Yıl: 2021 Cilt: 0 Sayı: 50 Sayfa Aralığı: 47 - 67 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

MÜTAREKE DÖNEMİNDEN UNUTULMUŞ BİR ESER: İFTARDAN SONRA

Öz:
1920 yılında iki cilt olarak yayımlanan İftardan Sonra, insanları eski ramazanlarda olduğu gibi neşelendirmek suretiyle Mütareke Döneminin toplum üzerindeki menfi etkisini bir nebze olsun gidermek maksadıyla neşredilmiştir. Bu amaçla genel olarak eğlence ve güldürü unsuru ön planda olan şiir, hikâye, fıkra / latife, fıkra / sohbet türlerinde metinlere yer verilmiştir. Dönemin sansürü nedeniyle olsa gerek devrin siyasi meseleleri esere yansımamıştır. Mütareke Döneminin renkli simalarından olan ve Türkçülere muhalefeti artarak devam eden Rıza Tevfik [Bölükbaşı] eserde aleni bir şekilde yerilen yegâne kişi olmuştur. Bunun dışında bugün dahi tartışma konusu olan kadının toplumdaki yeri ve sokak hayvanları meseleleri ile ilgili yazılara da yer verilmiştir. İftardan Sonra isimli kitap ile ilgili yapılan çalışmanın “Giriş” bölümünde eserin kimlik bilgileri, yazı kadrosu hakkında bilgi verilerek mecmuanın muhtevası hakkında değerlendirme yapılmıştır. “Konu ve Türlerine Göre Tahlili Dizin” kısmında, kitaptaki yazılar tasnif edilerek; her metnin türü, muhtevası belirtilmiştir. “Seçilmiş Metinler” kısmında ise genel olarak sonradan herhangi bir basın yayın organında yayımlanmadığı kanaati oluşan yazılara yer verilmiştir. Bununla birlikte sonradan değiştirilerek yayımlanan eserler de ilk hâlinin görülmesinin edebiyat tarihine katkısı olacağı düşüncesiyle bu kısımda yer almıştır.
Anahtar Kelime: Mizah Yusuf Ziya Orhan Seyfi İftardan Sonra Mütareke Dönemi

