Yıl: 2007 Cilt: 62 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 253 - 278 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İş Doyumu ile Örgütsel Adalet İlişkisi

Öz:
Araştırmanın amacı, örgütsel adalet, bazı demografik ve örgütsel değişkenlerin iş doyumu ile ilişkinin incelenmesidir. Araştırma Adana'daki bir tekstil fabrikasında gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Minnessota Doyum Ölçeği ve Örgütsel Adalet Ölçeğinin Türkçe uyarlamasından yararlanılmıştır. Yapılan aşamalı regresyon analizi sonucunda, ilgili R2 değerine göre yordamaya anlamlı katkıda bulunan değişkenlerin iş doyumu puanlannda gözlenen toplam varyansı açıklamadaki ortak katkıları %40.1 olduğu; araştırmada ele alınan değişkenlerden, adiletkileşim, yapılan işin yeteneğe uygunluğu, adil dağıtım, işe alınma sırasında başkalarına adil davranıldığı algısı ve işyerinde kendilerine haksızlık yapıldığı algısının iş doyumunu yordamaya anlamlı katkılarının bulunduğu belirlenmiştir. Korelasyon analizine göre, adil dağıtım, adil işlem, adil etkileşim, çalışma yılı, yapılan işin eğitime uygunluğu, yapılan işin yeteneğe uygunluğu, bu işyerinde kendi konumlarında çocuğunun çalışmasını isteme, işe alınma sırasında kendilerine ve başkalanna adil davranıldığı algısı ile iş doyumu arasında pozitif yönde; örgütte kendilerine ve başkalarına haksızlık yapıldığı algısı ile iş doyumu arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki belirlenmiştir. Yaş ve eğitim ile iş doyumu arasında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır
Anahtar Kelime: iş tatmini örgütsel adalet

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • BATIGÜN, Ayşegül Durak/ŞAHİN, Nesrin H. (2006), "İş Stresi ve Sağlık Psikolojisi Araştırmaları İçin İki Ölçek:A-Tipi Kişilik ve İş Doyumu,"Türk Psikiyatri Dergisi, 17/1. 32-25.
  • BEHR, Terry A./TABER, Tom D. (1993), "Perceived Intra-Organizational Mobility: Reliable Versus Exceptional Performance as Means to Getting Ahead," Journal of Organizational Behavior, 14: 579-594.
  • BIES, Robert J./SHAPIRO, Debra L. (1988), "Voice and Justification: Their Influence on Procedural Fairness Judgments," Academy of Management Journal, 31/ 3: 676-685.
  • BOBOCEL, D. Ramona/FARRELL, Aaron C. (1996), "Sex-based Promotion Decisions and Interactional Fairness: Investigeting the Influence of Manegerial Accounnts," Journal of Applied Psychology,81/1: 22-35.
  • ÇAKIR, Özlem (2001), İşe Bağlılık Olgusu ve Etkileyen Faktörler (Ankara: Seçkin Yayıncılık)
  • DİKMEN, Ahmet A. (1995), Kamu Çalışanlarında İş Doyumu Ve Yaşam Doyumu (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) (Ankara: Ankara Üniversitesi).
  • ERDOĞAN, Berrin/KRAIMER, Maria/LIDEN, Robert C. (2001), "Procedural Justice as a Two-dimensional Construct: An Examination in the Performance Apprisal Context," The Journal of Applied Behavioral Science, 37/2: 205-222.
  • ERGİN, Canan (1997), "Bir İş Doyumu Ölçümü Olarak "İş Betimlemesi Ölçeği": Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması," Türk Psikoloji Dergisi, 12/39: 25-36.
  • FOLGER, Robert /KONOVSKY, Mary A (1989), "Effects of Procedural and Distributive Justice on Reacions to Pay Raise Decisions," Academy of Management Journal, 32/1: 115-130.
  • FOLGER, Robert/CROPANZANO, Russell (1998), Organizational Justice and Human Resource Management (London: SAGE Publications).
  • GILLILAND, Stephen W. (1993), "The Perceived Fairness of Selection Systems: An Organizational Justice Perspective," Academy of Management Review, 18 /4: 694-734.
  • GREENBERG, Jerald (1987a), "A taxonomy of Organizational Justice Theories," Academy of Management Rewiew, 12/1: 9-22.
  • GREENBERG, Jerald (1987b), "Reactions to Procedural Injustice in Payment Distributions: Do the Means Justify the Ends?," Journal of Applied Psychology, 72/1: 55-61.
