DÖNÜŞÜM SÜRECİNDE KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ, NEREYE?
Yıl: 2021 Cilt: 16 Sayı: 35 Sayfa Aralığı: 73 - 96 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 25-05-2022
DÖNÜŞÜM SÜRECİNDE KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ, NEREYE?
Öz: Bu çalışma, 2000’li yıllarda kamu iktisadi teşebbüslerinin (KİT) kamu yönetimindeki yerini konu etmektedir. KİT’in kamu yönetimi örgütlenmesinde yer
almasına rağmen, bu örgütlenmedeki eğreti duruşunun nedenleri gösterilmeye çalışılmıştır. Bu alana ilişkin pek çok çalışma bulunmakla birlikte, çalışmada bu kuruluşlar sektör odaklı değil; genel anlamıyla ele alınmış ve kamu
yönetimindeki dönüşümle birlikte örgütsel bağlamda değerlendirilmiştir. Diğer yandan ise KİT’e ilişkin çalışmaların özelleştirme çerçevesinden ilerlediği
görülmektedir. KİT, günümüz sosyo-ekonomik örgütlenmesine uygun görülmese de hala kamu yönetimi örgütlenmesinde yer alan tüzel bir kişilik olması
ve yakın dönemde KİT’e ilişkin tartışmaların sürmesi, bir kez daha bu örgütleri
gündeme getirmektedir. Çalışmanın tezi, KİT’in kamu yönetimindeki konumunun, bu alanda yaşanan dönüşümle doğrudan ilgili olması ve dönüşümün varış noktasının yönetsel merkezileşme olmasıdır. Çalışmada KİT’e ilişkin mevzuat, rapor, planlardan faydalanılmış ve özellikle yazılı basın başta olmak
üzere görüş ve demeçler dikkate alınmıştır.
Anahtar Kelime: PUBLIC ECONOMIC ENTERPRISES DURING THE TRANSFORMATION PROCESS IN PUBLIC ADMINISTRATION, WHERE?
Öz: This study focuses on the status of public economic enterprises (PEE) in public
administration in the 2000s. From this point of view, the reasons of the makeshift status in this organization have been tried to be shown despite the fact
that state economic enterprises take part in the public administration. Although there are many studies in this field, these organizations will not be
analyzed sector-oriented, but will be discussed in general terms and evaluated in the organizational context with the transformation in public administration. On the other hand, it is seen that the studies on PEE are proceeding
from the privatization framework. Even though public economic enterprises
are not considered suitable for today's socio-economic organization, the fact
that they are still a legal entity in the public administration and that the discussions about public economic enterprises continue in the recent period
brings these organizations to the agenda once again. The thesis of the study
is that the position of public economic enterprises in the public administration is directly related to the transformation in this field and the destination
of the transformation is administrative centralization. In this study, legislation, reports and plans related to public economic enterprises have been utilized and opinions and statements, especially written press, have been taken
into consideration.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akçay, Ümit (2013) “Sermayenin Uluslararasılaşması ve Devletin Dönüşümü: Teknokratik Otoriterizmin Yükselişi”, Praksis, 30-31, s. 11-39.
- Ateş, Hazal(2019), “KİT’ler Küresel Pazara Açılıyor”, 16.08.2019, https://www.sabah.com.tr/ekonomi/2019/08/16/kitler-kuresel-pazaraaciliyor, (E.T. : 07.01.2020).
- Ayman Güler, Birgül (2013), Türkiye’nin Yönetimi: Yapı, 4. Baskı, (Ankara: İmge Kitabevi Yayınları).
- Bayramoğlu, Sonay (2010), Yönetişim Zihniyeti: Türkiye’de Üst Kurullar ve Siyasal İktidarın Dönüşümü, 2. Baskı, (İstanbul: İletişim Yayınları).
- Boratav, Korkut (1982), Türkiye’de Devletçilik, 1. Baskı, (Ankara: Savaş Yayınları).
- Boratav, Korkut (2015), Türkiye İktisat Tarihi:1908-2009, 20. Baskı, (Ankara: İmge Kitabevi Yayınları).
- Boratav, Korkut, Ergun Türkcan(Ed.) (1993), Türkiye’de Sanayileşmenin Yeni Boyutları ve KİT’ler, 3. Baskı, (İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı).
