Kendini Ayarlamanın Dini Yönelim ve Dini Grup Üyeliği ile İlişkisi Üzerine Nicel Bir Araştırma
Yıl: 2020 Cilt: 24 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 539 - 563 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18505/cuid.675046 İndeks Tarihi: 10-01-2022
Kendini Ayarlamanın Dini Yönelim ve Dini Grup Üyeliği ile İlişkisi Üzerine Nicel Bir Araştırma
Öz: Kendini ayarlama teorisi, bireylerin öz-kontrol, öz düzenleme, benlik sunumu gibi kişiler arası ilişkilere uyum stratejilerine başvurmadaki farklılıklarına bir açıklama getirme iddiasıyla ortaya çıkmıştır. Sosyal hayatın anatomisine dair önemli bilgiler sunduğu için, ortaya atıldığı günden bu yana, özellikle sosyal psikoloji alanındaki çalışmalara çokça konu olmuştur. Kendini ayarlama ve dindarlık ilişkisini konu edinen bu çalışmanın amacı, dindarlık yönelimleri ile kendini ayarlama düzeyi arasında anlamlı bir ilişkinin olup olmadığını ve varsa bu ilişkinin yönünü saptamaktır. Ayrıca dini grup üyeliğinin kendini ayarlama düzeyi üzerindeki etkisini sınamak da çalışmanın bir diğer amacını oluşturmaktadır. Araştırmanın amaçları doğrultusunda, Bursa’da ikâmet eden 16-65+ yaş aralığında yer alan 437 kadın, 369 erkek olmak üzere toplam 806 kişiden oluşan örneklem grubuna, kendini ayarlamanın ölçümü için Gözden Geçirilmiş Kendini Ayarlama Ölçeği ve dini yönelimin tespiti için Dini Yönelim Ölçeği uygulanmıştır. Elde edilen bulgular, iç güdümlü dini yönelim ile kendini ayarlama arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişkinin varlığını ortaya koymaktadır. Bununla birlikte, kendini ayarlama ile dini grup üyeliği arasında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır.
Anahtar Kelime: A Quantitative Research on the Relationship of Self-Monitoring with Religious Orientation and Religious Group Membership
Öz: Self-monitoring theory explains the individual differences in using interpersonal adjustment techniques like self-control, self-regulation, and self-presentation. Self-monitoring plays a key role for understanding the social life. Therefore, it has been one of most popular research topics in social psychology. The aim of this study is to find out if there is a meaningful relationship between religious orientation and self-monitoring, and to determine the direction of the relationship if it exists. Besides, examining the effect of religious group membership on self-monitoring is another aim of this study. In accordance with this purpose, Religious Orientation Scale and Revised Self-Monitoring Scale are applied to sample group which consists of 437 female and 369 male participants aged16 to 65+ living in Bursa. The results has revealed that there is a meaningful positive correlation between intrinsic religious orientation and self-monitoring. In addition, no meaningful relationship between religious group membership and self-monitoring has been confirmed.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Altunsu Sönmez, Özlem. Religiosity, Self-Monitoring and Political Participation: A Research on University Student. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2012.
- Bacanlı, Hasan. “Kendini Ayarlaması Yüksek ve Düşük Bireylerin Kişilik Özellikleri”. Eğitim Bilimleri I. Ulusal Kongresi, Bildiriler IV: Eğitimde Psikolojik Hizmetler. 459-466. Ankara: A.Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi, 1993.
- Bateson, Melissa vd. “Cues of Being Watched Enhance Cooperation in A Real-World Setting”. Biology Letters 2 (2006), 412-414.
- Baumeister, Roy F. - Leary, Mark R. “The Need to Belong: Desire For Interpersonal Attachments as a Fundamental Human Motivation”. Psychological Bulletin 117/3 (1995), 497-529.
- Baumeister, Roy F. - Twenge, Jean M. “The Social Self”. Handbook of Psychology. ed. Irving B. Weiner. 5/327-352. New Jersey: John Wiley & Sons. Inc., 2003.
- Belsky, Jay vd. “For Better and Worse: Differential Susceptibility to Environmental Influences”. Current Directions in Psychological Science 16/6 (2007), 300-304.
