Eğitim Bilimi Açısından Örtük Program ve Halk Anlatılarının Örtük Program Bağlamında Değerlendirilmesi

Yıl: 2006 Cilt: 19 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 257 - 269 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Eğitim Bilimi Açısından Örtük Program ve Halk Anlatılarının Örtük Program Bağlamında Değerlendirilmesi

Öz:
Eğitim genel olarak “örgün bir işlem”dir. Çünkü insanları eğitme adına bütün faaliyetlerin düzenli bir biçimde yürütülebilmesi için örgütlü bir işleyişe ihtiyaç duyulmaktadır. Günümüzde bu örgütlü işleyişin adına okul denmekte, bu okullarda yürütülen işlemler de “öğretme” olarak tanımlanmaktadır. Ancak; eğitime getirilen bakış açılarının zaman içerisinde değişmesi ve öğrenci merkezli anlayışların yaygınlaşması bu defa “öğretme” yerine “öğrenme” kavramının öne çekilmesini sağlamıştır. Bu felsefi anlayış da zamanla eskidiği için eğitim bilimi yönünü tekrar insanın doğasına ve insanın kolay değiştirilemeyen kendi doğal gerçeğine çevirmiştir. O nedenle de özellikle sosyal bilimlerde artık ne “öğretme” den, ne “öğrenme” den söz edilmekte, onun yerine “edinme” ya da “kazanma” terimleri kullanılmaktadır. Çünkü, eğitimde çoğu zaman sizin anlattıklarınız önemli gibi görünse bile, aksine; dinleyenlerin ondan aldıkları pay bir değer taşımaktadır. Eğitim bilimlerinde görülen bu değişiklik diğer bilim dallarıyla beraber halk bilimini de etkilemiştir. Daha önce geliştirilmiş olan folklor kuramları sadece anlatı metnini ele alıp yorumlarken, yakın dönemlerde folklor ürününün icrasının da önemli olduğu gerçeği anlaşılmıştır. Bu bakımdan, anlatanların ve dinleyenlerin hangi ortamlarda, icra olayına nasıl katıldıkları ve hem katılma anında hem de onun sonrasında hangi davranışları sergiledikleri de incelenmeye başlanmıştır. Anlatma esasına dayanan ve birçok karmaşık olayı, olay motiflerini birbirleri ile örgütlü olarak veren “destan, hikaye, masal ve efsane” gibi türlerin dinleyenleri kültürleme yönünden son derece önemli işlevleri vardır. Bu açıdan her anlatı, kendi bağlamında bir “örtük program” kompozisyonudur. Bu makalede 1989 yılında Güney Azerbaycan’da Aşık Aslan Kosalı’dan derlenmiş olan, “Köroğlu’nun Ağca Kuzu Kolu” “örtük program” ve “dinleyici kazanımları” açısından değerlendirilmektedir.
Anahtar Kelime: örtük program halk hikayeleri köroğlu

Konular: Kültürel Çalışmalar Sanat

Covered Program from the View of Science of Education and the Evaluation of Public Sayings in Correlation With Closed Program

Öz:
Die schulische Erziehung ist an und für sich ein “regulärer” Prozess. Bei der Ausführung aller pädagogischen Tätigkeiten zur Erziehung des Menschen ist ein zielgerecht organisiertes Verfahren notwendig. Ein auf diese Art und Weise organisiertes Verfahren nennt sich “Schule” und alle in den Schulen verwirklichten Tätigkeiten heißen dann “Lehren”. Auf Grund der Veränderungen auf der Erziehungsebene durch verschiedene pädagogische Ansätze und durch die Verbreitung der “schülerzentrischen” Erziehungsmethoden rückt nun statt “Lehren”, “Lernen” in den Vordergrund. Diese philosophische Auffassung ist mit der Zeit jedoch veraltet, dementsprechend wenden sich die Erziehungswissenschaften nun der Natur des Menschen und seiner Realität zu, die zu verändern sehr schwierig gilt. Aus diesem Grund spricht man heutzutage besonders in den Sozialwissenschaften nicht mehr von “Lehren” bzw. “Lernen”, sondern von “Rezeption” und “Erwerb”. Zumal das im Unterricht Vorgetragene wichtig zu scheinen vermag, trägt der Anteil des davon aufgenommenen den wahren Wert. Die im Bereich der Erziehungswissenschaften vorgenommenen Veränderungen haben neben anderen Wissenschaften auch die Volkswissenschaft beeinflusst. Vorher war innerhalb der entwickelten folkloristischen Theorien die Interpretation von Texten wichtig, heute erhält auch die Aufführung von Folklore-Tänzen eine besondere Bedeutung. Aus diesem Grund wird von nun an auch Lehrer und Lerner untersucht, wie sie sich je nach Millieu vor, während und nach der Aufführung verhalten. Eine besondere Funktion haben die sich auf ein erzählerisches Prinzip stützenden “einfachen Formen” wie Epen, Geschichten, Legenden und Märchen, die viele komplizierte Ereignisse und Vorgangsmotive miteinander eingeflechtet darbieten. So gesehen ist jede Erzählung eine in sich gechlossene Komposition. In diesem Rahmen wird das Werk “Köroğlu’nun Ağca Kuzu Kolu”, das im Jahre 1989 vom Poeten Aşık Aslan Korsalı in Süd-Azerbaidschan zusammengestellt wurde, in Bezug auf das “ein in sich geschlossenes Programm” und den “Rezipienten- Erwerb” bewertet.
Anahtar Kelime:

Konular: Kültürel Çalışmalar Sanat
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Habib İdrisi, 'Köroğlu'nun Yeni Kolu: Ağca Kuzu', Türk Halk Kültüründen Derlemeler, 1993, Ankara 1995, s. 107.
  • Mehmet Kaplan, Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar 3, Tip Tahlilleri, İstanbul, 1991.
  • Orhan Şaik Gökyay, Dedem Korkudun Kitabı, İstanbul, 1973.
  • Sedat Yüksel, Örtük Program, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2004.
APA CEMİLOĞLU M (2006). Eğitim Bilimi Açısından Örtük Program ve Halk Anlatılarının Örtük Program Bağlamında Değerlendirilmesi. , 257 - 269.
Chicago CEMİLOĞLU Mustafa Eğitim Bilimi Açısından Örtük Program ve Halk Anlatılarının Örtük Program Bağlamında Değerlendirilmesi. (2006): 257 - 269.
MLA CEMİLOĞLU Mustafa Eğitim Bilimi Açısından Örtük Program ve Halk Anlatılarının Örtük Program Bağlamında Değerlendirilmesi. , 2006, ss.257 - 269.
AMA CEMİLOĞLU M Eğitim Bilimi Açısından Örtük Program ve Halk Anlatılarının Örtük Program Bağlamında Değerlendirilmesi. . 2006; 257 - 269.
Vancouver CEMİLOĞLU M Eğitim Bilimi Açısından Örtük Program ve Halk Anlatılarının Örtük Program Bağlamında Değerlendirilmesi. . 2006; 257 - 269.
IEEE CEMİLOĞLU M "Eğitim Bilimi Açısından Örtük Program ve Halk Anlatılarının Örtük Program Bağlamında Değerlendirilmesi." , ss.257 - 269, 2006.
ISNAD CEMİLOĞLU, Mustafa. "Eğitim Bilimi Açısından Örtük Program ve Halk Anlatılarının Örtük Program Bağlamında Değerlendirilmesi". (2006), 257-269.
APA CEMİLOĞLU M (2006). Eğitim Bilimi Açısından Örtük Program ve Halk Anlatılarının Örtük Program Bağlamında Değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 257 - 269.
Chicago CEMİLOĞLU Mustafa Eğitim Bilimi Açısından Örtük Program ve Halk Anlatılarının Örtük Program Bağlamında Değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 19, no.2 (2006): 257 - 269.
MLA CEMİLOĞLU Mustafa Eğitim Bilimi Açısından Örtük Program ve Halk Anlatılarının Örtük Program Bağlamında Değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.19, no.2, 2006, ss.257 - 269.
AMA CEMİLOĞLU M Eğitim Bilimi Açısından Örtük Program ve Halk Anlatılarının Örtük Program Bağlamında Değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2006; 19(2): 257 - 269.
Vancouver CEMİLOĞLU M Eğitim Bilimi Açısından Örtük Program ve Halk Anlatılarının Örtük Program Bağlamında Değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2006; 19(2): 257 - 269.
IEEE CEMİLOĞLU M "Eğitim Bilimi Açısından Örtük Program ve Halk Anlatılarının Örtük Program Bağlamında Değerlendirilmesi." Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, ss.257 - 269, 2006.
ISNAD CEMİLOĞLU, Mustafa. "Eğitim Bilimi Açısından Örtük Program ve Halk Anlatılarının Örtük Program Bağlamında Değerlendirilmesi". Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 19/2 (2006), 257-269.