- Dikmen, Ahmet Alpay (2015), Makine, İş, Kapitalizm ve İnsan, 3. Baskı, (Ankara: NotaBene Yayınları).
- DPT (1963), Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1963-1967), (Ankara).
- http://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/BirinciBe%C5%9F-Y%C4%B1ll%C4%B1k-Kalk%C4%B1nmaPlan%C4%B1-1963-1967%E2%80%8B.pdf(E.T.:26.08.2019).
- DPT (2010), 2000 Yılı Sonrası Türkiye’de Uygulanan Kamu Sektörü Reformları: Mali disiplin ve Verimlilik Açısından Değerlendirilmesi, (Ankara).
- http://www3.kalkinma.gov.tr/DocObjects/Download/10160/Dunya_Bankas%C4%B0_Calistayi_Kamu_Kesiminde_Performans_Yonetimi.pdf (E.T. 13.01.2020)
- Eryılmaz, Bilal (2018), Kamu Yönetimi, 11. Baskı, (İstanbul: Umuttepe Yayınları). Fedai, Recep (2015), “Kamunun Yönetiminde Artan Merkez Etkisi”, Övgün, Barış (der.), AKP Nasıl Yönetti? (2002-2015), (Ankara: Nika Yayınevi): 163-203.
- Giritli, İsmet (1998), Türkiye’nin İdari Yapısı, 10. Baskı, (İstanbul: Der Yay.). Gözler, Kemal, Gürsel Kaplan (2018), İdare Hukukuna Giriş, 24. Baskı, (Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım).
- Gözübüyük, A.Şeref (2007), Yönetim Hukuku, 25. Baskı, (Ankara: Turhan Kitabevi).
- Güler, Mehmet Atilla (2020), Birikim, Düzenleme ve Sosyal Devletin Dönüşümü, (Ankara: Türk Metal Sendikası Araştırma ve Eğitim Yayınları43).
- Günday, Metin (2013), İdare Hukuku, 10. Baskı, (Ankara: İmaj Yayınevi).
- Harvey, David (2015), Neoliberalizmin Kısa Tarihi, (çev. Aylin Onacak), (İstanbul: Sel Yayıncılık). Karluk, S. Rıdvan (1994), Türkiye’de Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve Özelleştirme, (İstanbul: Esbank Yayınları).
- Konukman, Aziz (2020), “Türkiye’de Sermaye Birikimi Çerçevesinde Yeni Rejim’ in İnşa Süreci”, Benli, Hasan Tahsin, Elif Hacısalihoğlu, Denizcan Kutlu, Güven Savul (yay. haz.), Sosyal Politika ve İktisat Yazıları: Prof. Dr. Seyhan Erdoğdu’ya Armağan,(Ankara: Mülkiyeliler Birliği Vakfı, Yayın No:2020/1): 75-97.
- Maliye Bakanlığı (2010), 2011 Yılı Bütçe Gerekçesi: Bölüm IX Kamu İktisadi Teşebbüsleri, https://ms.hmb.gov.tr/uploads/2019/04/260bolum911pdf.pdf (E.T. 05.04.2021) .
- Maliye Bakanlığı (2011), 2012 Yılı Bütçe Gerekçesi: Bölüm IX Kamu İktisadi Teşebbüsleri, https://ms.hmb.gov.tr/uploads/2019/04/246bolum9pdf.pdf (E.T. 05.04.2021).
- Maliye Bakanlığı (2012), 2013 Yılı Bütçe Gerekçesi, https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2019/04/2013-ButceGerekcesi_2013.pdf (E.T. 05.04.2021).
- Maliye Bakanlığı (2013), 2014 Yılı Bütçe Gerekçesi https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2019/04/2014-ButceGerekcesi_2014.pdf (E.T. 05.04.2021).
- Mcdonald, David A., ve Greg Ruiters (2014), “Ne İstediğine Dikkat Et”, McDonald, David A.ve Greg Ruiters (ed.), Özelleştirmeye Karşı Alternatifler, 1. Baskı, (çev. Levent Aydeniz), (Ankara: NotaBene Yayınları): 229- 262.