- Berscheid, Ellen vd., “Outcome Dependency: Attention, Attribution, and Attraction”. Journal of Personality and Social Psychology 34/5 (1976), 978-989.
- Borkenau, Peter vd., “Genetic and Environmental Influences on Person-Situation Profiles”. Journal of Personality 74/5 (2006), 1451-1480.
- Briggs, Stephen R. - Cheek, Jonathan M. “The Role of Factor Analysis in The Development and Evaluation of Personality Scales”. Journal of Personality 54/1 (1986), 106-148.
- Budak, Selçuk. Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, 2. Basım, 2003.
- Büyükşahin Sunal, Ayda - Dönmez, Ali. “Self Monitoring in Romantic Relationships: Stress and Psychological Symptoms”. Eğitim ve Bilim 36/162 (2011), 149-158.
- Can, Abdullah. SPSS ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. Ankara: Pegem Akademi, 3. Basım, 2014.
- Cantor, Nancy - Mischel, Walter. “Prototypicality and Personality: Effects on Free Recall and Personality Impressions”. Journal of Research in Personality 13/2 (1979), 187-205.
- Carter, Evan C. vd. “The Mediating Role of Monitoring in the Association of Religion With SelfControl”. Social Psychological and Personality Science 3/6 (2012), 691-697.
- Cirhinlioğlu, Fatma Gül. Üniversite Öğrencilerinde Utanç Eğilimi, Dini Yönelimler, Benlik Kurguları ve Psikolojik İyilik Hali Arasındaki İlişkiler. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2006.
- Dworkin, Robert H. “Genetic and Environmental Influences on Person-Situation Interactions”. Journal of Research in Personality 13 (1979), 279-293.
- Ellis, Bruce vd. “Differential Susceptibility to the Environment: An Evolutionary–Neurodevelopmental Theory”. Development and Psychopathology 23 (2011), 7-28.
- Gangestad, Steve - Snyder, Mark. “"To Carve Nature at Its Joints": On the Existence of Discrete Classes in Personality”. Psychological Review 92/3 (1985), 317-349.
- Gangestad, Steven W. - Snyder, Mark. “Self-Monitoring: Appraisal and Reappraisal”. Psychological Bulletin 126/4 (2000), 530-555.
- Göcen, Gülüşan. “Pozitif Psikoloji Düzleminde Psikolojik İyi Olma ve Dini Yönelim İlişkisi: Yetişkinler Üzerine Bir Araştırma”. Toplum Bilimleri Dergisi 7/13 (2013), 97-130.
- Gudykunst, William B. vd. “A Cross-Cultural Comparison Of Self-Monitoring”. Communication Research Reports 6/1 (1989), 7-12.
- Gudykunst, William B. vd. “Cultural Differences in Self-Consciousness and Self-Monitoring”. Communication Research 14/1 (1987), 7-34.
- Henderson, Norman D. “Human Behavior Genetics”. Annual Review of Psychology 33 (1982), 403-440.
- Ickes, William - Barnes, Richard D. “The Role of Sex and Self-Monitoring in Unstructured Dyadic Interactions”. Journal of Personality and Social Psychology 35/5 (1977), 315-330.
- Ickes, William vd. “Objective Self-Awareness and Individuation: An Empirical Link”. Journal of Personality 46/1 (1978), 146-161.
- James, William. The Principles of Psychology. 1. Cilt. New York: Henry Holt and Company, 1890.
- Kenrick, Douglas T. - McCreath, Heather E. “Person-Environment Intersections: Everyday Settings and Common Trait Dimensions”. Journal of Personality and Social Psychology 58/4 (1990), 685-698.
- Kızılgeçit, Muhammed. “Yalnızlık Dindarlık İlişkisi”. Din, Değerler ve Sağlık. ed. Hayati Hökelekli. 517-554. İstanbul: Dem Yayınları, 2017.
- Koç, Mustafa. “Dindarlık ile Kendini İzleme İlişkisi Üzerine Bir Araştırma”. Akademik Araştırmalar Dergisi 41 (2009), 127-144.
- Koç, Mustafa. Yetişkinlik Döneminde Dindarlık ile Benlik Kavramı Değişkenleri Arasındaki İlişki. Bursa: Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2008.
- Kojetin, Brian - Snyder, Mark. “Self-Monitoring and Religiosity”. The Annual Convention of the American Psychological Association. 1-17. Washington, D.C., 1986.
