Lise öğrencilerinde internet bağımlılığı ve obezite ilişkisinin belirlenmesi

GEDİK, ŞİRİN; Simsek, Hatice; İNCE, Tolga

doi:10.5505/deutfd.2021.55822

Lise öğrencilerinde internet bağımlılığı ve obezite ilişkisinin belirlenmesi

Şirin GEDİK, (Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Hatice ŞİMŞEK, (Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Tolga İNCE (Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Pediatri Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi

13 8

Yıl: 2021 Cilt: 35 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 311 - 320 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5505/deutfd.2021.55822 İndeks Tarihi: 15-05-2022

Lise öğrencilerinde internet bağımlılığı ve obezite ilişkisinin belirlenmesi

Öz:

Amaç: Bu araştırmada 2018-2019 eğitim ve öğretim döneminde İzmir’in Balçova İlçesi’ndeki bir lisenin 9-10-11. sınıftaki öğrencilerinde internet bağımlılığı ile obezite ilişkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipteki araştırmanın evrenini 2018-2019 eğitim ve öğretim döneminde İzmir’in Balçova İlçesi’ndeki bir lisenin 9-10-11. sınıfındaki 461 öğrenci oluşturmaktadır. Örnek seçilmeyip tüm evrene ulaşmak hedeflenmiştir. Bağımlı değişken obezite varlığıdır. Bağımsız değişken internet bağımlılığıdır. Öğrencilerden 391’ine ulaşılmıştır (ulaşma oranı: %84,8). Veri yüz-yüze görüşme yöntemi ile toplanmış ve Ki-kare, t testi ve Lojistik Regresyon Analizi ile çözümlenmiştir. Bulgular: Katılımcıların ortalama yaşı 15,9±0,8 (15-17), %53,5’i kızdır. Öğrencilerin persentile göre %12,8’i fazla ağırlıklı, %10,0’ı obezdir. İnternet bağımlılığı ölçeğine göre öğrencilerin %18,2’si sınırlı semptom göstermiş, %0,5’i internet bağımlısıdır. Tek değişkenli analizlerde anlamlı ilişki bulunan değişkenlere göre düzeltme yapıldığında internet bağımlısı olmayanlara göre internet bağımlısı-sınırlı semptom gösterenlerde fazla ağırlıklı- obez olma riski 9,2 kat anlamlı olarak fazladır (OR=9,19, p<0,001, %95GA=4,90-17,23). Sonuç: Lisede her dört öğrenciden birisi fazla ağırlıklı ya da obez, her beş öğrenciden birisi sınırlı semptom ya da internet bağımlılığı göstermektedir. Aynı zamanda lise öğrencilerinde internet bağımlılığının obezite için bir risk oluşturduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelime:

RELATIONSHIP BETWEEN INTERNET ADDICTION AND OBESITY AMONG HIGH SCHOOL STUDENTS

Öz:

