Yıl: 2021 Cilt: 0 Sayı: 28 Sayfa Aralığı: 57 - 66 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.22520/tubaar2021.28.003 İndeks Tarihi: 18-05-2022

MURAT HÖYÜK’TE YENİ ASSUR İZLERİ: AMULET VE PARMAK BASKILI BİR KADEH

Öz:
Murat Höyük, Doğu Anadolu Bölgesi, Bingöl ili Solhan ilçesinde, Murat Nehri kenarında yer almaktadır. Bu çalışmada, Murat Höyük’ün Orta Demir Çağına tarihlenen II. tabakasından kazılarla ele geçen, üzerinde tanrı ve tanrıça işaretleri olan amulet ve parmak baskılı kadeh tanıtılmaktadır. Höyük, yakın zamanda tamamlanan Aşağı Kaleköy Barajı’nın su tutma havzası içerisinde yer aldığı için, Erzurum Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından 2018 yılında tescillenmiştir. Höyükteki kazı çalışmaları Elazığ Müzesi Müdürlüğü kazı başkanlığında ve bilimsel bir heyet tarafından 2019 yılında yapılarak tamamlanmıştır. Murat Höyük’te yürütülen kazı çalışmaları sonucunda dört ana kültür evresi (I-IV) tespit edilmiştir. Höyüğün II. tabakası MÖ 9-6. yüzyıl aralığına tarihlenmektedir. Kazı buluntusu olan ve burada tanıtılan amulet ve kadeh, Urartu Krallığı’nın etkisi altında olan bölgenin ve höyüğün, aynı zamanda diğer kültürler ile de iletişim halinde olduğunu kanıtlayan ünik eserlerdir
Anahtar Kelime:

NEO-ASSYRIAN MATERIAL CULTURE REMAINS AT MURAT HÖYÜK: AN AMULET AND A DIMPLED GOBLET

Öz:
Murat Höyük is located on the bank of the Murat River in Solhan district of modern Bingöl province in Eastern Anatolia. This study presents two archaeological finds of the Middle Iron Age – an amulet bearing divine symbols and a “dimpled goblet” – from the second settlement phase of the site. Threatened by the construction of Aşağı Kaleköy hydroelectric dam, Murat Höyük was registered by Erzurum Regional Board of Cultural Heritage Preservation in 2018 and immediate action was taken for salvage excavations. Murat Höyük Excavations were conducted by a team of specialists under the directorship of Elazığ Museum during a single, long and intensive field season in 2019 prior to the inundation of the mound. Four main settlement phases (I-IV) were documented at Murat Höyük, where Phase II dates to the 9th – 6th centuries BC. The two unique finds presented in this study provide evidence for the inhabitants’ interactions with neighboring cultures during a period when the site was under the domination of the Urartian Kingdom.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ANASTASIO, S. 2010. Atlas of the Assyrian Pottery of the Iron Age, Turnhout, Brepols.
  • COŞKUN, N. 2014. “Mardin Müzesi’nden Bir Grup Yeni Assur Çanak Çömleği”, OLBA XXII: 15-31.
  • DANIŞMAZ, H. 2018. “Political Relations between the Urartian and Assyrian Kingdoms: A Regional Comparison in Areas of Conflict”, Anadolu Araştırmaları 21: 105-123.
  • DANIŞMAZ, H. 2020. Urartu Krallığı: Yönetim ve Organizasyon, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
  • HOLLOWAY, S. W. 2002. Aššur is King! Aššur is King! Religion in the Exercise of Power in the Neo-Assyrian Empire. Culture and History of the Ancient Near East 10, Brill, Leiden.
  • HUNT, A. M. W. 2015. Palace Ware Across the Neo-Assyrian Imperial Landscape, Social Value and Semiotic Meaning, Boston.
  • KÖROĞLU, K. 2015. “Conflict and Interaction in the Iron Age: The Origins of Urartian–Assyrian Relations”, European Journal of Archaeology 18 (1): 111-127.
