OECD ÜLKELERİNDE HASTANE YATIŞ SÜRESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ

AYDAN, SEDA; ARIKAN, Cengiz

OECD ÜLKELERİNDE HASTANE YATIŞ SÜRESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ

Seda AYDAN, (Hacettepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Sağlık Yönetimi Bölümü)

Cengiz ARIKAN (Ticaret Bakanlığı Risk Yönetimi, Tasfiye ve Döner Sermaye Genel Müdürlüğü)

Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi

6 1

Yıl: 2021 Cilt: 24 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 127 - 138 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 21-01-2022

OECD ÜLKELERİNDE HASTANE YATIŞ SÜRESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ

Öz:

Bir hastanın hastaneye başvurması ile taburculuğu arasında geçen süre olarak ifade edilebilecek olan “hastanede yatış süresi” pek çok çalışmada kalite, performans ve verimlilik ile ilgili önemli bir sonuç ölçüsü olarak değerlendirilmektedir. Yatış süresinin kısa olması; hastanın kısa sürede etkin şekilde tedavi edilmiş olmasından kaynaklanabilir ve bu kalite göstergesi olarak kullanılabilir. Ancak hasta çeşitli nedenlerle gereken yeterli tedaviyi almadan çıkmış olabilir ve bunu değerlendirmek her zaman mümkün olmamaktadır. Hastanın yeterli tedaviyi almadan çıkması, sağlık çalışanı ve yatak sayısının yetersiz olması gibi kaynaklarla ilişkili ya da doğrudan sağlık statüsüne bağlı olarak da gelişmiş olabilir. Bu doğrultuda çalışmada, OECD ülkelerinde, yatak sayısı, sağlık çalışanı sayısı (doktor ve hemşire sayısı) ve bireylerin algıladıkları sağlık statüsünün (kötü sağlık statüsüne sahip olma oranı) yatış süresi üzerindeki etkisini incelemek amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında seçilmiş OECD ülkelerinin 2005-2017 yıllarına ait yıllık verileri kullanılarak panel modeller tahmin edilmiştir. Spesifikasyon testleri neticesinde belirlenen en uygun model olan sabit etkiler modeline göre; seçilmiş OECD ülkelerinde ortalama hastane yatış süresi 5,55’tir. Yatış süresi üzerinde 1.000 kişiye düşen yatak sayısı ve algılanan sağlık statüsü pozitif, 1000 kişiye düşen sağlık hizmeti çalışanı sayısı ise negatif etki yaratmaktadır. Yatış süresini sadece verilen sağlık hizmetinin kalitesi belirlememektedir ve bazen kısa bazen ise uzun yatış süresi kaliteli hizmet sunumunun göstergesi olabilir. Bu nedenle, yatış süresi bir kalite göstergesi olarak kullanılırken; yatak sayısı, sağlık çalışanı sayısı gibi kaynaklara ilişkin ve doğrudan sağlık statüsüne ilişkin pek çok faktörle birlikte değerlendirilmelidir.

Anahtar Kelime:

EXAMINATION OF FACTORS AFFECTING LENGTH OF HOSPITAL STAY IN OECD COUNTRIES

Öz:

Length of hospital stay, which can be expressed as the time between a patient's admission to the hospital and discharge, is considered an important outcome measure regarding quality, performance and efficiency in many studies. Shorter length of stay may result from the patient being treated effectively in a short time and this can be used as a quality indicator. However, the patient may have left without adequate treatment for various reasons and it is not always possible to evaluate this. The patient leaving without receiving adequate treatment may also have developed due to reasons related to resources such as insufficient number of healthcare professionals and beds or directly to health status. In this direction, the study aimed to examine the effect of the number of hospital beds, the number of healthcare professionals (number of doctors and nurses) and perceived health status (the proportion of those with bad health status) on the length of stay in OECD countries. In this study, panel models was estimated by using yearly data from 2005 to 2017 for selected OECD countries. According to fixed effect panel data model which is determined by specification tests, an average length of hospital stay in selected OECD countries is 5.55 days. The number of hospital beds per 1000 inhabitants and perceived health status have a positive, the number of healthcare professionals per 1000 inhabitants has a negative effect on length of stay. The length of stay is not determined solely by the quality of the healthcare service provided, and sometimes shorter and sometimes longer length of stay may indicate quality care. Therefore, while length of stay is used as a quality indicator it should be evaluated together with many factors related to resources such as number of healthcare professionals and beds and directly related to health status.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