The aim of this study is to determine the relationship between internet addiction and obesity in the students of the 9th, 10th and 11th grade of a high school in Balçova, İzmir of 2018-2019 academic year. Materials and Methods: The population of this cross-sectional study is composed of 461 students of the 9th, 10th, 11th grade of a high school in Balçova, İzmir of 2018-2019 academic year. A sample was not chosen, it was aimed to reach the whole population. The dependent variable was the presence of obesity. The independent variable is internet addiction. 391 of the students were contacted (Access rate was 84.8%). Data were collected byface-to-face interviews and analyzed with chisquare, t test, logistic regression analysis. Results: Mean age of the participants was 15.9±0.8 (15-17), and 53.5% of them were girls. According to the percentile of the students, more than 12.8% of them were overweight and 10.0% of them were obese. According to the internet addiction scale, 18.2% of the students showed limited symptoms, 0.5% of them were internet addicts. When revising in univariate analyses according to variables for which significant relationships were found, it was 9.2 times riskier of being overweight or obese in those showing internet addiction or limited symptom than those who were not internet addicts (OR=9.19, p<0.001, 95%CI= 4.90-17.23). Conclusion: One in four students in the high school was overweight or obese, one in five is showing limited symptom or internet addiction. Moreover, it was found that the internet addiction in high school students posed risk for obesity.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Tam A, Çakır B. Birinci basamakta obeziteye yaklaşım. Ankara Medical Journal, 2012; 12(1): 37-41.
2. WHO. besity and overweight. https://www.who.int/news-room/fact sheets/detail/obesity-and-overweight Erişim tarihi: 13.09.2021.
3. T.C. Sağlık Bakanlığı. Obezitenin nedenleri. https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/obezite/obezitenin-nedenleri.html Erişim tarihi: 13.09.2021.
4. Köksal G, Özel HG. Okul öncesi dönemde obezite. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 729. Ankara; 2012.
5. Karacic S, Oreskovic S. Internet addiction and mental health status of adolescents in Croatia and Germany. Psychiatr Danub, 2017; 29(3): 313-321.
6. Bozkurt H, Şahin S, Zoroğlu S. İnternet bağımlılığı: güncel bir gözden geçirme. J Contemp Med, 2016; 6(3): 235-236.
7. Adiele I, Olatokun W. Prevalence and determinants of ınternet addiction among adolescents. Computers in Human Behavior, 2014; 31(1): 100–110.
8. Yoo HJ, Cho SC, Ha J, Yune SK, at al. Attention deficit hyperactivity symptoms and Internet addiction. Psychiatry and Clinical Neurosciences, 2004; 58(5): 487–494.
9. Leung, L. Net-generation attributes and seductive properties of the ınternet as predictors of online activities and ınternet addiction. CyberPsychology and Behavior, 2004; 7(3): 333–348.
10. Doğan, M. Ergenlerin değer yönelimleri ve değer yönelimlerinin internet bağımlılığıyla ilişkisinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 2018; 5(10): 263-285.
11. Günay O, Öztürk A, Arslantaş EE. Öğrencilerinde internet bağımlılığı ve depresyon düzeyleri. Neurological Sciences, 2018; 31: 79-88.
12. Park S, LeeY. Associations of bodyweight perception andweight control behaviors with problematic Internet use among Korean adolescents. Psychiatry Res, 2017; 251: 275–80.
13. Peltzer K, Pengpid S, Apidechkul T. Heavy Internet use and its associations with health risk and health-promoting behaviours among Thai university students. Int J Adolesc Med Health, 2014; 26(2): 187–94.
14. Sampasa-Kanyinga H, Chaput JP, Hamilton HA. Associations between the use of social networking sites and unhealthy eating behaviours and excess body weight in adolescents. Br J Nutr, 2015; 114(11): 1941–7.
15. Angelo T, Jean-Philippe C. Obesity: the allostatic load of weight loss dieting. Physiol Behav, 2012; 106:16-21.
16. Hruby A, Hu FB. The epidemiology of obesity: A big picture. pharmacoeconomics. 2015; 33(7): 673-689.
17. WHO. Growth reference 5-19 years. https://www.who.int/growthref/who2007_bmi_for_age/en/ Erişim tarihi: 13.09.2021.
18. Young KS. Internet addiction. American Behavioral Scientist, 2004; 48(4): 402–415.
19. Bayraktar, F. İnternet kullanımının ergen gelişimindeki rolü. Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 2001.
20. Ogden CL, Carroll MD, Kit BK, Flegal KM. Prevalence of obesity in the United States, 2009-2010. NCHS Data Brief, 2012; 131(82): 1-8.
21. WHO. Childhood Obesity Surveillance Initiative (COSI) Factsheet. Highlights 2015-17.https://www.euro.who.int/en/health-topics/diseaseprevention/nutrition/publications/2018/childhood-obesity-surveillance-initiative-cosi-factsheet.-highlights-2015-17-2018 Erişim tarihi: 13.09.2021
22. WHO. Social determinants of health and well-being among young people. health behaviour in school-aged children (HBSC) study: International Report from the 2009/2010 Survey. http://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0003/163857/Social-determinants-of-health-and-well-being-among-young-people.pdf?ua=1. Erişim tarihi: 13.09.2021
23. T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi. Türkiye beslenme ve sağlık araştırması 2010: Beslenme durumu ve alışkanlıklarının değerlendirilmesi sonuç raporu. Yayın no:931. Ankara;2014.https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/saglikli-beslenme-hareketli-hayat db/Yayinlar/kitaplar/diger-kitaplar/TBSA-Beslenme-Yayini.pdf Erişim tarihi: 12.09.2021.
24. T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü, T.C. Milli, Eğitim Bakanlığı Sağlık İşleri Başkanlığı. Türkiye’de okul çağı çocuklarında (6-10 yaş grubu) büyümenin izlenmesi (toçbi) projesi araştırma raporu. Yayın no:834. Ankara; 2011. https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/saglikli-beslenme-hareketli-hayat-db/Yayinlar/kitaplar/diger-kitaplar/tocbi-kitap.pdf Erişim tarihi: 10.09.2021
25. T.C. Sağlık Bakanlığı, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, Milli Eğitim Bakanlığı, Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölge Ofisi, Sağlık Bakanlığı.Türkiye Çocukluk Çağı (İlkokul 2. Sınıf Öğrencileri) Şişmanlık Araştırması - COSI-TUR 2016. Yayın no:1080, Ankara;2017.
26. Çayır S. Lise öğrencilerinde obezite prevelansı ve etkileyen etmenler. Okan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2019.
27. Çınar S, Çavuşoğlu H. Farklı sosyo-ekonomik düzeylerdeki 7-14 yaş grubu çocuklarda obezitenin incelenmesi. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 2016; 8(2): 112-121.
28. Limnili G. Balçova bölgesi 15-17 yaş arası lise öğrencilerinde obezite sıklığı ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının obeziteyle ilişkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Uzmanlık Tezi, İzmir, 2010.
29. Atıcı Şimşek, M. Adölesanların obezite ve hipertansiyon açısından taranması. Haliç Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2016.
30. Li M, Deng Y, Ren Y, Guo S, et al. Obesity status of middle school students in Xiangtan and its relationship with Internet addiction. Pediatr Obes, 2014; 22(2): 482-487.
31. Tsitsika AK, Andrie EK, Psaltopoulou T, Tzavara CK, et al. Association between problematic ınternet use, sociodemographic variables and obesity among European adolescents. Eur J Public Health, 2016; 26(4): 617–22.
32. Surís JC, Akre C, Piguet C, Ambresin AE, et al. Is ınternet use unhealthy? A cross-sectional study of adolescent ınternet overuse. Swiss Medical Weekly, 2014; 144: 1-7.
33. Yıldız, Ü. Üniversite öğrencilerinde obezite oluşumunda internet bağımlılığının etkisinin saptanması. Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Uzmanlık Tezi. İzmir, 2014.
34. Çam H. Adölesanlarda internet bağımlılığı prevalansı ile psikopatolojik semptomlar ve obezite arasındaki ilişkinin incelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Sivas, 2014.
35. Kerner MS., Kurrant AB, Kalinski M. Leisure-time physical activity, sedentary behavior, and fitness of high school girls, European Journal of Sport Science, 2004; 4(2): 1-17.
36. Kabaran S, Gezer C. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki çocuk ve adolesanlarda akdeniz diyetinin uyum ile obezitenin belirlenmesi. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi, 2013; 7(1): 11-20.
37. Daştan İ, Çetinkaya V, Delice ME. İzmir ilinde 7-18 yaş arası öğrencilerde obezite ve fazla kilo prevalansı. Bakırköy Tıp Dergisi, 2014; 10(4): 139-46.
38. Ok E. Lise Öğrencilerinin Fast Food Tüketim, Tutum Ve Davranışlarının Obeziteye Etkisi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2018.
39. Zhang J, Wang H, Wang Y, Xue H, Wang Z, et al. Dietary patterns and their associations with childhood obesity in China. British Journal of Nutrition 2015; 113(12): 1978–1984.
40. Patnaik S, Patnaik L, Patnaik S, Hussain M. Prevalence of overweight and obesity in a private school of Orissa, India. Internet J Epidemiol 2011; 10(1): 20-36.
41. Bhuiyan MU, Zaman S, Ahmed T. Risk factors associated with overweight and obesity among urban school children and adolescents in Bangladesh: a case-control study. BMC Pediatr 2013; 13(1): 72.
42. Öztora S, İlköğretim Çağındaki Çocuklarda Obezite Prevelansının Belirlenmesi ve Risk Faktörlerinin Araştırılması. T.C. Sağlık Bakanlığı Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Uzmanlık Tezi, İstanbul, 2005
43. Yıldırım B, Elazığ Kent Merkezinde Bulunan Ortaöğretimde Okuyan Öğrencilerde Obezite Sıklığı Ve Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Uzmanlık Tezi, Elazığ, 2010.Across Low and High Volume Centers. Ann Surg. 2019;270:1147-55

