Üniversite öğrencilerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi tutum ve davranışları

TEKBAŞ, Ömer Faruk; ŞİMŞEK, IŞIL; KAYMAK, Yeşim

Üniversite öğrencilerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi tutum ve davranışları

Yeşim KAYMAK, (Gazi Üniversitesi, Mediko Sosyal Sağlık Merkezi, Ankara, Türkiye)

Ömer Faruk TEKBAŞ, (GATA Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Işıl ŞİMŞEK (Gazi Üniversitesi, Mesleki Eğitim Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Türkderm-Deri Hastalıkları ve Frengi Arşivi

34 9

Yıl: 2007 Cilt: 41 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 81 - 85 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Üniversite öğrencilerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi tutum ve davranışları

Öz:

Amaç: Epidemiyolojik çalışmalar, güneş ışınlarının kutanöz melanoma, diğer deri kanserleri ve birçok deri hastalığının gelişiminden sorumlu en önemli çevresel faktör olduğunu göstermektedir. Çalışmamızın amacı, üniversite öğrencilerinin güneşten korunma ve güneş koruyucular hakkında bilgi, tutum ve davranışlarının belirlenmesidir.Gereç ve Yöntem: Çalışmamıza 62’si erkek, 117’si kadın olmak üzere toplam 179 üniversite öğrencisi alınmıştır. Katılımcılarınliteratür ve uzman görüşlerinden yararlanılarak hazırlanan, çoktan seçmeli ve boşluk doldurmalı sorulardan oluşan anket formlarını yanıtlamaları istenmiştir.Bulgular: Ultraviyolenin (UV) etkileri ile ilgili en çok bilgi edinilen kaynaklar sırasıyla TV/internet (%69.8), yazılı basın (%52.0), okul (%34.1), aile (%24.6) ve arkadaş (%22.9) olarak belirtilmiştir. UV’nin yararlı etkilerinden en çok D vitamini sentezi (%82.7), en az görmeye katkısı (%15.6) bilinmiş olup, zararlı etkilerinden en çok güneş lekelerine yol açması (%84.9), en az bazı allerjik olaylara yol açması (%11.7) doğru işaretlenmiştir. Bilgi içeren soruların yanıtlanmasında cinsiyet ve yaş gruplarının etkisinin olmadığı saptanmıştır. Güneşten korunmaya özen gösteren 119 (%66.5) kişi olup, güneşten koruyucu krem kullanan 50 (%27.9), tehlikeli saatlerde (10.00-16.00) güneşe çıkmayan 81 (%45.3) kişi olarak belirlenmiştir.Sonuç: Bu sonuçlar üniversite öğrencilerinin güneşten korunmaya yönelik tutum ve davranışlarının yetersiz olduğunu düşündürmüştür. (Türkderm 2007; 41: 81-5)

Anahtar Kelime: Sağlık bilgisi, tutumları, uygulamaları Güneş ışığı Güneşten koruyucu ajanlar Anketler Öğrenciler

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Davranış Bilimleri

Knowledge, attitudes and behaviours of university students related to sun protection

Öz:

Backgorund and Design: Epidemiologic studies have shown that sun light are the most common environmental factor responsible for the development of cutaneous melanoma,other skin cancers and many other skin diseases. Aim of this study was to investigate the knowledge, attitudes and behaviours of university students related to sun protection.Materials and Methods: The study was composed of 62 men and 117 women making a total of 179 university students. Subjects were requested to respond to a questionnarie composed of multiple response answers and fill in the blank questiones which was formed by contribution of specialists and literature.Resuts: Most common sources for knowledge about effects of UV light were TV/internet (69.8%), press (52.0%), school (34.1%), family (24.6%) and friends (22.9%), respectively. Subjects responded truly most commonly to vit D synthesis (82.7%), and least to effects on vision (15.6%) as beneficial effects of UV light. Subjects responded truely most commonly to pigmentation (84.9%) and least to allergic reactions (11.7%) as hazardous effects of UV light. Sex and age had no effect on the responses to questions related to knowledge. One hundred nineteen (66.5%) subjects declared tendency to protection against sun, 50 (27.9%) subjects used sun protective agents and 81(45.3%) avoid exposure to sun at dangerous hours (10.00-16.00). Conclusion: Results of this study indicate that attitudes and behaviours of university students related to sun protection were not sufficient. (Turkderm 2007; 41: 81-5)

