Hipertansiyonlu Hastalarda Tedavi Uyumu ve Sağlık Okuryazarlığı

INCI, FADIME HATICE; Bakan, Gulcan

Hipertansiyonlu Hastalarda Tedavi Uyumu ve Sağlık Okuryazarlığı

Gulcan Bakan, (Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, İç Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Denizli)

Fadime Hatice İNCİ (Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı, Denizli)

Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi

8 0

Yıl: 2021 Cilt: 12 Sayı: 28 Sayfa Aralığı: 81 - 87 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 14-02-2022

Hipertansiyonlu Hastalarda Tedavi Uyumu ve Sağlık Okuryazarlığı

Öz:

Amaç: Çalışmamızın amacı hipertansiyonlu hastaların tedavi uyumu ve sağlık okuryazarlığı arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Yöntemler: Araştırmada örneklem grubuna 116 hasta alınmıştır. Araştırma verileri “ Yapılandırılmış soru formu”, “Morisky Tedavi Uyum Ölçeği” ve “Sağlık okuryazarlığı ölçeği” ile toplanmıştır. Verilerin analizinde sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, mann whitney, kruskall wallis, pearson korelasyon ve t testi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan hastaların yaş ortalaması 67.45±11.39 yıldır. Erkek hastaların, evli olanların, lise ve üzeri eğitimi olanların tedavi uyumu daha yüksek düzeydedir. Morisky tedavi uyum ölçek puan ortalamaları ile yaş arasında negatif, sağlık okuryazarlığı ölçeği puan ortalaması arasında ise pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Tedavi uyumunu yordayan değişkenler önem sırasına göre sağlık okuryazarlığı, Bilgileri Anlama, Uygulama/ Kullanma ve medeni durumdur. Sonuç: Hastaların tedaviye uyumlarını yordayan en önemli değişkenin sağlık okuryazarlığı olduğu, edinilen bilgileri anlama ve kullanma düzeylerinin arttıkça tedaviye uyumlarının da arttığı belirlenmiştir. Hastaların sağlık okuryazarlık düzeylerini arttırmaya yönelik eğitim programları hazırlanmalı, hastaların kendi kendilerini izlemleri ve sağlık profesyonellerinin hastaları düzenli takibi sağlanmalıdır.

Anahtar Kelime:

Treatment Compliance and Health Literacy in Patients with Hypertension

Öz:

