Gelir Vergisinde Tarife Yapısı: Adalet ve Etkinlik Temelli Teorik Tartışmalar Çerçevesinde Karşılaştırmalı Bir Analiz

KARAYILMAZLAR, Ekrem; Güran, Mehmet Cahit

Gelir Vergisinde Tarife Yapısı: Adalet ve Etkinlik Temelli Teorik Tartışmalar Çerçevesinde Karşılaştırmalı Bir Analiz

Ekrem KARAYILMAZLAR, (Pamukkale Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Denizli, Türkiye)

Mehmet Cahit GÜRAN (Hacettepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Ankara Üniversitesi SBF Dergisi

2 1

Yıl: 2005 Cilt: 60 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 141 - 169 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Gelir Vergisinde Tarife Yapısı: Adalet ve Etkinlik Temelli Teorik Tartışmalar Çerçevesinde Karşılaştırmalı Bir Analiz

Öz:

Bu çalışma, gelir vergisinin farklı tarife yapılarını adalet ve etkinlik temelinde analiz etmektedir. Gelirin artan oranlı vergilendirilmesi, bir taraftan gelir dağılımında eşitliğin sağlanmasına hizmet etmekte öte yandan da etkinlik kayıpları şeklinde ekonomik soruna yol açmaktadır. Yüksek marjinal vergi oranlarıyla müterakkiyet kazandırılan bu tarife yapısı bireylerin çalışma, tasarruf ve yatırım kararlarını olumsuz etkilemektedir. Ayrıca vergi yönetim ve denetimi ile ilgili olarak ortaya çıkan aksaklıklardan dolayı, gelirin yeniden dağıtımı açısından da yeterince başarılı olamadığı görülmektedir. Bunların bir sonucu olarak kalkınmanın gecikmesine, vergi bilincinin olumsuz etkilenmesine ve vergiye karşı gizli bir isyana neden olmaktadır. Oysa gelirin düz oranlı şekilde vergilendirimesi ile, hem bireylerin iktisadi kararlan üzerinde daha az çarpıtıcı etki yaratmak hem de gelirin sosyal adaletçi bir anlayışla yeniden dağıtımını gerçekleştirmek mümkündür.

Anahtar Kelime: özkaynak gelir vergisi adalet etkinlik

Konular: Siyasi Bilimler Uluslararası İlişkiler

Tax Schedules of the Personal Income Tax: a Comparative Analysis on the Framework of the Theoretical Discussions on the Efficiency and Equity

Öz:

This paper deals with the analysis of different tax schedules of personal income tax for framework of efficiency and justice. On the one hand, progressive income taxation serves for equity in the income distribution whereas, on the other hand it causes economic problems due to efficiency loses. The progressivity with high marginal tax rates have negative influences on the working, saving, and investment decisions of induviduals. Moreover, because of insufficiencies concerning tax administration and auditing, progressive taxation seems to be unsuccesful with respect to income redistribution. Consequently, it causes delays in the economic development, negative effects on the tax-conscience and causes an implicit rebel against the taxation. However, flat-rate income taxation not only has less distortionary effects on the economic decisions of individuals but redistributes income with a social justice perspective as well.

