OYUN TEMELLİ SOSYAL BECERİ GELİŞTİRME PROGRAMININ SOSYAL BECERİ VE DUYGU DÜZENLEME DÜZEYİNE ETKİSİ
Yıl: 2021 Cilt: 34 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1051 - 1082 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.19171/uefad.891374 İndeks Tarihi: 29-07-2022
OYUN TEMELLİ SOSYAL BECERİ GELİŞTİRME PROGRAMININ SOSYAL BECERİ VE DUYGU DÜZENLEME DÜZEYİNE ETKİSİ
Öz: Bu çalışmanın amacı, oyun temelli sosyal beceri geliştirme programının koruyucu bakım altındaki 6 yaş çocuklarının sosyal beceri ve duygu düzenleme düzeyine etkisini incelemektir. Çalışma, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bağlı olan ve İstanbul’da bulunan bir çocuk evleri sitesinde kalan 6 deney ve 6 kontrol grubu olmak üzere toplam 12 çocuk ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma, gerçek deneysel modellerden ön test-son test kontrol gruplu modeldir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Demografik Bilgi Formu, Sosyal Becerileri Değerlendirme Ölçeği ve Duygu Ayarlama Ölçeği kullanılmıştır. Deney ve kontrol grubundaki çocukların sosyal beceri ve duygu düzenleme düzeylerindeki gruplararası farka, Mann Whitney U Testi ile grupiçi farka ise Wilcoxon İşaretli Sıralar testi ile sınanmıştır. Araştırma bulguları, 10 haftalık oyun temelli sosyal beceri geliştirme programının koruyucu bakım altındaki çocukların sosyal beceri ve duygu düzenleme düzeyleri üzerinde etkisinin olmadığını göstermiştir. Bulgular alanyazın temelinde tartışıldıktan sonra gelecekteki araştırmalara ve uygulamacılara yönelik önerilerde bulunulmuştur.
Anahtar Kelime: THE EFFECT OF THE PLAY-BASED SOCIAL SKILL DEVELOPMENT PROGRAM ON THE SOCIAL SKILLS AND EMOTIONAL REGULATION
Öz: The purpose of the current study was to investigate the effects of play-based social skills education program on the level of social skills and emotion regulation of six-years-old children under protective care. The sample consisted of 12 children who were living in a children’s home which is affiliated to the Ministry of Family, Labor and Social Services in İstanbul. Six of the children were assigned to the experimental group, and six to the control group The current study was an experimental study using the pre-test and post-test model with a control group and the participants recruited through matching sampling. Demographic Information Form, Social Skills Assessment Scale and Emotion Adjustment Scale were used to examine the effects of Play-Based Social Skills Development Program developed by one of the researchers. Mann Whitney U Test was used to compare the pre-test and post-test of both the experimental and control groups’ scores. Wilcoxon Signed Ranks Test was used to make in-group comparison in the experimental and control groups separately before and after the program. The findings indicated that the program was not effective on the social skills and emotion regulation levels of children who are aged six and under protective care. Implications for practice and suggestions for future research were made.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Avcıoğlu, H. (2007). Sosyal becerileri değerlendirme ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması (4-6 yaş). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 87-101.
- Baran, G. (1995). Ankara’da bulunan çocuk yuvalarında kalan 7-11 yaş grubu çocuklarda cinsiyet rolleri ve cinsiyet özellikleri kalıp yargılarının gelişimi (Yayın No. 45850) [Doktora tezi, Ankara Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
- Barnet, L., & Storm, B. (1981). Play, pleasure, and pain: The reduction of anxiety through play. Leisure Sciences: An Interdisciplinary Journal, (4)2, 161-175.
- Blair, B. L., Perry, N. B., O’Brien, M., Calkins, S. D., Keane, S. P., & Shanahan, L. (2014). The indirect effects of maternal emotion socialization on friendship quality in middle childhood. Developmental Psychology, 50(2), 566-576.
- Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı istatistik, araştırma deseni spss uygulamaları ve yorum. (23. Baskı). Pegem Akademi.
- Çorbacı-Oruç, A. (2008). 6 yaş çocuklarında sosyal yeterliliğin, akran ilişkilerinin ve sosyal bilgi işleme sürecinin değerlendirilmesi (Yayın No. 235709) [Doktora tezi, Ankara Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
- Darwish, D., Esquivel, G. B., Houtz, J. C., & Alfonso, V. C. (2001). Play and social skills in maltreated and non-maltreated preschoolers during peer interactions. Child Abuse and Neglect, 25(1), 13-31.
- Durualp, E., & Aral N. (2010). Altı yaşındaki çocukların sosyal becerilerine oyun temelli sosyal beceri eğitiminin etkisinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(39), 160-172.
- Elibol-Gültekin, S. (2008). 5 yaş çocuklarının sosyal becerilerinin bazı değişkenler açısından değerlendirilmesi (Yayın No. 232007) [Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
- Ellis, B. H., Fisher, P. A., & Zaharie, S. (2004). Predictors of disruptive behavior, developmental delays, anxiety and affective symptomatology among institutionally reared romanian children. Child Adolescent Psychiatry, 43(10), 1283-1292.
- English, T., John, O. P., Srivastava, S., & Gross, J. J. (2012). Emotion regulation and peer-rated social functioning: A four- year longitudinal study. Journal of Research in Personality, 46(6), 780–784.
- Erikçi, M. (2005). Ana baba yoksunluğunun 9-15 yaş grubu çocukların benlik kavramı üzerindeki etkilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi.
- Ertan, N. (2013). Okul öncesi çağdaki çocukların "duygusal düzenleme" ve "baş etme stratejileri" arasındaki ilişkinin, "çaba sarf ederek kendini denetleme" aracılığıyla incelenmesi (Yayın No. 358117) [Yüksek lisans tezi, Maltepe Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
- Gökçearslan-Çifçi, E. (2009). Türkiye'de ve Dünya’da korunmaya ihtiyacı olan çocuklara yönelik hizmetlerin tarihsel gelişimi. Aile ve Toplum Dergisi, 5(19), 53-65.
- Graziano, P. A., Rachael D. R., Keane, S. P., & S. D. Calkins. (2007). The role of emotion regulation in children’s early academic success. Journal of School Psychology, 45(1), 3-19.
- Greenberg, S. L. (2012). Duygu odaklı terapi. (Kızıltaş, S., Çev.). Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları.
- Gresham, F. M., & Elliott, S. N. (1987). The relationship between adaptive behaviour and social skills issues in definition and assessment. Journal of Special Education, 21(9), 167–181.
- Gross, J. J. (1998). The emerging field of emotion regulation: an ıntegrative review. Review of General Psychology, 2(5), 271-299.
- Gross, J.J. & Thompson, R. A. (2007). Emotion regulation: Conceptual foundations. J. J. Gross & R. A. Thompson (Eds.). Handbook of emotion regulation. New York. https://psycnet.apa.org/record/2007-01392-001.
- Haynes, J., & Wilson, D. M. (2010). The impact of group therapy, cooperative learning and skills training on foster care children in a community-based program. NAAAS and Affiliates Conference Monographs, 1932-1968.
- Havighrust, S. S., Wilson, K. R., Harley, A. E., Prior, M. R., & Kehoe, C. (2010). Tuning in to kids: improving emotion socialization practices in parents of preschool children findings from a community trial. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 51(12), 1342-1350. doi: 10.1111/j.1469-7610.2010.02303.x
- Kapçı, E. G., Uslu, R. I., Akgün, E., & Acer, D. (2009). İlköğretim çağı çocuklarında duygu ayarlama: Bir ölçek uyarlama çalışması ve duygu ayarlamayla ilişkili etmenlerin belirlenmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 16(1), 13-20.
