Yıl: 2005 Cilt: 6 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 22 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kapitalizm ve Boş Zaman

Öz:
Kapitalizm bir üretim sistemi olarak çalışma kadar boş zamanı da organize etti. Çalışmayı katı bir kodlanmışlık içine hapsettiği gibi boş zamanı da terminolojik anlamından sıyırarak, kârlı bir alan olarak düzenleme çabası içinde oldu. Bu bağlamda, boş zamanlar, birey inisiyatifinden uzaklaşarak, kurumsal aygıtlar ve araçsal hegemoninin etkisine girdi. Boş zaman, artık bireysel dinginlik, düşünsel derinlik ve özgür tercihlerin zamanı değil, kapitalizmin kârı artırmak için ürettiği metaların, kurgusal yaşam deneyimlerinin, alışveriş etkinliklerinin, paket eğlencelerin, medya gösterimlerinin ve kaçışçı eğilimlerin adresi haline geldi. Bu makalede, boş zaman olgusunun kapitalist bir av sahası olarak düzenlenmesiyle, reel anlamında gözlenen değişimlere/aşınmalara temas edilmektedir.
Anahtar Kelime: boş zaman kapitalizm

Konular: Dil ve Dil Bilim

-

Öz:
As a system of production, capitalism organized leisure as well as working hours. Not only had it captured working in a rigid system of coding, but also tried to organize leisure as a tool of profit maximization by removing it from its denotation. Within this context, leisuries have become nothing to do with individual will and interests and are now under the influence of institutional apparatuses and instrumental hegemony. Leisure is no more the time for personal tranquility, intellectual density, and free choices, but has become a piece of time in which individuals un-consciously consume goods, fictitious life experiences, shopping activities, entertainment kits, media demonstrations and absurd trends without knowing actually they have been created by capitalism to maximize the profit of entrepreneurs. This article underlines the changes/deformation encountered with the restructuring of leisure as a capitalist hunting field.
Anahtar Kelime: leisure time capitalism

