Eysenck Kişilik Anketi-Gözden Geçirilmiş Kısaltılmış Formu'nun (EKA-GGK) türkiye'de geçerlik ve güvenilirlik çalışması
Yıl: 2007 Cilt: 18 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 254 - 261 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Eysenck Kişilik Anketi-Gözden Geçirilmiş Kısaltılmış Formu'nun (EKA-GGK) türkiye'de geçerlik ve güvenilirlik çalışması
Öz: Amaç: Bu çalışmanın amacı, kişiliği nörotisizm, dışa dönüklük, psikotisizm boyutlarında değerlendiren ve ayrıca kontrol amaçlı yalan söyleme alt ölçeği olan, toplam 24 maddelik Eysenck Kişilik Anketi Gözden Geçirilmiş/Kısaltılmış Formu'nun (EKA-GGK) (Francis ve ark. 1992) Türkçe uyarlaması için geçerlik ve güvenilirlik çalışmasının yapılmasıdır.Yöntem: EKA-GGK formunun öncelikle Türkçe'ye çeviri ve geri çeviri çalışmaları yapılmış ve daha sonra dört ayrı üniversiteden 756 üniversite öğrencisine uygulanmıştır. EKA-GGK ile birlikte Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği (RBSÖ), Kısaltılmış Algılanan Ebeveyn Tutumları-Çocuk Formu (KAET-Ç), Korku Tarama Envanteri (KTE-III) de geçerlik değerlendirilmesi amacı ile verilmiştir. Ölçeğin iç tutarlılığı, test-tekrar test güvenilirliği ve geçerliği değerlendirilmiştir. Bulgular: Yapılan faktör analizinde 24 ölçek maddesi orijinal ölçekle örtüşen şekilde nörotisizm, dışa dönüklük, psikotisizm ve yalan boyutları olmak üzere dört faktöre ayrılmıştır. Ölçeğin iç tutarlılık katsayısı dışa dönüklük, nörotisizm, psikotisizm ve yalan boyutları için sırasıyla .78, .65, .42, .64 ve test-tekrar test tutarlılığı ise yine sırasıyla .84, .82, .69 ve .69 olarak bulunmuştur. Ölçeğin yapı geçerliğini değerlendirmek için ise EKA-GGK'nın KAET-Ç, RBSÖ VE KTE-III ile olan ilişkileri incelenmiştir. Sonuçlar ölçeğin yapı geçerliğini desteklemektedir. Cinsiyete göre alt boyutlarda farklılık olup olmadığı çok yönlü varyans analizi ile değerlendirildiğinde sadece yalan boyutunda kadın ve erkekler arasında fark bulunmuştur. Sonuç: Sonuçlar ölçeğin Türk öğrenci örnekleminde güvenilirliği ve geçerliğini desteklemektedir. Ölçeğin Türkçe formunun psikometrik özellikleri ilgili literatür ışığında tartışılmıştır.
Anahtar Kelime: Konular:
Reliability and validity studies of Turkish translation of Eysenck Personality Questionnaire Revised-Abbreviated
Öz: Objective: The aim of the present study was to examine the reliability and the validity of the Turkish translation of the Eysenck Personality Questionnaire Revised-Abbreviated Form (EPQR-A) (Francis et al., 1992), which consists of 24 items that assess neuroticism, extraversion, psychoticism, and lying. Method: The questionnaire was first translated into Turkish and then back translated. Subsequently, it was administered to 756 students from 4 different universities. The Fear Survey Inventory-III (FSI-III), Rosenberg Self-Esteem Scale (RSES), and Egna Minnen Betraffande Uppfostran (EMBU-C) were also administered in order to assess the questionnaire's validity. The internal consistency, test-retest reliability, and validity were subsequently evaluated. Results: Factor analysis, similar to the original scale, yielded 4 factors; the neuroticism, extraversion, psychoticism, and lie scales. Kuder-Richardson alpha coefficients for the extraversion, neuroticism, psychoticism, and lie scales were 0.78, 0.65, 0.42, and 0.64, respectively, and the test-retest reliability of the scales was 0.84, 0.82, 0.69, and 0.69, respectively. The relationships between EPQR-A-48, FSI-III, EMBU-C, and RSES were examined in order to evaluate the construct validity of the scale. Our findings support the construct validity of the questionnaire. To investigate gender differences in scores on the subscales, MANOVA was conducted. The results indicated that there was a gender difference only in the lie scale scores.Conclusions: Our findings largely supported the reliability and validity of the questionnaire in a Turkish student sample. The psychometric characteristics of the Turkish version of the EPQR-A were discussed in light of the relevant literature.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Arrindell WA, Akkerman A, Bages N ve ark. (2005) The short-EMBU in Australia, Spain, and Venezuela. Europe J Psychol Assess, 21: 56-66.
- Arrindell WA, Eisemann M, Richter J ve ark. (2003) Phobic anxiety in 11 nations: Part I: Dimensional constancy of the five-factor model, 41: 461-479.