Objective: The aim of our study was to determine the relationship between treatment compliance and health literacy in patients with hypertension. Methods: This study included 116 patients in the sample group. The data were gathered with Structured Questionnaire, Morisky Treatment Adherence Scale, and the Health Literacy Scale. Number, percentage, mean, standard deviation, Mann-Whitney, Kruskal-Wallis, Pearson’s correlation, and t tests were used in the statistical assessment of the data. Results: The mean age of the patients participating in the study was 67.45±11.39 years. Treatment compliance was higher in male patients, those who were married, and those with high school or higher education. It was determined that there was a negative statistically significant relationship between means scores of the Morisky treatment adherence scale and age and a positive relationship between health literacy scale mean scores. The variables that predict treatment adherence are, in the order of importance, health literacy, comprehension of information, application/using, and marital status. Conclusion: It has been demonstrated that the most significant variable predicting adherence to treatment in patients is health literacy; and as the degree of understanding and use of acquired information increases, the compliance to treat ment also increases. Educational programs should be prepared to enhance the health literacy level in the patients, the patients should self-monitor, and healthcare professionals should follow up the patients regularly.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Aydogdu S, Güler K, Bayram F, Altun B, Derici Ü, Abacı A, et al. 2019 Turkish hypertension consensus report. Turk Kardiyol Dern Ars 2019;47(6):535-46. [Crossref]
2. World Health Organization. Hypertension. Available from: https://www.who.int/health-topics/hypertension/#tab=- tab_1. Accessed June 10, 2021.
3. Sengul S, Akpolat T, Erdem Y, Derici U, Arici M, Sukru S, et al. Changes in hypertension prevalence, awareness, treatment, and control rates in Turkey from 2003 to 2012. J Hypertens 2016;34(6):1208-17. [Crossref]
4. Gün Y, Korkmaz M. Hipertansif hastaların tedavi uyumu ve yaşam kalitesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektron Derg 2014;7(2):98-108.
5. Hacihasanoğlu R, Gözüm S. The effect of patient education and home monitoring on medication compliance, hypertension management, healthy lifestyle behaviours and BMI in a primary health care setting. J Clin Nurs 2011;20(5-6):692-705. [Crossref]
6. TC Sağlık Bakanlığı. Türkiye Hanehalkı Sağlık Araştırması Bulaşıcı Olmayan Hastalıkların Risk Faktörleri 2017. 1st ed. S Üner, Balcılar M, Ergüder T, eds. Ankara: Dünya Sağlık Örgütü Türkiye Ofisi; 2018.
7. World Health Organization. The World Health Report 1998 Life in the 21st Century A Vision for All. Geneva; 1998.
8. Kripalani S, Gatti ME, Jacobson TA. Association of age, health literacy, and medication management strategies with cardiovascular medication adherence. Patient Educ Couns 2010;81(2):177-81. [Crossref]
9. Alves E, Costa AR, Moura-Ferreira P, Azevedo A, Lunet N. Health-related knowledge on hypertension among the Portuguese population: results from a population-based survey. Blood Press 2018;27(4):194-9. [Crossref]
10. Park NH, Song MS, Shin SY, Jeong JH, Lee HY. The effects of medication adherence and health literacy on health-related quality of life in older people with hypertension. Int J Older People Nurs 2018;13(3):1-10. [Crossref]
11. Shi D, Li J, Wang Y, Liu K, Shi R, Zhang Q, et al. Association between health literacy and hypertension management in a Chinese community: a retrospective cohort study. Intern Emerg Med 2017;12(6):765-76. [Crossref]
12. Öncü E. Sağlık okuryazarlığının hipertansiyon kontrolünde önemi. Dünya İnsan Bilim Derg 2018;1:45-70.
13. Halladay JR, Donahue KE, Cené CW, Li Q, Cummings DM, Hinderliter AL, et al. The association of health literacy and blood pressure reduction in a cohort of patients with hypertension: the heart healthy lenoir trial. Patient Educ Couns 2017;100(3):542-9. [Crossref]
14. Yıldırım F, Keser A. Sağlık Okuryazarlığı. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi; 2015.
15. Erci B, Elibol M, Aktürk Ü. Evaluation of correlation between adherence to the treatment of hypertansive patients and their life quality. Florence Nightingale J Nurs 2018;26(2):79-92. [Crossref]
16. Morisky DE, Green LW, Levine DM. Concurrent and predictive validity of a self-reported measure of medication adherence. Med Care 1986;24(1):67-74. [Crossref]
17. Bahar G, Savaş HA, Ünal A, Savaş E, Kaya H, Bahar A. Morisky tedavi uyum ölçeğinin iki uçlu duygudurum bozukluğu için geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anadolu Psikiyatr Derg 2014;15(2):141-9. [Crossref]
18. Sørensen K, Van den Broucke S, Pelikan J, Fullam J, Doyle G, Slonska Z, et al. Measuring health literacy in populations: illuminating the design and development process of HLSEU-Q. BMC Public Health 2013;13(1):1-10. [Crossref]
19. Aras Z, Bayık Temel A. Sağlık okuryazarlığı ölçeğinin türkçe formunun geçerlilik ve güvenirliğinin değerlendirilmesi. Florence Nightingale J Nurs 2017;25(2):85. [Crossref]
20. Pandit AU, Tang JW, Bailey SC, Davis TC, Bocchini MV, Persell SD, et al. Education, literacy, and health: mediating effects on hypertension knowledge and control. Patient Educ Couns 2009;75(3):381-5. [Crossref]
21. Coskun S, Bagcivan G. Associated factors with treatment adherence of patients diagnosed with chronic disease: relationship with health literacy. Appl Nurs Res 2021;57:151368. [Crossref]
22. Ahn YH, Ham OK. Factors associated with medication adherence among medical-aid beneficiaries with hypertension. West J Nurs Res 2016;38:1298-312. [Crossref]
23. Mert H, Özçakar N, Kuruoğlu E. A multidisciplinary special study module research: treatment compliance of patients with hypertension. Turkiye Aile Hekim Derg 2011;15(1):7-12. [Crossref]
24. Lynch HM, Green AS, Clarke Nanyonga R, Gadikota-Klumpers DD, Squires A, Schwartz JI, et al. Exploring patient experiences with and attitudes towards hypertension at a private hospital in Uganda: A qualitative study. Int J Equity Health 2019;18(1):1-7. [Crossref]
25. Keçik M. Bulaşıcı olmayan hastalıkların tedavisinde ilaç uyuncu ve sağlık okur yazarlığının etkisi. Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Derg 2021;2(1):5-15. 26. Delavar F, Pashaeypoor S, Negarandeh R. The effects of self-management education tailored to health literacy on medication adherence and blood pressure control among elderly people with primary hypertension: a randomized controlled trial. Patient Educ Couns 2020;103(2):336-42. [Crossref]
27. Zullig LL, McCant F, Melnyk SD, Danus S, Bosworth HB. A health literacy pilot intervention to improve medication adherence using Meducation® technology. Patient Educ Couns 2014;95(2):288-91. [Crossref]
28. Ko Y, Balasubramanian TD, Wong L, Tan ML, Lee E, Tang WE, et al. Health literacy and its association with disease knowledge and control in patients with hypertension in Singapore. Int J Cardiol 2013;168(4):167-8. [Crossref]
29. Wannasirikul P, Termsirikulchai L, Sujirarat D, Benjakul S, Tanasugarn C. Health literacy, medication adherence, and blood pressure level among hypertensive older adults treated at primary health care centers. Southeast Asian J Trop Med Public Health 2016;47(1):109-20.
30. Cho NH, Ahn CH, Moon JH, Kwak SH, Choi SH, Lim S, et al. Metabolic syndrome independently predicts future diabetes in women with a history of gestational diabetes mellitus. Med (United States) 2016;95(35):1-7. [Crossref]
31. McNaughton C, Jacobson T, Kripalani S. Low literacy is associated with uncontrolled blood pressure in primary care patients with hypertension and heart disease. Patient Educ Couns 2011;4(164):165-70. [Crossref]
32. Ampofo AG, Khan E, Ibitoye MB. Understanding the role of educational interventions on medication adherence in hypertension: a systematic review and meta-analysis. Hear Lung 2020;49(5):537-47. [Crossref]

