Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi
Yıl: 2005 Cilt: 0 Sayı: 14 Sayfa Aralığı: 115 - 129 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi
Öz: Bu araştırma, teknik öğretmenlerin yaşam doyumu, iş doyumu ve tükenmişlik düzeylerinin bazı değişkenlere göre anlamlı düzeyde farklılaşıp farkhlaşmadığını belirlemek ve aralarındaki ilişkiyi ortaya koymak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Öğretmenlerin yaşam doyumları Yaşam Doyumu Ölçeği (Köker, 1991), iş doyumları, İş Doyumu Ölçeği (Hackman ve Oldham, 1980), tükenmişlik düzeyleri ise Maslach Tükenmişlik Envanteri (Maslach ve Jackson, 1981), kullanılarak belirlenmiştir. Araştırma grubunu Konya merkezinde görev yapan toplam 173 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın amacı doğrultusunda elde edilen bulgular aşağıda verilmiştir. 1. Öğretmenlerin cinsiyetlerine göre yaşam doyumu, tükenmişlik alt boyutları ve iş doyumu puan ortalamalarında anlamlı düzeyde farklılaşma bulunmamıştır. 2. Yaş değişkenine göre, öğretmenlerin yaşam doyumları, kişisel başarısızlık ve iş doyumu puanları anlamlı düzeyde farkhlaşmazken, duygusal tükenmişlik ve duyarsızlaşma puan ortalamalarına göre anlamlı düzeyde farklılaşma görülmüştür. 3.İş deneyimi değişkenine göre yaşam doyumları, duyarsızlaşma, kişisel başarısızlık ve iş doyumu puanları anlamlı düzeyde farklılaşmamıştır. Diğer taraftan iş deneyimine göre duygusal tükenme düzeyleri arasında anlamlı düzeyde farklılaşma görülmüştür. 4.Öğretmenlerin yaşam doyumu ile duygusal tükenme ve kişisel başarısızlık arasında negatif yönlü, yaşam doyumu ile iş doyumu arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Diğer taraftan yaşam doyumu ile duyarsızlaşma arasında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. 5.Öğretmenlerin iş doyumu düzeyleriyle duygusal tükenme alt boyutu arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. İş doyumu ile duyarsızlaşma ve kişisel başarısızlık arasında anlamlı düzeyde bir ilişkinin olmadığı saptanmıştır.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Ağaoğlu, E; Ceylan, M; Kasım, E; Madden, T. (2004). "Araştırma Görevlilerinin Kendi Tükenmişlik DÜ2eylerine İlişkin Görüşleri". Malatya: XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı.
- Aksaray S; Yıldız, A; Ergün, A. (1998). "Huzurevi ve Evde Yaşayan Yaşlıların Umutsuzluk Düzeyleri". 1. Ulusal Evde Bakım Kongresi, Program Özet Kitabı.
- Ataklı, A; Dikmen taş, E; Altınışık, S. (2004). "Üniversite Hastanelerinde Çalışan Yönetici ve Klinik Sekreterlerin İş Doyumu". Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. (6), 2.
- Barut, Y. Kalkan, M. (2002). "Ondokuz Mayıs Üniversitesi Öğretim Elemanlarının Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi". Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Sayı, 14, 66-77.
- Baysal, A. (1995). "Lise ve Dengi Okul Öğretmenlerinde Meslekte Tükenmişliğe Etki Eden Faktörler". (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Bingöl, D. (1997).'"İnsan Kaynakları Yönetimi". İstanbul: Beta Yayınları. Cherniss, C. (1980). "Prefessional Burnout in Human Service Organizations". Newyork: Praeger Pres.
- Çam, O. (1992). "Tükenmişlik Envanterinin Geçerlik ve Güvenirliğinin Araştırılması". VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları. (Edit: R. Bayraktar, İ. Dağ) Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
- Çokluk, Ö. (1999). "Zihinsel ve İşitme Engelliler Okulunda Görev Yapan Yönetici ve Öğretmenlerde Tükenmişliğin Kestirilmesi". (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Çokluk, Ö. (2000). "Örgütlerde Tükenmişlik: Yönetimde Çağdaş Yaklaşımlar". (Edit: Cevat Elma ve Kamile Demir). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Diener, E; Emmons, R.A; Larsen, R.J; Griffin, S. (1985). "The Satisfaction With Life Scale". Journal of Personality Assessment. 49 (1), 71-75.
- Dolunay, A.B (2002). "Genel Liseler ve Teknik-Ticaret-Meslek Liselerinde Görevli Öğretmenlerde Tükenmişlik Durumu". Ankara: Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 55 (1).
- Eren, E. (1984), "Yönetim Psikolojisi". İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları, No: 3182.
- Ergin, C. (1992). "Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Uygulanması". VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları. (Edit: R. Bayraktar, İ. Dağ) Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
- Farber, B.A. (1984). "Stress and Burnout in Suburban Teachers". Journal of Educational Research. 77 (6), 325-332.
- Freudenberger, N.D. (1974). "Staff Burnout". Journal of Social Issues, 30, 159-165.
- Gökçakan, Z; Özer, R. (1999). "Doğu Karadeniz Bölgesindeki Görevli Rehber Öğretmenlerde Tükenmişlik Düzeyi Nedenleri ve Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi". Eskişehir: IX. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi.