  • GREENBERG, Jerald (1988) "Equity and Workplace Status: A Field Experiment," Journal of Applied Psychology, 73/4: 606-613.
  • GREENBERG, Jerald (1990), "Organizational Justice: Yesterday, Today, and Tomorrow," Journal of Management, 16/2:399-432.
  • GREENBERG, Jerald (1990a), "Employee Theft as a Reaction to Underpayment Inefuity: The Hidden Cost of Pay Cuts," Journal of Applied Psychology, 75/5: 561-568.
  • JUDGE, T.A./WANATABE, S. (1993), "Another Look at the Job Satisfaction Lifesatisfaction Relationship," Journal of Applied Psychology, 78/6: 939-948.
  • KONOVSKY, Mary A./CROPANZANO, Russell (1991), "The Perceived Fairness of Employee Drug Testing as a Predictor of Employee Attitudes and Job Performance," Journal of Applied Psychology, 76: 698-707.
  • LEVENTHAL, Gerald S. (1980), "What Should be Done Wity Equity Theory?," GERGEN, K.J./GREENBERG, M.S./WILLIS, R.H. (eds.), Social Exchanges: Advances in theory and Research (New York: Plenum): 27-55.
  • TANG, Li-Ping T./SARSFIELD-BALDWIN, Linda J. (1996), "Distributive and Procedural Justice as Related to Satisfaction and Commitment," S.A.M. Advanced Management Journal, 6/3: 25-32.
  • MCFARLIN, Dean B./SWEENEY, Paul D. (1992),"Distributive and Procedural Justice as Predictors of Satisfaction With Personal and Organizational Outcomes," Academy of Management Journal, 35/3: 626-637.
  • MOORMAN, Robert H. (1991), "Relationship Between Organizational Justice and Organizational Citizenship Behaviors: Do Fairness Perceptions Influence Employee Citizeship?," Journal of Applied] Psychology, 76/6: 845-855.
  • MOORMAN, Robert H. (1993), "The Influence of Cognitive and Affective Based Job Satisfaction Measures on the Relationship Between Satisfaction and Organizational Citizenship Behavior," Human Relations, 46/6: 759-776.
  • NIEHOFF, Brian P./ MOORMAN, Robert H. (1993), "Justice as a Mediator of the Relationship Between Methods of Monitoring and Organizational Citizenship Behavior," Academy of Management Journal, 36/3: 527-556.
  • ORAN BAŞKAYA, Nil (1989), Job Satisfaction of a Group of Academic Staff in Marmara University (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) (İstanbul: Marmara Üniversitesi).
  • PFEFFER, Jeffrey/LANGTON, Nancy (1993), "The Effect of Wage Dispersion on Satisfaction, Productivity and Working Collabarativety: Evidence Fromcotlege and University Faculty, "Administrative Science Quarterly, 38: 382-407.
  • SAVCI, İlkay. (1999), Örgüt ve Birey (Ankara: 72 Tasarım).
  • SCHAPPE, Stephen P. (1996), "Bridging the Gap Between Procedural Knowledge and Positive Employee Attitudes," Group and Organization Management, 21/3:337-365.
  • SCHAPPE, Stephen P. (1998), "Understanding Employee Job Satisfaction: The Importance of Procedural and Distributive Justice," Journal of Business and Psychology, 12/4: 493-503.
  • SCHEIN, Edgar H. (1980), Örgütsel Psikoloji (Eskişehir: İşitme Özürlü Çocuklar Eğitim ve Araştırma Vakfı Yayını No: 2, 3. baskı) (Çev: A. Sağtürk/Ş. Öz-Alp).
  • SCHWARZWALD, Joseph/KOSLOWSKY, Meni/SHALIT, Boaz (1992). "A Field Study of Employee's Attitudes and Behaviors After Promotion Decisions," Journal of Applied Psychology, 4: 511-514.
  • SHAPIRO, Debra R./BUTTNER, E. Holly/BAARY, Bruce (1994), "Explanation: What Factor Enhance Their Perceived Adequacy," Organizational Behavior and Human Decision Precesses, 58: 346-368.
  • SINGER, Ming (1993), Fairness in Personel Selection (England: Ashgate Publishing Ltd.).
  • SKARLICKI, Daniel P. / FOLGER, Russell (1997), "Retaliation in the Workplace: The Roles of Distributive, Procedural and Interactional Justice," Journal of Applied Psychology, 82/3:434-443.
