Bir eğitim hastanesinde görev yapan hemşirelerin hasta hakları konusundaki bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi

ÇELEN, Özay; KARAALP, Turgut; TEKE, Abdülkadir; UÇAR, Muharrem; DEMİR, Ceseim

Bir eğitim hastanesinde görev yapan hemşirelerin hasta hakları konusundaki bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi

Abdülkadir TEKE, (GATA Sağlık Hizmetleri Yönetimi Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Muharrem UÇAR, (GATA Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Ceseim DEMİR, (GATA Sağlık Hizmetleri Yönetimi Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Özay ÇELEN, (GATA Sağlık Hizmetleri Yönetimi Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Turgut KARAALP (GATA Sağlık Hizmetleri Yönetimi Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni

20 4

Yıl: 2007 Cilt: 6 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 259 - 266 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bir eğitim hastanesinde görev yapan hemşirelerin hasta hakları konusundaki bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi

Öz:

Özet: Hasta hakları, sağlık hizmeti alan kişilerin sağlık kurumları ve sağlık personeli karşısındaki haklarını tanımlayan bir kavramdır. Hasta haklarının korunabilmesi için sağlık ekibi üyelerine önemli görevler düşmektedir. Hastanın sağlık bakımı ile ilgili haklarında varolan değerler hemşirelik mesleğini çok yakından ilgilendirdiği için, hasta ile hemşire arasında bir anlamda ortaklık ilişkisi söz konusudur. Bu araştırma ile, Gülhane Askeri Tıp Fakültesi Eğitim Hastanesi’nde görev yapan hemşirelerin hasta hakları konusundaki bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma evrenini oluşturan 603 hemşireden örneklem seçilerek, 120 hemşireye anket uygulanmıştır. Örneklem grubunun %45’inin, hasta hakları konusunda eğitim almadıkları, %21.7’sinin hasta hakları kavramıyla hiç karşılaşmadıkları, %64.2’sinin ise bu kavramla, okul dışındaki kaynaklar vasıtasıyla haberdar oldukları görülmektedir. Hemşirelerin, hastaların evrensel olan hakları konusundaki tutumlarının, her bir hasta hakkı için farklı olduğu ve bu oranın %69.2 ile %100 arasında değiştiği bir belirlenmiştir. Hasta haklarının sağlık hizmetlerinin önemli bir destekleyici öğesi haline gelmesine yönelik kapsamlı çabalara ihtiyaç vardır. Bu amaçla, hastanelerde hasta hakları ile ilgili çalışmaları yürütecek birimler kurulmalıdır. Söz konusu birimler, yaşanan hasta hakları ihlalleri ile bunlara bağlı ortaya çıkan problemlerin önlenmesi, sağlık hizmetlerinin hasta memnuniyetine uygun şekilde, insan hak ve onuruna yakışır biçimde sunulması, hasta ve hasta yakınları ile sağlık personelinin eğitilmesini hedefleyen çalışmaları yürütmelidir.

Anahtar Kelime: Bilgi Hasta hakları Sağlık personelinin tutumu Anketler Hemşireler Hasta memnuniyeti

Konular: Tıbbi İnformatik Tıbbi Etik Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Acil Tıp Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Hemşirelik Davranış Bilimleri

Evaluation of knowledge and attitudes of the nurses working in a training hospital about patients'rights

Öz:

Abstract: Term of patients’ rights defines rights and responsibilities between health care organizations and patients. Health care professionals have very important responsibilities, in order to guard the rights of patients. Nurses can be seen to have more responsibility than another health care professional, because they have some kind of partnership relation with patients. This study aims to determine the knowledge level and attitudes of patient rights among the nurses of the Gülhane Military Medical Academy (GATA) Training Hospital. The study universe consisted of all the nurses at the hospital (n=603) and 120 nurses were chosen with simple random sampling for the study. In general, 41.1% of the study group didn’t receive any education about patients’ rights, 21.7% stated that they didn’t encounter any patient rights issue in their day to day practice, and 64.2% stated that they learned something about the patient rights another resource like TV or mass media. Attitudes of study group were observed changeable from 69.2% to 100% about the universal patients’ rights. A comprehensive effort should be sustained to make the patients rights an essential part of healthcare. Because of that, patients’ rights office should be established in hospitals. These offices should carry out education of healthcare staff and patients about the patient rights, solve the problems which emerged from violation of patients rights, and verify the healthcare is appropriate for patients’ satisfaction.

Anahtar Kelime: Questionnaires Nurses Patient Satisfaction Knowledge Patient Rights Attitude of Health Personnel

