Yıl: 2021 Cilt: 11 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 331 - 364 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.23863/kalem.2021.194 İndeks Tarihi: 16-02-2022

Öğretmenlerin Sendikal Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi

Öz:
Öğretmenlerin birçok görev ve sorumluluklarının yanında sorunları da bulunmaktadır. Bu sorunlar genel olarak; öğretmenlerin yetiştirilmesi/yetişmesi, ekonomik sorunlar, hukuki ve toplumsal statü sorunlar, örgütlenme (sendikalaşma) sorunları, sayısal dağılım ve meslekî yayın sorunları şeklinde sıralanabilir. Bu sorunlardan biri olan sendikalaşma hususu araştırmanın temel konusudur. Araştırmanın amacı ise öğretmenlerin meslekî örgütlenme (sendikalaşma) ile ilgili görüşlerinin incelenmesi meselesidir. Bu amaca ulaşabilmek için öğretmenlerin sendikalara üye olup olmama nedenleri ve meslekî örgütlenme ile ilgili görüşleri cinsiyet, kıdem, branş ve eğitim durumları değişkenleri çerçevesinde incelenmiştir. Araştırmada genel tarama modellerinden olan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunun verileri “Sınıf Öğretmenleri ve Yöneticilerinin Meslekî Örgütlenme Tutumları Ölçeği” ile toplanmıştır. Öğretmenlerin sendika değişikliği yapma veya yapmama nedenlerine ilişkin veriler ise yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi ile elde edilmiştir. Araştırma evrenini 2016 yılında Burdur il merkezi ve ilçelerinde görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemini ise bu evrenden tabakalama örnekleme yöntemi ile seçilen 778 öğretmen oluşturmaktadır. Elde edilen nicel veriler bilgisayar paket programları kullanılarak betimsel istatistik, bağımsız örneklemler t Testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ile test edilmiştir. Yarı yapılandırılmış açık uçlu soruyla elde edilen veriler de betimsel analiz ve içerik analizi ile değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda sendika üyesi olmayan öğretmenlerin sendika üyesi olan öğretmenlere göre, genç öğretmenlerin ise daha kıdemli öğretmenlere göre meslekî örgütlenmeye ilişkin daha olumlu görüşe sahip oldukları ve öğretmenlerin daha çok politik sebeplerden dolayı sendika değişikliği yaptıkları ortaya çıkmıştır.
Anahtar Kelime:

Investigation of Teachers’ Views on Union Organization

Öz:
Teachers have problems besides many duties and responsibilities. These problems in general can be mentioned as; training/education of teachers, economic problems, legal and social status problems, organization (unionization), numerical distribution and professional publication problems. Among these problems, unionization is the subject of the research. The purpose of the research is: “Examining the views of teachers about professional organization (unionization)”. To achieve this goal, the effects of teachers ‘gender, seniority, branch and educational status on their views on professional organization and the reasons of teachers’ membership to unions were examined. Among the general screening models, relational screening model was used in the research. The data of the quantitative dimension of the study was obtained via the “Professional Organizational Attitudes Scale of Classroom Teachers and Administrators Scale”. The universe of the research consists of teachers working in Burdur city center and its districts in 2016. As a sample of the study 778 teachers selected from this universe by stratification sampling method. The quantitative data obtained were tested with descriptive statistics, independent samples t-test and one-way analysis of variance (ANOVA) using computer package programs. Data obtained with a semi-structured open-ended question; evaluated through descriptive analysis and content analysis. As a result of the research, it was revealed that; teachers who are not union members have a more positive view of organization than teachers who are union members; young teachers have a more positive view of professional organization than more senior teachers; the teachers made union changes mostly due to political reasons.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akyüz, Y. (1978). Türkiye’de öğretmenlerin toplumsal değişmedeki etkileri (1848- 1940). Ankara: Doğan Basımevi.
  • Akyüz, Y. (1980). Öğretmenlerin örgütlenmesi Türkiye, Fransa, İsviçre’de ve uluslararası düzeyde kuruluşlar, etkinlikler, sorunlar. Ankara: A.Ü.E.F Yayınları.
