Yıl: 2007 Cilt: 18 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 48 - 58 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Conners kısa form öğretmen ve ana baba derecelendirme ölçeklerinin geçerliği

Öz:
Amaç: Çocuklarda görülen dikkat eksikliği, hiperaktivite ve davranım sorunlarını ölçen Conners Öğretmen Derecelendirme Ölçeği (CÖDÖ-28) ve Conners Ana Baba Derecelendirme Ölçeği'nin (CADÖ-48) Türkçe çevirisinin güvenilirliğini, yapı ve ölçüt geçerliğini bir dizi çalışma yoluyla incelemek, alt ölçeklerde gerekli uyarlamaları yapmak.Yöntem: CÖDÖ-28 ve CADÖ-48 normal örneklemleri, Ankara?daki ilkokullarda bir yıl arayla ulaşılan sırasıyla 1539 ve 954 öğrencinin, klinik örneklem ise bir çocuk psikiyatrisi polikliniğinde Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu, Karşı gelme Bozukluğu ve/veya Davranım Bozukluğu tanılarıyla tedavisi süren 270 çocuğun verilerini kapsamaktadır. CÖDÖ-28 çalışmasına katılan öğrenciler öğretmenleri tarafından, CADÖ-48 çalışmasına katılanlar ise anne veya babaları tarafından ilgili formlar üzerinde derecelendirilmiştir. Klinik çalışmaya katılan çocuklar hem bir DSM-IV ölçüt formu üzerinde bir çocuk psikiyatristi tarafından, hem de ilgili Conners formları üzerinde öğretmen ve ebeveynleri tarafından değerlendirilmiştir. Bulgular: Ölçeklerin yeterli iç tutarlılıkları (CÖDÖ-28 için .95, CADÖ-48 için .90) vardır. Normal örneklemlerin faktör çözümleme verileri, CÖDÖ-28?in Davranım ve Hiperaktivite faktörlerinin ayrışmaması dışında, özellikle CADÖ-48 için, ölçeklerin yapı geçerliğini destekler niteliktedir. Tanı sınıflandırmalarını içeren klinik ölçüt puanlarının ilgili alt ölçeklerin madde içeriğini değerlendirilmesinde kullanılması sonucunda CADÖ-48 Ataklık/Hiperaktivite alt ölçeği dışında tüm alt ölçeklerin uyarlanması gerekmiştir.Sonuç: Çalışmaların verilerinin topluca değerlendirilmesi psikometrik ve kültürlerarası özellikleri evrensel olarak da ortaya konmuş olan kısa form Conners Derecelendirme Ölçeklerinin (CDÖ) ve alt ölçeklerinin Türk çocuklarında özgün veya uyarlanmış olarak kullanılabileceğini göstermektedir.
Anahtar Kelime: Çocuk davranış bozuklukları Psikiyatrik durum derecelendirme ölçekleri Hiperaktiviteyle beraber dikkat eksikliği bozukluğu Ebeveynler Çocuk, okul öncesi Çocuk Sonuçların tekrarlanabilirliği

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Al-Awad AM, Sonuga-Barke EJ (2002) The application of the Conners? Rating Scales to a Sudanese sample: an analysis of parents? and teachers? ratings of childhood behaviour problems. Psychol and Psychother, 75:177-187.
  • Amerikan Psikiyatri Birliği (1994) Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı, dördüncü baskı (DSM-IV) (Çev. ed.: E Köroğlu) Hekimler Yayın Birliği, Ankara, 1995.
  • Angold A (1989) Structured assessments of psychopathology in children and adolescents. The instruments of psychiatric research, C. Thompson (Ed), New York, Wiley, s. 271-303.
  • Bird HR (1996) Epidemiology of childhood disorders in a cross cultural context. J Child Psychol Psychiatry, 37:35-49.
  • Brito GNO (1987) The Conners abbreviated Teacher Rating Scale: Development of norms in Brazil. J Abnorm Child Psychol, 15: 511-518.
  • Cohen M (1988) The revised Conners Parent Rating Scale: factor structure replication with a diversified clinical sample. J Abnorm Child Psychol, 16(2):187-196.
