KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN FAYDACI VE HEDONİK TÜKETİM DAVRANIŞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
Yıl: 2021 Cilt: 22 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 1 - 14 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.53443/anadoluibfd.884138 İndeks Tarihi: 20-05-2022
KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN FAYDACI VE HEDONİK TÜKETİM DAVRANIŞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
Öz: Bu çalışmanın amacı kişiliğin (Beş Faktör Kişilik Özelliği) hedonik tüketim ve faydacı tüketim üzerindeki etkisini ortaya koymaktır. Araştırma evreni 18 yaşın üzerinde olan ve sosyal medya kullanan bireylerden oluşmaktadır. Kolayda örnekleme yöntemi ile 707 analize uygun anket toplanmıştır. Veriler SPSS ve AMOS programları ile analiz edilmiştir. Verilerin analizinde faktör analizi, T-testi, One-Way Anova analizi ve Yapısal Eşitlik Modeli kullanılmıştır. Analiz sonucunda deneyime açıklık kişilik özelliğinin hedonik tüketim, özdisiplin kişilik özelliğinin ise faydacı tüketim üzerinde etkisi olduğu saptanmıştır. Diğer ilişkiler istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Ele alınan konuda Azerbaycan`da daha önce araştırma yapılmamasından dolayı, bu çalışmanın bulgularını Azerbaycan`da faaliyette bulunan yerli ve yabancı şirketlere ve bu ülke ile ilgili araştırma yapmak isteyen akademisyenlere faydalı olacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelime: THE EFFECT OF PERSONALITY TRAITS ON UTILITARIAN AND HEDONIC CONSUMPTION BEHAVIORS
Öz: The purpose of this study is to reveal the effect of personality (Big Five Personality Model) on hedonic consumption and utilitarian consumption. The population of the research consists of individuals over the age of 18 and using social media. Using the convenient sampling method, 707 questionnaires useful for analysis were collected. The data were analyzed using SPSS and AMOS programs. Factor analysis, T-tests, One-Way Anova and Structural Equation Model were used in the analysis of the data. As a result of the analysis, the effect of openness to experience on hedonic consumption and self-discipline personality trait on utilitarian consumption was determined. Other relationships were not statistically significant. It is believed that the study will be beneficial for domestic and foreign companies operating in Azerbaijan and academicians who want to do research on this country since there was no previous research in Azerbaijan on the subject.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aidt, T., Rauh, C., (2018). The Big Five Personality Traits And Partisanship İn England, Electoral Studies, Vol. 54, pp. 1–21. https://doi.org/10.1016/j.electstud.2018.04.017
- Ali, I. (2019). Personality Traits, İndividual İnnovativeness And Satisfaction With Life, Journal of Innovation & Knowledge, Vol. 4, No. 1, pp. 38-46. https://doi.org/10.1016/j.jik.2017.11.002
- Badgaiyan, A. J., Verma, A., Dixit, S. (2016). Impulsive Buying Tendency: Measuring İmportant Relationships With A New Perspective And An İndigenous Scale, IIMB Management Review, Vol. 28, ss. 186-199. http://dx.doi.org/10.1016/j.iimb.2016.08.009
- Banerjee, S. (2016). "Influence of Consumer Personality, Brand Personality, And Corporate Personality On Brand Preference: An Empirical Investigation Of Interaction Effect", Asia Pacific Journal of Marketing and Logistics, Vol. 28 No. 2. https://doi.org/10.1108/APJML-05-2015-0073
- Bilgin, M. (2017). Ergenlerin Beş Faktör Kişilik Özelliği İle Bilişsel Esneklik İlişkisi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:16, Sayı:62, ss. 945-954.
- Costa, P.T., R. McCrae, (1995). Domains And Facets: Hierarchical Personality Assessment Using The Revised NEO Personality Inventory, Journal Of Personality Assessment, Vol. 64, No. 1, pp. 21-50.
- Fernandes, T. and Moreira, M., 2019. "Consumer Brand Engagement, Satisfaction And Brand Loyalty: A Comparative Study Between Functional And Emotional Brand Relationships", Journal of Product & Brand Management, Vol. 28 No. 2, pp. 274-286. https://doi.org/10.1108/JPBM-08-2017-1545
- Guido G., (2006). Shopping Motives, Big Five Factors, And The Hedonic/Utilitarian Shopping Value: An İntegration And Factorial Study, Innovative Marketing, Vol. 2, No. 2, pp. 57-67.