A Forgotten Work from the Armistice Period: İftardan Sonra

Öz:
: It is aimed to eliminate the negative impact of the Armistice Period on society by cheering people up as in the old Ramadan fests with the book ftardan Sonra, published in two volumes in 1920. In general, in this book there are texts in the genres of poetry, story, joke/ humor, and dialogue where the element of fun and laughter is dominant. Probably due to the censorship applied during the Armistice Period, the political issues of the period were not reflected in the work. Rıza Tevfik [Bolukbasi], who was one of the colorful figures of the period and accelerated his opposition to the Turkish nationalists, was the only person publicly satirized in the work. In addition, in this book there are articles about the role of women in society and street animals which are still being discussed even today. In the “Introduction” section of this study, the political and social events of the Armistice Period and the aim of the study are discussed. In the “Overview of ftardan Sonra” section, identification information of the work and editorial staff are provided and the content is evaluated. In the “Analysis Index” section, all the articles in the book are sorted and a list of type and content of each text is added. In the “Selected Texts” section, articles that are concluded not to be published in any means of media and are able to represent the period generally have been transferred to the Latin-based Turkish alphabet. Moreover, considering that the first versions of the texts that were modified and published later will contribute to the history of literature, they are also included in this section.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abbasoulları, Gülcan. “Leylâ Hanım Hakkında Bibliyografya Denemesi.” Idır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, no. 22, 2007, ss. 203- 224.
  • Akbulut, Dursun Ali. “Çöken Devlet.” Türkiye Cumhuriyeti Tarihi 1, AKDTYK Atatürk Aratırma Merkezi, 2000, ss. 131-157.
  • Alemdar Kısmı Edebi, no. 2972, 30 Ekim 1920, ss. 3.
  • Alemdar, no. 353-2653, 11 Rebiyülevvel 1338, ss. 4.
  • Aydın, Mehmet. “ttihat ve Terakki’ye Yönelik stanbul Basınında Yer Alan Bazı Yolsuzluk ddiaları.” Turkish Studies, International Periodical for the Languages, Literature, and History of Turkishor Turkic, c. 3, no. 7, 2008, ss. 696-704.
  • Aydın, Mehmet. Siraceddin Hasırcıolu’nun Eitim Görüleri ve Çocuk Edebiyatı Tarihimizdeki Yeri. 2006. Onsekiz Mart Ü, Yüksek Lisans Tezi.
  • Develliolu, Ferit. Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugat. Aydın Kitabevi Yayınları, 2006.
  • Diken, no. 56, 27 Mayıs 1336, ss. 9.
  • Hasırcıoglu, Siraceddin. Çocuklarıma Hikâyeler. Amedi Matbaası, 1929.
  • İkdam, no. 8194, 11 Rebiyülevvel 1338/4 Aralık 1919, ss. 3.
  • Korkmaz, Ender. “Mondros Mütarekesi Döneminde Sansür.” Yakın Dönem Türkiye Aratırmaları, no. 19-20, 2012, ss. 29-55.
  • Kurnaz ahin, Feyza. “Erken Cumhuriyet Döneminde z Bırakan Bir Yardım irketi: Malûl Gaziler Pazarı Türk Anonim irketi.” TID, c. 35, no. 2, 2020, ss. 577-602.
  • Okay, M. Orhan. “Müstear sim.” TDV slâm Ansiklopedisi, c. 32, 2006, ss. 130-131.
  • Orhan Seyfi [Orhon]. Fiskeler. kbal Kütüphanesi, Evkaf Matbaası, 1922. Özdemir, Mustafa. “Mütareke Dönemindeki Siyasi Akımların Türk Basınına Yansımaları.” Çada Türkiye Tarihi Aratırmaları Dergisi, c. 7, no. 16, 2008, ss. 203-226.
  • Özer, lbeyi. “Mütareke ve gal Yıllarında Osmanlı Devletinde Görülen Sosyal Çöküntü ve Toplumsal Yaam.” Osmanlı Tarihi Aratırma ve Uygulama Dergisi, no. 14, 2003, ss. 247-271.
  • Polat, Nâzım Hikmet. dris Sabih Gezmen Edebî Hâdimü’l – Haremeyn. Karakum Yayınevi, 2021.
  • Saylan, Gürkan Fırat. “stanbul’un Resmen gali (16 Mart 1920).” Öneri Dergisi, c. 11, no. 41, 2014, ss. 17-40.
  • Tasvir-i Efkâr, no. 2922, 10 Rebiyülevvel 1338, ss. 3.
  • Uçman, Abdullah. Rıza Tevfik’in iirleri ve Edebî Makaleleri Üzerinde Bir Aratırma. Kitabevi, 2004.
  • Üzgör, Tahir. “Fehîm-i Kadîm.” TDV slâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi. org.tr /fehim-i-kadim, Eriim: 20.03.2021.
  • Yıldız, Âlim. “Sâfî, Üsküdarlı.” TDV slâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi. org.tr/safi-uskudarli, Eriim: 20.03.2021.
  • Yüceba, Hilmi. Filozof Rıza Tevfik Hayatı-iileri-Hatıraları. Orhan Mete ve Ortaı Kol. t. Matbaası, 1958.
APA EKEN C, ÇELİK S (2021). MÜTAREKE DÖNEMİNDEN UNUTULMUŞ BİR ESER: İFTARDAN SONRA. , 47 - 67.
Chicago EKEN CENGİZ,ÇELİK SELMA MÜTAREKE DÖNEMİNDEN UNUTULMUŞ BİR ESER: İFTARDAN SONRA. (2021): 47 - 67.
MLA EKEN CENGİZ,ÇELİK SELMA MÜTAREKE DÖNEMİNDEN UNUTULMUŞ BİR ESER: İFTARDAN SONRA. , 2021, ss.47 - 67.
AMA EKEN C,ÇELİK S MÜTAREKE DÖNEMİNDEN UNUTULMUŞ BİR ESER: İFTARDAN SONRA. . 2021; 47 - 67.
Vancouver EKEN C,ÇELİK S MÜTAREKE DÖNEMİNDEN UNUTULMUŞ BİR ESER: İFTARDAN SONRA. . 2021; 47 - 67.
IEEE EKEN C,ÇELİK S "MÜTAREKE DÖNEMİNDEN UNUTULMUŞ BİR ESER: İFTARDAN SONRA." , ss.47 - 67, 2021.
ISNAD EKEN, CENGİZ - ÇELİK, SELMA. "MÜTAREKE DÖNEMİNDEN UNUTULMUŞ BİR ESER: İFTARDAN SONRA". (2021), 47-67.
APA EKEN C, ÇELİK S (2021). MÜTAREKE DÖNEMİNDEN UNUTULMUŞ BİR ESER: İFTARDAN SONRA. Türklük Bilimi Araştırmaları, 0(50), 47 - 67.
Chicago EKEN CENGİZ,ÇELİK SELMA MÜTAREKE DÖNEMİNDEN UNUTULMUŞ BİR ESER: İFTARDAN SONRA. Türklük Bilimi Araştırmaları 0, no.50 (2021): 47 - 67.
MLA EKEN CENGİZ,ÇELİK SELMA MÜTAREKE DÖNEMİNDEN UNUTULMUŞ BİR ESER: İFTARDAN SONRA. Türklük Bilimi Araştırmaları, vol.0, no.50, 2021, ss.47 - 67.
AMA EKEN C,ÇELİK S MÜTAREKE DÖNEMİNDEN UNUTULMUŞ BİR ESER: İFTARDAN SONRA. Türklük Bilimi Araştırmaları. 2021; 0(50): 47 - 67.
Vancouver EKEN C,ÇELİK S MÜTAREKE DÖNEMİNDEN UNUTULMUŞ BİR ESER: İFTARDAN SONRA. Türklük Bilimi Araştırmaları. 2021; 0(50): 47 - 67.
IEEE EKEN C,ÇELİK S "MÜTAREKE DÖNEMİNDEN UNUTULMUŞ BİR ESER: İFTARDAN SONRA." Türklük Bilimi Araştırmaları, 0, ss.47 - 67, 2021.
ISNAD EKEN, CENGİZ - ÇELİK, SELMA. "MÜTAREKE DÖNEMİNDEN UNUTULMUŞ BİR ESER: İFTARDAN SONRA". Türklük Bilimi Araştırmaları 50 (2021), 47-67.