  • SMITHER,James W./RERLY, Ricahard R./MILLSAP, Roger E./PEARLMAN, Kennet/ STOFFEY, Ronald W. (1993), "Aplplicant Reactions to Selection Procedures," Personnel Psychology, 46: 49-76.
  • SOLMUŞ, Tarık (2004), İş Yaşamında Duygular ve Kişilerarası İlişkiler (İstanbul: Beta Basım).
  • STEPINA, Lee P./PERREWE, Pamela L. (1991), "The Stability of Comparative Referent Choice and Feelings of Inequity: A Longgitudinal Field Study," Journal of Organizational Behavior, 12: 185-200.
  • SWEENEY, Paul D./MCFARUN, Dean B./INDERRIEDEN, Edward J. (1990), "Using Relative Deprivation Theory to Explain Satisfaction With Income and Pay Level: Amultistudy Examination," Academy of Management Journal, 33/2: 423-436.
  • THIBAUT, John/WALKER, Laurens (1975), Procedural Justice: A Psychological Analysis, (New Jersey: Lavrence Erlbaum Associates Publishers).
  • WEISS, D.J.R./DAVIS, R.V./ENGLAND, G.E./LOFQUIST, LH. (1967), Manual for the Minnesota Satisfaction Questionnaire, Minnesota Studies in Vocational Rehabilitation 22 (Work Adjustment Project Industrial Relations Center University of Minnesota).
  • YILDIRIM, Fatma (1996), Banka Çalışanlarında Algılanan Rol Çatışması ve Belirsizliği ve İş Doyumu İle Tükenmişlik Arasındaki İlişki (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) (Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
  • YILDIRIM, Fatma (2002), Çalışma Yaşamında Örgüte Bağlılık ve Örgütsel Adalet İlişkisi (Yayınlanmamış Doktora Tezi) (Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
  • YILDIRIM, Fatma (2003), "Çalışma Yaşamında Örgüte Bağlılık ile Örgütsel Adalet, Örgüt Temelli Özsaygı ve Bazı Kişisel ve Örgütsel Değişkenlerin İlişkisi," Mülkiye, XXVII /239: 371-402.
  • YILDIRIM, Fatma (2005), "Çalışma Yaşamında Örgütsel Adalet, Örgüt Temelli Özsaygı ve Bazı Kişisel ve Örgütsel Değişkenlerin İş Doyumuyla İlişkisi," ERCAN,Fuat/AKKAYA,Yüksel (Der.), Kapitalizm ve Türkiye II (Ankara : Dipnot Yayınları-Türk Sosyal Bilimler Deneği): 59-86.
APA Yıldırım F (2007). İş Doyumu ile Örgütsel Adalet İlişkisi. , 253 - 278.
Chicago Yıldırım Fatma İş Doyumu ile Örgütsel Adalet İlişkisi. (2007): 253 - 278.
MLA Yıldırım Fatma İş Doyumu ile Örgütsel Adalet İlişkisi. , 2007, ss.253 - 278.
AMA Yıldırım F İş Doyumu ile Örgütsel Adalet İlişkisi. . 2007; 253 - 278.
Vancouver Yıldırım F İş Doyumu ile Örgütsel Adalet İlişkisi. . 2007; 253 - 278.
IEEE Yıldırım F "İş Doyumu ile Örgütsel Adalet İlişkisi." , ss.253 - 278, 2007.
ISNAD Yıldırım, Fatma. "İş Doyumu ile Örgütsel Adalet İlişkisi". (2007), 253-278.
APA Yıldırım F (2007). İş Doyumu ile Örgütsel Adalet İlişkisi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 62(1), 253 - 278.
Chicago Yıldırım Fatma İş Doyumu ile Örgütsel Adalet İlişkisi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 62, no.1 (2007): 253 - 278.
MLA Yıldırım Fatma İş Doyumu ile Örgütsel Adalet İlişkisi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, vol.62, no.1, 2007, ss.253 - 278.
AMA Yıldırım F İş Doyumu ile Örgütsel Adalet İlişkisi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 2007; 62(1): 253 - 278.
Vancouver Yıldırım F İş Doyumu ile Örgütsel Adalet İlişkisi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 2007; 62(1): 253 - 278.
IEEE Yıldırım F "İş Doyumu ile Örgütsel Adalet İlişkisi." Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 62, ss.253 - 278, 2007.
ISNAD Yıldırım, Fatma. "İş Doyumu ile Örgütsel Adalet İlişkisi". Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 62/1 (2007), 253-278.