Anahtar Kelime: Questionnaires Students Health Knowledge, Attitudes, Practice Sunlight Sunscreening Agents

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Filiz TM, Cınar N, Topsever P, Ucar F: Tanning youth: knowledge, behaviors and attitudes toward sun protection of high school students in Sakarya, Turkey. Journal of Adolescent Health 2006; 38: 469-71.
2. Köktürk A, Baz K, Buğdaycı R, Kaya Tİ, Koca A, İkizoğlu G: Dermatoloji polikliniğine başvuran hastalarda güneşten korunma bilinci ve alışkanlıkları. T Klin Dermatoloji 2002; 12: 198-203.
3. Kalayciyan A, Serdaroğlu S: Güneşten korunma: Toplum bilinci, yaklaşım ve eğilimler. Dermatose 2003; 3. 159-62.
4. Stern RS, Weinstein MC, Baker SG: Risk reduction for nonmelanoma skin cancer with childhood sunscreen use. Arch Dermatol 1986;122: 537-45.
5. Dennis L, Beane Freemann LE,VanBeek MJ: Sunscreen use and the risk for melanoma: a quantitative review. Ann Intern Med 2003;139: 966-78.
6. Cohen PH, Tsai H, Puffer JC: Sun-protective behavior among high-school and collegiate athletes in Los Angeles, CA. Clin J Sport Med 2006; 16: 253-60.
7. El Sayed F, Ammoury A, Nakhle F, Dhaybi R, Marguery MC: Protection in teenagers. Photodermatol Photoimmunol Photomed 2006; 22: 18-21.
8. Benvenuto-Andrade C, Zen B, Fonseca G, De Villa D, Cestari T: Sun exposure and sun protection habits among high-school asolescents in Porto Alegre, Brazil. Photochemistry and Photobiology 2005; 81: 630-5.
9. Owen T, Fitzpatrick D, Dolan O, Gavin A: Knowledge, attitudes and behaviour in the sun: the barriers to behavioural change in Nothhern Ireland. The Ulster Medical Journal 2004; 73: 96-104.
10. Tekbaş ÖF, Evci D, Özcan U: Yaklaşan Yaz mevsimi ile artan bir tehlike: Güneş Kaynaklı Ultraviyole Işınları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2005; 4: 98-107.
11. Avcı O: Güneşten korunmada temel prensipler. T Klin Kozmetoloji 1998;1: 86-95.
12. Robinson JK, Rigel DS, Amonette RA: Summertime sun protection used by adults for their children. J Am Acad Dermatol 2000; 42: 746-53.
13. Branstrom R, Kristjanson S, Dal H, Rodvall Y: Sun exposure and sunburn among Swedish toddlers. European Journal of Cancer 2006; 42: 1441-7.
14. Lowe NJ, Breeding J: Evaluation of sunscreen protection by measurement of epidermal DNA synthesis J Invest Dermatol 1980; 74: 181-2.
15. Rhodes LE: Topical and systemic approaches for protection against solar radiation-induced skin damage. Clin Dermatol 1998; 16: 75-82.
16. Dore JF, Renard F, Luther H, Cattaruzza MS: Melanoma and sunscreen use: need for studies representative of actual behaviours. Melanoma Res 1997; (suppl 2):115-20.
17. Threlfall TJ: Sunglasses and clothing- An unhealthy correlation? Aust J Public Health 1992; 16: 192-6.
18. Thieden E, Philipsen PA, Sandby-Moller J, Wulf HS: Sunscreen use related to UV exposure, age, sex and occupation based on personal dosimeter readings and sun-exposure behaviour diaries. Arch Dermatol 2005; 141: 967-73.
19. Monfrecola G, Fabbrocini G, Posteraro G, Pini D: What do young people think of sunbathing, skin cancer and sunbeds? A questionarrie survey among Italians. Photodermatol Photoimmunol Photomed 2000;16:15-8.
20. Mawn VB, Fleisher AB Jr: A survey of attidutes, beliefs, and behaviour regarding tanning bed use, sunburn and sunscreen use. J Am Acad Dermatol 1993; 29: 959-62.
21. Warthan MM, Uchida T, Wagner RF: UV light tanning as a type of substance-related disorder. Arch Dermatol 2005; 141: 963-6.