  • KÖROĞLU, K. 2018. “Anadolu’daki Yeni Assur Dönemi Stelleri ve Kaya Kabartmaları/Neo-Assyrian Rock Reliefs and Stelae in Anatolia”, Assurlular: Dicle’den Toroslar’a Tanrı Assur’un Krallığı/The Assyrians: Kingdom of the God Aššur from Tigris to Taurus (Eds. K. Köroğlu/S. F. Adalı). İstanbul: 162-207.
  • KÖROĞLU, K. 2020. “Yukarı Dicle Bölgesinde Yeni Assur Dönemi Eyalet Merkezi: Üçtepe”, Assurlular: Dicle’den Toroslar’a Tanrı Assur’un Krallığı (Eds. K. Köroğlu/S. F. Adalı). İstanbul: 292-305.
  • LEGRAIN, L. 1936. Ur Excavations Volume III: Archaic Seal-Impressions. London and Philadelphia: The Trustees of the Two Museums, (The British Museum ans The University Museum) by the aid of a Grant from the Carnegie Corporation of New York.
  • MATNEY, T. / GREENFIELD, T. / HARTENBERGER, B. / KESKIN, A. / KÖROĞLU, K. / MACGINNIS, J. / WICKE, D. 2009. “Excavations at Ziyaret Tepe 2007-2008”, Anatolica 35: 37-84.
  • MATNEY, T., MACGINNIS / J., WICKE, D. KÖROĞLU, K. 2020. “Eighteen years on the frontiers of Assyria: the Ziyaret Tepe Archaeological Project”, Imperial Connections: Interactions and Expansion from Assyria to the Roman Period, Vol. 2, Proceedings of the 5th “Broadening Horizons” Conference (Udine 5-8 June 2017) (Eds. K. Gavagnin/R. Palermo). EUT, Universita di Trieste: 85-118.
  • MATNEY, T. / RAINVILLE, L. / DEMKO, T. / KAYSER, S. / KÖROĞLU, K. / MCDONALD, H. / ZUCHMAN, J. 2005. “Archaeological Investigations at Ziyaret Tepe, 2003- 2004”, Anatolica 31: 19-68.
  • MOOREY, P. R. S. 1980. Cemeteries of the First Millennium B.C. at Deve Hüyük, near Carchemish. Salvaged by T.E. Lawrence and C. L. Woolley in 1913 (with a catalogue raisonné of the objects in Berlin, Cambridge, Liverpool, London and Oxford), BAR International Series 87, Oxford.
  • ÖZDEMİR, A. 2020. “Murat Höyük 2019 Excavation: A Preliminary Report”, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 51: 272-287.
  • ÖZDEMİR, A. / KILIÇ, Z. / AĞTAŞ, Y. 2020. “Aşağı Kaleköy Barajı Projesi / Murat Tepe 2018 Yılı Kurtarma Kazısı”, Kazı Sonuçları Toplantısı 41 (1): 1-14.
  • ÖZDEMİR, A. / ÖZDEMİR, A. [Ayşe]. 2021. “Murat Tepe ve Murat Höyük Kazıları Işığında Doğu Anadolu Ölü Gömme Gelenekleri Üzerine Yeni Gözlemler: İki Yeni Urartu Toprak Mezarı”, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 44: 1-14.
  • ÖZDOĞAN, M. 2019A. “Keban Projesi Uygarlık Tarihine Bakışımızı Değiştirecek (Arkeoloji Söyleşileri)”, Bilim ve Ütopya 295: 43-46.
  • ÖZDOĞAN, M. 2019B. “Sunuş/Introduction”, Karaz’dan Büyük İskender’e Erzurum Ovası’nda Yeni Bir Keşif Alaybeyi Höyük (Ed. G. Altunkaynak). Ankara: XV-XXIV.
  • PARKER, B. 1962. “Seals and Seal Impressions from the Nimrud Excavations 1955-58”, Iraq 24 (1): 26-40.
  • PITTMAN, H/ARUZ, J. 1987. Ancient Art in Miniature: Near Eastern Seals from the Collection of Martin and Sarah Cherkasky, Metropolitan Museum of Art, New York.