  • Collett BR, Ohan JL, Myers KM ve ark. (2003a) Ten-year review of rating scales, VI: scales assessing externalizing behaviors. J Am Acad Child and Adolesc Psychiatry, 42:1143-1170.
  • Collett BR, Ohan JL, Myers KM ve ark. (2003b) Ten-year review of rating scales, V: scales assessing attention-deficit/hyperactivity disorder. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry, 42:1015-1037.
  • Conners CK (1969) A teacher rating scale for use in drug studies with children. Am J Psychiatry, 126:884-888.
  • Conners CK (1970) Symptom patterns in hyperactive, neurotic, and normal children. Child Dev, 41:667-682.
  • Conners CK (1973) Rating scales for use in drug studies for children. Psychopharmacol Bull, Özel Sayı: 24-28.
  • Conners CK (1990) Conners? Rating Scales Manual: Instruments for Use with Children and Adolescents. New York, Multi-Health Systems.
  • Conners CK (1997) Conners? rating scales-revised technical manual. New York, Multi-Health Systems.
  • Conners CK (1998) Rating scales in Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder: Use in assessment and treatment monitoring. J Clin Psychiatry, 59 (suppl 7): 24-30.
  • Glow RA, Glow PH, Rump EE ve ark. (1982) The stability of child behaviour disorders: A one-year test-retest study of the Adelaide versions of the Conners? Teacher and Parent Rating Scales. J Abnorm Child Psychol, 10:33-60.
  • Giannaris WJ, Golden CJ, Greene I ve ark. (2001) The Conners? Parent Rating Scales: a critical review of the literature. Clin Psychol Rev, 21:1061-1093.
  • Goyette CH, Conners CK, Ulrich RE ve ark. (1978) Normal data on the revised Conners? parent and teacher rating scales. J Abnorm Child Psychol, 6:221-236.
  • Hinshaw SP (1987) On the distinction between attentional deficit/hyperactivity and conduct problem/agression in child psychopathology. Psychol Bull, 101:443-63.
  • Holborow P, Berry P (1986) A multi-national, cross-cultural perspective on hyperactivity. Am J Orthopsychiatry, 56:320-322.
  • Huss M, Iseler A, Lehmkuhl U ve ark. (2001) Cross-cultural comparison of Conners Scales: Can the US-American factorial structure be replicated on German clinical sample? Z Kinder Jugendpsychiatr, 29(1):16-24.
  • Javo C, Heyerdahl S, Ronning JA ve ark. (2000) Parent reports of child behavior problems in young Sami children. A cross-cultural comparison. Eur Child Adolesc Psychiatry, 9:202-211.
  • Kumar G, Steer RA (2003) Factorial validity of the Conner? Parent Rating Scale-revised: short form with psychiatric outpatients. J Pers Assess, 80(3):252-9.
  • Loney J, Milich R (1982) Hyperactivity, inattention and aggression in clinical practice. Advances in Behavioral Pediatrics, Wolraich ML, Routh DK (Eds), New York. Plenum.
  • Luk SL, Leung PWL (1989) Conners? Teacher Rating Scale?A validity study in Hong Kong. J Child Psychol Psychiatry, 30:785-793.
  • Nunnally JC, Bernstein IP (1994) Psychometric Theory (3rd ed), New York. Mc Graw Hill.
  • O?Leary KD, Vivian D, Nisi A ve ark. (1985) Hyperactivity in Italy. J Abnorm Child Psychol, 13:485-500.
  • Pal KD, Chaudhury G, Das T ve ark. (1999) Validation of a Bengali adaptation of the Conners? Parent Rating Scale (CPRS-48). Br J Med Psychol, 72:525-533.
  • Rosenberg LA, Jani S (1995) Cross-cultural studies with the Conners Rating Scales. J Clin Psychol, 51:820-826.
  • Sener S, Dereboy C, Dereboy IF ve ark. (1995) Conners Öğretmen derecelendirme ölçeği Türkçe uyarlaması-1. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 2:131-141.
  • Shen Y, Wang Y, Yang X ve ark. (1985) An epidemiological investigation of the minimal brain dysfunction in six elementary schools in Beijing. J Child Psychol Psychiatry, 26:777-787.
  • Stanger C, Fombonne E, Achenbach T ve ark. (1994) Epidemiological comparisons of American and French children. Eur Child Adolesc Psychiatry, 3:16-20.