American College of Surgeons Committee on Trauma (1999). Resources for optimal care of the injured patient. Chicago: American College of Surgeons.
Bayın, G. (2016). Determination of factors affecting life expectancy at birth and at age 65. Türk Aile Hekimliği Dergisi,, 20(3), 93-103.
Brasel, K. J., Lim, H. J., Nirula, R., & Wigelt, J. A. (2007). Length of stay an appropriate quality measure? Archives of Surgery, 142(5), 461-466.
Bucheli, B., & Martina, B. (2004). Reduced length of stay in medical emergency department patients: A prospective controlled study on emergency physician staffing. European Journal of Emergency Medicine, 11(1), 29-34.
Cram, P. (2019). Hospital length of stay … a measure of what, exactly? Medical Care, 57(10), 751- 752. Culakova, E., Poniewierski, M. S., Crawford, J., Dale, D. C., & Lyman, G. H. (2014). Impact of comorbidities on length of stay and mortality in hospitalized patients with cancer and febrile neutropenia. Blood, 124(21), 2601.
Çınaroğlu, S. (2016). Relationships between effectiveness and outcome indicators in health: An application of path model. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 19(4), 397-411.
Deniz, S., Çeldir Emre, J., Baysak, A., & Özdemir, Ö. (2015). KOAH alevlenme tanısıyla yatırılan ekonomik yükü ve maliyete etki eden faktörler. SDÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 22(4), 126-130.
Englert, J., Davis, K. M., & Koch, K. E. (2001). Using clinical practice analysis to improve care. The Joint Commission journal on Quality Improvement, 27(6), 291-301.
Garg, S. K., Campbell, J. P., Anugwom, C., Wadhwa, V., Singh, R., Gupta, N., & Sanaka, M. R. (2018). Incidence and predictors of readmissions in acute pancreatitis: a nationwide analysis. Pancreas, 47(1), 46-54.
Gorman, J., Vellinga, A., Gilmartin, J. J., & O’Keeffe, S. T. (2010). Frequency and risk factors associated with emergency medical readmissions in Galway University Hospitals. Irish journal of medical science, 179(2), 255-258. Guru, V., Anderson, G. M., Fremes, S. E., O'Connor, G. T., Grover, F. L., & Tu, J. V. (2005). Canadian CABG surgery quality indicator consensus panel. The identification and development of Canadian coronary artery bypass graft surgery quality indicators. The Journal of Thoracic and Cardiovascular Surgery, 130(5), 1257.
Heggested, T. (2002). Do hospital length of stay and staffing ratio affect elderly patients’ risk of readmission? A Nation-wide Study of Norwegian Hospitals. Health Services Research, 37(3), 647-665.
Hong, J., Leeb, W. K., Kimb, M. K., Leec, B. E., Shind, S. D., & Park, H. (2013). Effect of comorbidity on length of hospital stay and in-hospital mortality among unintentionally injured patients. Accident Analysis and Prevention, 52, 44-50.
Jimenez, R., Lopez, L., Dominguez, D., & Farinas, H. (1999). Difference between observed and predicted length of stay as an indicator of inpatient care inefficiency. International Journal for Quality in Healthcare, 2(5), 375-384.
Kaya, S., Sain Guven, G., Aydan, S., Kar, A., Teleş, M., Yıldız, A., ... & Toka, O. (2018). Patients’ readiness for discharge: Predictors and effects on unplanned readmissions, emergency department visits and death. Journal of Nursing Management, 26(6), 707-716.
Kossovsky, M. P., Perneger, T. V., Sarasin, F. P., Bolla, F., Borst, F., & Gaspoz, J. M. (1999). Comparison between planned and unplanned readmissions to a department of internal medicine. Journal of Clinical Epidemiology, 52(2), 151-156.
Krantz, M. J., Tanner, J., Horwich, T. B., Yancy, C., Albert, N. M., Hernandez, A., Dai, D., & Fonarow, G. C. (2008). Influence of hospital length of stay for heart failure on quality of care. The American Journal of Cardiology, 102, 1693-1697.
Lingsma, H. F., Bottle, A., Middleton, S., Kievit, J., Steyerberg, E. W., & Marang-Van De Mheen, P. J. (2018). Evaluation of hospital outcomes: The relation between length-of-stay, readmission, and mortality in a large international administrative database. BMC Health Services Research, 18(1), 1-10.
Moisoglou, I., Galanis, P., Meimeti, E., Dreliozi, A., Kolovos, P., & Prezerakos, P. (2019). Nursing staff and patients’ length of stay. International Journal of Health Care Quality Assurance, 32(6), 1004-1012.
Numanoğlu Tekin, R., Yılmaz, F., İlter, H. K., & Malhan, S. (2016). Determination of factors affecting length of stay with multinomial logistic regression in Turkey. Sosyal Güvence Dergisi, 5(10), 74-94.
O’Keefe, G. E., Jurkovich, G. J., & Maier, R. V. (1999). Defining excess resource utilization and identifying associated factors for trauma victims. Journal of Trauma and Acute Care Surgery, 46(3), 473-478. OECD Data (2020, March 10). Health. https://data.oecd.org/health.htm
OECD Stat (2020, March 10). Perceived health status. https://stats.oecd.org/index.aspx?queryid=58315
OECD/World Health Organization. (2012). Health at a glance: Asia/Pacific 2012, OECD Publishing. Rapoport, J., Teres, D., Zhao, Y., & Lemeshow, S. (2003). Length of stay data as a guide to hospital economic performance for ICU patients. Medical Care, 41(3), 386.
Rushton, J., Evans, I., Carr, S., Mathews, C., Morgan, W., Dean, S., Chisambara, C., Mustfa, N., Stone, H., & Hussain, I. (2016). Impact of disease severity and comorbidities on length of stay (LOS) in COPD. European Respiratory Journal, 48, PA4157.
Selker, H. P., Beshanky, J. R., Pauker, S. G., & Kassirer, J. P. (1989). The epidemiology of delays in a teaching hospital. Medical Care, 27(2), 112-129.
Shah, R, Haydek, C., Mulki, R., & Qayed, E. (2018). Incidence and predictors of 30-day readmissions in patients hospitalized with chronic pancreatitis: A nationwide analysis. Pancreatology, 18(4), 386-393.
Shu, C. C., Lin, Y. F., Hsu, N. C., & Ko, W. J. (2012). Risk factors for 30‐day readmission in general medical patients admitted from the emergency department: A single centre study. Internal Medicine Journal, 42(6), 677-682.
Svendsen, M. L., Ehlers, L. H., Andersen, G., & Johnsen, S. P. (2009). Quality of care and length of hospital stay among patients with stroke. Medical Care, 47(5), 575-582.
Tatoğlu, F. Y. (2018). Panel veri ekonometrisi stata uygulamalı. İstanbul: Beta Basım Yayım. Thomas, J. W., Guire, K. E., & Horvat, G. G. (1997). Is patient length of stay related to quality of care. Hospital Health Service Administration, 42(4), 489-507.
Todai, M. (2016). Nurses' role in reducing length of stay at the hospitals. Hospital Case Management. https://www.hospitalcasemanagement.net/en/?p=840 Weiss, M. E., Piacentine, L. B., Lokken, L., Ancona, J., Archer, J., Gresser, S., & Vega‐Stromberg, T. (2007). Perceived readiness for hospital discharge in adult medical‐surgical patients. Clinical Nurse Specialist, 21(1), 31–42.
Yiğit, V., Ağırbaş, İ. (2004). Effect of capacity use ratio on costs in hospitals: An application in the Ministry of Health Tokat Maternity and Child Care Hospital. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 7(2), 141-162.

