Kanada (Ontario) ve Türkiye Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Vatandaşlık Eğitimi Açısından Karşılaştırılması
Yıl: 2021 Cilt: 11 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 203 - 232 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.23863/kalem.2021.190 İndeks Tarihi: 16-02-2022
Kanada (Ontario) ve Türkiye Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Vatandaşlık Eğitimi Açısından Karşılaştırılması
Öz: Karşılaştırmalı eğitim çalışmaları, çeşitli ülkeler arasında pedagojik bilgi alışverişini sağlamaktadır. Dünyanın birçok ülkesinde aynı isimle okutulan sosyal bilgiler dersiyle ilgili gelişmeler, Türkiye’yi yakından ilgilendirmektedir. Bu araştırma, sosyal bilgiler dersi okutulan ülkelerden biri olan Kanada’nın (Ontario) eyaleti ile Türkiye sosyal bilgiler öğretim programlarını vatandaşlık eğitimi açısından karşılaştırmayı amaçlamaktadır. Doküman incelemesi yöntemiyle yapılanaraştırmanın veri kaynakları, 2018 Ontario ve Türkiye sosyal bilgiler öğretim programlarıdır. Bu iki örneklem belirlenmeden önce Kanada’daki tüm eyaletlerin sosyal bilgiler öğretim programları incelenmiştir. İnceleme sonunda Ontario eyaleti ve Türkiye’de uygulanan sosyal bilgiler öğretim programlarının karşılaştırılmasına karar verilmiştir. Programlardan elde edilen veriler, betimsel analiz yöntemiyle değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçları, Türkiye sosyal bilgiler öğretim programında vatandaşlık eğitimi konularının “Etkin Vatandaşlık” öğrenme alanında toplandığı, Kanada (Ontario) öğretim programının ise tüm dersleri kapsayacak özel bir vatandaşlık çerçevesine sahip olduğunu göstermektedir. Bunun yanında Ontario programında yerel, ulusal ve küresel düzeyde vatandaşlık vurgusu yapılırken, Türkiye programında vatandaşın nitelikleri ve sorumlulukları daha çok Türk vatandaşlığı kavramı içerisinde yer almıştır. Ancak her iki programın da toplumda ve hızla değişen dünyada bilgi sahibi, bilgiyi üreten, eleştirel düşünebilen, problem çözebilme ve etkili iletişim kurabilme becerisine sahip aktif ve sorumlu vatandaşlar yetiştirmeyi amaçladığı sonucuna varmak mümkündür.
Anahtar Kelime: Comparison of Canada (Ontario) and Turkey Social Studies Curriculum with Respect to the Citizenship Education
Öz: Comparative educational studies provide pedagogical information exchange between various countries. The developments related to social studies courses that is taught with same name in many countries are more likely to produce interests for Turkey. This research aims to compare Social Studies Curriculums of state of Ontario and Turkey in term of citizenship education. The social studies teaching programs of all Canadian states were examined and these two samples were selected for comparison. Data sources of the research that is conducted with document review method are 2018 Ontario and Turkey social studies curricula. After the investigation, it was decided by the researchers that social studies programs of Ontario and Turkey will be compared. The data obtained from the programs were evaluated with descriptive analysis. Research results have shown that while citizenship education topics in Turkey social studies curriculum are collected under “Active Citizenship” learning outcome, Canadian curriculum (Ontario) has a special definition of the citizenship which covers all classes. In addition, while The Ontario program has an emphasis of the citizenship on local, national and global levels, the attributes and responsibilities of citizens in Turkish curriculum are mostly defined within the concept of Turkish citizenship. However, it is possible to conclude that both programs aim to raise active and responsible citizens who are knowledgeable, produce knowledge, think critically, solve problems and communicate effectively.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Alkın, S. (2007). İngiltere ve Türkiye’de ilköğretim programlarındaki vatandaşlık eğitiminin karşılaştırılması. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Arslan, M. (2007). Eğitimde yapılandırmacı yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40(1), 41-61.
- Bektaş, Ö. ve Zabun, E. (2019). Vatandaşlık eğitiminde değerler karşılaştırması: Türkiye ve Fransa. Değerler Eğitimi Dergisi, 17, 247-289.
- Bursa, S. ve Çengelci-Köse, T. (2017). Türkiye ve Kanada sosyal bilgiler öğretim programlarının değerler eğitimi bakımından karşılaştırılması. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 7(2), 338-372. Canadian Multiculturalism Act (1988). https://laws-lois.justice.gc.ca/pdf/C-18.7.pdf
- Delibaş, H. (2007). Türkiye, İngiltere, Almanya ve Finlandiya biyoloji öğretmeni yetiştirme programlarının karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Dere, İ., Kızılay, N. ve Alkaya, S. (2017). ‘İyi vatandaş’ kavramı, ailede ve okulda ‘iyi vatandaşlık’ eğitimi hakkında velilerin görüşleri ve algıları. International Journal of Eurasia Social Sciences, 8(30), 1974-1993.