APA	Bakan G, INCI F (2021). Hipertansiyonlu Hastalarda Tedavi Uyumu ve Sağlık Okuryazarlığı. , 81 - 87.
Chicago	Bakan Gulcan,INCI FADIME HATICE Hipertansiyonlu Hastalarda Tedavi Uyumu ve Sağlık Okuryazarlığı. (2021): 81 - 87.
MLA	Bakan Gulcan,INCI FADIME HATICE Hipertansiyonlu Hastalarda Tedavi Uyumu ve Sağlık Okuryazarlığı. , 2021, ss.81 - 87.
AMA	Bakan G,INCI F Hipertansiyonlu Hastalarda Tedavi Uyumu ve Sağlık Okuryazarlığı. . 2021; 81 - 87.
Vancouver	Bakan G,INCI F Hipertansiyonlu Hastalarda Tedavi Uyumu ve Sağlık Okuryazarlığı. . 2021; 81 - 87.
IEEE	Bakan G,INCI F "Hipertansiyonlu Hastalarda Tedavi Uyumu ve Sağlık Okuryazarlığı." , ss.81 - 87, 2021.
ISNAD	Bakan, Gulcan - INCI, FADIME HATICE. "Hipertansiyonlu Hastalarda Tedavi Uyumu ve Sağlık Okuryazarlığı". (2021), 81-87.

APA	Bakan G, INCI F (2021). Hipertansiyonlu Hastalarda Tedavi Uyumu ve Sağlık Okuryazarlığı. Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi, 12(28), 81 - 87.
Chicago	Bakan Gulcan,INCI FADIME HATICE Hipertansiyonlu Hastalarda Tedavi Uyumu ve Sağlık Okuryazarlığı. Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi 12, no.28 (2021): 81 - 87.
MLA	Bakan Gulcan,INCI FADIME HATICE Hipertansiyonlu Hastalarda Tedavi Uyumu ve Sağlık Okuryazarlığı. Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi, vol.12, no.28, 2021, ss.81 - 87.
AMA	Bakan G,INCI F Hipertansiyonlu Hastalarda Tedavi Uyumu ve Sağlık Okuryazarlığı. Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi. 2021; 12(28): 81 - 87.
Vancouver	Bakan G,INCI F Hipertansiyonlu Hastalarda Tedavi Uyumu ve Sağlık Okuryazarlığı. Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi. 2021; 12(28): 81 - 87.
IEEE	Bakan G,INCI F "Hipertansiyonlu Hastalarda Tedavi Uyumu ve Sağlık Okuryazarlığı." Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi, 12, ss.81 - 87, 2021.
ISNAD	Bakan, Gulcan - INCI, FADIME HATICE. "Hipertansiyonlu Hastalarda Tedavi Uyumu ve Sağlık Okuryazarlığı". Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi 12/28 (2021), 81-87.