A TYPOLOGICAL AND FUNCTIONAL ANALYSIS OF BONE TOOLS FROM CHALCOLITHIC GULPINAR IN NW ANATOLIA

Çilem YAVŞAN (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Uygulamalı Bilimler Fakültesi, Müzecilik ve Kültürel Miras Yönetimi Bölümü, Çanakkale, Türkiye)
TÜBA-AR: Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi
10 1
Yıl: 2021 Cilt: 0 Sayı: 28 Sayfa Aralığı: 39 - 56 Metin Dili: İngilizce DOI: 10.22520/tubaar2021.28.002 İndeks Tarihi: 18-05-2022

A TYPOLOGICAL AND FUNCTIONAL ANALYSIS OF BONE TOOLS FROM CHALCOLITHIC GULPINAR IN NW ANATOLIA

Öz:
This work offers a general overview of bone tools recovered from the Chalcolithic phases at the northwestern Anatolian site of Gülpınar in terms of typology and function. A total of 263 bone tools were retrieved from phase II representing the early Chalcolithic 2 period and the succeeding phase III, belonging to the Middle Chalcolithic period at the site. These specimens all found at domestic contexts help us to establish a typology and allow an assessment regarding the pattern of bone tool use at the site. Bone tools are viewed as utilitarian objects of archaeological significance in elucidating aspects of household life and domestic production activity. Results of the analysis show that tools fashioned from discarded animal bones may have been used in domestic crafts such as coiled basketry, mat making, pot manufacturing, and hide processing. In the light of the minimal number of studies on this category of tools in Chalcolithic western Anatolian archaeology, this study is hoped to contribute to future studies on the typology and function of bone tools.
Anahtar Kelime:

KUZEYBATI ANADOLU’DA KALKOLİTİK GÜLPINAR YERLEŞİMİ BULUNTUSU KEMİK ALETLERİN TİPOLOJİK VE İŞLEVSEL BİR ANALİZİ

Öz:
Bu çalışma kuzeybatı Anadolu’da Gülpınar yerleşiminde Kalkolitik dönemi temsil eden II. ve III. evrelerde ele geçmiş kemik aletleri tipoloji ve işlev açılarından irdeler. Gülpınar’da Erken Kalkolitik 2 dönemi temsil eden Evre II ile Orta Kalkoltik döneme ait Evre III kazıları sırasında toplam 263 kemik alet ortaya çıkarılmıştır. Bu örnekler yerleşim özelinde bir kemik alet tipolojisi oluşturmaya ve yerleşimde kemik alet kullanımı konusunda değerlendirmeler yapmaya olanak sağlar. Kemik aletler hane yaşamı ve yerel üretim faaliyetlerini anlama konusunda önemli sayılan arkeolojik veri kategorilerinden birini oluşturur. Bu çalışmanın sonuçları besin olarak tüketilen hayvanların geriye kalan kemiklerinden şekillendirilen aletlerin hasır veya sepet üretimi yanında çanak çömlek üretimi ile hayvan derilerini işleme gibi genelde hane ölçeğinde yerel üretim faaliyeterinde kullanılmış olabileceğini gösterir. Kalkolitik döneme ait kemik aletler ile ilgili Batı Anadolu arkeolojisinde yapılan çalışmaların az olduğu göz önüne alındığında bu çalışma ileride kemik aletlerin tipolojisi ve işlevi üzerine yapılacak çalışmalara katkı sağlayabilir.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • AZERİ, H. 2015. “Aşağı Pınar Höyüğü Kalkolitik Dönem Kemik Buluntularının Değerlendirilmesi”, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • BULUT, H. 2014. “Batı Toros Mağaraları Kemik Aletleri”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • BULUT, H. 2016. “Karain Mağarası örnekleri ışığında bark extractor (Ağaç kabuğu soyucu): Yeni bir öneri”, Adalya 19: 1-16.