- Arrindell WA, Richter J, Eisemann M ve ark. (2001) The Short-EMBU in East Germany and Sweden: a cross-national factorial validity extension. Scand J Psychol, 42: 157-160.
- Arrindell WA, Sanavio E, Aguilar G ve ark. (1999) The development of a short form of the EMBU: its appraisal with students in Greece, Guatemala, Hungary, and Italy. Pers Individ Dif, 27: 613?628.
- Arrindell WA (1980) Dimensional structure and psychopathology correlates of the Fear Survey Schedule (FSS-III) in a phobic population: a factorial definition of agoraphobia. Behav Res Ther, 18: 229?242.
- Brislin R, Lonner W, Thorndike R ve ark. (1973) Cross-cultural research methods. New York: Wiley.
- Çuhadaroğlu F (1985) Adolesanlarda benlik saygısı (Self-esteem in adolescents). Psikiyatri Uzmanlık Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- Dirik G, Karancı AN, Yorulmaz O (2004) Yetişkinlerin çocukluk anıları ve sosyal kaygı. XIII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışma Kitabı, İstanbul, s. 149.
- Eysenck HJ (1952) The Scientific Study of Personality. Routledge ve Kegan Paul, London.
- Eysenck HJ (1959) Manual of the Maudsley Personality Inventory. University of London Press, London.
- Eysenck HJ, Eysenck SBG (1964) Manual of the Eysenck Personality Inventory. University of London Press, London.
- Eysenck HJ, Eysenck SB (1968) The measurement of psychoticism: a study of factor stability and reliability. Br J Soc Clin Psychol, 7: 286-294.
- Eysenck HJ, Eysenck SB (1975) Manual of the Eysenck Personality Questionnaire (adult and junior). Hodder & Stoughton, London.
- Eysenck SBG, Eysenck HJ, Barrett P (1985) A revised version of the psychoticism scale. Pers Individ Dif, 6: 21?29.
- Eysenck SBG, Haapasalo J (1989) Cross-cultural comparisons of personality: Finland and England. Pers Individ Dif, 10:121?125.
- Fleming JS, Courtney BE (1984) The dimensionality of self esteem: II hierarchical facet model for revised measurement scale. J Pers Soc Psychol, 46: 404-421.
- Forrest S, Lewis CA, Shevlin M ve ark. (2000) Examining the factor structure and differential functioning of the Eysenck Personality Questionnaire Revised?Abbreviated. Pers Individ Dif, 29: 79-588.
- Francis LJ, Brown LB, Philipchalk R ve ark. (1992) The development of an abbreviated form of the Revised Eysenck Personality Questionnaire (EPQR-A): its use among students in England, Canada, the USA and Australia. Pers Individ Dif, 13: 443-449.
- Francis LJ (1993) The dual nature of the Eysenckian neuroticism scales: a question of sex differences. Pers Individ Dif, 15: 43?59.
- Green SB, Salkind NJ, Akey TM ve ark. (1997) Using SPSS for windows. New Jersey: Prentice Hall.
- Hanin Y, Eysenck SBG, Eysenck HJ ve ark. (1991) A cross-cultural study of personality: Russia and England. Pers Individ Dif, 12: 265?271.
- Katz YJ, Francis LJ (2000) Hebrew Revised Eysenck Personality Questionnaire: Short form (EPQR-S) and abbreviated form (EPQR-A). Soc Behav Pers, 28: 555-560.
- Lewis CA, Francis LJ, Shevlin M ve ark. (2002) Confirmatory factor analysis of the French translation of the abbreviated form of the Revised Eysenck Personality Questionnaire (EPQR-A). Europe J Psychol Assess, 18: 79-85.
- Lorr M, Wunderlich R (1986) Two objective measures of self-esteem. J Pers Assess, 50 (1): 18-23.
- Maltby J, Talley M (1998) The psychometric properties of an abbreviated form of the Revised Junior Eysenck Personality Questionnaire (JEPQR-A) among 12-15- year-old U.S young persons. Pers Individ Dif, 24: 891-893.
- McKenzie J (1988) An item-factor analysis of the Eysenck Personality Questionnaire (E.P.Q.): will the real personality factors stand up. Pers Individ Dif, 4: 801?810.
- Özkan T, Lajunen T (2005) Masculinity, Femininity and Bem Sex Role Inventory in Turkey. Sex Roles, 52: 103-110.
- Perris C, Jacobsson L, Lindström H ve ark. (1980) Development of a new inventory for assessing memories of parental rearing behaviour. Acta Psychiatr Scand, 61: 265?274.
- Rosenberg M (1965) Society and the adolescent self-image. Princeton, NJ: Princeton University Press.
- Shevlin M, Bailey F, Adamson G ve ark. (2002) Examining the factor structure and sources of differential functioning of the Eysenck Personality Questionnaire Revised-Abbreviated. Pers Individ Dif, 32: 479-487.