- Lautenschlager, Gary J. - Graziano, William G. “Conducting Research on the Development of Social Behavior: The Case of Self-Monitoring”. Contemporary Social Psychology 14/2 (1990), 89-95.
- Leary, Mark R. - Kowalski, Robin M. “Impression Management: A Literature Review and TwoComponent Model”. Psychological Bulletin 107/1 (1990), 34-47.
- Lennox, Richard D. - Wolfe, Raymond N. “Revision of the Self-Monitoring Scale”. Journal of Personality and Social Psychology 46/6 (1984), 1349-1364.
- Lennox, Richard D. “The Problem With Self-Monitoring: A Two-Sided Scale and a One-Sided Theory”. Journal of Personality Assessment 52/1 (1988), 58-73.
- Leone, Christopher “Self-Monitoring: Individual Differences in Orientations to the Social World”. Journal of Personality 74/3 (2006), 633-657.
- Lippa, Richard. “Expressive Control, Expressive Consistency, And The Correspondence Between Expressive Behavior And Personality”. Journal of Personality 46/3 (1978), 438-461.
- Markus, Hazel. “Self-Schemata and Processing Information About the Self”. Journal of Personality and Social Psychology 35/2 (1977), 63-78.
- McCullough, Michael E. - Willoughby, Brian L. B. “Religion, Self-Regulation, and Self-Control: Associations, Explanations, and Implications”. Psychological Bulletin 135/1 (2009), 69-93.
- Metcalf, John T. “Empathy and The Actor's Emotion”. Journal of Social Psychology 2/2 (1931), 235-238.
- Özalp Türetgen, İlknur - Cesur, Sevim. “Gözden Geçirilmiş Kendini Ayarlama Ölçeği’nin Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması”. Türk Psikoloji Yazıları 9/17 (2006), 1-17.
- Pillow, David R. vd. “Exploring the Relations Between Self-Monitoring, Authenticity, and WellBeing”. Personality and Individual Differences 116 (2017), 393-398.
- Plotnik, Rod – Kouyoumdjian, Haig. Introduction to Psychology. Canada: Wadsworth, 2011.
- Price, Richard H. - Bouffard, Dennis L. “Behavioral Appropriateness and Situational Constraint as Dimensions of Social Behavior”. The Psychology of Social Situations: Selected Readings. ed. Adrian Furnham - Michael Argyle. 26-39. New York: Pergamon Press, 1981.
- Ragsdale, J. D. “Relational Communication Competence in High and Low Christian Religious Commitment: A Research Note”. Review of Religious Research 35/3 (1994), 268-274.
- Rahaim, Sara vd. “Differences in Self-Monitoring of Expressive Behavior in Depressed and Nondepressed Individuals”. Psychological Reports 46 (1980), 1051-1056.
- Saliba, John. “Psychology and the New Religious Movements”. The Oxford Handbook of New Religious Movements. ed. James R. Lewis. 317-332. New York: Oxford University Press, 2004.
- Saliba, John. “Psikoloji ve Yeni Dini Hareketler”. çev. Muhammed Kızılgeçit vd. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 6/11 (2017), 194-214.
- Sampson, Edward E. “Personality and The Location of Identity”. Journal of Personality 46/3 (1978), 552-568.
- Snyder, Mark. “Cognitive, Behavioral, and Interpersonal Consequences of Self-Monitoring”. Perception of Emotion in Self and Others. ed. Patricia Pliner vd. 181-201. New York: Plenum Press, 1979.
- Snyder, Mark. “Self-Monitoring Processes”. Advances in Experimental Social Psychology 12 (1979), 85-128.
- Snyder, Mark. “Self-Monitoring”. The Blackwell Encyclopedia of Social Psychology. ed. Antony S. R. Manstead - Miles Hewstone. 515-517. Oxford: Blackwell Publishing, 1995.
- Snyder, Mark. Public Appearances Private Realities: The Psychology of Self-Monitoring. New York: W.H. Freeman and Company, 1987.
- Turnley, William H. - Bolino, Mark C. “Achieving Desired Images While Avoiding Undesired Images: Exploring the Role of Self-Monitoring in Impression Management”. Journal of Applied Psychology 86/2 (2001), 351-360.