  • Thorley G (1983) Data on the Conners Teacher Rating Scale from a British clinic population. J Behav Assess, 5: 1-9.
  • Trietes RL, Blouin AG, Laprade K ve ark. (1982) Factor analysis of the Conners Teacher Rating Scale based on a large normative sample. J Consult Clin Psychol, 50: 615-623.
  • Verhulst FC (1995) The cross-cultural generalizability of the CBCL. Eunethydis, J. Sergeant (Ed.), Egg Zurich: Fotorotar.
  • Wainright A (1996) Conners? Rating Scales: 30 Years of Research. Toronto, Canada: Multi-Health Systems.
  • Yao K, Solanto MV, Wender EH ve ark. (1988) Prevalence of hyperactivity among newly immigrated Chinese-American children. Dev and Behav Pediatr, 9: 367-373.
APA DEREBOY Ç, ŞENOL S, şener ş, DEREBOY F (2007). Conners kısa form öğretmen ve ana baba derecelendirme ölçeklerinin geçerliği. , 48 - 58.
Chicago DEREBOY Çğdem,ŞENOL Selahattin,şener şahnur,DEREBOY Ferhan Conners kısa form öğretmen ve ana baba derecelendirme ölçeklerinin geçerliği. (2007): 48 - 58.
MLA DEREBOY Çğdem,ŞENOL Selahattin,şener şahnur,DEREBOY Ferhan Conners kısa form öğretmen ve ana baba derecelendirme ölçeklerinin geçerliği. , 2007, ss.48 - 58.
AMA DEREBOY Ç,ŞENOL S,şener ş,DEREBOY F Conners kısa form öğretmen ve ana baba derecelendirme ölçeklerinin geçerliği. . 2007; 48 - 58.
Vancouver DEREBOY Ç,ŞENOL S,şener ş,DEREBOY F Conners kısa form öğretmen ve ana baba derecelendirme ölçeklerinin geçerliği. . 2007; 48 - 58.
IEEE DEREBOY Ç,ŞENOL S,şener ş,DEREBOY F "Conners kısa form öğretmen ve ana baba derecelendirme ölçeklerinin geçerliği." , ss.48 - 58, 2007.
ISNAD DEREBOY, Çğdem vd. "Conners kısa form öğretmen ve ana baba derecelendirme ölçeklerinin geçerliği". (2007), 48-58.
APA DEREBOY Ç, ŞENOL S, şener ş, DEREBOY F (2007). Conners kısa form öğretmen ve ana baba derecelendirme ölçeklerinin geçerliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 18(1), 48 - 58.
Chicago DEREBOY Çğdem,ŞENOL Selahattin,şener şahnur,DEREBOY Ferhan Conners kısa form öğretmen ve ana baba derecelendirme ölçeklerinin geçerliği. Türk Psikiyatri Dergisi 18, no.1 (2007): 48 - 58.
MLA DEREBOY Çğdem,ŞENOL Selahattin,şener şahnur,DEREBOY Ferhan Conners kısa form öğretmen ve ana baba derecelendirme ölçeklerinin geçerliği. Türk Psikiyatri Dergisi, vol.18, no.1, 2007, ss.48 - 58.
AMA DEREBOY Ç,ŞENOL S,şener ş,DEREBOY F Conners kısa form öğretmen ve ana baba derecelendirme ölçeklerinin geçerliği. Türk Psikiyatri Dergisi. 2007; 18(1): 48 - 58.
Vancouver DEREBOY Ç,ŞENOL S,şener ş,DEREBOY F Conners kısa form öğretmen ve ana baba derecelendirme ölçeklerinin geçerliği. Türk Psikiyatri Dergisi. 2007; 18(1): 48 - 58.
IEEE DEREBOY Ç,ŞENOL S,şener ş,DEREBOY F "Conners kısa form öğretmen ve ana baba derecelendirme ölçeklerinin geçerliği." Türk Psikiyatri Dergisi, 18, ss.48 - 58, 2007.
ISNAD DEREBOY, Çğdem vd. "Conners kısa form öğretmen ve ana baba derecelendirme ölçeklerinin geçerliği". Türk Psikiyatri Dergisi 18/1 (2007), 48-58.