  • Akyüz, Y. (2012). Türk eğitim tarihi: M.Ö. 1000-M.S. 2012 (Genişletilmiş 8. basım). Ankara: Pegem Yayınevi.
  • Akyüz, Y. (2016). Türk eğitim tarihi M.Ö. 1000-M.S. 2016 (28. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • Altunya, N. (2008). Türkiye’de öğretmen örgütlenmesi, 1908-2008. Ankara: Ürün Yayınları.
  • Arslanoğlu, İ. (2018). Eğitim felsefesi (Geliştirilmiş 2. Basım). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Aydın, R. (1999). Türk basınında öğretmen sorunları (1940-1955 yılları arası). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Aydın, R. (2008). Türkiye’de eğitimle ilgili yapılan bilimsel toplantılarda ve millî eğitim şûralarında ele alınan öğretmen sorunları ile Millî Eğitim Bakanlığı’nın politika ve uygulamalarının değerlendirilmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Balcı, A. (2010). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem Akademi.
  • Baysal, Ö., Türkmen, L. ve Yücel, C. (2010). Sınıf öğretmenlerinin mesleki örgütlenmeye yönelik tutumları: Uşak ili örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(3), 329-352.
  • Boyacı, H. (1994). Öğretmenlerin mesleki örgütlenmeye ilgilerinin düzeyi ve bu ilgi düzeyinin etkenleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Can, N. (2002). Örgütlenme gereksinimi ve önemi. Eğitim ve Bilim, 27(125), 74-78.
  • Cerev, G. (2014). Geçmişten günümüze öğretmenlerin sendikal örgütlenme mücadelesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 203-216.
  • Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı. (ÇSGB). (2012). 4688 Sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu. https://www.csgb.gov.tr/media/2058/4688.pdf
  • Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı. (ÇSGB). (2017). 4688 Sayılı kamu görevlileri sendikaları ve toplu sözleşme kanunu gereğince kamu görevlileri sendikaları ile konfederasyonların üye sayılarına ilişkin 2017 Temmuz istatistikleri hakkında tebliğ. T.C. Resmi Gazete, 30115, 05 Temmuz 2017.
  • Demir, E. (2014). Okul yöneticisi ve öğretmenlerin mesleki örgütlenmeye ilişkin tutumlarının incelenmesi (Esenyurt Örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Eraslan, L. (2012a). Türkiye’de eğitim sendikacılığının tarihsel perspektifi ve günümüz eğitim sendikacılığının değerlendirilmesi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28, 1-16.
  • Eraslan, L. (2012b). Günümüz öğretmen sendikacılığının değerlendirilmesi, 21. yy.’da Eğitim ve Toplum, Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(1), 59-72.
  • Gül, M. H. (2007). Eğitim çalışanlarının eğitim sendikalarına bakışı, beklentileri ve sendikaların eğitim çalışanlarına yönelik faaliyetleri ve beklentileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Güvenç, S. (2008). Türkiye’de öğretmen sendikacılığı ve İLK-SEN. Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 5(22), 167-187.
  • Kamu Görevlileri Sendikaları Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. (2012). T.C. Resmi Gazete, 28261, 04 Nisan 2012
  • Kara, M. (2016). Öğretmenlerin sendikalara üye olmama nedenleri ve sendikalardan beklentileri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 22, 423-440.
  • Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi, kavramlar, ilkeler, teknikler (19. baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Karataş, S. (2015). Mesleki örgütlenmeler hakkında eğitim yöneticileri ve öğretmen görüşleri. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 11, 3-22.
  • Katkat, D. ve Mızrak, O. (2003). Öğretmen adaylarının pedagojik eğitimlerinin problem çözme becerilerine etkisi. Milli Eğitim Dergisi, 158, 74-82.
  • Keskinkılıç, K. (2007). Yönetim ve okul yönetimi ile ilgili temel kavramlar. K. Keskinkılıç (Ed.). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi (s.1-26). Ankara: Pegem Akademi Yay.
