İnmeli olguların özellikleri ve fonksiyonel durum sonuçları

ÇEŞME, Fatih; eskiyurt, nurten; BÖLÜKBAŞ, Nalan; KIZILTAŞ, Hande; YALIMAN, AYSE; VURAL, Meltem

İnmeli olguların özellikleri ve fonksiyonel durum sonuçları

Nurten ESKİYURT, (İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Ayşe YALIMAN, (İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Meltem VURAL, (İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Hande KIZILTAŞ, (İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Nalan BÖLÜKBAŞ, (İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Fatih ÇEŞME (İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi

4 1

Yıl: 2005 Cilt: 68 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 71 - 77 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İnmeli olguların özellikleri ve fonksiyonel durum sonuçları

Öz:

Amaç: Çalışmamızın amacı, inme sonrası kliniğimize başvuran hastaların demografik özelliklerini ve fonksiyonel durumlarını belirlemek ve fonksiyonel durumlarını etkileyebilecek faktörleri değerlendirmekti. Gereç ve yöntem: İnme birimimize başvuran 193 inmeli hastanın demografik özellikleri, inme etyolojileri, inme risk faktörleri ve fonksiyonel durumları değerlendirildi. Fonksiyonel durum ölçütleri olarak, Barthel İndeksi (Bİ) ve Fonksiyonel Bağımsızlık Ölçütü (FBÖ) kullanıldı. Ortalama ve standart deviasyonların karşılaştırılmasında “Student’s t test” ve “ANOVA”, korelasyon değerlendirmeleri için “Pearson korelasyon analizi” yöntemleri uygulandı. Bulgular: İnme birimimize başvuran hastaların yaş ortalamaları 61,43 ± 12,72 yıl olup, kadın ve erkek grupları nda yaş ortalamaları, hemisfer tutulumu, inme etyolojileri açısından fark belirlenmemiştir (p>0,05). Olguların %53,9’unda, erkeklerin %54,7’si ve kadınların %53,12’sinde dominant hemisfer hasarı saptanırken, tüm olguların %66,3’ünde iskemik etyoloji saptandı. Kadın ve erkeklerde inme etyolojisi açısından farklılık yoktu (p>0,05). İnmeli olgularda en sık görülen komorbid hastalık hipertansiyon (%72) olup, bunu kardiyovasküler hastalıklar, diabet ve geçirilmiş iskemik atak izliyordu. FBÖ alt gruplarından kendine bakım, transfer, hareket, tekerlekli iskemle kullanımı, toplam FBÖ skoru ve Bİ skor ortalamaları kadınlarda erkeklere kıyasla istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha düşüktü (p<0,05). FBÖ alt gruplarından sfinkter kontrolü, transfer, hareket, sosyal durum, FBÖ toplam skor ve Bİ skor ortalamaları dominant hemisfer lezyonu olanlarda dominant hemisfer lezyonu olmayanlara göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde düşüktü (p<0,05). Toplam FBÖ skor ve Bİ skor ortalama değerleri inmeden sonraki 7. aydan sonra ilk 3 ay değerlerine kıyasla istatistiksel olarak anlamlı olarak daha yüksekti (FBÖ için p<0,05; Bİ için p= 0,001). Eğitim düzeyi, meslek, inme etyolojilerine göre toplam FBÖ, FBÖ alt grup ve Bİ skor ortalamalarında istatistiksel düzeyde anlamlı farklılık yoktu (p>0,05). Çalışmamızda olgularımızın yaş ile toplam FBÖ skorları arasında negatif korelasyon bulunmaktaydı (r= 0,281, p<0,01). Kliniğimizde yatırılarak rehabilite edilen olgularda yatış günü başına FBÖ kazancı 0,32 ± 0,62 olup; yatış süresi ile toplam FBÖ, Bİ ve FBÖ kazancı arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır ( p>0,05). Sonuç: Kadın ve erkeklerde inme etyolojisi açısından farklılık olmayıp, inmeli olgularımızda en sık görülen komorbid hastalık hipertansiyondur; bu da inmeli hastalarda risk faktörlerinin modifikasyonunun önemini göstermektedir. İnme etyolojisi ve tutulan taraf farkı olmaksızın, tüm hastalarımız çeşitli düzeylerde fonksiyonel bağımlılık göstermekte, dominant hemisfer lezyonu olan hastalar, dominant hemisfer lezyonu olmayan hastalardan, fonksiyonelliğin çeşitli yönleri ve bağımsızlık açısından daha olumsuz etkilenmektedirler. Toplam FIM skorlarının yaş ile ters ilişkili bulunmuş olması, inmeli hastalarda fonksiyonel bağımlılığın ilerleyen yaşla arttığını göstermektedir. Erken dönemde motor, sonraki aylarda fonksiyonel iyileşmeyle devam eden kazançların rehabilitasyon programları ile desteklenmesi uygundur.

