Gaziantep Üniversitesi alkol ve madde kullanım bozuklukları birimine başvuran hastaların sosyodemografik özellikleri

SAVAŞ, Haluk A.; SELEK, Salih; KAP, Özlem; VIRIT, Osman; CANSEL, Neslihan; Yumru, Mehmet; BULUT, Mahmut

Gaziantep Üniversitesi alkol ve madde kullanım bozuklukları birimine başvuran hastaların sosyodemografik özellikleri

Mahmut BULUT, (Gaziantep Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Gaziantep, Türkiye)

Haluk A. SAVAŞ, (Gaziantep Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Gaziantep, Türkiye)

Neslihan CANSEL, (Gaziantep Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Gaziantep, Türkiye)

Salih SELEK, (Gaziantep Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Gaziantep, Türkiye)

Özlem KAP, (Gaziantep Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Gaziantep, Türkiye)

Mehmet YUMRU, (Gaziantep Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Gaziantep, Türkiye)

Osman VIRIT (Gaziantep Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Gaziantep, Türkiye)

Bağımlılık Dergisi

185 12

Yıl: 2006 Cilt: 7 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 65 - 70 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Gaziantep Üniversitesi alkol ve madde kullanım bozuklukları birimine başvuran hastaların sosyodemografik özellikleri

Öz:

Amaç: Bu çalışmada Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Psikiyatri Anabilim Dalı Alkol ve Madde Kullanım Bozuklukları Birimi’ne (GAMAB) başvuran hastaların sosyodemografik özelliklerinin incelenmesi amaçlandı. Yöntem: GAMAB’ne son beş yılda (1 Ocak 2001-31 Aralık 2005) başvuran hastaların tıbbi kayıtları geriye dönük olarak incelendi. Bulgular: GAMAB’ne alkol ve madde bağımlılığı olan 126 hasta başvurmuştur. Hastaların %96.8’i erkek, %3.2’si kadın olup, yaş ortalamaları 36.02 (SS±11.37), madde kullanma süreleri ortalama 13.19 (SS±10.87) yıl olarak tespit edilmiştir. Hastaların kullandığı maddeler sırasıyla alkol (%46.8), eroin (%42.1) ve esrardır (%7.1). Alkol bağımlılığı tedavisi nedeniyle başvuran hastaların ilk alkol kullanımına başlama yaşı ortalaması 24.03 (SS±8.53) yıl, alkol dışı madde kullananlarda ise ilk madde kullanımına başlama yaşı ortalaması 22.44 (SS±7.15) yıldı. Alkol bağımlıları arasında evli olanların oranı diğer madde bağımlılığı ile başvuranlarınkinden anlamlı ölçüde fazlaydı (p<0.001). Alkol bağımlılarının yaş ortalaması diğer madde bağımlıların yaş ortalamasından anlamlı ölçüde yüksekti (p<0.001). Alkol dışı madde kullananlarda çalışmama oranı alkol kullananlardan anlamlı olarak yüksekti (p=0.009). Kullanılan madde türü ile suç öyküsü arasındaki ilişkiye bakıldığında alkol dışı madde kullananlarda suç öyküsü anlamlı olarak yüksekti (p=0.001). Hastaların eğitim düzeyleri ve suç işleme oranları arasındaki ilişkiye bakıldığında, eğitim düzeyi arttıkça suç öyküsü anlamlı olarak azalmaktaydı (p= 0.001). Sonuç: Çalışmamız Güneydoğu Anadolu’da (Gaziantep) özelleşmiş bir Alkol-Madde Kullanım Bozukları Birimi’ne yapılan başvurularda alkol ve madde bağımlılarının sosyodemografik özelliklerini araştıran ilk çalışmadır. Ayrıca çalışmamız Gaziantep’te alkol-madde kullanımının pek çok açıdan Türkiye’nin diğer yöreleriyle benzerlik gösterdiğini ortaya koymakla birlikte, maddeye başlama yaşının daha yüksek olması kadınlarda alkol ve diğer madde kullanım oranlarının daha düşük olduğunun tespit edilmesi, sosyokültürel özelliklerin bağımlılık açısından farklılık yaratabileceğine işaret etmektedir.