  • BULUT, H. 2018. “Prehistorik Dönemlerde Anadolu’da Kemik Alet Endüstrisi: Bölgesel Sentezler ve Karşılaştırmalı Değerlendirmeler”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
  • CAYMAZ, T. 2013. “Yeni veriler ışığında Orta Batı Anadolu Kalkolitik Çağ kültürü”, Arkeoloji Dergisi 18: 39-112.
  • CHOMKO, S.A. 1975 “Bone awls and utilized antler tines from Arnold Research Cave, 23CY64, Missouri.” Plains. Anthropologist 67: 27-40.
  • CHRISTODOU, R. / A. LEGRAND, 2005. “Hide working and bone tools: Experientation Design and Apllications.”, From Hooves to Horns, from Mollusc to Mamoth. Manufacture and Use of Bone Artifacts from Prehistoric Times to the Present, H. Luik, A.M. Choyke, C. Batey, L. Lougas, eds., Muinasajaj teadus 15, 385-396.
  • ÇEVİK, Ö. 2018. “What follows the Late Neolithic occupation in centralwestern Anatolia? A view from Ulucak”, Communities in Transition: The Circum-Aegean Later Neolithic Stage (ca. 5000/4800-3200/3000 BC), eds. S. Dietz, F. Mavridis, Z. Tankosic and T. Takaoğlu. Oxford, 506-512.
  • DEKKER, K. 2014. “What Tools Can Tell. The Bone Tools of Barçın Höyük”, Unpublished MA thesis, Free University of Amsterdam.
  • DERİN, Z. / T. CAYMAZ. 2018. “The Chalcolithic period at Yeşilova Höyük”, Communities in Transition: The Circum-Aegean Later Neolithic Stage (ca. 5000/4800-3200/3000 BC), eds. S. Dietz, F. Mavridis, Z. Tankosic and T. Takaoğlu). Oxford, 499-505.
  • DERİN, Z. / M.A. ERDEM / Ö.Ç. MAMİKOĞLU, 2020 “Yassıtepe Höyüğü”, İzmir Araştırmaları Dergisi 12: 61-74.
  • ELSTER, E.S. 2003. “Bone tools and other artifacts”, Prehistoric Sitagroi: Excavations in Northeat Greece, 1968-1970, Volume 2: The Final Report, E.S. Elster and C. Renfrew, eds., Los Anageles: University of California (Cotsen Institute of Archaeology, Monumenta Archaeologica 20), 52-79.
  • ERDALKIRAN, B. 2017. “Barçın Höyük 2015 yılı kemik aletlerinin ön raporu”, Arkeometri Sonuçları Toplantısı 32: 235-249.
  • ERDOĞU, B. 2018. “The Neolithic to Chalcolithic Transition the İsland of Gökçeada (Imbros)”, Communities in Transition: The Circum-Aegean Later Neolithic Stage (ca. 5000/4800-3200/3000 BC), eds. S. Dietz, F. Mavridis, Z. Tankosic and T. Takaoğlu. Oxford, 367-372.
  • GÜNEL, S. 2011. “Çine-Tepecik kazıları ışığında bölgenin tarihöncesi kültürleri üzerine bir inceleme”, Karadeniz’den Fırat’a Bilgi Üretimleri: Önder Bilgiye Armağan Yazılar, A. Öztan ve Ş. Dönmez, eds, Ankara, 217- 232.
  • GÜNEL, S. 2018. “Prehistoric Culture in Çine-Tepecik Höyük and its contribution to the archaeology of the region”, Communities in Transition: The Circum-Aegean Later Neolithic Stage (ca. 5000/4800-3200/3000 BC), eds. S. Dietz, F. Mavridis, Z. Tankosic and T. Takaoğlu). Oxford, 541-550.
  • JAMES, G. W. 2014 Indian Basketry, New York: Skyhorse Publishing.