- Dobson, A. (2007). Environmental citizenship: Towards sustainable development. Sustainable Development, 15(5), 276-285.
- Erdoğan, İ. (2003). Karşılaştırmalı eğitim: Türk eğitim bilimleri çalışmaları içinde önemsenmesi gereken bir alan. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(3), 265-282.
- Ersoy, A. F. (2007). Sosyal bilgiler dersinde öğretmenlerin etkili vatandaşlık eğitimi uygulamalarına ilişkin görüşleri. Yayımlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Erzurumlu, S. (2008). Çokkültürcülük politikası ve Kanada’da çokkültürcülük. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Hébert, Y. (2009). Responsibility and citizenship education: Shifting meanings, policy and curricula. Citizenship Teaching and Learning, 5(2), 4-15.
- Heinhorst, T. (2008). Promoting citizenship. Stone, R., (Ed.), Best practices for teaching reading içinde (89-92). California: Corwin Press.
- İnci, S. (2009). Türkiye sosyal bilgiler programının karşılaştırmalı incelemesi Kanada (Ontario), İrlanda, ABD (New York, Kaliforniya), Finlandiya, Yeni Zelanda. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Kafadar, T., Öztürk, C. ve Katılmış, A. (2018). Farklı ülkelerin sosyal bilgiler öğretim programlarının değerler eğitimi boyutunda karşılaştırılması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 154-177.
- Kan, Ç. (2009). Değişen değerler ve küresel vatandaşlık eğitimi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(3), 895-904.
- Kuş, Z. ve Aksu, A. (2017). Vatandaşlık ve vatandaşlık eğitimi hakkında sosyal bilgiler öğretmenlerinin inançları. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(8), 18-41.
- Massey, K. (2014). Global citizenship education in a secondary geography course: The students’ perspectives. Review of International Geographical Education Online, 4(2), 80-101.
- MEB (2018a). Hayat bilgisi dersi öğretim programı ilköğretim 1, 2 ve 3. sınıflar. http://mufredat.meb.gov.tr/Programlar.aspx.
- MEB (2018b). İnsan hakları, yurttaşlık ve demokrasi dersi öğretim programı (İlkokul 4. sınıf). http://mufredat.meb.gov.tr/Programlar.aspx.
- MEB (2018c). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı ilkokul ve ortaokul (4, 5, 6 ve 7. sınıflar). http://mufredat.meb.gov.tr/Programlar.aspx.
- Merey, Z. (2012). Türkiye ve ABD’deki sosyal bilgiler ders kitaplarında çocukların katılım haklarına yer verilme düzeyinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Merey, Z., Karatekin, K. ve Kuş, Z. (2012). İlköğretimde vatandaşlık eğitimi: Karşılaştırmalı kuramsal bir çalışma. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), 32(3), 795-821.
- Mossberger, K., Tolbert, C. J. ve McNeal, R. S. (2008). Digital citizenship: The Internet, society, and participation. Cambridge, Massachusetts: The MIT Press.
- Ontario Ministy of Education [OMOE]. (2007). Ontario First Nation, Métis, and Inuit education policy framework. 29.11.2019 tarihinde, www.edu.gov.on.ca/eng/aboriginal/fnmiframework.pdf
- Ontario Ministy of Education [OMOE]. (2009). Ontario’s equity and inclusive education strategy. http://www.edu.gov.on.ca/eng/policyfunding/equity.pdf
- Ontario Ministy of Education [OMOE]. (2016). Ontario schools kindergarten to grade 12 policy and program requirements. 20.11.2019 tarihinde, http://www.edu.gov.on.ca/eng/document/policy/os/onschools_2016e.pdf
- Ontario Ministy of Education [OMOE]. (2018). The Ontario curriculum social studies grades 1 to 6 history and geography grades 7 and 8. http://www.edu.gov.on.ca/eng/curriculum/elementary/social-studies-historygeography-2018.pdf
- Ontario Ministy of Education [OMOE]. (2019). Indigenous education strategy. 20.11.2019 tarihinde, http://www.edu.gov.on.ca/eng/indigenous/
- Özensel, E. (2012). Çokkültürlülük uygulaması olarak Kanada çokkültürlülüğü. Akademik İncelemeler Dergisi (AID), 7(1), 55-70.
- Özkaral, T. C. (2015). İlkokul ve ortaokul düzeyinde sosyal bilgiler kapsamındaki öğretim programlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Özkaral, T. C. (2019). Küresel ısınma ve iklim değişikliği konusunun Türkiye, Kanada (Ontario) ve Hong Kong sosyal bilgiler öğretim programlarında karşılaştırmalı olarak incelenmesi. International Journal of Education Technology and Scientific Researches, 4(8), 1-14.
- Öztürk, T. ve Zayimoğlu-Öztürk, F. (2013). Kanada (Ontario) sosyal bilgiler öğretim programı ve bu programın Türkiye sosyal bilgiler öğretim programıyla karşılaştırılması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Sosyal Bilgiler Öğretimi Özel Sayısı, 6(14), 485-514.
