Kültürel mirasın belgelenmesinde farklı tekniklerin karşılaştırılması: Iasos Bouleuterionu örneği
Yıl: 2022 Cilt: 5 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 53 - 71 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.37246/grid.946786 İndeks Tarihi: 29-07-2022
Kültürel mirasın belgelenmesinde farklı tekniklerin karşılaştırılması: Iasos Bouleuterionu örneği
Öz: Kültürel mirasın korunmasının ilk aşaması olarak belgelemenin yapılması gerekmektedir. Bu çalışma, belgelemede kullanılan farklı teknikleri karşılaştırarak en uygun yöntemi önermeyi amaçlamaktadır. Çalışmanın malzemesini oluşturan Iasos Bouleuterionu, geleneksel rölöve tekniği, yersel lazer tarama ve fotogrametri olmak üzere üç farklı teknikle belgelenmiştir. Bu teknikler, ölçüm doğruluğu açısından karşılaştırılmıştır. Bunların yanı sıra, sayısal verilerle ve GZFT analiziyle de karşılaştırma yapılmıştır. Karşılaştırma sonucunda, ölçüm doğruluğu açısından teknikler arasında anlamlı bir farklılık yoktur. Ancak literatür araştırmalarından, geleneksel rölöve tekniğinin hataya açık olduğunu söylemek mümkündür. Sayısal verilerle ve GZFT analiziyle yapılan değerlendirmeye göre, fotogrametri tekniği, başta hız ve kolay uygulanabilme, üç boyutlu model oluşturma ve koordinat verme olmak üzere birçok açıdan diğer tekniklerden daha avantajlıdır. Ülkemizde belgelenmeyi bekleyen çok sayıda kültür mirası olduğu göz önünde bulundurulursa, zaman tasarrufu açısından fotogrametri tekniği önerilmektedir.
Anahtar Kelime: A comparison of different techniques in cultural heritage documentation: Iasos Bouleuterion example
Öz: As the first stage of cultural heritage preservation, documentation should be done. This study aims to recommend the most appropriate technique after comparing different techniques in documentation. Iasos Bouleuterion, the study material, was documented through three methods as traditional survey method, terrestrial laser scanning method and photogrammetric method. These techniques were compared in terms of measurement accuracy. In addition to this, comparison was made through digital data and SWOT analysis. As a result of the comparison, it is seen that there was no significant difference among the techniques in terms of measurement accuracy. However, it is possible to say from the literature that traditional survey method is open to error. According to the digital data and SWOT analysis evaluations, photogrammetric method has more advantages than the other techniques such as especially quick and easy application, three-dimensional modelling and giving coordinates. Considering there is a number of cultural heritage sites needing to be documented in our country, photogrammetric technique is recommended in terms of saving time.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aber, S. J., Marzolff, I. & B. Ries, J. (2010). Small-Format Aerial Photography, Principles, Techniques and Geoscience Applications: Photogrammetry. (S. J. Aber, I., B. Marzolff, J. Ries, Eds.). Cambridge: Elsevier Science. 23-39. https://doi.org/10.1016/B978-0-444-53260-2.10003-1.
- Aber, S. J., Marzolff, I., B. Ries, J. & Aber ,W. E. S. (2019). Small-Format Aerial Photography and UAS Imagery: Principles of Photogrammetry. (S. J. Aber, I. B. Marzolff, J. Ries, Eds.). (Second Edition). Cambridge: Academic Press. 19-38. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-812942-5.00003-3.
- Aliberti, L., & Picazo Iglesias, P. (2019). Close-Range Photogrammetry Practice: Graphic Documentation of The Interior of The Walls of Avila (Spain). The International Archives of the Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, XLII-2(W15), 49-53.
- Almagro, A. (1999). Photogrammetry for Everybody. Proceedings of CIPA Symposium 17, Olinda, Brazil, 3-6 October 1999. https://www.cipaheritagedocumentation.org/activities/conferences/proceedings_1999/ (Last Accessed: 08.05.2020)
- Ambraseys, N. (2009). Earthquakes in the Mediterranean and Middle East. Cambridge: Cambridge University Press.
- Baldıran, A. (2018). Iasos Antik Kenti 2017 Yılı Çalışmaları, 40. Kazı Sonuçları Toplantısı, 1. Cilt, Çanakkale: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 227-242.
- Baldoni, D., Franco, C., Manara, M., Paolo, B., & Berti, F. (2004). Carian Iasos. İstanbul: Homer, 31-107.
- Bean, G. E. (2000). Eski Çağ’da Menderes’in Ötesi. (P. Kurtoğlu Çev.), İstanbul: Arion Yayınevi.
- Berti, F. (2005). Iasos, note introduttive di carattere storico e topografico, Bollettino di Numismtica (40-43), 11-22.
