Dinar (Afyon) yöresi Eosen (Lütesiyen) sedimanlarının bentik foraminifer biyostratigrafisi

Avşar, Niyazi; Dinçer, Feyza; KANBUR, Süveyla; GÖRMÜŞ, Muhittin; UYSAL, Kubilay; YEŞİLOT, Köse Sibel; İÇ, Zümra

Dinar (Afyon) yöresi Eosen (Lütesiyen) sedimanlarının bentik foraminifer biyostratigrafisi

Muhittin GÖRMÜŞ, (Süleyman Demirel Üniversitesi, Mühendislik Mimarlık Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Isparta, Türkiye)

Niyazi AVŞAR, (Çukurova Üniversitesi, Mühendislik Mimarlık Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Adana, Türkiye)

Feyza DİNÇER, (Çukurova Üniversitesi, Mühendislik Mimarlık Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Adana, Türkiye)

Kubilay UYSAL, (Süleyman Demirel Üniversitesi, Mühendislik Mimarlık Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Isparta, Türkiye)

Köse Sibel YEŞİLOT, (Isparta Kooperatifler Birliği, Isparta, Türkiye)

Süveyla KANBUR, (Süleyman Demirel Üniversitesi, Mühendislik Mimarlık Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Isparta, Türkiye)

Zümra İÇ (Karayolları 8. Bölge Müdürlüğü, Elazığ, Türkiye)

Yerbilimleri

1 1

Yıl: 2007 Cilt: 28 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 13 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Dinar (Afyon) yöresi Eosen (Lütesiyen) sedimanlarının bentik foraminifer biyostratigrafisi

Öz:

İnceleme alanı, Dinar (Afyon) ilçesinin merkez ve çevresinde yer almaktadır. Dinar ve yakın çevresindeki stratigrafik istif; temelde Mesozoyik yaşlı birimlerle başlayıp, daha sonra Senozoyik yaşlı kırıntılı ve karbonatlı kayaçlarla devam etmektedir. Bu çalışma, kireçtaşı, kumlu-killi kireçtaşı litolojisine sahip olan Garipçe formasyonu içerisinde gerçekleştirilmiştir. Garipçe formasyonuna ait çökeller içerisindeki iri bentik foraminiferlerin biyostratigrafisi ve ortamsal yorumlarını ortaya koymak için, Dinar ilçesi merkez ve çevresinde, üç stratigrafik kesit ölçülerek, orta-geç Lütesiyen'i karakterize eden 13 cins ve 18 tür tayin edilmiştir. Bu türlerden Alveolina cf. prorrecta Hottinger, Assilina exponens (Soweby), Nummulites beaumonti d'Archiac ve Haime, N. millecaput Boubee ve N. praeaturicus Schaub orta Lütesiyen'i belirtmektedir. Alveolina gr. elliptica (Sowerby), Assilina exponens (Soweby), Nummulites aturicus Joly ve Leymerie, N. beaumonti d'Archiac ve Haime ve Chapmanina gassinensis Silvestri ise geç Lütesiyen tabakalarından elde edilmiştir. Tayin edilen bu bentik foraminiferlere göre, orta Lütesiyen içinde SB 14 ve SB 15 biyozonları, geç Lütesiyen içinde ise SB 16 biyozonu ayırtlanmıştır. Litolojik özellikleri ve bentik foraminifer içeriklerinin incelenmesi sonucu bölgedeki birimlerin resifal ortamda çökeldiğini göstermektedir.

Anahtar Kelime:

Konular: Mühendislik, Jeoloji Paleontoloji Jeoloji

Benthic foraminiferal biostratigraphy of the Eocene (Lutetian) sediments of the Dinar (Afyon) region

Öz:

