Yıl: 2020 Cilt: 23 Sayı: 23 Sayfa Aralığı: 1 - 24 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.26517/ytea.407 İndeks Tarihi: 18-02-2022

GERÇEKLE KURGU ARASINDA: İBİÇ'İN RÜYASI'NDA KOMİK-İ ŞEHİR NAŞİT'İN AYAK İZLERİ

Öz:
Komik-i Şehir Naşit Özcan, II. Meşrutiyet yıllarından 1940'lara uzanan sahne hayatıyla İstanbul'un eüldüren yüzü olmuş bir ”halk sanatkârı”dır. Bilhassa İbiş tiplemesiyle seyircilerinin gönlünde yer eden Naşit, tulûat tiyatrosunun son temsilcileri arasında yer alması, başarı öyküsü ve sanatkâr bir aileye mensubiyeti bakımından, sahne ardındaki yaşantısıyla da merak edilmiştir. Kendisiyle yapılan röportajlar, hazırlanan biyografiler ve tiyatro oyunları, bu merakın sonucunda ortaya çıkan ürünlerdir. Tarık Buğra'nın İbiş'in Rüyast adlı romanı da pek çok yönüyle Naşit'ten izler taşıyan kurgusal bir me- tindir. Romanda, devrinin ünlü bir eüldürü ustası olan Nahit'in çocukluk yıllarındaki tiyatro tutkusu, babasının bu tutkuya tepkisi, İbiş tiplemesinde yaptıěı yenilikler, halkın eözündeki haklı şöhreti, tiyatro patronluğu ve aşkları anlatılmıştır. Çalışma ile Naşit, kureusal dünyadaki Nahit ile karşılaştırılacak, gerçek ile kurgu arasındaki kırılma nok- taları tespit edilecektir.
Anahtar Kelime:

Between Reality and Fiction: Footsteps of Comic of the City Naşit's in İbiş'in Rüyasi