Anahtar Kelime: equity income tax justice efficiency

Konular: Siyasi Bilimler Uluslararası İlişkiler

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

AKALIN, G. (2000), Kamu Ekonomisi (Ankara: Akçağ Yayınları).
ALM, J. (1996), "What is An 'Optimal1 Tax System?," National Tax Journal, XUX, 1: 117-133.
ATKINSON, A.B. (1995), Public Economics in Action-The Basic Income/Flat Tax Proposal (Oxford: Clarendon Press).
BARR,N. (1993), The Economics of the Welfare State (Standford: Standford University Press).
BARRY, N. (1989), Yeni Sağ (Ankara: Tisamat Matbası) (Çev.: C. Aykan).
BUTLER, E. (1996), Hayek (Ankara: LDT Yayınları) (Çev.: Y.Z. Çelikkaya).
FRIEDMAN, M. (1988), Kapitalizm ve Özgürlük (İstanbul: Altın Kitaplar Matbaası) (Çev.: D. Erberk ve N. Himmetoğlu).
GAWER, F.B. / HANSEN, A.H. (1947), Principles of Economics (Boston: Ginn and Company).
HAVEMAN, R.H. (1994), "Optimal Taxation and Public Policy," QUIGLEY, J.M. / SMOLENSKY, E. (Eds.), Modern Public Finance (Cambridge: Harvard University Press): 247-257.
HAYEK, F.A. (1960), The Constitution of Liberty (Chicago:The University of Chicago Press).
HAYEK, F.A. (1978), "Taxation and Redistribution," The Costitution of Liberty (Chicago: University of Chicago Press): 306-324.
HETTICH, W. / WINER, S. (1990), "The Positive Political Economy of Income Taxation," CNOSSEN, S. / BIRD, R.M. (Eds.), Personal Income Tax- Phoenix From The Ashes (Amsterdam: North Holland Company): 265-293.
HEINEMANN, F. (2001), "After the Death of Inflation: Will Fiscal Drag Survive?," Fiscal Studies, 221 A: 527-546.
KAY, J.A. / KING, M.A. (1990), British Tax System (New York: Oxford University Press).
LINDBECK, A. (1985), Piyasa Ekonomisi ve Demokrasi: Yeni Solun Ikdisadi Görüşlerinin Eleştirisi, (Ankara: Birey ve Toplum Yayınlan) (Çev.: Ş. Alpay).
LINDBECK, A. (1990), "Taxation in Market-Oriented Developing Countries," R.M.Bird ve O.Oldman (Ed.), Taxation in Developing Countries (London: The John Hopkins University Press): 59-70.
LIPSEY, R.G. vd. (1990), Economics (New York: Harper&Row Publishers).
MC LURE, JR.C.E. VE G.R.ZODROW (1994), "The Study and Practice of Income Tax Policy," QUiGLEY, J.M. / SMOLENSKY, E. (Eds.), Modern Public Finance (Cambridge:Harvard Univ. Press): 165-212.
MISES, L.V. (1990), Economic Freedom and Interventionism (New York: Irvington and Hudson Inc.).
MUSGRAVE, R.A. (1991), "Tax Policy For The Transition, "The Role of The Tax Reform in Central and Eastern European Economies (Paris: OECD): 35-40.
NOZICK, R. (2000), Anarşi, Devlet ve Ütopya (İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınlan) (Çev.: A.Oktay).
RICARDO, D. (1997), Ekonomi Politiğin ve Vergilemenin İlkeleri (İstanbul: Belge Yayınları) (Çev.: T.Ertan).
ROSEN, H.S. (1988), Public Finance (Illinois: Homewood Company).
SLEMROD, J. (1990), "Optimal Taxation And Optimal Tax Systems," Journal of Economic Perspectives, 4/1: 157-178.
STIGLITZ, J.E. (1987), "Pareto Efficient and Optimal Taxation and the New Welfare Economics," AUERBACH, A.J./ FELDSTEİN, M. (Ed.s), Handbook of Public Economics, Vol.ll (North-Holland: Elsevier Science Publishers): 991-1041.
STIGLITZ, J.E. (1989), Economics of The Public Sector (New York: W.W. Norton&Company).
STIGLITZ, J.E. (2000), Economics of The Public Sector (New York: W.W. NortonaCompany).
TUOMALA, M. (1990), Optimal Income Tax and Redistribution (Oxford: Clarendon Press).
TURHAN, S. (1998), Vergi Teorisi ve Politikası (İstanbul: Filiz Kitabevi).
ULUATAM, Ö. (2003), Kamu Maliyesi (Ankara: İmaj Yayıncılık).
YAYLA, A. (1993), Özgürlük Yolu: Hayek'in Sosyal Teorisi (Ankara: Turhan Kitabevi).
www.cats.org/articles/cadams.html

