Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları

CEYHAN, Aydoğan Aykut; CEYHAN, ESRA; GÜRCAN, Ayşen

Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları

Esra CEYHAN, (Anadolu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Eskişehir, Türkiye)

Aydoğan Aykut CEYHAN, (Anadolu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Eskişehir, Türkiye)

Ayşen GÜRCAN (Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırma Genel Müdürlüğü, Ankara, Türkiye)

Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri

59 0

Yıl: 2007 Cilt: 7 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 387 - 416 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları

Öz:

Bu araştırmada, üniversite öğrencilerinde problemli İnternet kullanımını belirlemeye yönelik bir ölçme aracı geliştirmek amaçlanmıştır. 1658 üniversite öğrencisinden elde edilen veriler, ölçeğin üç faktörden oluştuğunu ortaya koymuştur. Bu üç faktörden, İnternet'in olumsuz sonuçları olarak adlandırılan birinci faktör tek başına varyansın % 25,36'sını, sosyal fayda/sosyal rahatlık olarak adlandırılan ikinci faktör tek başına varyansın % 14,62'sini açıklamış ve aşırı kullanım olarak adlandırılan üçüncü faktör ise tek başına varyansın % 8,98'ini açıklamıştır. Toplam 33 maddeden oluşan bu üç faktör birlikte toplam varyansın % 48,96'sını açıklamıştır. Ölçeğin İnternet'te geçirilen zamana ve kendisini İnternet bağımlısı olarak algılama durumuna göre bireylerin problemli İnternet kullanım davranışını ayırt edebildiği bulunmuştur. Ölçek ile Davis'in İnternette Bilişsel Durum Ölçeği Türkçe adaptasyonu (Keser Özcan ve Buzlu, 2005) arasındaki korelasyon 0.61 olarak bulunmuştur. Ölçeğin iç tutarlılık kat sayısı ise (.) 0.94 olarak elde edilmiştir. Madde toplam puan güvenirliği kat sayıları ise 0.31 ile 0.70 arasında (p<.001) değişmektedir. Testin tekrarı güvenirlik kat sayısı 0.81 ve iki parçası arasındaki korelasyon 0.83 olarak bulunmuştur. Böylece, “Problemli İnternet Kullanım Ölçeği” (PİKÖ) olarak adlandırılan ölçek ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Anderson, K. J. (2001). Internet use among college students: An exploratory study. Journal of American College Health, 50, 21-26.
Beard, K. W. (2005). Internet addiction: A review of current assessment techni- ques and potential assessment questions. Cyberpsychology & Behabior, 8, 7-14.
Beard, K. W. & Wolf, E. M. (2001). Modification in the proposed diagnostic cri- teria for Internet addiction. Cyberpsychology & Behavior, 4, 377-383.
Büyüköztürk, fiener (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitab› (2. Bask›). Ankara: PegemA Yay›nc›l›k.
Caplan, S. E. (2002). Problematic Internet use and psychosocial well-being: de- velopment of a theory-based cognitive-behavioral measurement ›nstrument. Computers in Human Behavior, 18, 553-575.
Coombs, W., & Schroeder, H. (1988). An analysis of factor analytic data. Perso- nality and Individual Differences, 9, 79-85.
Davis, R. A. (2001). A cognitive-behavioral model of pathological Internet use. Computers in Human Behavior, 17 (2), 187-195.
Davis, R. A., Flett, G. L., & Besser, A. (2002). Validation of a new scale for me- asuring problematic ›nternet use: Implications for pre-employment screening. Cyber Psychology & Behavior, 5, 331-345.
Demir, A. (1989). UCLA yaln›zl›k ölçe¤inin geçerlilik ve güvenilirli¤i. Psikoloji Dergisi, 7 (23), 14-19.
DiNicola, M. D. (2004). Pathological internet use among college students: The prevalence of pathological Internet use and its correlates. Unpublished doctoral dissertation, Ohio University.
Gren, S. B., Salkind, N. J., & Akey, T. M. (1997). Using SPSS for Windows analyzing and understanding data. New Jersey: Prentice-Hall Inc.
Griffiths, M. (1996). Internet addiction: An issue for clinical psychology? Cli- nical Psychology Forum, 97, 32-36
Griffiths, M. (2000). Internet addiction: Time to be taken seriously? Addicti- on Research, 8, 413-418.
Griffiths, M., Miller, H., Gillespie, T., & Sparrow, P. (1999). Internet usuage and ‘internet addiction’ in students and its implications for learning. Journal of Computer Assisted Learning, 15 (1), 89-90.
Hall, A. S., & Parsons, J. (2001). Internet addiction: College student case study using best practices in cognitive behavior therapy. Journal of Mental Health Counseling, 23, 312-327.
Hisli, N. (1989). Beck Depresyon Envanteri’nin üniversite ö¤rencileri için ge- çerli¤i güvenirli¤i. Psikoloji Dergisi, 7 (23), 3-13.
Kalayc›, fi. (2005). SPSS uygulamali çok de¤iflkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yay›n Da¤›t›m.
Kandell, J.J. (1998). Internet addiction on campus: The vulnerability of colle- ge students. Cyberpsychology & Behavior, 1, 11-17.
Keser Özcan, N. & Buzlu, S. (2005). Problemli ‹nternet kullan›m›n› belirleme- de yard›mc› bir araç: “‹nternette Biliflsel Durum Ölçe¤i”nin üniversite ö¤renci- lerinde geçerlik ve güvenirli¤i. Ba¤›ml›l›k Dergisi, 6 (1), 19-26.
Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. London: Routledge. Li, S. M. & Chung, T.M. (in press). Internet function and internet addictive behavior, Computers in Human Behavior.
Leung, L. (2004). Net-generation attributes and seductive properties of the Internet as predictors of online activities and Internet addiction. Cyberpsycho- logy & Behavior, 7, 333-348.
Morahan-Martin, J., & Schumacher, P. (2000). Incidence and correlates of pat- hological Internet use among college students. Computers in Human Behavior, 16, 13-29.
Savafl›r, I., & fiahin, N. H. (1997). Biliflsel-davran›flc› terapilerde de¤erlendirme: S›k kullan›lan ölçekler. Ankara: Türk Psikologlar Derne¤i Yay›nlar›.
Shapira, N. A., Lessig, M. C., Goldsmith, T. D., Szabo, S. T., Lazoritz, M., Gold, M. S. et al. (2003). Problematic Internet use: Prodesed classification and diagnostic criteria. Depression and Anxiety, 17, 207-216.
Tsai, C. C., & Lin, S. S. J. (2001). Analysis of attitudes toward computer net- works and internet addiction of Taiwanese adolescents. Cyberpsychology & Be- havior, 4, 373-376.
Whang, L. S., Lee, S., & Chang, G. (2003). Internet over-users’ psychological profiles: A behavior sampling analysis on Internet addiction. Cyberpsychology & Behavior, 6, 143-150.
Widyanto, L., & McMurran, M. (2004). The psychometric properties of the ›n- ternet addiction test. Cyberpsychology & Behavior, 7 (4), 443-450.
Yellowlees, P. M., & Marks, S. (in press). Problematic Internet use or Internet addiction? Computers in Human Behavior.
Young, K. S. (1998). Internet addiction: The emergence of a new clinical disor- der. Cyberpsychology & Behavior, 1, 237-244.
Y›ld›r›m, ‹. (1997). Alg›lanan Sosyal Destek Ölçe¤inin gelifltirilmesi güvenirli- ¤i ve geçerli¤i. Hacettepe Üniversitesi E¤itim Fakültesi Dergisi, 13, 81-87.

