Ergenlerde sosyal fobi ile depresyon, öz kavram, sigara alışkanlığı arasında ilişki

ÖZGE, Cengiz; BAYRAMKAYA, Ersin; TOROS, Fevziye

Ergenlerde sosyal fobi ile depresyon, öz kavram, sigara alışkanlığı arasında ilişki

Ersin BAYRAMKAYA, (Mersin Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Psikoloji Anabilim Dalı, Mersin, Türkiye)

Fevziye TOROS, (Mersin Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Anabilim Dalı, Mersin, Türkiye)

Cengiz ÖZGE (Mersin Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Mersin, Türkiye)

Klinik Psikofarmakoloji Bülteni

54 6

Yıl: 2005 Cilt: 15 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 165 - 173 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ergenlerde sosyal fobi ile depresyon, öz kavram, sigara alışkanlığı arasında ilişki

Öz:

Amaç: Bu çalışmanın amaçları, sosyal fobi risk faktörlerini belirlemek ve sosyal fobi ile depresyon, öz-kavram, sigara alışkanlığı arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Yöntem: Bu çalışmaya yaşları 13 ile 17 arasnda değişen 486 ergen dahil edilmiştir. Sosyodemografik özellikler ve risk faktörleri ergenlerde sosyal fobinin klinik özelliklerini belirleme amacıyla oluşturulmuş, yapılandırılmış bir soru listesiyle elde edildi. Tüm ergenlere ek olarak Çocuklar için Depresyon Ölçeği, Çocuklar için Piers-Harris Öz-kavram Ölçeği ve Çapa Çocuk ve Ergenler için Sosyal Fobi Ölçeği uygulandı. Bulgular: Çalışmada elde edilen kesme puanına sosyal fobi sıklığı %14.4’dü. Sosyal fobi ile depresyon arasında pozitif korelasyon olmasına karşın (r=.447, p=0,001), sosyal fobi ile öz-kavram arasında negatif korelasyon (r=-.456, p=0,001) vardı. Kekemelik, tik veya basit fobisi olanlarda sosyal fobi puanı daha yüksekti. Ayrıca, sosyal fobiye sahip olan ergenlerde sigara içme yaşı daha düşüktü (p=.03). Tartışma: Çalışmanın sonuçları sosyal fobinin erken ergenlik döneminde başladığını, sosyal fobinin depresyon, düşük özgüven ve erken yaşta sigara içme alışkanlığını etkileyebileceğini göstermektedir. Ayrıca, ergenlerde sosyal aktiviteye katılımın sosyal fobi için koruyucu bir faktör olabileceği sonucuna varıldı.

Anahtar Kelime: Ergen Risk faktörleri Sigara içme Depresyon Fobik bozukluklar Ben kavramı