  • KADDIE, G. 2012a “Bone awls: Bridging or widening the gap between the archaeology and ethnology”, The Midden 44.1: 10-12.
  • KADDIE, G. 2012b “Ulna bone tools: Identiying their function”, The Midden 44.3/4: 23-28.
  • MASON, O. T. 2012. American Indian Basketry. New York: Dower Publications.
  • OLSEN, S. L. 1979. “A Study of Bone Artifacts from Grasshopper Pueblo, AZ P:14:1”, Kiva 44: 341-373.
  • ÖZDEMİR, A. 2017. “Prehistorik Gülpınar (Smintheion) Yerlesimi Mimarisi ve Mekansal Kullanımı.”, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
  • PAUL, J.W. / B. ERDOĞU, 2017. “An examination of the worked bone and antler assemblage at Uğurlu (Gökçeada, Turkey).”, Documenta Praehistorica, 44: 368-385.
  • PİŞKİN, E. / TAKAOĞLU, T. 2020. “Animal exploitation in the subsistence base of the Chalcolithic Gülpnar community.”, Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi, 27.
  • RUSSEL, N. 1990. “The bone tools.”, Selevac. A Neolithic Village in Yugoslavia, R. Tringham and D. Krstıć, eds., Los Angeles, Monumenta Archaeological 15, 521-548.
  • SAĞLAMTİMUR, H. / A. OZAN, 2012. “Ege Gübre Neolitik Yerleşimi”, Ege Üniversitesi Arkeolojik Kazıları, eds. A. Çilingiroğlu, Z. Mercangöz, G. Polat. İzmir, 223-241.
  • SİVİL, C. 2017. “Ulucak Höyük Neolitik Dönem Kemik Aletleri’nin Tabakalar ve Mekânlar Arası Değerlendirilmesi”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • TAKAOĞLU, T. (n.d.). “Kulaksızlar Revisited: Excavations towards the context of a marble workshop”, in The Archaeology Anatolia. Recent Discoveries (2019-2020), Vol. IV, eds. S. Steadman and G. McMahon. Cambridge.
  • TAKAOĞLU, T. / A. ÖZDEMİR, 2018. “The Middle Chalcolithic period in the Troad: A new look from Gülpınar”, Communities in Transition: The Circum-Aegean Later Neolithic Stage (ca. 5000/4800-3200/3000 BC), eds. S. Dietz, F. Mavridis, Z. Tankosic and T. Takaoğlu). Oxford, 479-490.
  • TANNER, C. L. 1982. Apache Indian Baskets, Tucson: The University of Arizona Press.
  • TUNCEL, R. / V. ŞAHOĞLU. 2018. “The Chalcolithic of Coastal Western Anatolia: A view from Liman Tepe, İzmir”, Communities in Transition: The Circum-Aegean Later Neolithic Stage (ca. 5000/4800-3200/3000 BC), eds. S. Dietz, F. Mavridis, Z. Tankosic and T. Takaoğlu. Oxford, 513-529.