APA	CEYHAN E, CEYHAN A, GÜRCAN A (2007). Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları. , 387 - 416.
Chicago	CEYHAN ESRA,CEYHAN Aydoğan Aykut,GÜRCAN Ayşen Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları. (2007): 387 - 416.
MLA	CEYHAN ESRA,CEYHAN Aydoğan Aykut,GÜRCAN Ayşen Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları. , 2007, ss.387 - 416.
AMA	CEYHAN E,CEYHAN A,GÜRCAN A Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları. . 2007; 387 - 416.
Vancouver	CEYHAN E,CEYHAN A,GÜRCAN A Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları. . 2007; 387 - 416.
IEEE	CEYHAN E,CEYHAN A,GÜRCAN A "Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları." , ss.387 - 416, 2007.
ISNAD	CEYHAN, ESRA vd. "Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları". (2007), 387-416.

APA	CEYHAN E, CEYHAN A, GÜRCAN A (2007). Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 7(1), 387 - 416.
Chicago	CEYHAN ESRA,CEYHAN Aydoğan Aykut,GÜRCAN Ayşen Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 7, no.1 (2007): 387 - 416.
MLA	CEYHAN ESRA,CEYHAN Aydoğan Aykut,GÜRCAN Ayşen Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.7, no.1, 2007, ss.387 - 416.
AMA	CEYHAN E,CEYHAN A,GÜRCAN A Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2007; 7(1): 387 - 416.
Vancouver	CEYHAN E,CEYHAN A,GÜRCAN A Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2007; 7(1): 387 - 416.
IEEE	CEYHAN E,CEYHAN A,GÜRCAN A "Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 7, ss.387 - 416, 2007.
ISNAD	CEYHAN, ESRA vd. "Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 7/1 (2007), 387-416.