- Holbrook, M.B., Corfman, K.B. (1985), “Quality And Value In The Consumption Experience: Phaedrus Rides Again”, in Jacoby, J. and Olson, J.C. (Eds), Perceived Quality: How Consumers View Stores and Merchandise, Heath, Lexington, MA, pp. 31-57.
- Horzum, M. B., Ayas, T. ve Padır, M. A. (2017). Beş Faktör Kişilik Ölçeğinin Türk Kültürüne Uyarlanması, Sakarya University Journal of Education, Vol. 7, No. 2, pp. 398-408. 10.19126/suje.298430 Işık, M., Kaptangil, İ., (2018).
- Akıllı Telefon Bağımlılığının Sosyal Medya Kullanımı Ve Beş Faktör Kişilik Özelliği İle İlişkisi: Üniversite Öğrencileri Üzerinden Bir Araştırma, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, Cilt. 7, Sayı 2, ss. 695-717. Karim, J.A., Kumar,
- M., Rahman, S.A., (2013). "Measuring Shopping Values Of Malaysian Retail Consumers", Asia Pacific Journal of Marketing and Logistics, Vol. 25 Issue: 2, pp.200-224, https://doi.org/10.1108/ 13555851311314022
- Kotler Philip, Kevin Lane Keller, (2016). Marketing Management, 15th Global Edition, Pearson Education Limited. Krey Nina, Stephanie Hui-Wen Chuah, T. Ramayah, Philipp A. Rauschnabel, (2019). "How Functional And Emotional Ads Drive Smartwatch Adoption: The Moderating Role Of Consumer İnnovativeness And Extraversion", Internet Research, https://doi.org/10.1108/IntR-12-2017-0534
- Kuikka, A., Laukkanen, T., (2012). "Brand Loyalty And The Role Of Hedonic Value", Journal of Product & Brand Management, Vol. 21 Issue: 7, pp. 529-537, https://doi.org/10.1108/10610421211276277
- Lissitsa S., Kol O., (2019). Four Generational Cohorts And Hedonic M‑Shopping: Association Between Personality Traits And Purchase İntention, Electronic Commerce Research, https://doi.org/10.1007/s10660-019-09381-4
- Mundel, J., Huddleston, P., Behe, B., Sage, L., Latona, C., (2018). "An Eye Tracking Study Of Minimally Branded Products: Hedonism And Branding As Predictors Of Purchase İntentions", Journal of Product & Brand Management, Vol. 27, No. 2, pp.146-157, https://doi.org/10.1108/JPBM-07-2016-1282
- Olsen, S.O., Skallerud, K., (2011). "Retail Attributes' Differential Effects On Utilitarian Versus Hedonic Shopping Value", Journal of Consumer Marketing, Vol. 28, No. 7, pp. 532-539, https://doi.org/10.1108/07363761111181527
- Razzaq , Z., Razzaq, A., Yousaf, S, Hong, Z. (2018). “The İmpact Of Utilitarian And Hedonistic Shopping Values On Sustainable Fashion Consumption: The Moderating Role Of Religiosity”, Global Business Review, Vol. 19, No. 5, pp. 1-16. https://doi.org/10.1177/0972150918777947.
- Rintamäki, T., Kanto, A., Kuusela, H., Spence, M.T., (2006). "Decomposing The Value Of Department Store Shopping İnto Utilitarian, Hedonic And Social Dimensions: Evidence From Finland", International Journal of Retail & Distribution Management, Vol. 34, No. 1, pp.6-24, https://doi.org/10.1108/09590550610642792
- Solmaz, B. (2017). Hedonik Ve Faydacı Tüketim Bağlamında İnternet Üzerinden Alışveriş Alışkanlıkları: Bir Uygulama Örneği, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla İlişkiler Ana Bilim Dalı ( Doktora tezi).