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Gümüş AE. Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Kaygı Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre incelenmesi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 1997
2. Sungur MZ, Dilsiz A. Sosyal Fobi. Anksiyete Monografları Serisi 1995; 5: 205-215
3. Demir T. Çocuk ve Ergenlerde Sosyal Fobi: Epidemiyolojik Bir Çalışma. Yayınlanmamış uzmanlık tezi, İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Psikiyatrisi, İstanbul, 1997
4. American Psychiatric Association Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. Fourth Edition, APA, Washington DC 1994
5. Akdemir A, Cinemre B. Sosyal fobi: Epidemiyoloji, eşlik eden hastalıklar, klinik gidiş, prognoz. 3P Dergisi 1996; 4: 11-17.
6. Öztürk M, Sayar K, Uğurad I, Tüzün Ü. Sosyal fobisi olan çocukların annelerinde sosyal fobi yaygınlığı. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 2005; 15:60-64
7. Sayar K, Solmaz M, Öztürk M, Özer ÖA, Arıkan M. Yaygın sosyal fobi hastalarında Çekingen Kişilik Bozukluğu ve Psikopatolojiye Etkileri. Klinik Psikiyatri Dergisi 2000; 3: 163-169
8. Sevinçok L, Şahin M, Yüksel N. Sosyal fobi ve çekingen kişilik bozukluğu: Sosyal fobili bir grup hata üzerinde kavramsal bir tartışma. Turk Psikiyatri Dergisi 1998; 9: 38-42
9. Tükel R.,Kızıltan E, Demir T, Demir D. Sosyal fobide alt tiplerin ve çekingen kişilik bozukluğunun psikopatoloji üzerine etkileri. 3P Dergisi 1998; 6: 15-20
10. Karacan E, Şenol S, Şener Ş. Çocukluk ve ergenlik çağında sosyal fobi. 3P Dergisi 1996; 4: 28-34
11. Upadhyaya HP, Brady KT, Wharton M, Liao J. Psychiatric disorders and cigarette smoking among child and adolescent psychiatry inpatients. Am J Addict 2003; 12: 144-52
12. Sonntag H, Wittchen HU, Höşer M, Kessler RC, Stein MB. Are social fears and DSM-IV social anxiety disorder associated with smoking and nicotine dependence in adolescents and young adults? Eur Psychiatry 2000; 15: 67-74
13. Perugi G, Nassini S, Socci C, Lenzi M, Toni C, Simonini E, Akiskal HS. Avoidant personality in social phobia and panic-agoraphobic disorder: a comparison. J Affect Disord 1999 Aug;54:277-282
14. Brunello N, den Boer JA, Judd LL, Kasper S, Kelsey JE, Lader M, Lecrubier Y, Lepine JP, Lydiard RB, Mendlewicz J, Montgomery SA, Racagni G, Stein MB, Wittchen HU. Social phobia: diagnosis and epidemiology, neurobiology and pharmacology, comorbidity and treatment. J Affect Disord 2000; 60: 61-74
15. WPA. Manual of Social Phobia. Montgomery SA (Ed.). L: Scince Pres Ltd., Lohdon, 1995.
16. Demir T, Eralp-Demir D, Özmen E, Uysal Ö. Çapa çocuk ve ergenler için sosyal fobi ölçeğinin geçerlik ve güvenilirliği. Düşünen Adam 1999; 12: 23-30
17. Öy B. Çocuklar için depresyon ölçe¤i: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikiyatri Derg 1991; 2: 132-136
18. Piers EV. The Piers-Harris Children's Self-Concept Scale (The Way I Feel About Myself): Revised Manual. Western Psychological Services, Los Angeles, 1984
19. Kovacs G. Rating scale to assess depression in school aged children. Acta Paedopsychiat 1981; 46: 305-15
20. Öner N. Piers-Harris’in Çocuklarda Öz Kavramı Ölçeği: El Kitabı. TPD Yayınları, Ankara, 1996
21. Stein MB, Kean YM. Disability and quality of life in social phobia: Epidemiologic findings. Am J Psychiatry 2000; 157: 1606-1613
22. Fehm L, Pelissolo A, Furmark T, Wittchen HU. Size and burden of social phobia in Europe. Eur Neuropsychopharmacol 2005;15: 453-462
23. Dabkowska M. Social phobia in children and adolescents. Psychiart Pol 2004; 38:589-602
24. Öztürk O. Ruh Sağlığı ve Bozuklukları. 4. Baskı, Nobel Tıp Kitapevleri, Ankara, 2002: 355-356
25. Chavira DA, Stein MB. Social Phobia. In Text Book of Anxiety Disorders Stein DJ, Hollander E (Editors). Second ed., USA: The American Psychiatric Publishing, 2003: 289-301
26. Den Boer JA. Social phobia: Epidemiology, recognition, and treatment. BMJ 1997; 315: 796-800
27. Costello EJ, Mustillo S, Erkanli A, Keeler G, Angold A. Prevalence and development of psychiatric disorders in childhood and adolescence. Arch Gen Psychiatry 2003; 60: 837-844
28. Essau C, Conrandt J, Peterman F. Frequency and comorbidity of social phobia and social fears in adolescent. Behav Res Ther 1999; 37: 931-943
29. Alpert JE, Maddocks A, Rosenbaum JF, Fava M. Childhood psychopathology retrospectively assessed among adults with early onset major depression. J Affect Disord 1994;31: 165-171
30. Arıcıoğuları Z. Ortaöğretim Öğrencilerinde Sosyal Fobi ve Benlik Kavramsı Arasındaki ilişki ve Bunları Etkileyen Faktörler. Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi. Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri AD, Diyarbakır: 2001
31. Prinstein MJ, La Greca AM. Peer crowd affiliation and internalizing distress in childhood and adolescence: a longitudinal fallow-back study. J Res Adolesc. 2002; 12: 325-351
32. Budak S. Psikoloji Sözlüğü. 2. Baskı, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara, 2000
33. Spence SH, Donovan C, Brechman-Toussaint M. Social skills, social outcomes, and cognitive features of childhood social phobia. J Abnorm Psychol 1999; 108:211-221
34. Messer SC, Beidel DC. Psychosocial correlates of childhood anxiety disorders. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1994; 33:975-83
35. Erkan Z. Ergenlerin sosyal Kaygı Düzeyleri, ana-Baba Tutumları ve Ailede Görülen Risk Faktörleri Üzerine Bir Çalışma . Yayınlanmamış Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana, 2002
36. Breslau N, Kilbey M, Andreski P. DSM-III-R nicotine dependence in young adults: prevalence, correlates, and associated psychiatric disorders. Addiction 1994; 89: 743-754
37. Wittchen HU, Fuetsch M, Sonntag H, Müller N, Liebowitz M. Disability and quality of life in pure and comorbid social phobia. Findings from a controlled study. Eur Psychiatry 2000; 15: 46-58