The study area is located at the center of Dinar (Afyon) town and surrounding. The stratigraphic sequence of Dinar and surrounding area has Mesozoic units at the base and Cainozoic elastics and carbonate from bottom to top. This study was carried out in the Garipçe formation, which includes limestone, sandy and clayey limestone. Three measured stratigraphic sections were taken from the center of Dinar town and surrounding area for biostratigraphy and paleoenvironmental interpretations of the larger benthicforaminifera in the sediments of the Garipçe formation. 13 genera and 18 species characterizing the middle and late Lutetian were sistematically identified. The presence of Alveolina cf. prorrecta Hottinger, Assilina exponens (Soweby), Nummulites beaumonti d'Archiac and Haime, N. millecaput Boubee and N. praeaturicus Schaub indicate the middle Lutetian age. Alveolina gr. elliptica (Sowerby), Assilina exponens (Soweby), Nummulites aturicus Joly and Leymerie, N. beaumonti d'Archiac and Haime and Chapmanina gassinensis Silvestri were obtained from the late Lutetian sequence. Based on the identified benthic forams, the biozones SB 14 and SB 15 of middle Lutetian and SB 16 of late Lutetian were determined. From the results of the evaluation of the lithological characteristics and benthic foraminiferal content, it can be suggested that the area was deposited within the reefal environment.

Anahtar Kelime:

Konular: Mühendislik, Jeoloji Paleontoloji Jeoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Bentham, P., and Burbank, D. W., 1996. Chronology of Eocene foreland basen evolution along the western oblique margin of the south Central Pyrenees. In: P. F. Friend and C. J., Dabrio (eds.), Tertiary Basin of Spain, Cambridge University Press, Chapter E 11,144-152.
Berggren, W. A., Kent, D. V., Swisher, C. C., and Aubry M. P., 1995. A revised Cenozoic geochronology and chronostratigraphy. In: W. A. Berggren, D. V. Kent, and C. J. Dabrio (eds.), Tertiary Basin of Spain, Cambridge University Press, Chapter E, 11,144-152.
Bilgin, A., Köseoğlu, M. ve Özkan, G., 1988. İsparta Gölcük yöresi kayaçlarının mineralojisi, petrografisi ve jeokimyası. Tübîtak Doğa Dergisi, 15, 343-360.
Blumental, M., 1947. Geologie der Taurusketten in Hinterland von Seydişehir und Beyşehir. Maden Tetkik Arama Yayını, Seri D, 2, 242 P-
Brunn, J. H., Dumont, J. F., Graciansky, P. C., Gutnic, M., Juteau, T., Marcaoux, J., Monod, O., and Poisson, A., 1971. Outline of the geology of the Western Taurids. In: A. S. Campell (ed.), Geology and History of Turkey, Petroleum Exploration Society of Libya, 225-255.
Cosovic, V., Drobne, K., and Moro, A., 2004. Paleoenvironmental model for Eocene foraminiferal limestones of the Adriatic carbonate platform (Istrian Peninsula). Facies, 50, 61-75.
Dumont, J. F., 1976. Isparta kıvrımı ve Antalya naplarının orijini, Toroslar'ın Üst Kretase tektojenezi ile oluşmuş yapısal düzeninin büyük bir dekroşman, transtorik arızasıyla ayrılması varsayımı. MTA Dergisi, 86, 56-67.
Görmüş, M., 1996. Foraminiferler ile fosilleşme analizine bir örnek: Isparta dolayları Kretase-Tersiyer istifleri. Geosound, 28, 103-124. Görmüş, M., and Karaman, M. E., 1992. Fades changes and new stratigraphical-paleontological data in the Cretaceous-Tertiary boundary around the Söbüdağ (Çünür-Isparta). Geosound, 21, 43-47.
Görmüş, M. ve Özkul, M., 1995. Gönen-Atabey (Isparta) ve Ağlasun (Burdur) arasındaki bölgenin stratigrafisi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 1, 43-64.
Görmüş, M. ve Yeşilot (Köse), S., 1999. Dinar-Isparta arasındaki Eosen bentik foraminifer ve nummulitlerin biyofabrik incelemesi. 11. Mühendislik Haftası Bildiriler Kitabı, 90-100.
Gutnic, M., Monod, O., Poisson, A., and Dumont, J. F., 1979. Geologie des Taurides occidentales (Turquie). Memoires Societe Geologie de France, 137, 112 p.
Hottinger, L., 1960. Recherches sur les Alveolines du Paleocene et de I' Eocene Memoires Suis-ses de Paleontologie, 75/76, 243 p.
Karaman, M. E., 1994. Isparta-Burdur arasının jeolojisi ve tektonik özellikleri. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 37 (2), 119-134.
Kapellos, C., and Schaub, H., 1973. Zur Korrelation von biozonierungen mit grossforaminiferen und nannoplancton im Palaogen der Pyrenaen. Eclogae Geological Helvetia, 66, 687-737.
Koçyiğit, A., 1982. Isparta Büklümü'nde (Batı Toros-lar) Toros karbonat platformunun evrimi. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 24, 15-23.
Koçyiğit, A., 1984. Tectono-stratigraphic characterisrics of Hoyran Lake region (Isparta Bend). İn: O. Tekeli ve M. C. Göncüoğlu (eds.), Proceedings of the International Symposium on Geology of the Taurus Belt, 53-68.
Köse-Yeşilot, S., 2000. Dinar İsparta arasındaki Eosen bentik foraminiferlerinin sistematik ve biyofabrik incelemesi. Yüksek Lisans Te¬zi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü (yayımlanmamış).
Romero, J., Esmeralda, C., and Rosell, J., 2002. A model for the palaeoenvironmental distribution of larger foraminifera based on late Middle Eocene deposits on the margin of the South Pyrenean basin (NE Spain). Palaeoceography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 179, 43-56.
Samso, J. M., Serra-Kiel, J., Tosquella, J., and Trave, A., 1994. Crono stratigrafia de las plataformas lutecienses de la zona central de la cuence surpirenaica. In: A. Munoz, A. Gonzalez and A. Perez, (eds.), II. Cong ress Group Espanola Terciario, Comunica-ciones, Jaca, 20-208.
Serra-Kiel, J., Hottinger, L., Caus, E., Drobne, K., Ferrandez, C., Jauhri, A. K., Less, G., Pav-lovec, R., Pignatti, J., Samso, J. M., Schaub, H., Sirel, E., Strougo, A., Tambareau, Y., Tosqella, J., and Zakrevskaya, E., 1998a. Larger foraminiferal biostratigraphy of the Tethyan Paleocene and Eocene. Bulletin Geological Society of France, 169, 281-299.
Serra-Kiel, J., Hottinger, L., Caus, E., Drobne, K., Ferrandez, C., Jauhri, A. K., Less, G., Pavlovec, R., Pignatti, J., Samso, J. M., Schaub, H., Sirel, E., Strougo, A., Tambareau, Y., Tosqella, J., and Zakrevskaya, E., 1998b. Benthic foraminifera from Paleocene and Eocene. In: P. C. Graciansky, J. Hardenbol, T. Jacquin and P. R. Vail, (eds.), Mesozoic-Senozoic Sequence Stratigraphy of Western European Basins. Society of Economic Paleontology and Mineralogy Special Publication, Tulsa, 767 p.
Waldron, J. W. H., 1981. Antalya karmaşığı kuzeydoğu uzanımının Isparta bölgesindeki stratigrafisi ve sedimanter evrimi. MTA Bülteni, 97-98, 1-20.
Woodcock, N. H., and Robertson, A. H. F., 1985. Imbricate thrust belt tectonics and sedimentation as a guide to the emplacement of part of the Antalya complex. SW Turkey. In: E. Izdar and E. Nakoman, (eds.)., VI. Colloquium on the Geology of Aegean Region, 661-670.
Yağmurlu, F., 1994. Isparta kuzeyinde yeralan Oligosen yaşlı molas tipi kırıntılı tortulların tektone-sedimanter özellikleri. Çukurova Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi 15. Yıl Sempozyumu Bildiriler Kitabı, C. II, 241-252.
Yalçınkaya, S., Ergin, A., Afşar, Ö. P. ve Taner, K., 1986. Batı Torosların jeolojisi. MTA Genel Müdürlüğü Raporu (yayımlanmamış).
Yıldız, A. ve Toker, V., 1991. Çünür köyü yöresindeki (Isparta kuzeyi) Üst Kretase-Eosen yaşlı birimlerin planktik foraminiferler ile biyostratigrafik incelemesi. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 34 (2), 43-58.

