Bitkilerde virüs hastalıklarına karşı dayanıklılık mekanizmaları

Çıtır, Ahmet; İLBAĞI, HAVVA

Bitkilerde virüs hastalıklarına karşı dayanıklılık mekanizmaları

Havva İLBAĞI, (Namık Kemal Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tekirdağ, Türkiye)

Ahmet ÇITIR (Namık Kemal Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tekirdağ, Türkiye)

Bahçe

59 9

Yıl: 2006 Cilt: 35 Sayı: 1-2 Sayfa Aralığı: 109 - 116 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bitkilerde virüs hastalıklarına karşı dayanıklılık mekanizmaları

Öz:

Kültür bitkilerinde verimi ve kaliteyi, üretim materyalinin genetik potansiyeli, çevre kosulları, kültürel faaliyetlerin uygulanmasındaki basarı derecesi, bu bitkilerde görülen zararlılar ve hastalıklar ile yine bu bitkilere karsı yabancı otların rekabeti belirler. Baslıca bitki hastalık etmenlerinden virüslerin ve diger patojenlerin olumsuz etkilerini ortadan kaldırmak için kültür bitkilerinin genotipik, anatomik, morfolojik ve fizyolojik özelliklerinin degistirilerek onların hastalıklara karsı bagısık ve dayanıklı hale getirilmesi önemli bir biyoteknoloji arastırma konusudur. Bitki hastalık yönetiminin en etkili önlemi de hastalıklara karsı bagısık ve dayanıklı çesit kullanmaktır. Bitki ıslahında her geçen yıl önemli bilimsel gelismeler olmakta ve dolayısıyla bilgi birikiminin güncellenmesi geregi ortaya çıkmaktadır. Bu çalısmada, bitkilerde virüs hastalıklarına ve virüs vektörlerinin davranıslarına karsı olusan dayanıklılıgın biyokimyasal, kalıtsal ve genetik degisim mekanizmaları üzerinde yapılan bazı çalısmaların sonuçları özetlenmistir.

Anahtar Kelime: hastalığa dayanıklılık bitki hastalıkları bitki virüsleri bitki zararlıları hastalık vektörü

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Ziraat Mühendisliği

Resistance mechanisms against plant viruses on plants

Öz:

Actual yield of cultivated crops are determined by genetic potential, enviromental conditions, degree of cultivation success, harmfull effects of pest and diseases and the competition with weeds. In order to get rid of the advers effects of primary plant diseases caused by viruses and other pathogens, breeding immune and resistant cultivars by changing the genotypic structures, anatomical, morphological and physiological features of plants have become popular research subject of biotechnology. To obtain and the usage of immune and resistant cultivars is considered one of the best way of plant disease management. Scientific know how and scientific advances happens every year on plant breeding. So in this review the results of some research works on plant resistance against viruses and virus vectors were collected and the mechanisms of biochemical and genetic changes in plants were summarized.

Anahtar Kelime: plant pests disease vectors disease resistance plant diseases plant viruses