- Keil V., & Price J. M. (2006). Externalizing behavior disorders in child welfare settings: Definition, prevalence, and implications for assessment and treatments. Child Youth Services Review, 28(7), 761–779.
- Koşay, A. (2013). Çocuk yuvasında ve çocuk evinde kalan korunmaya muhtaç çocuklar ile ailesi yanında yaşayan çocukların sosyal becerilerinin karşılaştırılması (Yayın No. 342362) [Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
- Lindsey, E. W. & Colwell, M. J. (2003). Preschoolers' emotional competence: Links to pretend and physical play. Child Study Journal, 33(1), 39–52.
- Mota, C. P. & Matos, M. P. (2013). Peer attachment, coping and self-esteem in institutionalized adolescents: the mediating role of social skills. European Journal of Psychology of Education, 28(1), 87–100.
- Myrick, R. D. (2003). Developmental guidance and counseling: A practical approach. Educational Media.
- Öncü, H. (2002). Psikolojik danışma müdahalesi olarak küçük grupla psikolojik danışma. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 85-102.
- Saracho, N. O. (1996). The relationship between the cognitive style and play behaviors of 3-to-5-year-old children. Personality and Individual Differences, 21(6), 863-876.
- Schneider-Corey, M., Corey, G., & Corey, C. (2016). Psikolojik danışmada gruplar: Süreç ve uygulama. (F. Aysan, S. Balcı Çelik, A. Uz Baş, Çev. Ed.). Nobel Yayıncılık.
- Seevers, R. L., & Jones Blank, M. (2008). Exploring the effects of social skills training on social skill development on student behavior. National Forum Of Special Education Journal, 19(1), 1-8.
- Shields, A., & Cicchetti, D. (1997). Emotion regulation among school-age children: The development and validation of a new criterion Q-sort scale. Developmental Psychology, 33(6), 906–916.
- Sloutsky, M. V. (1997). Institutional care and developmental outcomes of 6 and 7 year old children: a contextualist perspective. International Journal of Behavioral Development, 20(1), 131–151.
- Thompson, A. R. (1994). Emotion regulation: A theme in search of definition. In N. A. Fox (Ed.), Monographs of the Society for Research in Child Development (Vol.59, pp. 25-52). Chicago. doi: 10.1111/j.1540-5834.1994.tb01276.x
- Topaloğlu, A. (2013). Etkinlik temelli sosyal beceri eğitiminin çocukların akran ilişkilerine etkisi (Yayın No. 337681) [Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
- Üstüner, S., Erol, N., & Şimşek, Z. (2005). Koruyucu aile bakımı altındaki çocukların davranış ve duygusal sorunları. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 12(3), 130-140.
- Weikart, D. P. (1998). Changing early childhood development through educational intervention. Preventive Medicine, 27(2), 233-237.
- Yavuzer, H. (2012). Çocuk psikolojisi. Remzi Kitapevi.
- Yörükoğlu, A. (1997). Çocuk ruh sağlığı. Özgür Yayınları.