- Ross, E. W. (2001). Remaking the social studies curriculum. E. W. Ross. (Ed.). Social studies curriculum: Purposes, problems, and possibilities içinde (s. 313-329). Albany: State University of New York Press.
- Schugurensky, D. ve Myers, J. P. (2003). Citizenship education: Theory, research and practice. Encounters in Theory and History of Education, 4, 1-10.
- Spellings, M. (2005). Helping your child become a responsible citizen. https://www2.ed.gov/parents/academic/help/citizen/citizen.pdf. Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı [TTKB]. (2019). Öğretim programları. 20.09.2020 tarihinde, http://mufredat.meb.gov.tr/Programlar.aspx.
- Westheimer, J. ve Kahne, J. (2004). What kind of citizen? The politics of educating for democracy. American Educational Research Journal, 41(2), 237-269.
- Yavuz, M. ve Özkaral, T. C. (2019). “Güç, otorite ve yönetim” temasının Türkiye, Kanada (Alberta) ve İngiltere sosyal bilgiler öğretim programlarında karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Journal of Education and Future, 16, 51-63.
- Yavuz, N., Duman, T. ve Karakaya, N. (2016). İnsan hakları ve demokrasi vatandaşlık bilgisi. Ankara: Pegem Yayınları.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yıldırım, C. ve Türkoğlu, A. (2018). Karşılaştırmalı eğitim yansımaları: “On yıl sonra”. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 31-45.
| APA | Dere İ, Akdeniz Ş (2021). Kanada (Ontario) ve Türkiye Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Vatandaşlık Eğitimi Açısından Karşılaştırılması. , 203 - 232. 10.23863/kalem.2021.190 |
| Chicago | Dere İlker,Akdeniz Şerife Nur Kanada (Ontario) ve Türkiye Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Vatandaşlık Eğitimi Açısından Karşılaştırılması. (2021): 203 - 232. 10.23863/kalem.2021.190 |
| MLA | Dere İlker,Akdeniz Şerife Nur Kanada (Ontario) ve Türkiye Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Vatandaşlık Eğitimi Açısından Karşılaştırılması. , 2021, ss.203 - 232. 10.23863/kalem.2021.190 |
| AMA | Dere İ,Akdeniz Ş Kanada (Ontario) ve Türkiye Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Vatandaşlık Eğitimi Açısından Karşılaştırılması. . 2021; 203 - 232. 10.23863/kalem.2021.190 |
| Vancouver | Dere İ,Akdeniz Ş Kanada (Ontario) ve Türkiye Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Vatandaşlık Eğitimi Açısından Karşılaştırılması. . 2021; 203 - 232. 10.23863/kalem.2021.190 |
| IEEE | Dere İ,Akdeniz Ş "Kanada (Ontario) ve Türkiye Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Vatandaşlık Eğitimi Açısından Karşılaştırılması." , ss.203 - 232, 2021. 10.23863/kalem.2021.190 |
| ISNAD | Dere, İlker - Akdeniz, Şerife Nur. "Kanada (Ontario) ve Türkiye Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Vatandaşlık Eğitimi Açısından Karşılaştırılması". (2021), 203-232. https://doi.org/10.23863/kalem.2021.190 |
| APA | Dere İ, Akdeniz Ş (2021). Kanada (Ontario) ve Türkiye Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Vatandaşlık Eğitimi Açısından Karşılaştırılması. Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 11(1), 203 - 232. 10.23863/kalem.2021.190 |
| Chicago | Dere İlker,Akdeniz Şerife Nur Kanada (Ontario) ve Türkiye Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Vatandaşlık Eğitimi Açısından Karşılaştırılması. Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi 11, no.1 (2021): 203 - 232. 10.23863/kalem.2021.190 |
| MLA | Dere İlker,Akdeniz Şerife Nur Kanada (Ontario) ve Türkiye Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Vatandaşlık Eğitimi Açısından Karşılaştırılması. Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, vol.11, no.1, 2021, ss.203 - 232. 10.23863/kalem.2021.190 |
| AMA | Dere İ,Akdeniz Ş Kanada (Ontario) ve Türkiye Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Vatandaşlık Eğitimi Açısından Karşılaştırılması. Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi. 2021; 11(1): 203 - 232. 10.23863/kalem.2021.190 |
| Vancouver | Dere İ,Akdeniz Ş Kanada (Ontario) ve Türkiye Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Vatandaşlık Eğitimi Açısından Karşılaştırılması. Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi. 2021; 11(1): 203 - 232. 10.23863/kalem.2021.190 |
| IEEE | Dere İ,Akdeniz Ş "Kanada (Ontario) ve Türkiye Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Vatandaşlık Eğitimi Açısından Karşılaştırılması." Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 11, ss.203 - 232, 2021. 10.23863/kalem.2021.190 |
| ISNAD | Dere, İlker - Akdeniz, Şerife Nur. "Kanada (Ontario) ve Türkiye Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Vatandaşlık Eğitimi Açısından Karşılaştırılması". Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi 11/1 (2021), 203-232. https://doi.org/10.23863/kalem.2021.190 |