APA	GEDİK Ş, Simsek H, İNCE T (2021). Lise öğrencilerinde internet bağımlılığı ve obezite ilişkisinin belirlenmesi. , 311 - 320. 10.5505/deutfd.2021.55822
Chicago	GEDİK ŞİRİN,Simsek Hatice,İNCE Tolga Lise öğrencilerinde internet bağımlılığı ve obezite ilişkisinin belirlenmesi. (2021): 311 - 320. 10.5505/deutfd.2021.55822
MLA	GEDİK ŞİRİN,Simsek Hatice,İNCE Tolga Lise öğrencilerinde internet bağımlılığı ve obezite ilişkisinin belirlenmesi. , 2021, ss.311 - 320. 10.5505/deutfd.2021.55822
AMA	GEDİK Ş,Simsek H,İNCE T Lise öğrencilerinde internet bağımlılığı ve obezite ilişkisinin belirlenmesi. . 2021; 311 - 320. 10.5505/deutfd.2021.55822
Vancouver	GEDİK Ş,Simsek H,İNCE T Lise öğrencilerinde internet bağımlılığı ve obezite ilişkisinin belirlenmesi. . 2021; 311 - 320. 10.5505/deutfd.2021.55822
IEEE	GEDİK Ş,Simsek H,İNCE T "Lise öğrencilerinde internet bağımlılığı ve obezite ilişkisinin belirlenmesi." , ss.311 - 320, 2021. 10.5505/deutfd.2021.55822
ISNAD	GEDİK, ŞİRİN vd. "Lise öğrencilerinde internet bağımlılığı ve obezite ilişkisinin belirlenmesi". (2021), 311-320. https://doi.org/10.5505/deutfd.2021.55822