Anahtar Kelime: Serebrovasküler olay Fonksiyon iyileşmesi Risk faktörleri Sonuç değerlendirilmesi (Sağlık bakımı) İnme

Konular: Rehabilitasyon Klinik Nöroloji Nörolojik Bilimler Geriatri ve Gerontoloji

Characteristics and functional outcomes of stroke patients

Öz:

Objective: The aims of this study were to describe demographic characteristics, to evaluate functional status, and to assess factors that might influence the functional outcome of the stroke patients admitted to our clinic. Materials and methods: The demographic data, etiologies and risk factors for stroke and functional status of 193 stroke survivors were evaluated. The Functional Independence Measure (FIM) and Barthel Index (BI) were used to assess functional outcome of the patients. Variables were compared using “Students t test” and analysis of variance (ANOVA). “Pearson correlation analysis” was used to determine the relationship between variables. Results: The mean age of the stroke patients admitted to our clinics was 61.43±12.72 years. There were no significant differences between male and females with regard to mean ages, affected hemispheres and stroke etiologies (p>0.05). Hemispheric lesion in the dominant side was detected in %53.9 of all cases (in %54.7 of males and in %53.12 of females) and ischemic etiology was found in %66.3 of our stroke patients. The most frequent comorbid disease seen in our stroke cases was hypertension which was followed by cardiovascular diseases, diabetes and transient ischemic attack. The mean self care, transfer, mobility, using wheelchair subgroup scores of FIM, total FIM and Barthel Index were statistically significantly lower in women than those in men (p< 0.05). The mean sphincter, transfer, mobility, social cognition subgroup scores of FIM, total FIM and Barthel Index were statistically significantly lower in stroke patients with dominant hemisphere lesions than in those with non-dominant hemisphere lesions (p<0.05). Total FIM and Barthel Index mean scores were statistically significantly higher in the seventh month than those obtained in the third month (for FIM p<0.05; for BI p=0.001). The FIM and BI mean scores did not differ significantly according to the education status, occupation and the stroke etiology (p>0.05). However, there was a statistically significant positive correlation between total FIM and BI scores. Total FIM scores showed an inverse correlation with age in our stroke patients (r= 0.281, p<0.01). FIM gain per day of hospitalization was 0.32±0.62 in our hospitalized stroke patients. There were no statistically significant correlation between length of stay and total FIM, BI and FIM gain scores (p>0.05). Conclusion: There were no significant differences between male and females with regard to stroke etiologies. The most frequent comorbid disease seen in our stroke cases was hypertension; therefore, modification of comorbid diseases is very important. Regardless of affected hemispheres and stroke etiologies, all stroke patients were functionally impaired, patients with dominant hemisphere lesions being more impaired than those with nondominant hemisphere lesions. Total FIM scores showing an inverse correlation with age indicated that functional impairments increase with age in stroke patients. Gains achieved as motor gains in the early periods following the disease, which subsequently proceeds as functional gains should be supported with rehabilitation programs.