- Toker Y (2003) Individual differences factors affecting workplace sexual assessment perceptions. Basılmamış yüksek lisans tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi: Ankara.
- Topçu S (1982) Çocuk ve yetişkinlerde kişilik boyutları ile bu boyutlarda kültürler-arası ayrılıklar. Basılmamış doçentlik tezi, Hacettepe Üniversitesi: Ankara.
- Tuğrul C (1994) Alkoliklerin çocuklarının aile ortamlarındaki stress kaynakları, etkileri ve stresle başa çıkma yolları. Türk Psikoloji Dergisi, 9: 57-73.
- Wolpe J, Lang PJ (1964) A Fear Survey Schedule for use in behaviour therapy. Beh Res and Ther, 2:27?30.
| APA | Karanci A, Dirik G, YORULMAZ O (2007). Eysenck Kişilik Anketi-Gözden Geçirilmiş Kısaltılmış Formu'nun (EKA-GGK) türkiye'de geçerlik ve güvenilirlik çalışması. , 254 - 261. |
| Chicago | Karanci Ayse Nuray,Dirik Gulay,YORULMAZ ORÇUN Eysenck Kişilik Anketi-Gözden Geçirilmiş Kısaltılmış Formu'nun (EKA-GGK) türkiye'de geçerlik ve güvenilirlik çalışması. (2007): 254 - 261. |
| MLA | Karanci Ayse Nuray,Dirik Gulay,YORULMAZ ORÇUN Eysenck Kişilik Anketi-Gözden Geçirilmiş Kısaltılmış Formu'nun (EKA-GGK) türkiye'de geçerlik ve güvenilirlik çalışması. , 2007, ss.254 - 261. |
| AMA | Karanci A,Dirik G,YORULMAZ O Eysenck Kişilik Anketi-Gözden Geçirilmiş Kısaltılmış Formu'nun (EKA-GGK) türkiye'de geçerlik ve güvenilirlik çalışması. . 2007; 254 - 261. |
| Vancouver | Karanci A,Dirik G,YORULMAZ O Eysenck Kişilik Anketi-Gözden Geçirilmiş Kısaltılmış Formu'nun (EKA-GGK) türkiye'de geçerlik ve güvenilirlik çalışması. . 2007; 254 - 261. |
| IEEE | Karanci A,Dirik G,YORULMAZ O "Eysenck Kişilik Anketi-Gözden Geçirilmiş Kısaltılmış Formu'nun (EKA-GGK) türkiye'de geçerlik ve güvenilirlik çalışması." , ss.254 - 261, 2007. |
| ISNAD | Karanci, Ayse Nuray vd. "Eysenck Kişilik Anketi-Gözden Geçirilmiş Kısaltılmış Formu'nun (EKA-GGK) türkiye'de geçerlik ve güvenilirlik çalışması". (2007), 254-261. |
| APA | Karanci A, Dirik G, YORULMAZ O (2007). Eysenck Kişilik Anketi-Gözden Geçirilmiş Kısaltılmış Formu'nun (EKA-GGK) türkiye'de geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 18(3), 254 - 261. |
| Chicago | Karanci Ayse Nuray,Dirik Gulay,YORULMAZ ORÇUN Eysenck Kişilik Anketi-Gözden Geçirilmiş Kısaltılmış Formu'nun (EKA-GGK) türkiye'de geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi 18, no.3 (2007): 254 - 261. |
| MLA | Karanci Ayse Nuray,Dirik Gulay,YORULMAZ ORÇUN Eysenck Kişilik Anketi-Gözden Geçirilmiş Kısaltılmış Formu'nun (EKA-GGK) türkiye'de geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, vol.18, no.3, 2007, ss.254 - 261. |
| AMA | Karanci A,Dirik G,YORULMAZ O Eysenck Kişilik Anketi-Gözden Geçirilmiş Kısaltılmış Formu'nun (EKA-GGK) türkiye'de geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi. 2007; 18(3): 254 - 261. |
| Vancouver | Karanci A,Dirik G,YORULMAZ O Eysenck Kişilik Anketi-Gözden Geçirilmiş Kısaltılmış Formu'nun (EKA-GGK) türkiye'de geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi. 2007; 18(3): 254 - 261. |
| IEEE | Karanci A,Dirik G,YORULMAZ O "Eysenck Kişilik Anketi-Gözden Geçirilmiş Kısaltılmış Formu'nun (EKA-GGK) türkiye'de geçerlik ve güvenilirlik çalışması." Türk Psikiyatri Dergisi, 18, ss.254 - 261, 2007. |
| ISNAD | Karanci, Ayse Nuray vd. "Eysenck Kişilik Anketi-Gözden Geçirilmiş Kısaltılmış Formu'nun (EKA-GGK) türkiye'de geçerlik ve güvenilirlik çalışması". Türk Psikiyatri Dergisi 18/3 (2007), 254-261. |