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Ziraat Mühendisliği

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

1. Agrios, G., 2005. Plant Patholgy. Elsevier Academic Press, Newyork. 922 p.
2. Barker, H., R.M. Solomon, J.E. Mcnicol, and J.E. Bradshow, 1994. Resistance to Potato Leaf Roll Virus Multiplication in Potato is Under Major Gene Control. Theoretical and Applied Genetics 88:754-758.
3. Bolat, N., F. Altay, B. Süzen, and M. Keser, 1996. The Effect of Soil-Borne Wheat Mosaic Virus on yield and Components of Wheat. 5th International Wheat Con. Abst. June 10-14, Ankara.177 p.
4. Bora, T., ve . Karaca, 1972. Bitkilerde Hastalıga Dayanıklılıgın Ana Yolları. E.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları 203, Ege Üniversitesi Matbaası, zmir.30 s.
5. Comeau, A., K.M. Makkouk, F. Ahmad, and C.A. Pierre, 1994. Bread Wheat x Agrotriticum Crosses as a Source of Immunity and Resistance of the PAV Strain of Barley yellow dwarf luteovirus. Agronomie 4:153-160.
6. Ertunç, F., ve D. lhan, 1997. Bitki Virüs Hastalıklarına Dayanıklılıgın Genetiksel Yönleri. Yankı Matbaacılık, Ankara. 23 s.
7. Flor, H.H., 1971. Current Status of the Genefor-Gene Concept. Ann. Rev. Plant Phytopathology 9: 275- 296.
8. Fraser, R., 1990. The Genetics of Resistance to Plant Viruses. Ann. Rev. Plant Phytopathology 28: 179-200. 9. Götz, R., B. Foroughi-wehr, R. Kaiser, and W. Friedt, 1991. Genetics of and Breeding for Resistance to BaYMV. Acta Phytopathologica et Entomologica Hungarica 26: 111-116. 10. Kaiser, R., R. Götz, and W. Friedt, 1991. Inheritance of Resistance to Barley yellow mosaic virus. Acta Phytopathologica et Entomologica Hungarica 26: 105-110. 11. Kyle, M., M.H. Dickson, R. Providenti, and H.M. Munger, 1986. A Major Gene for Broad Spectrum Virus Resistance in Phaseolus vulgaris L.. Hortscience 21:1557. 12. Konishi, T. and S. Matsuura, 1987. Linkage Analysis of Est4 Locus for Esterase İsozume-4 in Barley. BGN 17:68-70.
13. Mathews, R.E.F., 1970. Plant Virology. Academic press, New York-London. 778p.
14. Ross, A.F., 1961. Systemic Acquired by Localized Virus Infections in Plants. Virology 14: 340-358.
15. Tör, M., 1998. Bitkilerde Moleküler Konukçu-Patojen İliskilerindeki Son Gelismeler. Turkish J.of Biology 22: 271-285.
16. Valkonen, J.P.T., 1994. Natural Genes and Mechanismus for Resistance to Viruses in Cultivated and Wild Potato Species (Solanum sp.). Plant Breeding 112: 1-16.

APA	İLBAĞI H, Çıtır A (2006). Bitkilerde virüs hastalıklarına karşı dayanıklılık mekanizmaları. , 109 - 116.
Chicago	İLBAĞI HAVVA,Çıtır Ahmet Bitkilerde virüs hastalıklarına karşı dayanıklılık mekanizmaları. (2006): 109 - 116.
MLA	İLBAĞI HAVVA,Çıtır Ahmet Bitkilerde virüs hastalıklarına karşı dayanıklılık mekanizmaları. , 2006, ss.109 - 116.
AMA	İLBAĞI H,Çıtır A Bitkilerde virüs hastalıklarına karşı dayanıklılık mekanizmaları. . 2006; 109 - 116.
Vancouver	İLBAĞI H,Çıtır A Bitkilerde virüs hastalıklarına karşı dayanıklılık mekanizmaları. . 2006; 109 - 116.
IEEE	İLBAĞI H,Çıtır A "Bitkilerde virüs hastalıklarına karşı dayanıklılık mekanizmaları." , ss.109 - 116, 2006.
ISNAD	İLBAĞI, HAVVA - Çıtır, Ahmet. "Bitkilerde virüs hastalıklarına karşı dayanıklılık mekanizmaları". (2006), 109-116.

APA	İLBAĞI H, Çıtır A (2006). Bitkilerde virüs hastalıklarına karşı dayanıklılık mekanizmaları. Bahçe, 35(1-2), 109 - 116.
Chicago	İLBAĞI HAVVA,Çıtır Ahmet Bitkilerde virüs hastalıklarına karşı dayanıklılık mekanizmaları. Bahçe 35, no.1-2 (2006): 109 - 116.
MLA	İLBAĞI HAVVA,Çıtır Ahmet Bitkilerde virüs hastalıklarına karşı dayanıklılık mekanizmaları. Bahçe, vol.35, no.1-2, 2006, ss.109 - 116.
AMA	İLBAĞI H,Çıtır A Bitkilerde virüs hastalıklarına karşı dayanıklılık mekanizmaları. Bahçe. 2006; 35(1-2): 109 - 116.
Vancouver	İLBAĞI H,Çıtır A Bitkilerde virüs hastalıklarına karşı dayanıklılık mekanizmaları. Bahçe. 2006; 35(1-2): 109 - 116.
IEEE	İLBAĞI H,Çıtır A "Bitkilerde virüs hastalıklarına karşı dayanıklılık mekanizmaları." Bahçe, 35, ss.109 - 116, 2006.
ISNAD	İLBAĞI, HAVVA - Çıtır, Ahmet. "Bitkilerde virüs hastalıklarına karşı dayanıklılık mekanizmaları". Bahçe 35/1-2 (2006), 109-116.