- Berti, F. (2012). Byzantine Small Finds in Archaeological Contexts: Grave Goods from the Necropolis in the Agora of Iasos. (B. Böhlendorf-Arslan – A. Ricci, Eds.). Istanbul: Veröffentlichungen des Deutschen Archäologischen Instituts Istanbul.
- Boehler, W., & Marbs, A. (2002). 3D Scanning Instruments. Proceedings of the CIPA WG 6 International Workshop, Corfu, 1-2 September 2002, 9-12.
- Boehler, W., & Marbs, A. (2004). 3D Scanning and Photogrammetry for Heritage Recording: A Comparison, Proc. 12th Int. Conf. on Geoinformatics − Geospatial Information Research, Sweden, 7-9 June 2004.
- Booysen, R., Gloaguen, R., Lorenz, S., Zimmermann R. & Nex M. A. P. (2021). Encyclopedia of Geology: Geological Remote Sensing. (D. Alderton & S. A. Elias Eds.) (Second Edition). Cambridge: Academic Press. 301-314. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-409548-9.12127-X.
- CIPA, (1981). Optimisation des Relevés Photogrammétriques D'architecture. Paris: UNESCO.
- Collier, P. (2009). International Encyclopedia of Human Geography: Photogrammetry/Aerial Photography. (R. Kitchin & N. Thrift, Eds.). Cambridge: Elsevier Science. 151-156. https://doi.org/10.1016/B978-008044910-4.00059-6.
- Dominicis, L. (2013). Subsea Optics and Imaging: Underwater 3D vision, ranging and range gating. (J. Watson & O. Zielinski Eds.). Cambridge: Woodhead Publishing. 379-410. https://doi.org/10.1533/9780857093523.3.379.
- Ebert, I. J. (2015). Introduction to Environmental Forensics: Photogrammetry, Photointerpretation, and Digital Imaging and Mapping in Environmental Forensics. (L. B. Murphy & D. R. Morrison, Eds.). (Third Edition). Cambridge: Academic Press. 39-64. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-404696-2.00003-5.
- Fangi, G., Nardinocchi, C. & Rubeca, G. (2019). “Centochiese”: A Hundred Churches In Rome: An Archival Photogrammetric Project. The International Archives of the Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, XLII-2(W15), 457–463.
- Guarneri, M., Ceccarelli, S., Ferri De Collibus, M., Francucci, M., & Ciaffi, M. (2019). Multi-Wavelengths 3d Laser Scanning for Pigment and Structural Studies on the Frescoed Ceiling the Triumph of Divine Providence, Int. Arch. Photogramm. Remote Sens. Spatial Inf. Sci., XLII-2(W15), 549–554, https://doi.org/10.5194/isprs-archives-XLII-2-W15-549-2019.
- Hicks, E. L. (1887). Iasos. The Journal of Hellenic Studies, 8, 83-118.
- Letellier, R. (2007). Recording, Documentation, and Information Management for the Conservation of Heritage Places: Guiding Principles. Los Angeles: The Getty Conservation Institute.
- Öntürk, M. (2020). Roma Dönemi’nde Batı Anadolu’da (Asıa Eyaleti’nde) Meydana Gelen Depremler. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. Antalya.
- Romero, J. (2021). Architectural survey of historical buildings: The orders of classical architecture in the Baptistery of Florence. Frontiers of Architectural Research, 10(1), 117-133.
- Shinozuka, M. & Mansouri, B. (2009). Structural Health Monitoring of Civil Infrastructure Systems: Synthetic aperture radar and remote sensing technologies for structural health monitoring of civil infrastructure systems. (V. M. Karbhari & F. Ansari Eds.). Cambridge: Woodhead Publishing. 113-151. https://doi.org/10.1533/9781845696825.1.114.
- Tang, P., Vick, S., Chen, J. & Paal, S. G. (2020). Infrastructure Computer Vision: Surveying, Geomatics, and 3D Reconstruction. (I. Brilakis & C. Haas Eds.).. Butterworth-Heinemann. 13-64, https://doi.org/10.1016/B978-0-12-815503-5.00002-4.
- Tevhid, A. (1321). Meskukat-ı Kadime-i İslamiye Kataloğu. Kısm-ı Rabi. İstanbul: Mahmut Bey Matbaası.
- Serin, U. (2013). Karya’daki Geç Antik ve Bizans Dönemi Yapı ve Yerleşimleri Üzerine Bazı Gözlemler, METU JFA, 30(1), 191-211.
- Spanu, M. (2012). Karya’da Iasos: Araştırma Perspektifleri (S. Sayıt Çev.). Arkeoloji ve Sanat Dergisi 139:Ocak-Nisan, 153-162.
- Vlachos, M., Berger, L., Mathelier, R., Agrafiotis, P. & Skarlatos, D. (2019). Software Comparison for Underwater Archaeological Photogrammetric Applications. The International Archives of the Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, XLII-2(W15), 1195–1201.