APA	KAYMAK Y, TEKBAŞ Ö, ŞİMŞEK I (2007). Üniversite öğrencilerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi tutum ve davranışları. , 81 - 85.
Chicago	KAYMAK Yeşim,TEKBAŞ Ömer Faruk,ŞİMŞEK IŞIL Üniversite öğrencilerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi tutum ve davranışları. (2007): 81 - 85.
MLA	KAYMAK Yeşim,TEKBAŞ Ömer Faruk,ŞİMŞEK IŞIL Üniversite öğrencilerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi tutum ve davranışları. , 2007, ss.81 - 85.
AMA	KAYMAK Y,TEKBAŞ Ö,ŞİMŞEK I Üniversite öğrencilerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi tutum ve davranışları. . 2007; 81 - 85.
Vancouver	KAYMAK Y,TEKBAŞ Ö,ŞİMŞEK I Üniversite öğrencilerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi tutum ve davranışları. . 2007; 81 - 85.
IEEE	KAYMAK Y,TEKBAŞ Ö,ŞİMŞEK I "Üniversite öğrencilerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi tutum ve davranışları." , ss.81 - 85, 2007.
ISNAD	KAYMAK, Yeşim vd. "Üniversite öğrencilerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi tutum ve davranışları". (2007), 81-85.

APA	KAYMAK Y, TEKBAŞ Ö, ŞİMŞEK I (2007). Üniversite öğrencilerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi tutum ve davranışları. Türkderm-Deri Hastalıkları ve Frengi Arşivi, 41(3), 81 - 85.
Chicago	KAYMAK Yeşim,TEKBAŞ Ömer Faruk,ŞİMŞEK IŞIL Üniversite öğrencilerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi tutum ve davranışları. Türkderm-Deri Hastalıkları ve Frengi Arşivi 41, no.3 (2007): 81 - 85.
MLA	KAYMAK Yeşim,TEKBAŞ Ömer Faruk,ŞİMŞEK IŞIL Üniversite öğrencilerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi tutum ve davranışları. Türkderm-Deri Hastalıkları ve Frengi Arşivi, vol.41, no.3, 2007, ss.81 - 85.
AMA	KAYMAK Y,TEKBAŞ Ö,ŞİMŞEK I Üniversite öğrencilerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi tutum ve davranışları. Türkderm-Deri Hastalıkları ve Frengi Arşivi. 2007; 41(3): 81 - 85.
Vancouver	KAYMAK Y,TEKBAŞ Ö,ŞİMŞEK I Üniversite öğrencilerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi tutum ve davranışları. Türkderm-Deri Hastalıkları ve Frengi Arşivi. 2007; 41(3): 81 - 85.
IEEE	KAYMAK Y,TEKBAŞ Ö,ŞİMŞEK I "Üniversite öğrencilerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi tutum ve davranışları." Türkderm-Deri Hastalıkları ve Frengi Arşivi, 41, ss.81 - 85, 2007.
ISNAD	KAYMAK, Yeşim vd. "Üniversite öğrencilerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi tutum ve davranışları". Türkderm-Deri Hastalıkları ve Frengi Arşivi 41/3 (2007), 81-85.