Anahtar Kelime: Alkol bağımlılığı bozuklukları Sosyodemografik faktörler Madde bağımlılığı bozuklukları Geriyedönük çalışma

Konular: Nüfus İstatistikleri Bilimi Madde Bağımlılığı Sosyoloji Psikoloji Psikiyatri Davranış Bilimleri

Sociodemographic characteristics of patients, applied to substance usage disorders unit of Gaziantep University

Öz:

Objective: The aim of the study was to investigate the sociodemographic characteristics of patients who were applied to the Substance Usage Disorders Unit of Gaziantep University in past five years. Method: We evaluated retrospectively, the medical records of the patients who were applied to the Substance Usage Disorders Unit of Gaziantep University Medical Faculty Hospital in the last five years. All the data were collected and analyzed by SPSS for Windows 10.0. Results: The sample of the study consisted of 126 patients with alcohol and substance dependence and were examined in the past five years. The average age of the sample was 36.02 (SD±11.37) and beginning age to substance use was 13.19 (SD ±10.87) years. Most of the patients were male (96.8%) and 3.2% of the patients were female. Alcohol (46.8%), heroin (42.1%) and kannabis (7.1%) were the most frequently type of used substances. The mean age of first alcohol use of alcocohol dependants were 24.03 (SS±8.53) years and the mean age of first substance use of substance dependants were 22.44 (SS±7.15) years. Rate of marriage were significantly higher in alcohol dependent patients than drug dependent patients (p<0.001). The mean age of alcohol users were significantly higher than drug users (p<0.001). Unemployment rate was higher in drug users than alcohol users (p=0.009). Crime rates were significantly higher in the drug user (p=0.001). Crime rates were significantly higher in the patients who have lower educational level (p<0.001). Conclusion: This is the first study exploring sociodemographic characteristics of alcohol and substance dependent patients applied to a specific Substance Usage Disorders Unit in Gaziantep. The characteristics of substance use is similar to the other areas of Turkiye. However the rate of female patients were fewer than other areas of Turkiye and the mean age of first substance use were higher than other areas of Turkiye. This result may due to sociocultural characteristics of this area.

Anahtar Kelime: Retrospective Studies Alcohol-Related Disorders Sociodemographic factors Substance-Related Disorders