APA	BAYRAMKAYA E, TOROS F, ÖZGE C (2005). Ergenlerde sosyal fobi ile depresyon, öz kavram, sigara alışkanlığı arasında ilişki. , 165 - 173.
Chicago	BAYRAMKAYA Ersin,TOROS Fevziye,ÖZGE Cengiz Ergenlerde sosyal fobi ile depresyon, öz kavram, sigara alışkanlığı arasında ilişki. (2005): 165 - 173.
MLA	BAYRAMKAYA Ersin,TOROS Fevziye,ÖZGE Cengiz Ergenlerde sosyal fobi ile depresyon, öz kavram, sigara alışkanlığı arasında ilişki. , 2005, ss.165 - 173.
AMA	BAYRAMKAYA E,TOROS F,ÖZGE C Ergenlerde sosyal fobi ile depresyon, öz kavram, sigara alışkanlığı arasında ilişki. . 2005; 165 - 173.
Vancouver	BAYRAMKAYA E,TOROS F,ÖZGE C Ergenlerde sosyal fobi ile depresyon, öz kavram, sigara alışkanlığı arasında ilişki. . 2005; 165 - 173.
IEEE	BAYRAMKAYA E,TOROS F,ÖZGE C "Ergenlerde sosyal fobi ile depresyon, öz kavram, sigara alışkanlığı arasında ilişki." , ss.165 - 173, 2005.
ISNAD	BAYRAMKAYA, Ersin vd. "Ergenlerde sosyal fobi ile depresyon, öz kavram, sigara alışkanlığı arasında ilişki". (2005), 165-173.

APA	BAYRAMKAYA E, TOROS F, ÖZGE C (2005). Ergenlerde sosyal fobi ile depresyon, öz kavram, sigara alışkanlığı arasında ilişki. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni, 15(4), 165 - 173.
Chicago	BAYRAMKAYA Ersin,TOROS Fevziye,ÖZGE Cengiz Ergenlerde sosyal fobi ile depresyon, öz kavram, sigara alışkanlığı arasında ilişki. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 15, no.4 (2005): 165 - 173.
MLA	BAYRAMKAYA Ersin,TOROS Fevziye,ÖZGE Cengiz Ergenlerde sosyal fobi ile depresyon, öz kavram, sigara alışkanlığı arasında ilişki. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni, vol.15, no.4, 2005, ss.165 - 173.
AMA	BAYRAMKAYA E,TOROS F,ÖZGE C Ergenlerde sosyal fobi ile depresyon, öz kavram, sigara alışkanlığı arasında ilişki. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni. 2005; 15(4): 165 - 173.
Vancouver	BAYRAMKAYA E,TOROS F,ÖZGE C Ergenlerde sosyal fobi ile depresyon, öz kavram, sigara alışkanlığı arasında ilişki. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni. 2005; 15(4): 165 - 173.
IEEE	BAYRAMKAYA E,TOROS F,ÖZGE C "Ergenlerde sosyal fobi ile depresyon, öz kavram, sigara alışkanlığı arasında ilişki." Klinik Psikofarmakoloji Bülteni, 15, ss.165 - 173, 2005.
ISNAD	BAYRAMKAYA, Ersin vd. "Ergenlerde sosyal fobi ile depresyon, öz kavram, sigara alışkanlığı arasında ilişki". Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 15/4 (2005), 165-173.