  • RAWSON, P. S. 1954. “Palace Wares from Nimrud. Technical Observations on Selected Examples”, Iraq XVI: 168-172.
APA Özdemir A, Danışmaz H (2021). MURAT HÖYÜK’TE YENİ ASSUR İZLERİ: AMULET VE PARMAK BASKILI BİR KADEH. , 57 - 66. 10.22520/tubaar2021.28.003
Chicago Özdemir Abdulkadir,Danışmaz Harun MURAT HÖYÜK’TE YENİ ASSUR İZLERİ: AMULET VE PARMAK BASKILI BİR KADEH. (2021): 57 - 66. 10.22520/tubaar2021.28.003
MLA Özdemir Abdulkadir,Danışmaz Harun MURAT HÖYÜK’TE YENİ ASSUR İZLERİ: AMULET VE PARMAK BASKILI BİR KADEH. , 2021, ss.57 - 66. 10.22520/tubaar2021.28.003
AMA Özdemir A,Danışmaz H MURAT HÖYÜK’TE YENİ ASSUR İZLERİ: AMULET VE PARMAK BASKILI BİR KADEH. . 2021; 57 - 66. 10.22520/tubaar2021.28.003
Vancouver Özdemir A,Danışmaz H MURAT HÖYÜK’TE YENİ ASSUR İZLERİ: AMULET VE PARMAK BASKILI BİR KADEH. . 2021; 57 - 66. 10.22520/tubaar2021.28.003
IEEE Özdemir A,Danışmaz H "MURAT HÖYÜK’TE YENİ ASSUR İZLERİ: AMULET VE PARMAK BASKILI BİR KADEH." , ss.57 - 66, 2021. 10.22520/tubaar2021.28.003
ISNAD Özdemir, Abdulkadir - Danışmaz, Harun. "MURAT HÖYÜK’TE YENİ ASSUR İZLERİ: AMULET VE PARMAK BASKILI BİR KADEH". (2021), 57-66. https://doi.org/10.22520/tubaar2021.28.003
APA Özdemir A, Danışmaz H (2021). MURAT HÖYÜK’TE YENİ ASSUR İZLERİ: AMULET VE PARMAK BASKILI BİR KADEH. TÜBA-AR: Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi, 0(28), 57 - 66. 10.22520/tubaar2021.28.003
Chicago Özdemir Abdulkadir,Danışmaz Harun MURAT HÖYÜK’TE YENİ ASSUR İZLERİ: AMULET VE PARMAK BASKILI BİR KADEH. TÜBA-AR: Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi 0, no.28 (2021): 57 - 66. 10.22520/tubaar2021.28.003
MLA Özdemir Abdulkadir,Danışmaz Harun MURAT HÖYÜK’TE YENİ ASSUR İZLERİ: AMULET VE PARMAK BASKILI BİR KADEH. TÜBA-AR: Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi, vol.0, no.28, 2021, ss.57 - 66. 10.22520/tubaar2021.28.003
AMA Özdemir A,Danışmaz H MURAT HÖYÜK’TE YENİ ASSUR İZLERİ: AMULET VE PARMAK BASKILI BİR KADEH. TÜBA-AR: Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi. 2021; 0(28): 57 - 66. 10.22520/tubaar2021.28.003
Vancouver Özdemir A,Danışmaz H MURAT HÖYÜK’TE YENİ ASSUR İZLERİ: AMULET VE PARMAK BASKILI BİR KADEH. TÜBA-AR: Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi. 2021; 0(28): 57 - 66. 10.22520/tubaar2021.28.003
IEEE Özdemir A,Danışmaz H "MURAT HÖYÜK’TE YENİ ASSUR İZLERİ: AMULET VE PARMAK BASKILI BİR KADEH." TÜBA-AR: Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi, 0, ss.57 - 66, 2021. 10.22520/tubaar2021.28.003
ISNAD Özdemir, Abdulkadir - Danışmaz, Harun. "MURAT HÖYÜK’TE YENİ ASSUR İZLERİ: AMULET VE PARMAK BASKILI BİR KADEH". TÜBA-AR: Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi 28 (2021), 57-66. https://doi.org/10.22520/tubaar2021.28.003