- Ocak Adıyaman, Seval (2019), “KİT Komisyonu Raporları TBMM’de Kabul Edildi”, 05.12.2019, https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/kit-komisyonuraporlari-tbmm-genel-kurulunda-kabul-edildi/1664226 (E.T.: 07.01.2020).
- Övgün, Barış (2009), Türkiye’de Kamu İktisadi Teşebbüsü Olgusu, (Ankara: Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yayınları).
- Övgün Barış (2011) , “Türk Kamu Yönetiminde Yeni Bir Örgütlenme: Kalkınma Bakanlığı”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, C.66 No.3, 2011, s.263-281.
- Özmen, Selahattin (1987) , Türkiye’de ve Dünyada KİT’lerin Özelleştirilmesi, (İstanbul).
- Pamuk, Şevket (2014), Türkiye’nin 200 Yıllık İktisat Tarihi, 2. Baskı (İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları).
- İnternet Kaynakları www.evrensel.net (2000), “2000’de Büyük KİT’ler Satışta”, 05.01.2000, https://www.evrensel.net/haber/119612/2000-de-buyuk-kit-ler-satista, (E.T. 10.09.2019).
- www.milliyet.com.tr (2019), “KİT’lerin Genel Yatırım ve Finansman Programı Yayımlandı”, 16.10.2019, http://www.milliyet.com.tr/ekonomi/kitlerin-genel-yatirim-ve-finansman-programi-yayimlandi6057970 (E.T. 07.01.2020).
APA | oktay e, YILDIRIM S, Bilgiç E (2021). DÖNÜŞÜM SÜRECİNDE KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ, NEREYE?. , 73 - 96. |
Chicago | oktay ercan,YILDIRIM SELİME,Bilgiç Erdal DÖNÜŞÜM SÜRECİNDE KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ, NEREYE?. (2021): 73 - 96. |
MLA | oktay ercan,YILDIRIM SELİME,Bilgiç Erdal DÖNÜŞÜM SÜRECİNDE KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ, NEREYE?. , 2021, ss.73 - 96. |
AMA | oktay e,YILDIRIM S,Bilgiç E DÖNÜŞÜM SÜRECİNDE KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ, NEREYE?. . 2021; 73 - 96. |
Vancouver | oktay e,YILDIRIM S,Bilgiç E DÖNÜŞÜM SÜRECİNDE KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ, NEREYE?. . 2021; 73 - 96. |
IEEE | oktay e,YILDIRIM S,Bilgiç E "DÖNÜŞÜM SÜRECİNDE KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ, NEREYE?." , ss.73 - 96, 2021. |
ISNAD | oktay, ercan vd. "DÖNÜŞÜM SÜRECİNDE KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ, NEREYE?". (2021), 73-96. |
APA | oktay e, YILDIRIM S, Bilgiç E (2021). DÖNÜŞÜM SÜRECİNDE KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ, NEREYE?. Memleket Siyaset Yönetim, 16(35), 73 - 96. |
Chicago | oktay ercan,YILDIRIM SELİME,Bilgiç Erdal DÖNÜŞÜM SÜRECİNDE KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ, NEREYE?. Memleket Siyaset Yönetim 16, no.35 (2021): 73 - 96. |
MLA | oktay ercan,YILDIRIM SELİME,Bilgiç Erdal DÖNÜŞÜM SÜRECİNDE KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ, NEREYE?. Memleket Siyaset Yönetim, vol.16, no.35, 2021, ss.73 - 96. |
AMA | oktay e,YILDIRIM S,Bilgiç E DÖNÜŞÜM SÜRECİNDE KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ, NEREYE?. Memleket Siyaset Yönetim. 2021; 16(35): 73 - 96. |
Vancouver | oktay e,YILDIRIM S,Bilgiç E DÖNÜŞÜM SÜRECİNDE KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ, NEREYE?. Memleket Siyaset Yönetim. 2021; 16(35): 73 - 96. |
IEEE | oktay e,YILDIRIM S,Bilgiç E "DÖNÜŞÜM SÜRECİNDE KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ, NEREYE?." Memleket Siyaset Yönetim, 16, ss.73 - 96, 2021. |
ISNAD | oktay, ercan vd. "DÖNÜŞÜM SÜRECİNDE KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ, NEREYE?". Memleket Siyaset Yönetim 16/35 (2021), 73-96. |