| APA | AKSAKAL B, Guloglu B (2021). OYUN TEMELLİ SOSYAL BECERİ GELİŞTİRME PROGRAMININ SOSYAL BECERİ VE DUYGU DÜZENLEME DÜZEYİNE ETKİSİ. , 1051 - 1082. 10.19171/uefad.891374 |
| Chicago | AKSAKAL BELİZ,Guloglu Berna OYUN TEMELLİ SOSYAL BECERİ GELİŞTİRME PROGRAMININ SOSYAL BECERİ VE DUYGU DÜZENLEME DÜZEYİNE ETKİSİ. (2021): 1051 - 1082. 10.19171/uefad.891374 |
| MLA | AKSAKAL BELİZ,Guloglu Berna OYUN TEMELLİ SOSYAL BECERİ GELİŞTİRME PROGRAMININ SOSYAL BECERİ VE DUYGU DÜZENLEME DÜZEYİNE ETKİSİ. , 2021, ss.1051 - 1082. 10.19171/uefad.891374 |
| AMA | AKSAKAL B,Guloglu B OYUN TEMELLİ SOSYAL BECERİ GELİŞTİRME PROGRAMININ SOSYAL BECERİ VE DUYGU DÜZENLEME DÜZEYİNE ETKİSİ. . 2021; 1051 - 1082. 10.19171/uefad.891374 |
| Vancouver | AKSAKAL B,Guloglu B OYUN TEMELLİ SOSYAL BECERİ GELİŞTİRME PROGRAMININ SOSYAL BECERİ VE DUYGU DÜZENLEME DÜZEYİNE ETKİSİ. . 2021; 1051 - 1082. 10.19171/uefad.891374 |
| IEEE | AKSAKAL B,Guloglu B "OYUN TEMELLİ SOSYAL BECERİ GELİŞTİRME PROGRAMININ SOSYAL BECERİ VE DUYGU DÜZENLEME DÜZEYİNE ETKİSİ." , ss.1051 - 1082, 2021. 10.19171/uefad.891374 |
| ISNAD | AKSAKAL, BELİZ - Guloglu, Berna. "OYUN TEMELLİ SOSYAL BECERİ GELİŞTİRME PROGRAMININ SOSYAL BECERİ VE DUYGU DÜZENLEME DÜZEYİNE ETKİSİ". (2021), 1051-1082. https://doi.org/10.19171/uefad.891374 |
| APA | AKSAKAL B, Guloglu B (2021). OYUN TEMELLİ SOSYAL BECERİ GELİŞTİRME PROGRAMININ SOSYAL BECERİ VE DUYGU DÜZENLEME DÜZEYİNE ETKİSİ. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(3), 1051 - 1082. 10.19171/uefad.891374 |
| Chicago | AKSAKAL BELİZ,Guloglu Berna OYUN TEMELLİ SOSYAL BECERİ GELİŞTİRME PROGRAMININ SOSYAL BECERİ VE DUYGU DÜZENLEME DÜZEYİNE ETKİSİ. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 34, no.3 (2021): 1051 - 1082. 10.19171/uefad.891374 |
| MLA | AKSAKAL BELİZ,Guloglu Berna OYUN TEMELLİ SOSYAL BECERİ GELİŞTİRME PROGRAMININ SOSYAL BECERİ VE DUYGU DÜZENLEME DÜZEYİNE ETKİSİ. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.34, no.3, 2021, ss.1051 - 1082. 10.19171/uefad.891374 |
| AMA | AKSAKAL B,Guloglu B OYUN TEMELLİ SOSYAL BECERİ GELİŞTİRME PROGRAMININ SOSYAL BECERİ VE DUYGU DÜZENLEME DÜZEYİNE ETKİSİ. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2021; 34(3): 1051 - 1082. 10.19171/uefad.891374 |
| Vancouver | AKSAKAL B,Guloglu B OYUN TEMELLİ SOSYAL BECERİ GELİŞTİRME PROGRAMININ SOSYAL BECERİ VE DUYGU DÜZENLEME DÜZEYİNE ETKİSİ. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2021; 34(3): 1051 - 1082. 10.19171/uefad.891374 |
| IEEE | AKSAKAL B,Guloglu B "OYUN TEMELLİ SOSYAL BECERİ GELİŞTİRME PROGRAMININ SOSYAL BECERİ VE DUYGU DÜZENLEME DÜZEYİNE ETKİSİ." Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, ss.1051 - 1082, 2021. 10.19171/uefad.891374 |
| ISNAD | AKSAKAL, BELİZ - Guloglu, Berna. "OYUN TEMELLİ SOSYAL BECERİ GELİŞTİRME PROGRAMININ SOSYAL BECERİ VE DUYGU DÜZENLEME DÜZEYİNE ETKİSİ". Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 34/3 (2021), 1051-1082. https://doi.org/10.19171/uefad.891374 |