  • Kul, S. (2014). İstatistik sonuçlarının yorumu: p değeri ve güven aralığı nedir? https://www.toraks.org.tr/site/sf/books/pre_migration/c19fa28083ae026a97e3878c26e1b03eaacfd74d114c8d66f832d8d806c56307.pdf
  • Özdemir, S. (2002). Eğitimde örgütsel yenileşme. Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Strauss, A. ve Corbin, J. (1997). Grounded theory in practice. Thousand Oaks, CA:Sage.
  • Tanrıöğen, A. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Taşdan, M. (2013). Eğitim işkolundaki sendikalara ilişkin öğretmen görüşleri; Nitel bir araştırma. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 231-265.
  • Tezcan, M. (1988). Eğitim sosyolojisi. Ankara: Bilim Yayınları.
  • Tok, T. N. (1996). Okul yöneticileri ve öğretmenlerin mesleki örgütlenmeye ilişkin görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Tortop, N. (2005). Kamu personel yönetimi insan kaynakları yönetimi. Ankara: Yargı Yayınevi.
  • Ulutaş, A. ve Sönmez, İ. (2011). Eğitimci kadınların sendikal örgütlenme eğilimleri ve sendikal sürece katılım düzeyleri üzerine bir inceleme: (Eskişehir Örneği). Ankara: TÜBİTAK.
  • Yalçın, A. (2018). Eğitim yöneticilerinin demografik özellikleri ile sendikal bağlılıkları arasındaki ilişki (İstanbul Örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yıldız, G. B. (2015). Kamu işveren sendikalarının alt işverenlerce yetkilendirilmesine ilişkin yasal düzenlemenin değerlendirilmesi. Sicil İş Hukuku Dergisi, 34, 89- 102.
APA AYDIN R, SOYDAN M (2021). Öğretmenlerin Sendikal Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi. , 331 - 364. 10.23863/kalem.2021.194
Chicago AYDIN Rafet,SOYDAN Mesut Öğretmenlerin Sendikal Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi. (2021): 331 - 364. 10.23863/kalem.2021.194
MLA AYDIN Rafet,SOYDAN Mesut Öğretmenlerin Sendikal Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi. , 2021, ss.331 - 364. 10.23863/kalem.2021.194
AMA AYDIN R,SOYDAN M Öğretmenlerin Sendikal Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi. . 2021; 331 - 364. 10.23863/kalem.2021.194
Vancouver AYDIN R,SOYDAN M Öğretmenlerin Sendikal Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi. . 2021; 331 - 364. 10.23863/kalem.2021.194
IEEE AYDIN R,SOYDAN M "Öğretmenlerin Sendikal Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi." , ss.331 - 364, 2021. 10.23863/kalem.2021.194
ISNAD AYDIN, Rafet - SOYDAN, Mesut. "Öğretmenlerin Sendikal Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi". (2021), 331-364. https://doi.org/10.23863/kalem.2021.194
APA AYDIN R, SOYDAN M (2021). Öğretmenlerin Sendikal Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi. Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 11(1), 331 - 364. 10.23863/kalem.2021.194
Chicago AYDIN Rafet,SOYDAN Mesut Öğretmenlerin Sendikal Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi. Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi 11, no.1 (2021): 331 - 364. 10.23863/kalem.2021.194
MLA AYDIN Rafet,SOYDAN Mesut Öğretmenlerin Sendikal Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi. Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, vol.11, no.1, 2021, ss.331 - 364. 10.23863/kalem.2021.194
AMA AYDIN R,SOYDAN M Öğretmenlerin Sendikal Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi. Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi. 2021; 11(1): 331 - 364. 10.23863/kalem.2021.194
Vancouver AYDIN R,SOYDAN M Öğretmenlerin Sendikal Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi. Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi. 2021; 11(1): 331 - 364. 10.23863/kalem.2021.194
IEEE AYDIN R,SOYDAN M "Öğretmenlerin Sendikal Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi." Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 11, ss.331 - 364, 2021. 10.23863/kalem.2021.194
ISNAD AYDIN, Rafet - SOYDAN, Mesut. "Öğretmenlerin Sendikal Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi". Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi 11/1 (2021), 331-364. https://doi.org/10.23863/kalem.2021.194