Anahtar Kelime: Outcome Assessment (Health Care) Stroke Cerebrovascular Accident Recovery of Function Risk Factors

Konular: Rehabilitasyon Klinik Nöroloji Nörolojik Bilimler Geriatri ve Gerontoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1) Bagg S, Pombo AP, Hopman W. Effect of age on functional outcomes after stroke rehabilitation. Stroke 2002; 33: 179–185.
2) Baird TA, Parsons MW, Barber PA, Butcher KS, Desmond PM, Tress BM, Colman PG, Jerums G, Chambers BR, Davis SM. The influence of diabetes mellitus and hyperglycaemia on stroke incidence and outcome. J Clin Neurosci 2002; 9: 618–626.
3) Bitensky NK, Mayo N, Cabot R, Becker R, Coopersmith H. Motor and functional recovery after stroke: Accuracy of physical therapists’ predictions. Arch Phys Med Rehabil 1989; 70: 95–99.
4) Brandstater ME. Stroke rehabilitation. In: DeLisa JA, Gans BM, eds. Rehabilitation Medicine. Third Ed. Philadelphia: Lippincott- Raven Publishers, 1998; 1165–1189.
5) Carod-Artal J, Egido JA, Gonzalez JL, Seijas V. Qulity of life among stroke survivors evaluated 1 year after stroke unit. Stroke 2000; 31: 2995–3006.
6) Clark TG, Murphy MF, Rothwell PM. Long term risks of stroke, myocardial infarction, and vascular death in "low risk" patients with a non-recent transient ischaemic attack. J Neurol Neurosurg Psychiatry 2003; 74: 577–580.
7) Dam M, Tonin P, Casson S, Ermani M, Pizzolato G, Iaia V, Battistin L. The effects of long-term rehabilitation therapy on poststroke hemiplegic patients. Stroke 1993; 24: 1186–1191.
8) Doğan A, Nakipoğlu GF, Aslan DM, Kaya ZA, Özgirgin N. The rehabilitation results of hemiplegic patients. Turk J Med Sci 2004; 34: 385–389.
9) Dromerick AW, Edwards DF, Diringer MN. Sensitivity to changes in disability after stroke: A comparison of four scales useful in clinical trials. J Rehabil Res Dev 2003; 40: 1-8.
10) Feigin VL, Wiebers DO, Nikitin YP, O’Fallon WM, Whisnant JP. Risk factors for ischemic stroke in a Russian Community: A population-based case control study. Stroke 1998; 29: 34–39.
11) Greenberg E, Treger J, Ring H. Post-stroke follow-up in a rehabilitation center outpatient clinic. Isr Med Assoc J 2004; 6: 603–606.
12) Grimby G, Andren E, Daving Y, Wright B. Dependence and percieved difficulty in daily activities in community-living stroke survivors 2 years after stroke. Stroke 1998; 29: 1843–1849.
13) Hachisuka K, Tsutsui Y, Furusawa K, Ogata H. Gender differences in disability and lifestyle among community-dwelling elderly stroke patients in Kitakyushu, Japan. Arch Phys Med Rehabil 1998; 79: 998–1002.
14) Hankey GJ, Jamrozik K, Broadhurst RJ, Forbes S, Anderson CS. Long-term disability after first-ever stroke and related prognostic factors in perth community stroke study, 1989–1990. Stroke 2002; 33: 1034–1040.
15) Herlitz J, Holm J, Peterson M, Karlson BW, Evander MH, Erhardt L. Factors associated with development of stroke longterm after myocardial infarction: experiences from the LoWASA trial. J Intern Med 2005; 257: 201–207.
16) Hermann N, Black SE, Lawrance RN, Szekely C. The Sunnybrook Stroke Study. Aprospective study of depressive symptoms and functional outcome. Stroke 1998; 29: 618–624.