- Waldhäusl, P., Ogleby, C. L., Lerma, J. L. & Georgopoulos, A. (2013). 3 x 3 Rules for Simple Photogrammetric Documentation of Architecture (Digitally). CIPA, URL: https://www.cipaheritagedocumentation.org/wp-content/uploads/2017/02/CIPA__3x3_rules__20131018.pdf
- Wasklewicz, T., Reavis, K., Staley, D.M. & Oguchi, T. (2013). Treatise on Geomorphology: Digital terrain modeling. (J. Shroder & M.P. Bishop, Eds.), San Diego: Academic Press, vol. 3, 130–161. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-374739-6.00048-8.
- Wittek, P. (1944). Menteşe Beyliği. (O.S. Gökyay, Çev.). Ankara: Türk Tarih Kurumu.
| APA | Pehlivan G, Baldıran A, Pehlivan E (2022). Kültürel mirasın belgelenmesinde farklı tekniklerin karşılaştırılması: Iasos Bouleuterionu örneği. , 53 - 71. 10.37246/grid.946786 |
| Chicago | Pehlivan Gamze Fahriye,Baldıran Asuman,Pehlivan Erdener Kültürel mirasın belgelenmesinde farklı tekniklerin karşılaştırılması: Iasos Bouleuterionu örneği. (2022): 53 - 71. 10.37246/grid.946786 |
| MLA | Pehlivan Gamze Fahriye,Baldıran Asuman,Pehlivan Erdener Kültürel mirasın belgelenmesinde farklı tekniklerin karşılaştırılması: Iasos Bouleuterionu örneği. , 2022, ss.53 - 71. 10.37246/grid.946786 |
| AMA | Pehlivan G,Baldıran A,Pehlivan E Kültürel mirasın belgelenmesinde farklı tekniklerin karşılaştırılması: Iasos Bouleuterionu örneği. . 2022; 53 - 71. 10.37246/grid.946786 |
| Vancouver | Pehlivan G,Baldıran A,Pehlivan E Kültürel mirasın belgelenmesinde farklı tekniklerin karşılaştırılması: Iasos Bouleuterionu örneği. . 2022; 53 - 71. 10.37246/grid.946786 |
| IEEE | Pehlivan G,Baldıran A,Pehlivan E "Kültürel mirasın belgelenmesinde farklı tekniklerin karşılaştırılması: Iasos Bouleuterionu örneği." , ss.53 - 71, 2022. 10.37246/grid.946786 |
| ISNAD | Pehlivan, Gamze Fahriye vd. "Kültürel mirasın belgelenmesinde farklı tekniklerin karşılaştırılması: Iasos Bouleuterionu örneği". (2022), 53-71. https://doi.org/10.37246/grid.946786 |
| APA | Pehlivan G, Baldıran A, Pehlivan E (2022). Kültürel mirasın belgelenmesinde farklı tekniklerin karşılaştırılması: Iasos Bouleuterionu örneği. Grid - architecture, planning and design journal (Online), 5(1), 53 - 71. 10.37246/grid.946786 |
| Chicago | Pehlivan Gamze Fahriye,Baldıran Asuman,Pehlivan Erdener Kültürel mirasın belgelenmesinde farklı tekniklerin karşılaştırılması: Iasos Bouleuterionu örneği. Grid - architecture, planning and design journal (Online) 5, no.1 (2022): 53 - 71. 10.37246/grid.946786 |
| MLA | Pehlivan Gamze Fahriye,Baldıran Asuman,Pehlivan Erdener Kültürel mirasın belgelenmesinde farklı tekniklerin karşılaştırılması: Iasos Bouleuterionu örneği. Grid - architecture, planning and design journal (Online), vol.5, no.1, 2022, ss.53 - 71. 10.37246/grid.946786 |
| AMA | Pehlivan G,Baldıran A,Pehlivan E Kültürel mirasın belgelenmesinde farklı tekniklerin karşılaştırılması: Iasos Bouleuterionu örneği. Grid - architecture, planning and design journal (Online). 2022; 5(1): 53 - 71. 10.37246/grid.946786 |
| Vancouver | Pehlivan G,Baldıran A,Pehlivan E Kültürel mirasın belgelenmesinde farklı tekniklerin karşılaştırılması: Iasos Bouleuterionu örneği. Grid - architecture, planning and design journal (Online). 2022; 5(1): 53 - 71. 10.37246/grid.946786 |
| IEEE | Pehlivan G,Baldıran A,Pehlivan E "Kültürel mirasın belgelenmesinde farklı tekniklerin karşılaştırılması: Iasos Bouleuterionu örneği." Grid - architecture, planning and design journal (Online), 5, ss.53 - 71, 2022. 10.37246/grid.946786 |
| ISNAD | Pehlivan, Gamze Fahriye vd. "Kültürel mirasın belgelenmesinde farklı tekniklerin karşılaştırılması: Iasos Bouleuterionu örneği". Grid - architecture, planning and design journal (Online) 5/1 (2022), 53-71. https://doi.org/10.37246/grid.946786 |