APA	KARAYILMAZLAR E, Güran M (2005). Gelir Vergisinde Tarife Yapısı: Adalet ve Etkinlik Temelli Teorik Tartışmalar Çerçevesinde Karşılaştırmalı Bir Analiz. , 141 - 169.
Chicago	KARAYILMAZLAR Ekrem,Güran Mehmet Cahit Gelir Vergisinde Tarife Yapısı: Adalet ve Etkinlik Temelli Teorik Tartışmalar Çerçevesinde Karşılaştırmalı Bir Analiz. (2005): 141 - 169.
MLA	KARAYILMAZLAR Ekrem,Güran Mehmet Cahit Gelir Vergisinde Tarife Yapısı: Adalet ve Etkinlik Temelli Teorik Tartışmalar Çerçevesinde Karşılaştırmalı Bir Analiz. , 2005, ss.141 - 169.
AMA	KARAYILMAZLAR E,Güran M Gelir Vergisinde Tarife Yapısı: Adalet ve Etkinlik Temelli Teorik Tartışmalar Çerçevesinde Karşılaştırmalı Bir Analiz. . 2005; 141 - 169.
Vancouver	KARAYILMAZLAR E,Güran M Gelir Vergisinde Tarife Yapısı: Adalet ve Etkinlik Temelli Teorik Tartışmalar Çerçevesinde Karşılaştırmalı Bir Analiz. . 2005; 141 - 169.
IEEE	KARAYILMAZLAR E,Güran M "Gelir Vergisinde Tarife Yapısı: Adalet ve Etkinlik Temelli Teorik Tartışmalar Çerçevesinde Karşılaştırmalı Bir Analiz." , ss.141 - 169, 2005.
ISNAD	KARAYILMAZLAR, Ekrem - Güran, Mehmet Cahit. "Gelir Vergisinde Tarife Yapısı: Adalet ve Etkinlik Temelli Teorik Tartışmalar Çerçevesinde Karşılaştırmalı Bir Analiz". (2005), 141-169.

APA	KARAYILMAZLAR E, Güran M (2005). Gelir Vergisinde Tarife Yapısı: Adalet ve Etkinlik Temelli Teorik Tartışmalar Çerçevesinde Karşılaştırmalı Bir Analiz. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 60(2), 141 - 169.
Chicago	KARAYILMAZLAR Ekrem,Güran Mehmet Cahit Gelir Vergisinde Tarife Yapısı: Adalet ve Etkinlik Temelli Teorik Tartışmalar Çerçevesinde Karşılaştırmalı Bir Analiz. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 60, no.2 (2005): 141 - 169.
MLA	KARAYILMAZLAR Ekrem,Güran Mehmet Cahit Gelir Vergisinde Tarife Yapısı: Adalet ve Etkinlik Temelli Teorik Tartışmalar Çerçevesinde Karşılaştırmalı Bir Analiz. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, vol.60, no.2, 2005, ss.141 - 169.
AMA	KARAYILMAZLAR E,Güran M Gelir Vergisinde Tarife Yapısı: Adalet ve Etkinlik Temelli Teorik Tartışmalar Çerçevesinde Karşılaştırmalı Bir Analiz. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 2005; 60(2): 141 - 169.
Vancouver	KARAYILMAZLAR E,Güran M Gelir Vergisinde Tarife Yapısı: Adalet ve Etkinlik Temelli Teorik Tartışmalar Çerçevesinde Karşılaştırmalı Bir Analiz. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 2005; 60(2): 141 - 169.
IEEE	KARAYILMAZLAR E,Güran M "Gelir Vergisinde Tarife Yapısı: Adalet ve Etkinlik Temelli Teorik Tartışmalar Çerçevesinde Karşılaştırmalı Bir Analiz." Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 60, ss.141 - 169, 2005.
ISNAD	KARAYILMAZLAR, Ekrem - Güran, Mehmet Cahit. "Gelir Vergisinde Tarife Yapısı: Adalet ve Etkinlik Temelli Teorik Tartışmalar Çerçevesinde Karşılaştırmalı Bir Analiz". Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 60/2 (2005), 141-169.