. IBRAHIM: A DERRIDEAN CRITIC OF DERRIDA

Öz:
Jacques Derrida was closely interested in the parable of Hz. İbrahim, especially in the context of Kierkegaard. This context is based on the Old Testament version of the story. The incident in the story makes it possible for Derrida to debate within the framework of important concepts such as religion, sacrifice, ethics, and responsibility. Derrida reads the story, thinking that his inferences from it may also apply to the religion of Islam. But in doing so, it does so without considering the obvious differences in the Qur’an that would lead to significant changes in Derrida’s conclusions. Moreover, it is understood from his own expressions that Derrida knew that the story is also repeated in the Qur’an. Derrida does not observe differences but also generalizes his conclusions as if these differences were not in question. This indifference will lead to a contradiction in terms of the general structure of Derrida’s thought. Thus Derrida appears to be doing something he often condemns: Ignoring the other’s differences, fusing him with the same. The subject of this article is not the issue of what changes will occur when the story is read based on the differences in the Qur’an. This article primarily tries to make visible Derrida’s sensitivities towards the other category. Then, based on the indifference determined for the differences in Derrida’s reading, it tends to develop a Derridaian criticism. Ultimately, it concludes that Derrida, as a thinker who cares about the idea of difference, compromises this sensitivity in his thought in particular in his reading of this parable.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Almond, Ian; Yeni Oryantalistler-Nietzsche’den Orhan Pamuk’a İslâm’ın Postmodern Temsilleri, çev. Bahar Çetiner-Talha Can İşsevenler, 1. Basım, İstanbul: Pinhan Yayıncılık, 2013.
  • Bennington, Geoffrey; “A Moment of Madness: Derrida’s Kierkegaard”, The Oxford Literary Review, 33.1, 2011, s. 103-127.
  • Derrida, Jacques; The Gift of Death, trans. David Wills, Chicago: The University of Chicago Press, 1995.
  • Derrida, Jacques; & Gianni Vattimo, Din, çev. Durdu Kundakçı-Mehmet Emin Özcan, haz. Mehmet Emin Özcan, 2. Baskı, Ankara: Dost Kitabevi, 2014.
  • Derrida, Jacques; “Abraham’s Melancholy-An İnterview with Michal Ben-Naftali”, The Oxford Literary Review, 39.2, 2017, s. 153-188.
  • Derrida, Jacques; Edebiyat Edimleri, çev. Mukadder Erkan-Ali Utku, 1. Basım, İstanbul: Otonom Yayıncılık, 2010.
  • Derrida, Jacques; Gramatoloji, çev. İsmet Birkan, 2. Baskı, Ankara: Bilgesu Yayıncılık, 2014.
  • Derrida, Jacques; Gün Doğmadan-Elisabeth Roudinesco ile Konuşma, çev. Kenan Sarıalioğlu, 1. Basım, İstanbul: Dharma Yayınları, 2006.
  • Derrida, Jacques-Mustafa Şerif, İslâm ve Batı, çev.: Sümeyye Kavuncu, 1. Baskı, İstanbul: Timaş Yayınları, 2016.
  • DİB, Diyanet İşleri Başkanlığı, Hadislerle İslâm, Erişim 21.12.2020. https://hadislerleislam. diyanet.gov.tr/sayfa.php?CILT=3&SAYFA=11
  • DİB, Diyanet İşleri Başkanlığı, Kur’an-ı Kerim Meâli, Erişim 21.10.2020. https://webdosya. diyanet.gov.tr/kuran/kuranikerim/dosyalar/document/kuran_meal.pdf
  • Kierkegaard, Soren; Korku ve Titreme-Diyalektik Lirik, çev. Nur Beier, 4. Basım, İstanbul: Pinhan Yayıncılık, 2019.
  • Spivak, Gayatri Chakravorty; Gramatoloji’ye Önsöz, çev. İsmail Yılmaz, 1. Basım, Ankara: Bilgesu Yayıncılık, 2014.
  • Ülper Oktar, Sema “İbrahim’in Yolculuğu: İmana İlişkin Felsefi Bir Sorgulama”, FLSF, 26, 2018, s. 13-26.
APA Gülay P (2021). DERRIDA’NIN HZ. İBRAHİM OKUMASI: DERRIDA’NIN DERRIDACI BİR ELEŞTİRİSİ. , 81 - 93.
Chicago Gülay Peyami Safa DERRIDA’NIN HZ. İBRAHİM OKUMASI: DERRIDA’NIN DERRIDACI BİR ELEŞTİRİSİ. (2021): 81 - 93.
MLA Gülay Peyami Safa DERRIDA’NIN HZ. İBRAHİM OKUMASI: DERRIDA’NIN DERRIDACI BİR ELEŞTİRİSİ. , 2021, ss.81 - 93.
AMA Gülay P DERRIDA’NIN HZ. İBRAHİM OKUMASI: DERRIDA’NIN DERRIDACI BİR ELEŞTİRİSİ. . 2021; 81 - 93.
Vancouver Gülay P DERRIDA’NIN HZ. İBRAHİM OKUMASI: DERRIDA’NIN DERRIDACI BİR ELEŞTİRİSİ. . 2021; 81 - 93.
IEEE Gülay P "DERRIDA’NIN HZ. İBRAHİM OKUMASI: DERRIDA’NIN DERRIDACI BİR ELEŞTİRİSİ." , ss.81 - 93, 2021.
ISNAD Gülay, Peyami Safa. "DERRIDA’NIN HZ. İBRAHİM OKUMASI: DERRIDA’NIN DERRIDACI BİR ELEŞTİRİSİ". (2021), 81-93.
APA Gülay P (2021). DERRIDA’NIN HZ. İBRAHİM OKUMASI: DERRIDA’NIN DERRIDACI BİR ELEŞTİRİSİ. Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları, 0(43), 81 - 93.
Chicago Gülay Peyami Safa DERRIDA’NIN HZ. İBRAHİM OKUMASI: DERRIDA’NIN DERRIDACI BİR ELEŞTİRİSİ. Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları 0, no.43 (2021): 81 - 93.
MLA Gülay Peyami Safa DERRIDA’NIN HZ. İBRAHİM OKUMASI: DERRIDA’NIN DERRIDACI BİR ELEŞTİRİSİ. Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları, vol.0, no.43, 2021, ss.81 - 93.
AMA Gülay P DERRIDA’NIN HZ. İBRAHİM OKUMASI: DERRIDA’NIN DERRIDACI BİR ELEŞTİRİSİ. Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları. 2021; 0(43): 81 - 93.
Vancouver Gülay P DERRIDA’NIN HZ. İBRAHİM OKUMASI: DERRIDA’NIN DERRIDACI BİR ELEŞTİRİSİ. Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları. 2021; 0(43): 81 - 93.
IEEE Gülay P "DERRIDA’NIN HZ. İBRAHİM OKUMASI: DERRIDA’NIN DERRIDACI BİR ELEŞTİRİSİ." Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları, 0, ss.81 - 93, 2021.
ISNAD Gülay, Peyami Safa. "DERRIDA’NIN HZ. İBRAHİM OKUMASI: DERRIDA’NIN DERRIDACI BİR ELEŞTİRİSİ". Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları 43 (2021), 81-93.