- TÜİK. Seçilmiş Göstergelerle Bursa 2013. Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası, 2014.
- Wolf, Heike vd. “Self-Monitoring and Personality: A Behavioural-Genetic Study”. Personal and Individual Differences 47 (2009), 25-29.
| APA | Kılıç Ahmedi B (2020). Kendini Ayarlamanın Dini Yönelim ve Dini Grup Üyeliği ile İlişkisi Üzerine Nicel Bir Araştırma. , 539 - 563. 10.18505/cuid.675046 |
| Chicago | Kılıç Ahmedi Büşra Kendini Ayarlamanın Dini Yönelim ve Dini Grup Üyeliği ile İlişkisi Üzerine Nicel Bir Araştırma. (2020): 539 - 563. 10.18505/cuid.675046 |
| MLA | Kılıç Ahmedi Büşra Kendini Ayarlamanın Dini Yönelim ve Dini Grup Üyeliği ile İlişkisi Üzerine Nicel Bir Araştırma. , 2020, ss.539 - 563. 10.18505/cuid.675046 |
| AMA | Kılıç Ahmedi B Kendini Ayarlamanın Dini Yönelim ve Dini Grup Üyeliği ile İlişkisi Üzerine Nicel Bir Araştırma. . 2020; 539 - 563. 10.18505/cuid.675046 |
| Vancouver | Kılıç Ahmedi B Kendini Ayarlamanın Dini Yönelim ve Dini Grup Üyeliği ile İlişkisi Üzerine Nicel Bir Araştırma. . 2020; 539 - 563. 10.18505/cuid.675046 |
| IEEE | Kılıç Ahmedi B "Kendini Ayarlamanın Dini Yönelim ve Dini Grup Üyeliği ile İlişkisi Üzerine Nicel Bir Araştırma." , ss.539 - 563, 2020. 10.18505/cuid.675046 |
| ISNAD | Kılıç Ahmedi, Büşra. "Kendini Ayarlamanın Dini Yönelim ve Dini Grup Üyeliği ile İlişkisi Üzerine Nicel Bir Araştırma". (2020), 539-563. https://doi.org/10.18505/cuid.675046 |
| APA | Kılıç Ahmedi B (2020). Kendini Ayarlamanın Dini Yönelim ve Dini Grup Üyeliği ile İlişkisi Üzerine Nicel Bir Araştırma. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 24(1), 539 - 563. 10.18505/cuid.675046 |
| Chicago | Kılıç Ahmedi Büşra Kendini Ayarlamanın Dini Yönelim ve Dini Grup Üyeliği ile İlişkisi Üzerine Nicel Bir Araştırma. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi 24, no.1 (2020): 539 - 563. 10.18505/cuid.675046 |
| MLA | Kılıç Ahmedi Büşra Kendini Ayarlamanın Dini Yönelim ve Dini Grup Üyeliği ile İlişkisi Üzerine Nicel Bir Araştırma. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, vol.24, no.1, 2020, ss.539 - 563. 10.18505/cuid.675046 |
| AMA | Kılıç Ahmedi B Kendini Ayarlamanın Dini Yönelim ve Dini Grup Üyeliği ile İlişkisi Üzerine Nicel Bir Araştırma. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi. 2020; 24(1): 539 - 563. 10.18505/cuid.675046 |
| Vancouver | Kılıç Ahmedi B Kendini Ayarlamanın Dini Yönelim ve Dini Grup Üyeliği ile İlişkisi Üzerine Nicel Bir Araştırma. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi. 2020; 24(1): 539 - 563. 10.18505/cuid.675046 |
| IEEE | Kılıç Ahmedi B "Kendini Ayarlamanın Dini Yönelim ve Dini Grup Üyeliği ile İlişkisi Üzerine Nicel Bir Araştırma." Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 24, ss.539 - 563, 2020. 10.18505/cuid.675046 |
| ISNAD | Kılıç Ahmedi, Büşra. "Kendini Ayarlamanın Dini Yönelim ve Dini Grup Üyeliği ile İlişkisi Üzerine Nicel Bir Araştırma". Cumhuriyet İlahiyat Dergisi 24/1 (2020), 539-563. https://doi.org/10.18505/cuid.675046 |