Konular: Nüfus İstatistikleri Bilimi Madde Bağımlılığı Sosyoloji Psikoloji Psikiyatri Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1- Doğanavşargil GÖ, Sertöz ÖÖ, Coşkunol H, Şen G. EÜTF Psikiyatri anabilim dalı bağımlılık tedavi biriminin hasta verilerinin on yıllık geriye dönük olarak incelenmesi: Madde kullanan hastaların sosyodemografik özellikleri. Bağımlılık Dergisi 2004; 5:115-120
2- United Nations Office on Drugs and Crime (UNDOÇ). World Drug Report launched by UNDÖC in Stockholm 2005; 1-13.
3- NLAES 1992. Comorbidity between DSM-4 Alcohol and Drug Use Disorders. Alcohol Health & Research World 1996; 20:67.
4- UNDCP. İstanbul'da Madde İstismarı: Hızlı değerlendirme Çalışması 1996-1997.
5- http://www.die.gov.tr/TURKISH/ISTATIS/Esg2/2 7ANTEP/adalet1 htm
6- Yumru M, Savaş HA, Tutkun H, ve ark.Gaziantep Üniversitesi'nde adli psikiyatrik açıdan incelenmiş olan olguların değerlendirilmesi: Yüksek oranda alkol-madde kullanımı. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2005; 6:30-35.
7- Evren C, Çakmak D. Alkol ve Madde Kullananların özellikleri: 2000 Yılına ait AMATEM'e yatan hasta verilerinin incelenmesi. Düşünen Adam 2001; 14:142-149.
8- Saatçioğlu Ö, Evren EC, Çakmak D. 1998- 2002 yılları arasında yatarak tedavi gören alkol ve madde kullanımı olan olguların değerlendirilmesi. Bağımlılık Dergisi 2003; 4:109-117
9- Türkcan A, Çakmak D. AMATEM'e 1998 yılı içinde yatan hastaların sosyodemografik ve madde kullanım özellikleri. 35. Ulusal Psikiyatri Kongresi ve Uluslararası Kros Kültürel Psikiyatri Uydu Sempozyumu Özet Kitabı, 1999:24-25.
10- Türkcan A. Türkiye'de madde kullananların profili: Hastane verilerinin incelenmesi. Düşünen Adam 1998; 11: 56-64.
11- Brook JS, Lettieri D, Brook DW, Stimmel B (Editors). Alcohol and substance abuse in adolescents. New York: Haworth Press, 1985: 65-86.
12- Catterello AM, Clayton RR, Leukefild CG. Adolescent alcohol and drug use. Oldham JM (editor). American Psychiatric Press Review of Psychiatry. Washington, DC: American Psychiatric Press, 1995:151-169.
13- Marlat GA, Barrett K. Relapse Prevention. Galanter M, Kleber HD (editors). Washington DC: American Psychiatric Press Inc, 1994: 285-299.
14- Pektaş Ö, Kalyoncu A, Mırsal H, Beyazyürek M. Alkol Bağımlılığında sosyodemografik değişkenler, klinik özellikler ve tedavi sonuçlarının cinsiyetler arasındaki farklılıklarının incelenmesi. Bağımlılık Dergisi 2001; 2: 25-29.
15- Mırsal H, Kalyoncu A, Pektaş Ö ve ark. Alkol Bağımlılığında klinik özellikler ve sosyodemografik değişkenler. Bağımlılık Dergisi 2000; 1:81-88.
16- Kalyoncu A, Mırsal H, Pektaş Ö ve ark. Alkol bağımlılığında nüks nedenleri: kesitsel bir çalışma. Bağımlılık Dergisi 2001; 2(2):61-63
17- Yüncü Z, Yıldız U, Kesebir S ve ark. Alkol Kullanım Bozukluğu Olan Olguların Sosyal Destek Sistemlerinin Değerlendirilmesi. Bağımlılık Dergisi 2005; 6:119-135
18- Ersül Ç, Ceylan ME. Kronik alkolizmde Türk toplumuna ilişkin demografik veriler. 22. Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi Bilimsel Çalışmaları Kitabı 1986: 292-294.
19- Tuncer C, Ersül Ç, Beyazyürek M, Beşikçi N. Alkol bağımlısı hastalarda bir demografik çalışma. 23. Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi Bilimsel Çalışmaları Kitabı 1987: 184-187.
20- Beyazyürek M, Alpkan L, Eradamlar N ve ark. Madde bağımlılığı ve yüksek öğrenimde psikososyal faktörler. Düşünen Adam 1990;2: 7-9.
21- Beyazyürek M, Alpkan L, Karamustafalıoğlu KO ve ark. Uyuşturucu madde bağımlılarında sosyodemografik özellikler. Düşünen Adam 1990;3: 59-61.
22- Alpay İM, Maner F, Kalyoncu A. AMATEM'de 1990 yılında yatırılan madde bağımlılarının demografik özellikleri ve geçmiş yıllarla kıyaslanması. 27. Ulusal Psikiyatri Kongresi Program ve Bildiri Özetleri Kitabı 1991:177.
23- AMATEM ve HIV:Türkiye'de madde kullanımına ilişkin ikinci el verilerinin değerlendirilmesi. İstanbul'da madde kullanımının doğası ve boyutları. I. Rapor, İstanbul, 1996.
24- Modestin J, Rigoni H. Criminality in female inpatients with substance use disorders. Eur Addict Res 2000;6: 148-153.
25- Sinha R, Easton C. Substance abuse and criminality. J Am Acad Psychiatry Law 1999;27: 513-526

