Yıl: 2008 Cilt: 33 Sayı: 147 Sayfa Aralığı: 106 - 120 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Tükenmişlik Düzeyi Yüksek İlköğretim Öğretmenlerinin Öğrencilere Yaklaşım Biçimlerinin İncelenmesi

Öz:
Bu araştırmada, tükenmişlik düzeyi yüksek ilköğretim branş öğretmenlerinin öğrencilere yaklaşım biçimleri incelenmiştir. Araştırma Antalya İli ilköğretim okullarında branş öğretmeni olarak görev yapan 100 öğretmen arasından tükenmişlik düzeyi yüksek olarak belirlenen 25 kişi üzerinde yürütülmüştür. Tükenmişlik düzeyi Maslach Tükenmişlik Envanteri ile belirlenmiştir. Öğrencilere yaklaşım biçimini betimlemek için görüşme yapılmıştır. Öğretmenlerin öğrenci ile olumlu ilişki kurmadıkları, olumlu öğrenci davranışlarına not ekseninde yaklaştıkları, olumsuz öğrenci davranışları karşısında genellikle tek bir çözüm yolu düşündükleri ve azarlamayı tercih ettikleri, daha karmaşık gördükleri durumlarda sorunu okul yönetimine devrettikleri, öğrencinin ders içindeki olumsuz davranışlarını, olumsuz yetiştirilme biçimi ve gelişimsel özellikler gibi kendilerinin dışında nedenlerle açıkladıkları görülmektedir. Genel olarak tükenmişlik düzeyi yüksek öğretmenlerin birden fazla çözüm yolu üretmekte güçlük çektikleri, mesleki yaşamlarında olupbitenleri kendilerinin kontrol edemeyeceği duygusuna sahip oldukları ve bıkkınlık yaşadıkları düşünülebilir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Davranış Bilimleri

Analyzing the Student Relationship Styles of the Primary School Teachers with High Burnout Level

Öz:
In this study, primary school teachers with high levels of burn out and their styles of student relationship are investigated. 100 teachers are chosen randomly from primary school teachers in Antalya. 25 out of 100 teachers are found to be experiencing high levels of burnout. Maslach Burnout Inventory is used for determining the burnout levels of the teachers. In order to describe their approaches to the student relationship, the teachers are interviewed. It is found out that the teachers cannot build positive relations with their students, they use grades to handle negative student behaviours, they usually prefer reprimands when faced with misbehaviours, in complex cases they prefer to hand over the responsibility to the school administration and they prefer to explain the negative student behaviours in terms of causes external to themselves such as bad rearing environments and developmental characteristics of the students. It can be assumed that the teachers with high burnout levels generally have difficulties in producing more than one solution to problems, feel themselves inadequate for controlling their professional lives and are tired of continuing their profession.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akçamete, G., Kaner, S., Sucuoğlu,B. (2001) Öğretmenlerde Tükenmişlik, İş Doyumu ve Kişilik, Nobel Yayın-ları, Ankara
  • Alimoğlu, M.K.,& Dönmez, L.(2005) Daylight Exposure and The other Predictors of Burnout Among Nurses in a University Hospital, International Journal of Nursing Studies, Article in Press, Avaible online 17 Ekim 2004, Science Direct , Elseiver
  • Aksoy, N. (1999) Sınıf İçi Disiplin Sorunlarını Azaltmada İzlenebilecek Temel Yaklaşımlar, Eğitim Araştır-maları, S:2, Ekim.
  • Barnett, R.C., Gareis, K.C. & Brennan, R.T., (1999) Fit as a Mediator of the Relationship Between Work Hours and Burnuot, Journal of Occupational Health Psychology, Cilt:4, Sayı:4, S:307-317.
  • Balay , R.(2003) 2000’li Yıllarda Sınıf Yönetimi , Ankara : Sandal Yayınları .
  • Başar , H. (2001) Sınıf Yönetimi , 5.Bs., Ankara, Pegem A Yayıncılık.
  • Baysal, A. (1995) Lise ve Dengi Okul Öğretmenlerinde Meslekte Tükenmişliğe Etki Eden Faktörler, Yayımlanma-mış Doktora Tezi, İzmir, Dokuz Eylül Üniversitesi. Ben-Ari, R., Krole, R.&Har-Even, D. (2003) Differential Effects of Simple Frontal Versus Complex Teaching Strategy on Teachers’ Stress, Burnout and Satisfaction, International Journal of Stress Management, Cilt:10, Sayı:2, S:173-195.