17) Howard G, Evans GW, Crouse JR III, Toole JF, Ryu JE, Tegeler C, Frye-Pierson J, Mitchell E, Sanders L. Aprospective reevaluation of transient ischemic attacks as a risk factor for death and fatal or nonfatal cardiovascular events. Stroke 1994; 25: 342–345.
18) Kissela BM, Khoury J, Kleindorfer D, Woo D, Schneider A, Alwell K, Miller R, Ewing I, Moomaw CJ, Szaflarski JP, Gebel J, Shukla R, Broderick JP. Epidemiology of ischemic stroke in patients with diabetes: the Greater Cincinnati/Northern Kentucky Stroke Study. Diabetes Care 2005; 28: 355–359.
19) Küçükdeveci AA. İnmeli hastalarda fonksiyonel değerlendirme. Hemipleji ve Rehabilitasyonu sempozyumu, Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara, 8–9 Ekim 1999.
20) Küçükdeveci AA, Yavuzer G, Tennant A, Süldür N, Sonel B, Arasıl T. Adaptation of modified Barthel Index for use in physical medicine and rehabilitation in Turkey. Scand J Rehabil Med 2000; 32; 29: 87–92.
21) Law M, Lextts L. Acritical review of scales of daily living. Am J Occup Ther 1989; 43: 522–528.
22) Lin JH, Hsiao SF, Chang CM, Huang MH, Liu CK, Lin YT. Factors influencing functional independence outcome in stroke patients after rehabilitation. Kaohsiung J Med Sci 2000; 16: 351- 359.
23) Lindmark B, Hamrin E. Evaluation of functional capacity after stroke as a basis for active intervention. Presentation of a modified chart for motor capacity assessment and its reliability. Scand J Rehabil Med 1988; 20: 103–109.
24) Macciocchi SN, Diamond PT, Alves WM. Ischemic stroke: relation of age, lesion location, and initial neurologic deficit to functional outcome. Arch Phys Med Rehabil 1998; 79: 1255–1257.
25) Mayo NE, Korner-Bitensky NA, Becker R. Recovery time of independent function post-stroke. Am J Med Rehabil 1991; 70: 5–12.
26) Pantano P, Formisano R, Ricci M, Di Piero V, Sabatini U, Di Pofi B, Rossi R, Bozzao L, Lenzi GL. Motor recovery after stroke. Morphological and functional brain alterations. Brain 1996; 119: 1849–1857.
27) Pinto A, Tuttolomondo A, Di Raimondo D, Fernandez P, Licata G. Cerebrovascular risk factors and clinical classification of strokes. Semin Vasc Med 2004; 48: 287–303.
28) Shah S. Inprasie of the Brometric and psychometric qualities of the Barthel Index. Physiotherapy 1994; 80: 769–779.
29) Tanne D, Shotan A, Goldbourt U, Haim M, Boyko V, Adler Y, Mandelzweig L, Behar S. Severity of Angina pectoris and risk of ischemic stroke. Stroke 2002; 33: 245–250.
30) Thrift G, Dewey MH, Macdonel RA, McNeil JJ, Donnan GA. Incidence of the major stroke subtypes. Stroke 2001; 32: 1732–1738.
31) Vasan RS, Massaro JM, Wilson PW, Seshadri S, Wolf PA, Levy D, D’Agostino RB. Antecendent blood pressure and risk of cardiovascular disease: the Framingham Heart Study. Circulation 2002; 105: 48–53.
32) Wang WY, Chang JJ, Sung YT, Lin YT. The relationship between functional recovery one year after a stroke and related factors. Gaoxiong Yi Xue Ke Xue Za Zhi 1991; 7: 136–143.
33) Weir NU, Demchuk AM, Buchan AM, Hill MD. Stroke prevention. Matchining therapy to the patient with TIA. Postgrad Med 2005; 117: 26–30.
34) Woo J, Kay R, Yuen RK, Nicholls MG. Factors influencing long term survival and disability among three-month stroke survivors. Neuroepidemiology 1992; 11: 143–150.
35) Zhang LF, Yang J, Hong Z et al. Proportion of different subtypes of stroke in China. Stroke 2003; 34: 2091–2096.