Konular: Tıbbi İnformatik Tıbbi Etik Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Acil Tıp Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Hemşirelik Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Ocaktan E., Yıldız A., Özdemir O. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 2004; 57 (3): 130.
2. Erdemir AD, Elçioğlu ÖŞ. Tıp etiği ışığında hasta ve hekim hakları, Ankara. 2000: 42,44.
3. Karataş H, Karakoç KÖ, Aksoy Ş, Çelik P, Erenler F. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi Dergisi 2004: 12 (1)
4. Kişioğlu AN, Tüfekçi F, Uskun E, Bakır B. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku Tarihi Dergisi 2001: 9 (2); 98- 101.
5. TSK Asker Hastaneleri Yerel Etik Kurul Yönergesi. Ankara. 2005: 2-2.
6. Hasta Hakları Yönetmeliği Resmi Gazete. Tarih: 01.08.1998: Sayı: 23420 Madde:5.
7. Vural G, H.Ü. Sağ. Bil. Ens. Hasta hakları. Doktora tezi. Ankara. 1993: 5,8.
8. Williams A, A study of practising nurses’ perceptions and experiences of intimacy within the nurse-patient relationship. Journal of Advanced Nursing, 2001; 35 (2): 188-196.
9. Şahbudak Ü. H.Ü. Sağ. Bil. Ens. Hastanede yatan hastaların hasta hakları konusundaki görüşleri. Yüksek lisans tezi. Ankara. 1992: 7-8.
10. Zebiene E, Razgauskas E, Basys V, Baubiniene A, Gurevicius R, Padaiga Z, et al. Meeting patient’s expectations in primary care consultations in Lithuania. İnternational Journal For Quality in Health Care 2004; 16 (1): 83-89.
11. Uçar M. Askeri Bağlamda Sağlık Hizmetlerinin Etik Boyutu. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2005; 4 (1): 37- 45.
12. Strasen L. Incorporating patient satisfaction standards into quality of care measures. Jona, November 1988;18 (11): 5-6.
13. Sayın Ü, Lisans Bitirme Tezi, Akhisar Devlet Hastanesi ve Merkez Sağlık Ocaklarında Çalışan Doktor, Hemşire ve Ebelerin Hasta Hakları Konusundaki Bilgi Seviyesi ve Tutumlarının İncelenmesi, İstanbul 2000.
14. Chaperoning: The role of the nurse and the rights of patients. Royal college of nursing. London, July 2002: 2-3.
15. Zencir G, Erdal E, Zencir M, Hekim ve Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Tutumlarının İncelenmesi, 1. Ulusal Tıbbi Etik Kongresi Bildiriler Kitabı, Kocaeli 1999:105- 113.
14. Tzeng HM, Keteftan S. The relationship between nurses’ job satisfaction and inpatient satisfaction: An exploratory study in a Taiwan teaching hospital. Journ Nurs Care Qual 2002;16 (2):39-49.
15. Ak J, Bausel BR, Mahrenhdz DM. Patient satisfaction with nursing care in hospitals. Outcomes Manage Nurs Practice 1997;1 (1): 20-28.
16. Zülfikar F. H.Ü. Sağ. Bil. Ens. Hastaların hasta haklarını talep etme durumları. Bilim uzmanlığı tezi. Ankara. 1999: 16.

APA	TEKE A, UÇAR M, DEMİR C, ÇELEN Ö, KARAALP T (2007). Bir eğitim hastanesinde görev yapan hemşirelerin hasta hakları konusundaki bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. , 259 - 266.
Chicago	TEKE Abdülkadir,UÇAR Muharrem,DEMİR Ceseim,ÇELEN Özay,KARAALP Turgut Bir eğitim hastanesinde görev yapan hemşirelerin hasta hakları konusundaki bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. (2007): 259 - 266.
MLA	TEKE Abdülkadir,UÇAR Muharrem,DEMİR Ceseim,ÇELEN Özay,KARAALP Turgut Bir eğitim hastanesinde görev yapan hemşirelerin hasta hakları konusundaki bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. , 2007, ss.259 - 266.
AMA	TEKE A,UÇAR M,DEMİR C,ÇELEN Ö,KARAALP T Bir eğitim hastanesinde görev yapan hemşirelerin hasta hakları konusundaki bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. . 2007; 259 - 266.
Vancouver	TEKE A,UÇAR M,DEMİR C,ÇELEN Ö,KARAALP T Bir eğitim hastanesinde görev yapan hemşirelerin hasta hakları konusundaki bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. . 2007; 259 - 266.
IEEE	TEKE A,UÇAR M,DEMİR C,ÇELEN Ö,KARAALP T "Bir eğitim hastanesinde görev yapan hemşirelerin hasta hakları konusundaki bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi." , ss.259 - 266, 2007.
ISNAD	TEKE, Abdülkadir vd. "Bir eğitim hastanesinde görev yapan hemşirelerin hasta hakları konusundaki bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi". (2007), 259-266.

APA	TEKE A, UÇAR M, DEMİR C, ÇELEN Ö, KARAALP T (2007). Bir eğitim hastanesinde görev yapan hemşirelerin hasta hakları konusundaki bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(4), 259 - 266.
Chicago	TEKE Abdülkadir,UÇAR Muharrem,DEMİR Ceseim,ÇELEN Özay,KARAALP Turgut Bir eğitim hastanesinde görev yapan hemşirelerin hasta hakları konusundaki bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 6, no.4 (2007): 259 - 266.
MLA	TEKE Abdülkadir,UÇAR Muharrem,DEMİR Ceseim,ÇELEN Özay,KARAALP Turgut Bir eğitim hastanesinde görev yapan hemşirelerin hasta hakları konusundaki bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, vol.6, no.4, 2007, ss.259 - 266.
AMA	TEKE A,UÇAR M,DEMİR C,ÇELEN Ö,KARAALP T Bir eğitim hastanesinde görev yapan hemşirelerin hasta hakları konusundaki bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2007; 6(4): 259 - 266.
Vancouver	TEKE A,UÇAR M,DEMİR C,ÇELEN Ö,KARAALP T Bir eğitim hastanesinde görev yapan hemşirelerin hasta hakları konusundaki bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2007; 6(4): 259 - 266.
IEEE	TEKE A,UÇAR M,DEMİR C,ÇELEN Ö,KARAALP T "Bir eğitim hastanesinde görev yapan hemşirelerin hasta hakları konusundaki bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi." TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6, ss.259 - 266, 2007.
ISNAD	TEKE, Abdülkadir vd. "Bir eğitim hastanesinde görev yapan hemşirelerin hasta hakları konusundaki bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi". TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 6/4 (2007), 259-266.