- Solunoğlu, A., İkiz Nalçacı, A. (2020). Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Hedonik Tüketim Üzerine Etkisinin İncelenmesi, İşletme Araştırmaları Dergisi, Cilt 12, Sayı 3, ss. 2344-2361. https://doi.org/10.20491/isarder.2020.980. Ulusoy, Y.,
- Durmuş, E. (2011). Investigation Of İnterpersonal Dependency Tendency İn Terms Of Five-Factor Personality Traits, Inonu University Journal Of The Faculty Of Education, Vol. 12, No. 2, pp. 01-21. Uslu Divanoğlu, S., Uslu, T. (2019). Kişilik Özelliklerinin İçgüdüsel Satın Alma Davranışlarına Yansıması, Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 9, Sayı 17, ss. 215-234.
- Zhu, X., Teng, L., Foti, L., Yuan, Y., (2019). Using Self-Congruence Theory To Explain The Interaction Effects Of Brand Type And Celebrity Type On Consumer Attitude Formation, Journal of Business Research, Vol. 103, pp. 301–309. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2019.01.055
| APA | Əkbər Ş, GURBANOVA Z (2021). KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN FAYDACI VE HEDONİK TÜKETİM DAVRANIŞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. , 1 - 14. 10.53443/anadoluibfd.884138 |
| Chicago | Əkbər Şahin,GURBANOVA Ziv r KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN FAYDACI VE HEDONİK TÜKETİM DAVRANIŞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. (2021): 1 - 14. 10.53443/anadoluibfd.884138 |
| MLA | Əkbər Şahin,GURBANOVA Ziv r KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN FAYDACI VE HEDONİK TÜKETİM DAVRANIŞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. , 2021, ss.1 - 14. 10.53443/anadoluibfd.884138 |
| AMA | Əkbər Ş,GURBANOVA Z KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN FAYDACI VE HEDONİK TÜKETİM DAVRANIŞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. . 2021; 1 - 14. 10.53443/anadoluibfd.884138 |
| Vancouver | Əkbər Ş,GURBANOVA Z KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN FAYDACI VE HEDONİK TÜKETİM DAVRANIŞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. . 2021; 1 - 14. 10.53443/anadoluibfd.884138 |
| IEEE | Əkbər Ş,GURBANOVA Z "KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN FAYDACI VE HEDONİK TÜKETİM DAVRANIŞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ." , ss.1 - 14, 2021. 10.53443/anadoluibfd.884138 |
| ISNAD | Əkbər, Şahin - GURBANOVA, Ziv r. "KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN FAYDACI VE HEDONİK TÜKETİM DAVRANIŞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ". (2021), 1-14. https://doi.org/10.53443/anadoluibfd.884138 |
| APA | Əkbər Ş, GURBANOVA Z (2021). KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN FAYDACI VE HEDONİK TÜKETİM DAVRANIŞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), 1 - 14. 10.53443/anadoluibfd.884138 |
| Chicago | Əkbər Şahin,GURBANOVA Ziv r KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN FAYDACI VE HEDONİK TÜKETİM DAVRANIŞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 22, no.2 (2021): 1 - 14. 10.53443/anadoluibfd.884138 |
| MLA | Əkbər Şahin,GURBANOVA Ziv r KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN FAYDACI VE HEDONİK TÜKETİM DAVRANIŞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.22, no.2, 2021, ss.1 - 14. 10.53443/anadoluibfd.884138 |
| AMA | Əkbər Ş,GURBANOVA Z KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN FAYDACI VE HEDONİK TÜKETİM DAVRANIŞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2021; 22(2): 1 - 14. 10.53443/anadoluibfd.884138 |
| Vancouver | Əkbər Ş,GURBANOVA Z KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN FAYDACI VE HEDONİK TÜKETİM DAVRANIŞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2021; 22(2): 1 - 14. 10.53443/anadoluibfd.884138 |
| IEEE | Əkbər Ş,GURBANOVA Z "KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN FAYDACI VE HEDONİK TÜKETİM DAVRANIŞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ." Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22, ss.1 - 14, 2021. 10.53443/anadoluibfd.884138 |
| ISNAD | Əkbər, Şahin - GURBANOVA, Ziv r. "KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN FAYDACI VE HEDONİK TÜKETİM DAVRANIŞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ". Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 22/2 (2021), 1-14. https://doi.org/10.53443/anadoluibfd.884138 |