  • Cano-Garcia, F.J., Padilla-Munoz, E.M. & Carrasco-Ortiz,M.A., (2005) Personality and Contextual Variables in Teacher Burnout, Personality and Individuals Differences, Cilt:38, Sayı:4, S:929-940.
  • Chan, D.W., (2003) Hardiness ant Its Role in the Stress-Burnout Relationship among Prospective Chinese Teacher in HongKong, Teacher and Teacher Education, Cilt:19, Sayı:4, S:381-395.
  • Çam, O. (1992) Maslach Tükenmişlik Envanterinin Geçerlik ve Güvenirliğinin Araştırılması, VII.Psikoloji Kongresi, Bilimsel Çalışmaları Bildiri Kitabı, S:155-156.
  • Çokluk, Ö. (2000) Örgütlerde Tükenmişlik, Yönetimde Çağdaş Yaklaşımlar: Uygulamalar ve Sorunlar, Editör : C. Elma ve K .Demir, Ankara, Anı Yayıncılık .
  • Demir,A., Ulusoy, M.& Ulusoy, M.F.,(2003) Investigation of Factors Influencing Burnout Levels in the Professional and Private Life of Nurses, International Journal of Nursing Studies, Cilt:40, Sayı:8, S:807-827.
  • Ergin, C. (1992) Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Uyarlanması. VII.Psikoloji Kongresi, Bilimsel Çalışmaları Bildiri Kitabı, S:143-154.
  • Girgin, G. (1995), İlkokul Öğretmenlerinde Meslekte Tükenmişliğin Gelişimini Etkileyen Değişkenlerin Analizi ve Bir Model Önerisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir, Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Gordon , D. G., (2001) Classroom Management, Music Educators Journal , Cilt:88, Sayı:2.
  • Halbesleben, J.R.B.& Buckley, M.R., (2004) Burnout in Organizational Life, Journal of Management, Cilt:30, Sayı:6, S:859-879.
  • Hellesoy, O., Gronhang, K. & Kvistatein, O., (2000) Burnout: Conceptual Issues and Empirical Findings from a New Research Setting, Scandinavian Journal of Management, Cilt:6, Sayı:3, S:233-247.
  • Izgar, H. (2001) Okul Yöneticilerinde Tükenmişlik, Nobel Yayın-Dağıtım, Ankara.
  • İpek, C., (2000) Örgütsel Çatışma ve Çatışma Yönetiminde Uygulanabilecek Örgüt Geliştirme Araçları, Yönetimde Çağdaş Yaklaşımlar: Uygulamalar ve Sorunlar, Editör: C. Elma , K. Demir, Ankara, Anı Yayıncılık.
  • Jeffrey, B.&Woods, P. (1996) Feeling Deprofessionalised: The Social Construction Of Emotions During An Ofsted Inspection, Cambridge Journal Of Education, Cilt:26, Sayı:3.
  • Jaoul,G., Kovess, V. &FSP-MGEN (2004) Teacher’s Burnout, Annales Medico-psychologiques,revue psychiatrique, Cilt:162, Sayı:1, S:26-35.
  • Karakelle, S. (2005) Öğretmenlerin Etkili Öğretmen Tanımlarının Etkili Öğretmenlik Boyutlarına Göre İncelenmesi, Eğitim ve Bilim, Cilt:30, Sayı:135.
  • Katz, D. , Kahn, R. L. (1977) Örgütlerin Toplumsal Psikolojisi, Ankara: TODAİE Yayınları.
  • Lackritz,J.R. (2004) Exploring Burnout Among Universty Faculty: Incidence, Performance and Demografic İssues, Teaching and Teacher Education, Cilt:20, Sayı: 7, S: 713-729.
  • Maslach, C. & Jackson, S.E. (1986) Maslach Burnout Inventory Manual , 2 Ed. , Palo Alto, CA: Consulting Pychologists Press .
  • Maslach, C. (1982) Burnout , The Cost Of Caring, New Jersey, Prentice Hall. Maslach,C., Shaufeli, W.B.& Leiter,M.P.(2001) Job Burnout, Annual Review of Psychology, Sayı:52, S:397-442.
  • Özden, Y. (2002) Sınıf İçinde Öğretme ve Öğrenme Ortamının Düzenlenmesi, Sınıf Yönetimi Editör: E. Karip, Ankara : Pegem A Yayıncılık .
  • Smith, C. J., Laslett, R. (1996) Effective Classroom Management: A Teacher Guide , 2nd Edition, London And Newyork : Routledge .