APA	AYDAN S, ARIKAN C (2021). OECD ÜLKELERİNDE HASTANE YATIŞ SÜRESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ. , 127 - 138.
Chicago	AYDAN SEDA,ARIKAN Cengiz OECD ÜLKELERİNDE HASTANE YATIŞ SÜRESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ. (2021): 127 - 138.
MLA	AYDAN SEDA,ARIKAN Cengiz OECD ÜLKELERİNDE HASTANE YATIŞ SÜRESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ. , 2021, ss.127 - 138.
AMA	AYDAN S,ARIKAN C OECD ÜLKELERİNDE HASTANE YATIŞ SÜRESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ. . 2021; 127 - 138.
Vancouver	AYDAN S,ARIKAN C OECD ÜLKELERİNDE HASTANE YATIŞ SÜRESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ. . 2021; 127 - 138.
IEEE	AYDAN S,ARIKAN C "OECD ÜLKELERİNDE HASTANE YATIŞ SÜRESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ." , ss.127 - 138, 2021.
ISNAD	AYDAN, SEDA - ARIKAN, Cengiz. "OECD ÜLKELERİNDE HASTANE YATIŞ SÜRESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ". (2021), 127-138.

APA	AYDAN S, ARIKAN C (2021). OECD ÜLKELERİNDE HASTANE YATIŞ SÜRESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 24(1), 127 - 138.
Chicago	AYDAN SEDA,ARIKAN Cengiz OECD ÜLKELERİNDE HASTANE YATIŞ SÜRESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi 24, no.1 (2021): 127 - 138.
MLA	AYDAN SEDA,ARIKAN Cengiz OECD ÜLKELERİNDE HASTANE YATIŞ SÜRESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, vol.24, no.1, 2021, ss.127 - 138.
AMA	AYDAN S,ARIKAN C OECD ÜLKELERİNDE HASTANE YATIŞ SÜRESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2021; 24(1): 127 - 138.
Vancouver	AYDAN S,ARIKAN C OECD ÜLKELERİNDE HASTANE YATIŞ SÜRESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2021; 24(1): 127 - 138.
IEEE	AYDAN S,ARIKAN C "OECD ÜLKELERİNDE HASTANE YATIŞ SÜRESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ." Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 24, ss.127 - 138, 2021.
ISNAD	AYDAN, SEDA - ARIKAN, Cengiz. "OECD ÜLKELERİNDE HASTANE YATIŞ SÜRESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ". Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi 24/1 (2021), 127-138.