Öz:
Comic of the city Naşit Özcan is a ”folk artist” who became the lauehine face of Istanbul with his staee life from the Second Constitutional Period to the 1940s. Naşit, who was in the hearts of the audience especially with his İbiş typecastine, was also created curiosity with his life behind the staee because of beine one of the last representatives of the improvisational theatre, his success story and his beloneine to an artistic family. Interviews with him, prepared bioeraphies and theater plays are the products of this curiosity. Tarık Buğra's novel İbiş'in Rüyast is a fictional text that carries traces of Naşit in many ways. In the novel it is told about, Nahit, a famous comedy master of his time, his passion for theater in his child- hood, his father's reaction to this passion, his innovations in İbiş typecastine, his riehtful fame in the public, his beine a boss of theater and his loves. With this study, Naşit will be compared with Nahit in the fictional world, and the breakine points between reality and fiction will be determined.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Arpad, Burhan (2001). Perde Arkası. İstanbul: Doğan Kitapçılık.
  • Ayvazoğlu, Beşir (2011). “Tarık Buğra İçin Bir Biyografi Denemesi”. Tarık Buğra. Mehmet Tekin, Ebru Burcu Yılmaz (ed.). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı: 13-25.
  • Biret, İsmail (2005). Komik-i Şehir Naşit Bey ve Çocukları. İstanbul: Doğan.
  • Buğra, Tarık (2018). İbiş’in Rüyası. İstanbul: Ötüken.
  • Ceyhan, Nesime (2011). “Naşit Özcan’ın/Nahit’in/İbiş’in ve Tarık Buğra’nın Romanı: İbiş’in Rüyası”. Tarık Buğra. Mehmet Tekin, Ebru Burcu Yılmaz (ed.). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı: 187-196.
  • Coşkun, Nusret Safa (23 Ocak 1939). “Hayatım: Çocukluğum Nasıl Geçti?- 1”. (Anlatan: Naşit Özcan). Son Posta: 7, 12.
  • Coşkun, Nusret Safa (24 Ocak 1939). “Hayatım: Beni Zorla Baytar Yapacaklardı-2”. (Anlatan: Naşit Özcan). Son Posta: 7,13.
  • Coşkun, Nusret Safa (25 Ocak 1939). “Hayatım: Sarayda İlk Oyunum-3”. (Anlatan: Naşit Özcan). Son Posta: 7.
  • Coşkun, Nusret Safa (26 Ocak 1939). “Hayatım: Sahneye İlk Defa Çıkışım-4”. (Anlatan: Naşit Özcan). Son Posta: 7,13.
  • Coşkun, Nusret Safa (6 Şubat 1939). “Hayatım: Eyüb Sabri ve Hasan Efendi-12”. (Anlatan: Naşit Özcan). Son Posta: 7.
  • Coşkun, Nusret Safa (12 Şubat 1939). “Hayatım: Abdi’nin Bana Peştamal Kuşatması-18”. (Anlatan: Naşit Özcan). Son Posta: 8.
  • Coşkun, Nusret Safa (17 Şubat 1939). “Hayatım: Mınakyan’ı Nasıl Tanıdım-21”. (Anlatan: Naşit Özcan). Son Posta: 8,10.
  • Coşkun, Nusret Safa (19 Şubat 1939). “Hayatım: İlk Defa Patron Oluşum-22”. (Anlatan: Naşit Özcan). Son Posta: 8,10.
  • Engin, Sabahattin (Ocak 1973). “İbiş’in Rüyası”. Hisar, 109: 14-15.
  • Ercilasun, Bilge (Ocak-Şubat 1981). “İbiş’in Rüyası”. Töre, 116-117: 30-33.
  • Gökmen, Mustafa (1989). Başlangıçtan 1950’ye Kadar Türk Sinema Tarihi ve Eski İstanbul Sinemaları. İstanbul: Denetim Ajans.
  • Güngör, Selahaddin (Mart 1938). “Büyük Sanatkâr Naşit Hayatını Anlatıyor: Meşekkat ve Macera Dolu 35 Sanat Yılı Nasıl Geçti?”. Darülbedayi, 88: 10-16.
  • Hiçyılmaz, Ergun (1999). İstanbul Geceleri ve Kantolar. İstanbul: Sabah.
  • Hür, Ayşe (1994). “Özcan, Naşit”. Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi. C. 6. İstanbul: Ana Basım, 202.
  • Öztürk, Hayri (Bahar 2004). “Rüyaların ve Sembollerin Işığında İbiş’in Rüyasından Nahit’in Hakikatine”. Türklük Bilimi Araştırmaları, 15: 139-149.
  • Sav, Ergun (Kasım 1972). “Aktörün Dünyası İbiş’in Rüyası”. Hisar, C. 12, 107: 18-19.
  • Sel, Kemal Salih (1 Şubat 1948). “Büyük Türk Sanatkârı Fikret Şadi”. Türk Tiyatrosu, 212: 4-5.
  • Server, Cemalettin (22 Mart 1938). “Naşid”. Son Telgraf: 6.
  • Şahin, Hilmi Zafer (1994). “Ertuğrul, Muhsin”. Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi. C. 3. İstanbul: Ana Basım, 195-196.
APA ÖZEN İ (2020). GERÇEKLE KURGU ARASINDA: İBİÇ'İN RÜYASI'NDA KOMİK-İ ŞEHİR NAŞİT'İN AYAK İZLERİ. , 1 - 24. 10.26517/ytea.407
Chicago ÖZEN İBRAHİM GERÇEKLE KURGU ARASINDA: İBİÇ'İN RÜYASI'NDA KOMİK-İ ŞEHİR NAŞİT'İN AYAK İZLERİ. (2020): 1 - 24. 10.26517/ytea.407
MLA ÖZEN İBRAHİM GERÇEKLE KURGU ARASINDA: İBİÇ'İN RÜYASI'NDA KOMİK-İ ŞEHİR NAŞİT'İN AYAK İZLERİ. , 2020, ss.1 - 24. 10.26517/ytea.407
AMA ÖZEN İ GERÇEKLE KURGU ARASINDA: İBİÇ'İN RÜYASI'NDA KOMİK-İ ŞEHİR NAŞİT'İN AYAK İZLERİ. . 2020; 1 - 24. 10.26517/ytea.407
Vancouver ÖZEN İ GERÇEKLE KURGU ARASINDA: İBİÇ'İN RÜYASI'NDA KOMİK-İ ŞEHİR NAŞİT'İN AYAK İZLERİ. . 2020; 1 - 24. 10.26517/ytea.407
IEEE ÖZEN İ "GERÇEKLE KURGU ARASINDA: İBİÇ'İN RÜYASI'NDA KOMİK-İ ŞEHİR NAŞİT'İN AYAK İZLERİ." , ss.1 - 24, 2020. 10.26517/ytea.407
ISNAD ÖZEN, İBRAHİM. "GERÇEKLE KURGU ARASINDA: İBİÇ'İN RÜYASI'NDA KOMİK-İ ŞEHİR NAŞİT'İN AYAK İZLERİ". (2020), 1-24. https://doi.org/10.26517/ytea.407
APA ÖZEN İ (2020). GERÇEKLE KURGU ARASINDA: İBİÇ'İN RÜYASI'NDA KOMİK-İ ŞEHİR NAŞİT'İN AYAK İZLERİ. Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, 23(23), 1 - 24. 10.26517/ytea.407
Chicago ÖZEN İBRAHİM GERÇEKLE KURGU ARASINDA: İBİÇ'İN RÜYASI'NDA KOMİK-İ ŞEHİR NAŞİT'İN AYAK İZLERİ. Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları 23, no.23 (2020): 1 - 24. 10.26517/ytea.407
MLA ÖZEN İBRAHİM GERÇEKLE KURGU ARASINDA: İBİÇ'İN RÜYASI'NDA KOMİK-İ ŞEHİR NAŞİT'İN AYAK İZLERİ. Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, vol.23, no.23, 2020, ss.1 - 24. 10.26517/ytea.407
AMA ÖZEN İ GERÇEKLE KURGU ARASINDA: İBİÇ'İN RÜYASI'NDA KOMİK-İ ŞEHİR NAŞİT'İN AYAK İZLERİ. Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları. 2020; 23(23): 1 - 24. 10.26517/ytea.407
Vancouver ÖZEN İ GERÇEKLE KURGU ARASINDA: İBİÇ'İN RÜYASI'NDA KOMİK-İ ŞEHİR NAŞİT'İN AYAK İZLERİ. Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları. 2020; 23(23): 1 - 24. 10.26517/ytea.407
IEEE ÖZEN İ "GERÇEKLE KURGU ARASINDA: İBİÇ'İN RÜYASI'NDA KOMİK-İ ŞEHİR NAŞİT'İN AYAK İZLERİ." Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, 23, ss.1 - 24, 2020. 10.26517/ytea.407
ISNAD ÖZEN, İBRAHİM. "GERÇEKLE KURGU ARASINDA: İBİÇ'İN RÜYASI'NDA KOMİK-İ ŞEHİR NAŞİT'İN AYAK İZLERİ". Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları 23/23 (2020), 1-24. https://doi.org/10.26517/ytea.407