APA	GEDİK Ş, Simsek H, İNCE T (2021). Lise öğrencilerinde internet bağımlılığı ve obezite ilişkisinin belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 35(3), 311 - 320. 10.5505/deutfd.2021.55822
Chicago	GEDİK ŞİRİN,Simsek Hatice,İNCE Tolga Lise öğrencilerinde internet bağımlılığı ve obezite ilişkisinin belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 35, no.3 (2021): 311 - 320. 10.5505/deutfd.2021.55822
MLA	GEDİK ŞİRİN,Simsek Hatice,İNCE Tolga Lise öğrencilerinde internet bağımlılığı ve obezite ilişkisinin belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, vol.35, no.3, 2021, ss.311 - 320. 10.5505/deutfd.2021.55822
AMA	GEDİK Ş,Simsek H,İNCE T Lise öğrencilerinde internet bağımlılığı ve obezite ilişkisinin belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2021; 35(3): 311 - 320. 10.5505/deutfd.2021.55822
Vancouver	GEDİK Ş,Simsek H,İNCE T Lise öğrencilerinde internet bağımlılığı ve obezite ilişkisinin belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2021; 35(3): 311 - 320. 10.5505/deutfd.2021.55822
IEEE	GEDİK Ş,Simsek H,İNCE T "Lise öğrencilerinde internet bağımlılığı ve obezite ilişkisinin belirlenmesi." Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 35, ss.311 - 320, 2021. 10.5505/deutfd.2021.55822
ISNAD	GEDİK, ŞİRİN vd. "Lise öğrencilerinde internet bağımlılığı ve obezite ilişkisinin belirlenmesi". Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 35/3 (2021), 311-320. https://doi.org/10.5505/deutfd.2021.55822