  • YAVŞAN, Ç. 2010. “Kalkolitik Gülpınar (Smintheion) Kazıları Buluntusu Deniz Kabukları”, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • YAVŞAN, Ç. 2020. “Prehistorik Gülpınar (Smintheion) Kemik Aletleri: Üretim ve Kullanım Modelleri”, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
APA YAVŞAN Ç (2021). A TYPOLOGICAL AND FUNCTIONAL ANALYSIS OF BONE TOOLS FROM CHALCOLITHIC GULPINAR IN NW ANATOLIA. , 39 - 56. 10.22520/tubaar2021.28.002
Chicago YAVŞAN ÇİLEM A TYPOLOGICAL AND FUNCTIONAL ANALYSIS OF BONE TOOLS FROM CHALCOLITHIC GULPINAR IN NW ANATOLIA. (2021): 39 - 56. 10.22520/tubaar2021.28.002
MLA YAVŞAN ÇİLEM A TYPOLOGICAL AND FUNCTIONAL ANALYSIS OF BONE TOOLS FROM CHALCOLITHIC GULPINAR IN NW ANATOLIA. , 2021, ss.39 - 56. 10.22520/tubaar2021.28.002
AMA YAVŞAN Ç A TYPOLOGICAL AND FUNCTIONAL ANALYSIS OF BONE TOOLS FROM CHALCOLITHIC GULPINAR IN NW ANATOLIA. . 2021; 39 - 56. 10.22520/tubaar2021.28.002
Vancouver YAVŞAN Ç A TYPOLOGICAL AND FUNCTIONAL ANALYSIS OF BONE TOOLS FROM CHALCOLITHIC GULPINAR IN NW ANATOLIA. . 2021; 39 - 56. 10.22520/tubaar2021.28.002
IEEE YAVŞAN Ç "A TYPOLOGICAL AND FUNCTIONAL ANALYSIS OF BONE TOOLS FROM CHALCOLITHIC GULPINAR IN NW ANATOLIA." , ss.39 - 56, 2021. 10.22520/tubaar2021.28.002
ISNAD YAVŞAN, ÇİLEM. "A TYPOLOGICAL AND FUNCTIONAL ANALYSIS OF BONE TOOLS FROM CHALCOLITHIC GULPINAR IN NW ANATOLIA". (2021), 39-56. https://doi.org/10.22520/tubaar2021.28.002
APA YAVŞAN Ç (2021). A TYPOLOGICAL AND FUNCTIONAL ANALYSIS OF BONE TOOLS FROM CHALCOLITHIC GULPINAR IN NW ANATOLIA. TÜBA-AR: Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi, 0(28), 39 - 56. 10.22520/tubaar2021.28.002
Chicago YAVŞAN ÇİLEM A TYPOLOGICAL AND FUNCTIONAL ANALYSIS OF BONE TOOLS FROM CHALCOLITHIC GULPINAR IN NW ANATOLIA. TÜBA-AR: Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi 0, no.28 (2021): 39 - 56. 10.22520/tubaar2021.28.002
MLA YAVŞAN ÇİLEM A TYPOLOGICAL AND FUNCTIONAL ANALYSIS OF BONE TOOLS FROM CHALCOLITHIC GULPINAR IN NW ANATOLIA. TÜBA-AR: Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi, vol.0, no.28, 2021, ss.39 - 56. 10.22520/tubaar2021.28.002
AMA YAVŞAN Ç A TYPOLOGICAL AND FUNCTIONAL ANALYSIS OF BONE TOOLS FROM CHALCOLITHIC GULPINAR IN NW ANATOLIA. TÜBA-AR: Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi. 2021; 0(28): 39 - 56. 10.22520/tubaar2021.28.002
Vancouver YAVŞAN Ç A TYPOLOGICAL AND FUNCTIONAL ANALYSIS OF BONE TOOLS FROM CHALCOLITHIC GULPINAR IN NW ANATOLIA. TÜBA-AR: Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi. 2021; 0(28): 39 - 56. 10.22520/tubaar2021.28.002
IEEE YAVŞAN Ç "A TYPOLOGICAL AND FUNCTIONAL ANALYSIS OF BONE TOOLS FROM CHALCOLITHIC GULPINAR IN NW ANATOLIA." TÜBA-AR: Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi, 0, ss.39 - 56, 2021. 10.22520/tubaar2021.28.002
ISNAD YAVŞAN, ÇİLEM. "A TYPOLOGICAL AND FUNCTIONAL ANALYSIS OF BONE TOOLS FROM CHALCOLITHIC GULPINAR IN NW ANATOLIA". TÜBA-AR: Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi 28 (2021), 39-56. https://doi.org/10.22520/tubaar2021.28.002
Sayfa Oluşturulma Tarihi
18-04-2024 0:3

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları