Aile Anayasası Uygulamalarında TTK’da Düzenlenen Müesseselerin Kullanımı ve Bu Kapsamda Esas Sözleşme Tadilleri
Yıl: 2022 Cilt: 0 Sayı: 187 Sayfa Aralığı: 49 - 63 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 08-06-2022
Aile Anayasası Uygulamalarında TTK’da Düzenlenen Müesseselerin Kullanımı ve Bu Kapsamda Esas Sözleşme Tadilleri
Öz: Aile şirketleri hem ülkemizde hem de dünyada önemli bir yere sahiptir. Aile şirketlerine ilişkin literatürde yapılan
akademik çalışmaların çoğunda konu iktisat, işletme, vergi, finans gibi alanlar bakımından ele alarak disiplinlerarası
bir yaklaşım ile incelenmiştir. Bu yaklaşım türü, uygulamada aile üyeleri ile şirket arasındaki ilişkileri ele alan aile
anayasalarının düzenlenmesinde faydalı olsa da tek başına yeterli olmamaktadır. Çünkü genel olarak, tek başına
bu alanlarda hazırlanan bir düzenlemenin hukuki bağlayıcılığı zayıf olmaktadır. Bu bağlamda bir çözüm olarak; aile
anayasalarının hukuki bağlayıcılık kazanması için anonim şirket esas sözleşmesinde düzenlenebilecek hususlar önem
kazanmaktadır. Çalışmamızda aile şirketlerinde özellikle şirketin sonraki nesillere aktarılması sırasında yaşanan prob-
lemlerle ilgili 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK)’nda bulunan çözüm yolları ve bu kapsamda hukuki araçlar ince-
lenmektedir. İnceleme konusu olan hukuki araçların hepsi bir bütün halinde ve ihtiyaca uygun şekilde kullanıldığında
aile anayasası ile güdülen amaç tam olarak gerçekleştirilebilecek, bu bağlamda şirketin kurumsallaşması sağlanarak
aile şirketlerinin sürdürülebilirliği konusunda çok önemli bir adım atılm
Anahtar Kelime: Exercising the Rights Regulated under the Turkish Commercial Code in the Family Constitution Applications and Amendments to the Articles of Association in this Context
Öz: Family companies have an important place both in our country and in the world. The subject matter has been
examined with an interdisciplinary approach by considering fields such as economics, business tax, and finance in
most of the academic studies in the literature on family companies. Although, in practice, this type of approach
is useful in the preparation of family constitutions that deal with the relations between family members and the
company, it is not sufficient on its own. Nevertheless, in general, the legal binding of a regulation prepared solely
in this context is weak. In this context, as a solution; in order for family constitutions to become legally binding,
the issues that can be regulated in the joint stock company’s articles of association gain importance. In our study,
the solutions found in the Turkish Commercial Code (TTK) No. 6102 regarding the problems experienced in family
companies, especially during the transfer of the company to the next generations, and legal instruments in this
context are reviewed. When all of the legal instruments, subject matter of the review, are used as a whole, the aim
pursued by the family constitution will be realized, and in this context, a very important step will be taken in the
sustainability of family companies by ensuring the institutionalization of
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- Akdağ Güney, Necla . Anonim Şirketlerde Kuruluş. İstanbul: 1. Baskı, Vedat Kitapçılık, 2014.
- Akdoğan, Asuman. “Aile İşletmelerinin Özellikleri ve Aile İşletmelerinde Kurumsallaşma İhtiyacı”. Erciyes Üniver- sitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi S. 16 (2000): 31-47.
- Altaş, Soner. Türk Ticaret Kanunu’na Göre Anonim Şirketler. Ankara: 6. Baskı, Seçkin Yayıncılık, 2015.
- Arslanlı, Halil. Anonim Şirketler I. Umumi Hükümler. İstan- bul: 3. Baskı, 1960.
- Arteaga, Rocio and Requejo Menéndez. “Family Constitutio- nand Business Performance: Moderating Factors”. Family Business Review C. 30, S. 4 (2017): 320-338.
- Ayhan, Rıza ve Hayrettin Çağlar, Mehmet Özdamar. Şirketler Hukuku Genel Esaslar. Ankara: Yetkin Yayınları, 2019.
- Bahtiyar, Mehmet. Anonim Ortaklık Anasözleşmesi. İstanbul: Beta Yayınevi, İstanbul, 2001.
- Bahtiyar, Mehmet. Ortaklıklar Hukuku. İstanbul: 13. Baskı, 2019 (Kısa Anılış: Ortaklıklar).
- Carney, Michael. “Corporate Governance and Competitive Advantage in Family-Controlled Firms”. Entrepreneurs- hip Theory and Practice C. 29, S. 3 (2005): 249-266.
- Çakır, Ayşe. “Anonim Şirketlerde Payın Devri”. Yayımlanma- mış Yüksek Lisans Tezi. Kırıkkale: 2017.
- Çamoğlu, Ersin, Reha Poroy ve Ünal Tekinalp. Ortaklıklar Hu- kuku. İstanbul: 14. Baskı, Vedat Kitapçılık, 2019.
- Çamoğlu, Ersin, Reha Poroy ve Ünal Tekinalp. Ortaklıklar ve Kooperatifler Hukuku. İstanbul: 12. Baskı, Vedat Kitap- çılık, 2010.
- Donnely, Robert G. “The Family Business”. Family Business Review C. 1, S. 4 (1988): 427-455.
- Duh, Mojca. “Family Businesses: The Extensiveness of Succession Problems and Possible Solutions”. Entrepreneurship-Gender, Geographies and Social Context (2012): 209-234.
- Eren, Fikret. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Yetkin Yayınları, 2015.
- Eriş, Gönen, Ticari İşletme ve Şirketler. Ankara: 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, 2013.
- Fındıkçı, İlhami. “Family Firm in Turkey: The Struggle for Change”. Family Business (2005): 11-13.
- Göksoy, Can. Anonim Ortaklıkta Payın Rehni. Ankara: 1. Bas- kı, Seçkin Yayıncılık, 2001.
- Hamamcıoğlu, Esra. “Anonim Ortaklıklarda Tek Borç İlkesine İlişkin Gelişmeler”. Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakül- tesi Dergisi C. 6, S. 1 (2018): 125-145.
- İnce, Salih Tayfun. Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıkları ve Paysahipleri Sözleşmesi. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2019.
- Karahan, Sami, Zekeriyya Arı, Hayri Bozgeyik, Tahir Saraç, Mücahit Ünal. Kıymetli Evrak Hukuku. Konya: 2. Baskı, Mimoza Yayınları, 2015.
- Karasu, Rauf. “6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’na Göre Ano- nim Şirketlerde Emredici Hükümler İlkesi”. Marmara Üni- versitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi C. 18, S. 2 (2012).
- Karpuzoğlu, Ebru. Büyüyen ve Gelişen Aile Şirketlerinde Ku- rumsallaşma. İstanbul: 1. Baskı, Hayat Yayınları, 2000.
- Karslıoğlu, Hasan. “Anonim Şirketlerde İç Yönerge ve İç Yönergenin Yönetim Kurulunun Sorumluluğuna Etkisi”. Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. 8, S. 1 (2022): 37-53 (Kısa Anılış: “İç Yönerge”).
- Karslıoğlu, Hasan. “Anonim Şirketlerde Pay Devri Sınırlaması ve Ortaklar Arasındaki Önalım Hakkının Varlık Sorunu”. Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi I. Ticaret Hukuku Kongresi (2021).
- Kendigelen, Abuzer. Yeni Türk Ticaret Kanunu: Değişiklikler, Yenilikler ve İlk Tespitler. On İki Levha Yayıncılık, 2016.
- Kırca, İsmail. “Halka Açık Olmayan Anonim Şirketler ile Li- mited Şirketlerin Paylarını Gerçek Değerinden İhraç Et- meleri Zorunlu mudur?”. Ankara Üniversitesi Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Dergisi C. 36, S. 1 (2020): 5-28.
- Koç, Himmet. “Anonim Şirketlerde İç Yönerge ile Yönetim ve Temsil Yetkisinin Devri, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü”. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: 2017.