APA	BULUT M, SAVAŞ H, CANSEL N, SELEK S, KAP Ö, Yumru M, VIRIT O (2006). Gaziantep Üniversitesi alkol ve madde kullanım bozuklukları birimine başvuran hastaların sosyodemografik özellikleri. , 65 - 70.
Chicago	BULUT Mahmut,SAVAŞ Haluk A.,CANSEL Neslihan,SELEK Salih,KAP Özlem,Yumru Mehmet,VIRIT Osman Gaziantep Üniversitesi alkol ve madde kullanım bozuklukları birimine başvuran hastaların sosyodemografik özellikleri. (2006): 65 - 70.
MLA	BULUT Mahmut,SAVAŞ Haluk A.,CANSEL Neslihan,SELEK Salih,KAP Özlem,Yumru Mehmet,VIRIT Osman Gaziantep Üniversitesi alkol ve madde kullanım bozuklukları birimine başvuran hastaların sosyodemografik özellikleri. , 2006, ss.65 - 70.
AMA	BULUT M,SAVAŞ H,CANSEL N,SELEK S,KAP Ö,Yumru M,VIRIT O Gaziantep Üniversitesi alkol ve madde kullanım bozuklukları birimine başvuran hastaların sosyodemografik özellikleri. . 2006; 65 - 70.
Vancouver	BULUT M,SAVAŞ H,CANSEL N,SELEK S,KAP Ö,Yumru M,VIRIT O Gaziantep Üniversitesi alkol ve madde kullanım bozuklukları birimine başvuran hastaların sosyodemografik özellikleri. . 2006; 65 - 70.
IEEE	BULUT M,SAVAŞ H,CANSEL N,SELEK S,KAP Ö,Yumru M,VIRIT O "Gaziantep Üniversitesi alkol ve madde kullanım bozuklukları birimine başvuran hastaların sosyodemografik özellikleri." , ss.65 - 70, 2006.
ISNAD	BULUT, Mahmut vd. "Gaziantep Üniversitesi alkol ve madde kullanım bozuklukları birimine başvuran hastaların sosyodemografik özellikleri". (2006), 65-70.

APA	BULUT M, SAVAŞ H, CANSEL N, SELEK S, KAP Ö, Yumru M, VIRIT O (2006). Gaziantep Üniversitesi alkol ve madde kullanım bozuklukları birimine başvuran hastaların sosyodemografik özellikleri. Bağımlılık Dergisi, 7(2), 65 - 70.
Chicago	BULUT Mahmut,SAVAŞ Haluk A.,CANSEL Neslihan,SELEK Salih,KAP Özlem,Yumru Mehmet,VIRIT Osman Gaziantep Üniversitesi alkol ve madde kullanım bozuklukları birimine başvuran hastaların sosyodemografik özellikleri. Bağımlılık Dergisi 7, no.2 (2006): 65 - 70.
MLA	BULUT Mahmut,SAVAŞ Haluk A.,CANSEL Neslihan,SELEK Salih,KAP Özlem,Yumru Mehmet,VIRIT Osman Gaziantep Üniversitesi alkol ve madde kullanım bozuklukları birimine başvuran hastaların sosyodemografik özellikleri. Bağımlılık Dergisi, vol.7, no.2, 2006, ss.65 - 70.
AMA	BULUT M,SAVAŞ H,CANSEL N,SELEK S,KAP Ö,Yumru M,VIRIT O Gaziantep Üniversitesi alkol ve madde kullanım bozuklukları birimine başvuran hastaların sosyodemografik özellikleri. Bağımlılık Dergisi. 2006; 7(2): 65 - 70.
Vancouver	BULUT M,SAVAŞ H,CANSEL N,SELEK S,KAP Ö,Yumru M,VIRIT O Gaziantep Üniversitesi alkol ve madde kullanım bozuklukları birimine başvuran hastaların sosyodemografik özellikleri. Bağımlılık Dergisi. 2006; 7(2): 65 - 70.
IEEE	BULUT M,SAVAŞ H,CANSEL N,SELEK S,KAP Ö,Yumru M,VIRIT O "Gaziantep Üniversitesi alkol ve madde kullanım bozuklukları birimine başvuran hastaların sosyodemografik özellikleri." Bağımlılık Dergisi, 7, ss.65 - 70, 2006.
ISNAD	BULUT, Mahmut vd. "Gaziantep Üniversitesi alkol ve madde kullanım bozuklukları birimine başvuran hastaların sosyodemografik özellikleri". Bağımlılık Dergisi 7/2 (2006), 65-70.