- Güler, M. (1990). "Endüstri İşletmelerinin İş Doyumu ve Depresyon, Kaygı ve Diğer Bazı Değişkenlerin Etkisi". (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Izgar, H. (2000). "Okul Yöneticilerinin Tükenmişlik Düzeyleri (Bornout) Nedenleri ve Bazı Etken Faktörlere Göre İncelenmesi". (Yayınlanmış Doktora Tezi). Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Izgar, H. (2001). "Okul Yöneticilerinde Tükenmişlik". Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Izgar, H. (2003). "Endüstri ve Örgüt Psikolojisi". (Edit: Hüseyin Izgar). Konya: Eğitim Kitapevi Yayınları. No: 19.
- Kapıkıran, A. (2003). "Okul Öncesi Öğretmenlerde Tükenmişliğin Bazı Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi". Eğitim Araştırmaları Dergisi. 4 (13) 73-78.
- Kavla İ- (1998). "Hemşirelerde İş Doyumu ile Tükenmişlik İlişkisi". (Yayınlanmamış Yüksek Lisan Tezi). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
- Kırılmaz, A.Y; Çelen, Ü; Sarp, N. (2003). "İlköğretimde Çalışan Bir Öğretmen (Grubunda "Tükenmişlik Durumu" Araştırması". İlköğretim online 2
- Korman, A. K. (1978). "Endüstriel ve Organizasyonel Psikoloji". (Çev: İ. Akhun ve C. Alkan). Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
- Köker, S. (1991). "Normal ve Sorunlu Ergenlerin Yaşam Doyumu Düzeylerinin Karşılaştırılması". (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Maslach, C. Jackson, S.E. (1981). "The Measurement of Experienced Burnout". Journal of Occupational Behavior, 2, 99-113.
- Pines, A.M. Aranson, E. (1988). "Career Burnout. Causes and Cures". New York: The Free Press.
- Selçukoğlu, Z. (2001). "Araştırma Görevlilerinde Tükenmişlik Düzeyi ile Yalnızlık Düzeyi ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkinin Bazı Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi". (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Sucuoğlu, B. Kuloplu, N. (1996). "Özürlü Çocuklarda Çalışan Öğretmenlerde Tükenmişliğin Değerlendirilmesi". Türk Psikoloji Dergisi. 10: 36.
- Taşğın, Ö. (2004). "Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Merkez ve Taşra Örgütü Yöneticilerinin Tükenmişlik Düzeylerinin İş Doyum Düzeylerine Etkisi". (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Tümkaya, S. (1996). "Öğretmenlerdeki Tükenmişlik Görülen Psikolojik Belirtiler ve Başaçıkma Davranışları". (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Tümkaya, S. (1999). "Akademik Tükenmişlik Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması". Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi. Ankara: Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi.
- Ünal, S; Karlıdağ, R; Yoloğlu, S. (2001). "Hekimlerde Tükenmişlik ve İş Doyumu Düzeylerinin Yaşam Doyumu Düzeyleri ile İlişkisi". Klinik Psikiyatri Dergisi. (4). 113-118.
- Vara, Ş. (1999). "Yoğun Bakım Hemşirelerinde İş doyumu ve Genel Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi". (Yayınlanmamış Yüksek Lisan Tezi). İzmir: Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
- Yerlikaya, A. (2000). "Köy ve Şehirlerde Çalışan Sınıf Öğretmenlerinde Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi". (Yayınlanmamış Yüksek Lisans). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
| APA | AVŞAROĞLU S, DENİZ M, KAHRAMAN A (2005). Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. , 115 - 129. |
| Chicago | AVŞAROĞLU Selahattin,DENİZ MEHMET ENGİN,KAHRAMAN Ali Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. (2005): 115 - 129. |
| MLA | AVŞAROĞLU Selahattin,DENİZ MEHMET ENGİN,KAHRAMAN Ali Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. , 2005, ss.115 - 129. |
| AMA | AVŞAROĞLU S,DENİZ M,KAHRAMAN A Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. . 2005; 115 - 129. |
| Vancouver | AVŞAROĞLU S,DENİZ M,KAHRAMAN A Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. . 2005; 115 - 129. |
| IEEE | AVŞAROĞLU S,DENİZ M,KAHRAMAN A "Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi." , ss.115 - 129, 2005. |
| ISNAD | AVŞAROĞLU, Selahattin vd. "Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi". (2005), 115-129. |
| APA | AVŞAROĞLU S, DENİZ M, KAHRAMAN A (2005). Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 0(14), 115 - 129. |
| Chicago | AVŞAROĞLU Selahattin,DENİZ MEHMET ENGİN,KAHRAMAN Ali Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 0, no.14 (2005): 115 - 129. |
| MLA | AVŞAROĞLU Selahattin,DENİZ MEHMET ENGİN,KAHRAMAN Ali Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.0, no.14, 2005, ss.115 - 129. |
| AMA | AVŞAROĞLU S,DENİZ M,KAHRAMAN A Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2005; 0(14): 115 - 129. |
| Vancouver | AVŞAROĞLU S,DENİZ M,KAHRAMAN A Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2005; 0(14): 115 - 129. |
| IEEE | AVŞAROĞLU S,DENİZ M,KAHRAMAN A "Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi." Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 0, ss.115 - 129, 2005. |
| ISNAD | AVŞAROĞLU, Selahattin vd. "Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi". Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 14 (2005), 115-129. |