- Kondu Kaya, Betül. “Anonim Şirket Türü Aile Şirketlerinde Esas Sözleşme ve Aile Anayasası”. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: 2019.
- KPMC. “Constructing a Family Constitution”. (2010). htt- ps://www.fambiz.com.au/wp-content/uploads/Const- ructing-a-Family-Constitution-KPMG.pdf (Erişim Tarihi: 27.01.2022).
- Kutluk, Tansı. Anonim Şirketlerde Yönetim ve İç Yönerge Ha- zırlanması. Ankara: 1. Baskı, Seçkin Yayınevi, 2020. Mandl, Irene. “Overview of Family Business RelevantIssues”. Austrian Institutefor SME Research (2008).
- Memiş, Tekin. “Aile Anayasası ve Şirketler Hukuku”. Beykent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. 4, S. 8 (2018).
- Moroğlu, Erdoğan. “Anonim Ortaklık Ana Sözleşmesi ve Hu- kuki Niteliği”. Prof. Dr. M. Kemal Oğuzman’ın Anısına Armağan. İstanbul: 2000 (Kısa Anılış: “Ana Sözleşme”).
- Moroğlu, Erdoğan. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Değer- lendirme ve Öneriler. İstanbul: 8. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, 2016.
- Okutan Nilsson, Gül. Anonim Ortaklık Paysahipleri Sözleşme- leri. İstanbul: 1. Baskı, Çağa Hukuk Vakfı Yayınları, 2004.
- Özer, Mehmet Ünal. “Kobi Aile İşletmelerinde Aile Anayasası Uygulamaları ve Bir Adaptasyon Tasarımı Çalışması”, Ya- yımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İzmir: 2017.
- Özkaya Onay, Meltem ve Canan Muter Şengül. “Aile Şirketle- rinde Kurumsallaşma ve İkinci Kuşağın “Kurumsallaşma” Konusuna Bakış Açısı”. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi C. 21, S. 1 (2006): 109-126.
- Pulaşlı, Hasan. Şirketler Hukuku Genel Esaslar. Ankara: 7. Baskı, Adalet Yayınevi, 2021.
- Pulaşlı, Hasan. Şirketler Hukuku Şerhi II. Ankara: 2014 (Kısa Anılış: Şerh). Reid, Renee, Barbara Dunn, Stan Cromie and John Adams. “Family Orientation in Family Firms: A Model and Some Empirical Evidence”. Journal of Small Business and En- terprise Development C. 3, S. 6 (1999): 55-68.
- Sevi, Ali Murat. Anonim Ortaklıkta Payın Devri. Ankara: Seç- kin Yayıncılık, 2014.
- Şehirali Çelik, Feyzan Hayal, İsmail Kırca, Çağlar Manavgat. Anonim Şirketler Hukuku Cilt 1. Ankara: 8. Baskı, 2013.
- Şehirali Çelik, Feyzan Hayal. Anonim Şirketlerde Çıkar Çatış- maları Ekseninde Şirket Ele Geçirilmelerine Karşı Önlem- ler. Ankara: Ankara Üniversitesi Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 2008, s. 5-86.
- Şener, Oruç Hami. Ortaklıklar Hukuku Ders Kitabı. Ankara, 4. Baskı, Seçkin Yayınevi, 2019. Tagiuri, Renato and John Davis. “Bivalent Attributes of Family Firm”. Family Business Review C. 9, S. 2 (1996): 199-208.
- Taşdelen, Nihat. “6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun Ano- nim Ortaklık Pay Devrine Getirdiği Sınırlamalar”. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. 16, Özel Sayı (2014): 3351-3387.
- Tekinalp, Ünal. Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku. İstan- bul: 4. Baskı, Seçkin Yayıncılık, 2015.
- Uçar, Sercan. Anonim Şirket Paylarının Devrinde Önalım ve Öncelik Hakları. Ankara: 2. Baskı, Seçkin Yayınevi, 2020. Üçışık, Güzin ve Aydın Çelik. Anonim Ortaklıklar Hukuku I. Ankara: 1. Baskı, Adalet Yayınevi, 2013.
- Veziroğlu, Cem. “Ortaklık Teorileri Çerçevesinde Esas Sözleş- me Özgürlüğünün Ekonomik Analizi”. Ticaret Hukukunda Genç Yaklaşımlar (2021): 245-296.
- Yıldırım, Ecem. “Aile Anayasası Olan İşletmelerde Sürdürüle- bilirlik ve Nepotizm Algısının İncelenmesi”. Yayımlanma- mış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: 2021
| APA | Karslıoğlu H (2022). Aile Anayasası Uygulamalarında TTK’da Düzenlenen Müesseselerin Kullanımı ve Bu Kapsamda Esas Sözleşme Tadilleri. , 49 - 63. |
| Chicago | Karslıoğlu Hasan Aile Anayasası Uygulamalarında TTK’da Düzenlenen Müesseselerin Kullanımı ve Bu Kapsamda Esas Sözleşme Tadilleri. (2022): 49 - 63. |
| MLA | Karslıoğlu Hasan Aile Anayasası Uygulamalarında TTK’da Düzenlenen Müesseselerin Kullanımı ve Bu Kapsamda Esas Sözleşme Tadilleri. , 2022, ss.49 - 63. |
| AMA | Karslıoğlu H Aile Anayasası Uygulamalarında TTK’da Düzenlenen Müesseselerin Kullanımı ve Bu Kapsamda Esas Sözleşme Tadilleri. . 2022; 49 - 63. |
| Vancouver | Karslıoğlu H Aile Anayasası Uygulamalarında TTK’da Düzenlenen Müesseselerin Kullanımı ve Bu Kapsamda Esas Sözleşme Tadilleri. . 2022; 49 - 63. |
| IEEE | Karslıoğlu H "Aile Anayasası Uygulamalarında TTK’da Düzenlenen Müesseselerin Kullanımı ve Bu Kapsamda Esas Sözleşme Tadilleri." , ss.49 - 63, 2022. |
| ISNAD | Karslıoğlu, Hasan. "Aile Anayasası Uygulamalarında TTK’da Düzenlenen Müesseselerin Kullanımı ve Bu Kapsamda Esas Sözleşme Tadilleri". (2022), 49-63. |
| APA | Karslıoğlu H (2022). Aile Anayasası Uygulamalarında TTK’da Düzenlenen Müesseselerin Kullanımı ve Bu Kapsamda Esas Sözleşme Tadilleri. Terazi Hukuk Dergisi, 0(187), 49 - 63. |
| Chicago | Karslıoğlu Hasan Aile Anayasası Uygulamalarında TTK’da Düzenlenen Müesseselerin Kullanımı ve Bu Kapsamda Esas Sözleşme Tadilleri. Terazi Hukuk Dergisi 0, no.187 (2022): 49 - 63. |
| MLA | Karslıoğlu Hasan Aile Anayasası Uygulamalarında TTK’da Düzenlenen Müesseselerin Kullanımı ve Bu Kapsamda Esas Sözleşme Tadilleri. Terazi Hukuk Dergisi, vol.0, no.187, 2022, ss.49 - 63. |
| AMA | Karslıoğlu H Aile Anayasası Uygulamalarında TTK’da Düzenlenen Müesseselerin Kullanımı ve Bu Kapsamda Esas Sözleşme Tadilleri. Terazi Hukuk Dergisi. 2022; 0(187): 49 - 63. |
| Vancouver | Karslıoğlu H Aile Anayasası Uygulamalarında TTK’da Düzenlenen Müesseselerin Kullanımı ve Bu Kapsamda Esas Sözleşme Tadilleri. Terazi Hukuk Dergisi. 2022; 0(187): 49 - 63. |
| IEEE | Karslıoğlu H "Aile Anayasası Uygulamalarında TTK’da Düzenlenen Müesseselerin Kullanımı ve Bu Kapsamda Esas Sözleşme Tadilleri." Terazi Hukuk Dergisi, 0, ss.49 - 63, 2022. |
| ISNAD | Karslıoğlu, Hasan. "Aile Anayasası Uygulamalarında TTK’da Düzenlenen Müesseselerin Kullanımı ve Bu Kapsamda Esas Sözleşme Tadilleri". Terazi Hukuk Dergisi 187 (2022), 49-63. |