Konular: Dil ve Dil Bilim
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adorno, T. (1991) 'Culture Industry Reconsidered', in T. Adorno (Ed.), The Culture Industry: Selected Essays on Mass Culture, London: Routledge.
  • Argın, Şükrü (1992a), "Kapitalist Toplumda İşin ve İşgücünün "Kaderi': Fordizmden Post-Fordizme" Birikim, Sayı 41
  • Argın, Şükrü (1992b), "Boş Zamanın Toplumsal Anlamı Üzerine Notlar", Birikim, Sayı 43
  • Aydoğan, Filiz (2000), Medya ve Serbest Zaman, İst: Om Yayınları
  • Aytaç, Ömer (2002), "Boş Zaman Üzerine Kuramsal Yaklaşımlar", Fırat Üni. Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 12, Sayı 1
  • Baudrillard, Jean (1997), Tüketim Toplumu, Çev.H.Deliçaylı-F.Keskin, İst:Ayrıntı Yay.
  • Baudrillard, Jean, (2003), Simülakrlar ve Simülasyon, Çev. O.Adanır, İst: Doğu Batı Yay.
  • Bell, Daniel (1976), The Cultural Contradictions of Capitalism, London: Heinemann
  • Beneton, Philippe (1991), Toplumsal Sınıflar, İst: İletişim Yayınları
  • Benington, J.-White, Judy, (1992), "Leisure Services at a Crossroads", The Future of Leisure Services (Ed.J.Benington-J.White) London:Longman
  • Bozkurt, Veysel (1998), "Püriten Etiğin Sonu ve Post-Endüstriyel Dönüşüm" Bilgi ve Toplum, Sayı 1, Nisan
  • Braverman, H. (1974), Labour and Monopoly Capitalism, Montly Review, 1974
  • Corrigan, Paul (1995), "What do Kids get out of Pop Music and Football?", Sociology of Leisure A Reader (Ed. C.Critcher), London: E&FN Spon
  • Dann, Graham (2000), "Theoretical Advances in the Sociological Treatment of Tourism", The International Handbook of Sociology (Ed. Stella R.Quah and Arnaud Sales), London: Sage Publications
  • Deleuze, Gilles, Guattari, Felix (1990), Kapitalizm ve Şizofreni I, İst: Bağlam Yayınları
  • Drucker, P.F. (1994), Managing The NonProfıt Organizations, Oxford: Buttenworth ltd.
  • Dumazdier, Joffre (1989), "France:Leisure Sociology in the 1980s", Leisure and Life-Style, (Ed. Anna Olszewska ve K.Roberts) London: Sage Publications
  • Fiske, John (1999), Popüler Kültürü Anlamak, Çev.S. İrvan, Ank: Ark Yay.
  • Fromm, Erich (1990), Sağlıklı Toplum, çev. Y.Salman-Z.Tanrısever, İst: Payel Yay.
  • Gorz, Andre, İktisadi Aklın Eleştirisi, Çev.I.Ergüden, İst: Ayrıntı Yay.
  • Hibbins, Ray (1996), "Global Leisure" Social Alternatives, Jan, Vol 15,issue 1
  • Horkheimer-Adorno (1996), Aydınlanmanın Diyalektiği II, Çev.O.Özgül, İst: Kabalcı Yay.
  • Jameson, F. (1983), "Postmodernism and Consumer Society", in Hal Foster (ed.) The Anti-Aesthetic Essays on Postmodern Culture, Seattle: Bay Press
  • Juniu, Susana (2000), "Downshifting:Regaining the Essence of Leisure" Journal of Leisure Research, Vinter, Volum 32, iss. 1
  • Kelly, John R., Freysinger, Valeria J. (2000), 21 st Century Leisure:Current Issues,Boston: Allyn and Bacon
  • Kraus, Richard (1998), Recreation and Leisure in Modern Society,Boston/London: Jones and Bartlett Publishers
  • Kraus, Richard (1994), "Tomorrow's Leisure: Meeting the Challenges" The Journal of Physical Education, Recreation, Dance, April, v65 n4
  • Kumar, Krishan (1999), Sanayi Sonrası Toplumdan Postmodern Topluma Çağdaş Dünyanın Yeni Kuramları, Çev. M.Küçük, Ank: Dost Kitabevi Yayınlan
  • Lafargue, Paul (1999), Tembellik Hakkı, Çev. V.Günyol, İst: Cumhuriyet Gaz. Yay.
  • Loo, Hans Van Der- Reijen, Williem Van (2003), Modernleşmenin Paradoksları, Çev.K.Canatan, İst: İnsan Yay.
  • Mestroviç, Stjepan G. (1999), Duyguötesi Toplum, Çev. A.Yılmaz, İstanbul: Ayrıntı
  • Ogilvy, James (1986), "The Experience Industry (the Information Economy and Experience Enrichment), American Demographies, Dec, V8, n 12
  • Oskay, Ünsal (1993), Kitle İletişiminin Kültürel İşlevleri, İst:Der Yayınları
  • Oskay, Ünsal (1982), Çağdaş Fantazya: Popüler Kültür Açısından Bilim- Kurgu ve Korku Sineması, Ankara : Ayko Yayınları
  • Oskay, Ünsal (1983), "Popüler Kültürün Toplumsal Ortamı ve İdeolojik İşlevleri Üzerine",Kitle İletişiminde Temel Yaklaşımlar (Ed.KAlemdar, R.Kaya), Ank: Savaş Yayınlan
  • Parker, Stanley (1995), "Towards a Theory af Work and Leisure", Sociology ofLeiusure A Reader (Ed. C.Critcher vd.), London: E&FN Spon
  • Parker, Stanley (1979), The Sociology of Leisure, London: George Allen-Unwin LTD
  • Pronovost, Gilles (2000) "The Collapse of the Leisure Society? New Challenges for the Sociology of Leisure", The International Handbook of Sociology (Ed. Stella R.Quah and Arnaud Sales), London: Sage Publications
  • Pronovost, Gilles (1998), "Leisure Workers", Current Sociology, Vol. 46 Iss.03 July 1998
  • Ritzer, George (2000), Büyüsü Bozulmuş Dünyayı Büyülemek, Çev. Ş.S.Kaya, İst: Ayrıntı Yay.
  • Ritzer, George (2001), Explorations in the Sociology of Consumpion. Fast Food, Credit Cards and Casinos, London: Sage Publications
  • Roberts, K. (1999) Leisure in Contemporary Society, New York: CABI Publishing
  • Rojek, Chris (1993), Ways of Escape. Modern Transformations in Leisure and Travel,London: The Macmillan Pres Ltd.
  • Rojek, Chris (1995), Decentring Leisure: Rethinking Leisure Theory, London: Sage
  • Russel, Betrant (1990), Aylaklığa Övgü, Çev. M.Ergin, İst: Cem Yay.
  • Seabrook, Jeremy (1995), "From Leisure Class to Leisure Society", Sociology of Leisure A Reader (Ed. C.Critcher vd.), London: E&FN Spon
  • Thompson, Grahame F. (1995), "If You can't Stand the Heat get off the Beach: The UK Holiday Business", Sociology ofLeiusure A Reader (Ed. C.Critcher vd.), London:E&FN Spon
  • Veblen, Thorstein (1995), Aylak Sınıf Çev.İ.User, İstMarmara Üni.Yayını
  • Webster, F-Robins, K. (1989), "Plan and Control: Towards a Cultural History of the Information Society" Theory and Society, 18
APA AYTAÇ Ö (2005). Kapitalizm ve Boş Zaman. , 1 - 22.
Chicago AYTAÇ Ömer Kapitalizm ve Boş Zaman. (2005): 1 - 22.
MLA AYTAÇ Ömer Kapitalizm ve Boş Zaman. , 2005, ss.1 - 22.
AMA AYTAÇ Ö Kapitalizm ve Boş Zaman. . 2005; 1 - 22.
Vancouver AYTAÇ Ö Kapitalizm ve Boş Zaman. . 2005; 1 - 22.
IEEE AYTAÇ Ö "Kapitalizm ve Boş Zaman." , ss.1 - 22, 2005.
ISNAD AYTAÇ, Ömer. "Kapitalizm ve Boş Zaman". (2005), 1-22.
APA AYTAÇ Ö (2005). Kapitalizm ve Boş Zaman. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 1 - 22.
Chicago AYTAÇ Ömer Kapitalizm ve Boş Zaman. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 6, no.1 (2005): 1 - 22.
MLA AYTAÇ Ömer Kapitalizm ve Boş Zaman. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.6, no.1, 2005, ss.1 - 22.
AMA AYTAÇ Ö Kapitalizm ve Boş Zaman. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2005; 6(1): 1 - 22.
Vancouver AYTAÇ Ö Kapitalizm ve Boş Zaman. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2005; 6(1): 1 - 22.
IEEE AYTAÇ Ö "Kapitalizm ve Boş Zaman." Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6, ss.1 - 22, 2005.
ISNAD AYTAÇ, Ömer. "Kapitalizm ve Boş Zaman". Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 6/1 (2005), 1-22.