  • Tertemiz, N. ( 2000) Sınıf Yönetimi ve Disiplin, Sınıf Yönetimi , Editör : L. Küçükahmet , Ankara, Nobel Yayın Dağıtım .
  • Torun, A. (1995) Tükenmişlik, Aile Yapısı ve Sosyal Destek İlişkileri Üzerine Bir İnceleme, Yayımlanmamış Dok-tora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Wragg, E.C.&Dooley, P.A. (1996) Class Management During Teaching Practice , Classroom Teaching Skills , Edited By E. C. Wragg) , London : Routledge .
  • Yaman, H., Ungan, M. (2002) Tükenmişlik: Aile Hekimliği Asistan Hekimleri Üzerine Bir İnceleme, Türk Psikoloji Dergisi, 17(49), S: 37-44.
APA KARAKELLE Ş, CANPOLAT S (2008). Tükenmişlik Düzeyi Yüksek İlköğretim Öğretmenlerinin Öğrencilere Yaklaşım Biçimlerinin İncelenmesi. , 106 - 120.
Chicago KARAKELLE ŞERİFE SEMA,CANPOLAT Seçil Tükenmişlik Düzeyi Yüksek İlköğretim Öğretmenlerinin Öğrencilere Yaklaşım Biçimlerinin İncelenmesi. (2008): 106 - 120.
MLA KARAKELLE ŞERİFE SEMA,CANPOLAT Seçil Tükenmişlik Düzeyi Yüksek İlköğretim Öğretmenlerinin Öğrencilere Yaklaşım Biçimlerinin İncelenmesi. , 2008, ss.106 - 120.
AMA KARAKELLE Ş,CANPOLAT S Tükenmişlik Düzeyi Yüksek İlköğretim Öğretmenlerinin Öğrencilere Yaklaşım Biçimlerinin İncelenmesi. . 2008; 106 - 120.
Vancouver KARAKELLE Ş,CANPOLAT S Tükenmişlik Düzeyi Yüksek İlköğretim Öğretmenlerinin Öğrencilere Yaklaşım Biçimlerinin İncelenmesi. . 2008; 106 - 120.
IEEE KARAKELLE Ş,CANPOLAT S "Tükenmişlik Düzeyi Yüksek İlköğretim Öğretmenlerinin Öğrencilere Yaklaşım Biçimlerinin İncelenmesi." , ss.106 - 120, 2008.
ISNAD KARAKELLE, ŞERİFE SEMA - CANPOLAT, Seçil. "Tükenmişlik Düzeyi Yüksek İlköğretim Öğretmenlerinin Öğrencilere Yaklaşım Biçimlerinin İncelenmesi". (2008), 106-120.
APA KARAKELLE Ş, CANPOLAT S (2008). Tükenmişlik Düzeyi Yüksek İlköğretim Öğretmenlerinin Öğrencilere Yaklaşım Biçimlerinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 33(147), 106 - 120.
Chicago KARAKELLE ŞERİFE SEMA,CANPOLAT Seçil Tükenmişlik Düzeyi Yüksek İlköğretim Öğretmenlerinin Öğrencilere Yaklaşım Biçimlerinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim 33, no.147 (2008): 106 - 120.
MLA KARAKELLE ŞERİFE SEMA,CANPOLAT Seçil Tükenmişlik Düzeyi Yüksek İlköğretim Öğretmenlerinin Öğrencilere Yaklaşım Biçimlerinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, vol.33, no.147, 2008, ss.106 - 120.
AMA KARAKELLE Ş,CANPOLAT S Tükenmişlik Düzeyi Yüksek İlköğretim Öğretmenlerinin Öğrencilere Yaklaşım Biçimlerinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim. 2008; 33(147): 106 - 120.
Vancouver KARAKELLE Ş,CANPOLAT S Tükenmişlik Düzeyi Yüksek İlköğretim Öğretmenlerinin Öğrencilere Yaklaşım Biçimlerinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim. 2008; 33(147): 106 - 120.
IEEE KARAKELLE Ş,CANPOLAT S "Tükenmişlik Düzeyi Yüksek İlköğretim Öğretmenlerinin Öğrencilere Yaklaşım Biçimlerinin İncelenmesi." Eğitim ve Bilim, 33, ss.106 - 120, 2008.
ISNAD KARAKELLE, ŞERİFE SEMA - CANPOLAT, Seçil. "Tükenmişlik Düzeyi Yüksek İlköğretim Öğretmenlerinin Öğrencilere Yaklaşım Biçimlerinin İncelenmesi". Eğitim ve Bilim 33/147 (2008), 106-120.