APA	GÖRMÜŞ M, Avşar N, Dinçer F, UYSAL K, YEŞİLOT K, KANBUR S, İÇ Z (2007). Dinar (Afyon) yöresi Eosen (Lütesiyen) sedimanlarının bentik foraminifer biyostratigrafisi. , 1 - 13.
Chicago	GÖRMÜŞ Muhittin,Avşar Niyazi,Dinçer Feyza,UYSAL Kubilay,YEŞİLOT Köse Sibel,KANBUR Süveyla,İÇ Zümra Dinar (Afyon) yöresi Eosen (Lütesiyen) sedimanlarının bentik foraminifer biyostratigrafisi. (2007): 1 - 13.
MLA	GÖRMÜŞ Muhittin,Avşar Niyazi,Dinçer Feyza,UYSAL Kubilay,YEŞİLOT Köse Sibel,KANBUR Süveyla,İÇ Zümra Dinar (Afyon) yöresi Eosen (Lütesiyen) sedimanlarının bentik foraminifer biyostratigrafisi. , 2007, ss.1 - 13.
AMA	GÖRMÜŞ M,Avşar N,Dinçer F,UYSAL K,YEŞİLOT K,KANBUR S,İÇ Z Dinar (Afyon) yöresi Eosen (Lütesiyen) sedimanlarının bentik foraminifer biyostratigrafisi. . 2007; 1 - 13.
Vancouver	GÖRMÜŞ M,Avşar N,Dinçer F,UYSAL K,YEŞİLOT K,KANBUR S,İÇ Z Dinar (Afyon) yöresi Eosen (Lütesiyen) sedimanlarının bentik foraminifer biyostratigrafisi. . 2007; 1 - 13.
IEEE	GÖRMÜŞ M,Avşar N,Dinçer F,UYSAL K,YEŞİLOT K,KANBUR S,İÇ Z "Dinar (Afyon) yöresi Eosen (Lütesiyen) sedimanlarının bentik foraminifer biyostratigrafisi." , ss.1 - 13, 2007.
ISNAD	GÖRMÜŞ, Muhittin vd. "Dinar (Afyon) yöresi Eosen (Lütesiyen) sedimanlarının bentik foraminifer biyostratigrafisi". (2007), 1-13.

APA	GÖRMÜŞ M, Avşar N, Dinçer F, UYSAL K, YEŞİLOT K, KANBUR S, İÇ Z (2007). Dinar (Afyon) yöresi Eosen (Lütesiyen) sedimanlarının bentik foraminifer biyostratigrafisi. Yerbilimleri, 28(1), 1 - 13.
Chicago	GÖRMÜŞ Muhittin,Avşar Niyazi,Dinçer Feyza,UYSAL Kubilay,YEŞİLOT Köse Sibel,KANBUR Süveyla,İÇ Zümra Dinar (Afyon) yöresi Eosen (Lütesiyen) sedimanlarının bentik foraminifer biyostratigrafisi. Yerbilimleri 28, no.1 (2007): 1 - 13.
MLA	GÖRMÜŞ Muhittin,Avşar Niyazi,Dinçer Feyza,UYSAL Kubilay,YEŞİLOT Köse Sibel,KANBUR Süveyla,İÇ Zümra Dinar (Afyon) yöresi Eosen (Lütesiyen) sedimanlarının bentik foraminifer biyostratigrafisi. Yerbilimleri, vol.28, no.1, 2007, ss.1 - 13.
AMA	GÖRMÜŞ M,Avşar N,Dinçer F,UYSAL K,YEŞİLOT K,KANBUR S,İÇ Z Dinar (Afyon) yöresi Eosen (Lütesiyen) sedimanlarının bentik foraminifer biyostratigrafisi. Yerbilimleri. 2007; 28(1): 1 - 13.
Vancouver	GÖRMÜŞ M,Avşar N,Dinçer F,UYSAL K,YEŞİLOT K,KANBUR S,İÇ Z Dinar (Afyon) yöresi Eosen (Lütesiyen) sedimanlarının bentik foraminifer biyostratigrafisi. Yerbilimleri. 2007; 28(1): 1 - 13.
IEEE	GÖRMÜŞ M,Avşar N,Dinçer F,UYSAL K,YEŞİLOT K,KANBUR S,İÇ Z "Dinar (Afyon) yöresi Eosen (Lütesiyen) sedimanlarının bentik foraminifer biyostratigrafisi." Yerbilimleri, 28, ss.1 - 13, 2007.
ISNAD	GÖRMÜŞ, Muhittin vd. "Dinar (Afyon) yöresi Eosen (Lütesiyen) sedimanlarının bentik foraminifer biyostratigrafisi". Yerbilimleri 28/1 (2007), 1-13.