APA	eskiyurt n, YALIMAN A, VURAL M, KIZILTAŞ H, BÖLÜKBAŞ N, ÇEŞME F (2005). İnmeli olguların özellikleri ve fonksiyonel durum sonuçları. , 71 - 77.
Chicago	eskiyurt nurten,YALIMAN AYSE,VURAL Meltem,KIZILTAŞ Hande,BÖLÜKBAŞ Nalan,ÇEŞME Fatih İnmeli olguların özellikleri ve fonksiyonel durum sonuçları. (2005): 71 - 77.
MLA	eskiyurt nurten,YALIMAN AYSE,VURAL Meltem,KIZILTAŞ Hande,BÖLÜKBAŞ Nalan,ÇEŞME Fatih İnmeli olguların özellikleri ve fonksiyonel durum sonuçları. , 2005, ss.71 - 77.
AMA	eskiyurt n,YALIMAN A,VURAL M,KIZILTAŞ H,BÖLÜKBAŞ N,ÇEŞME F İnmeli olguların özellikleri ve fonksiyonel durum sonuçları. . 2005; 71 - 77.
Vancouver	eskiyurt n,YALIMAN A,VURAL M,KIZILTAŞ H,BÖLÜKBAŞ N,ÇEŞME F İnmeli olguların özellikleri ve fonksiyonel durum sonuçları. . 2005; 71 - 77.
IEEE	eskiyurt n,YALIMAN A,VURAL M,KIZILTAŞ H,BÖLÜKBAŞ N,ÇEŞME F "İnmeli olguların özellikleri ve fonksiyonel durum sonuçları." , ss.71 - 77, 2005.
ISNAD	eskiyurt, nurten vd. "İnmeli olguların özellikleri ve fonksiyonel durum sonuçları". (2005), 71-77.

APA	eskiyurt n, YALIMAN A, VURAL M, KIZILTAŞ H, BÖLÜKBAŞ N, ÇEŞME F (2005). İnmeli olguların özellikleri ve fonksiyonel durum sonuçları. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 68(3), 71 - 77.
Chicago	eskiyurt nurten,YALIMAN AYSE,VURAL Meltem,KIZILTAŞ Hande,BÖLÜKBAŞ Nalan,ÇEŞME Fatih İnmeli olguların özellikleri ve fonksiyonel durum sonuçları. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi 68, no.3 (2005): 71 - 77.
MLA	eskiyurt nurten,YALIMAN AYSE,VURAL Meltem,KIZILTAŞ Hande,BÖLÜKBAŞ Nalan,ÇEŞME Fatih İnmeli olguların özellikleri ve fonksiyonel durum sonuçları. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, vol.68, no.3, 2005, ss.71 - 77.
AMA	eskiyurt n,YALIMAN A,VURAL M,KIZILTAŞ H,BÖLÜKBAŞ N,ÇEŞME F İnmeli olguların özellikleri ve fonksiyonel durum sonuçları. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi. 2005; 68(3): 71 - 77.
Vancouver	eskiyurt n,YALIMAN A,VURAL M,KIZILTAŞ H,BÖLÜKBAŞ N,ÇEŞME F İnmeli olguların özellikleri ve fonksiyonel durum sonuçları. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi. 2005; 68(3): 71 - 77.
IEEE	eskiyurt n,YALIMAN A,VURAL M,KIZILTAŞ H,BÖLÜKBAŞ N,ÇEŞME F "İnmeli olguların özellikleri ve fonksiyonel durum sonuçları." İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 68, ss.71 - 77, 2005.
ISNAD	eskiyurt, nurten vd. "İnmeli olguların özellikleri ve fonksiyonel durum sonuçları". İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi 68/3 (2005), 71-77.