Yıl: 2007 Cilt: 0 Sayı: 153 Sayfa Aralığı: 123 - 141 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Uluslararası finansal entegrasyon bağlamında sermayenin vergilendirilmesi: Tobin vergisi

Öz:
90’lı yıllardan sonraki dönem, birçok gelişmekte olan ülke açısından uluslararası finansal entegrasyon uygulamalarının hız kazandığı dönem olarak kabul edilmektedir. Gelişmekte olan ülkeler “kaynak yetersizliği”ne dayanan düşük yatırımın yol açtığı istikrarsız büyüme oranlarının çözümü olarak başvurdukları uluslararası sermaye hareketlerini çekmeyi hedefleyen istikrar politikaları uygulamışlardır. Ancak Doğu Asya, Latin Amerika, Brezilya ve Türkiye’de görülen ve genelde uluslararası sermaye hareketlerinin kırılganlığının yol açtığı finansal krizler ülke ekonomilerinin dışa açılmasını destekleyen politikaların sorgulanmasına ve alternatif politika uygulamalarının gerekliliğini destekleyen görüşlerin ortaya çıkmasına yol açmıştır. Bu görüşler doğrultusunda sermaye giriş ve çıkışlarına kontrol getirilmesi “alternatif politikalar” demetinde atılması gereken ilk adımdır. Tobin Vergisi bu kontrollerin üzerinde en çok tartışılan örneği olarak karşımıza çıkmaktadır. Literatürde konuyla ilgili iki alt başlık öne çıkmıştır: 1) Düşük oranda koyulan sermaye kontrolleri ülkelerin vergi karlarını olumlu etkileyecek midir? 2) Ülkesel, Bölgesel ve küresel bir yapıda parasal işlem vergisi koyulabilir mi etkinliği ne olur? Bu çalışmada bu sorular cevaplanmaya çalışılacaktır. Literatürde Tobin vergisi başta olmak üzere parasal işlem vergilerinin etkinliğinin zayıf ve başarısız olduğu yönünde görüşler ağır basmaktadır. Ancak geçmişte yaşanan ve belki de ilerde yaşanabilecek olası krizlerin dünya ve ülke ekonomisinde yol açtığı yüksek maliyetler üzerine bir çözüm denemesi olan Tobin’in Nobel ödülü haklılığını doğrulamakta ve popülaritesini hiç kaybetmemesinin nedeni olmaktadır
Anahtar Kelime: vergilendirme entegrasyon tobin vergisi sermaye

Konular: İşletme İktisat İşletme Finans Uluslararası İlişkiler

Taxation of capital within the context of international financial integration: Tobin tax

Öz:
It has been accepted that the practices of International financial integration have been accelerated the period following the 90 years. Developing countries have been conducted stability programs aimed at pulling international capital flows which are applied for solution of instable growth triggering “lack of sources”. However, financial crises seen in East Asia, Latin America and Turkey generally caused by international capital flows volatility led to criticize open macro economics rise in necessities of alternative economic politics. According to these views, controls over capital inflows and outflows are thought as a first step in these alternative politics. Tobin tax is seen as most discussed one of these controls. In literacy, there are two sub-topics discussed: 1) will low amount of capital control affects the tax decision of applied country? 2) Is it possible to put a currency tax in country or regional and global base and if it is so, how affect this will be? In this study, these two questions tried to analyze. In literacy, studies supporting that Tobin tax and other capital control are ineffective and unsuccessful are dominant. However, high costs of crisis emerged in the past and may be seen in the future led to prove that Nobel Prize of Tobin and his permanent popularity
Anahtar Kelime: tobin tax capital taxation integration

Konular: İşletme İktisat İşletme Finans Uluslararası İlişkiler
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Epstein, A. G. (2005), Financialization and the World Economy, Edward Elgar Publishing, USA.
  • Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (2007), Finansal İstikrar Raporu, Sayı: 4.
  • Akdiş, M. (2004a), “Kısa Vadeli Sermaye Hareketlerinin Yol Açtığı Finansal Krizler ve Bu Krizleri Önlemede Kullanılabilecek Araçlar: Tobin Vergisi”, _____makdis.pamukkale.edu.tr/Mak21.htm - 238k> (23.01.2006).
  • Akdiş, M. (2004b), “Sermaye Hareketleri Finansal Krizler ve Türkiye”, _____makdis.pamukkale.edu.tr/Nazilli1.ppt> (10.10.2006).
  • Aktan, C. C. ve Şen, H. (1999), “Globalleşme, Ekonomik Kriz ve Türkiye”, _____http://www.canaktan.org/yeni-trendler/globallesme/tehlike.htm> (03.12.2005).
  • Akyüz, A. (2002), “İki İktisatçı Bir Konferans”, İktisat, İşletme ve Finans, Yıl 17: 193.
  • Akyüz, Y. (2004), “Finansal İstikrarsızlığın ve Şokların Yönetimi”, İktisat, İşletme ve Finans, Yıl 19: 221.
  • Alp, A. (1999), “Finansal Piyasaların Uluslararası Düzeyde Entegrasyonu ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme”, İktisat, İşletme ve Finans, Yıl 14: 162.
  • Altay, O. “Döviz Kuru Rejimi Tercihini Belirlemeye Yönelik Yaklaşımlar”, _____http://eab.ege.edu.tr/pdf/7_2/C7-S2-M17.pdf> (03.08.2007).
  • Arıkboğa, A. (2004), “Tobin Vergisi Önerisi”, _____www.istanbul.edu.tr/iktisat/maliye/bulten7/tobinvergisi.htm> (09.10.2006).
  • Baele, L. vd. (2004), “Measuring Financial Integration in the Euro Area”, _____www.ecb.int/pub/pdf/scpops/ecbocp14.pdf > (09.01.2007).
  • Binger, A. (2003), “Global Public Goods and Potential Mechanism for Financial Availability”, _____http://www.un.org/esa/policy/devplan/al_binger.pdf>.(03.02.2006).
  • Burçak, T. ve Erdönmez P. A. (1999), “Küresel Krizlere Yeni Yaklaşımlar”, _____www.tbb.org.tr/turkce/arastirmalar/kuresel.doc> (19.07.2006).
  • Burt, R. v.d. (1998), “Reinventing Diplomacy in the Information Age”, _____http://dosfan.lib.uic.edu/usia/usiahome/pdforum/fulton.htm#global> (12.12.2005).
  • Chai, H. Y. ve Rhee, Y. (2005), “Financial Integration and Financial Efficiency in East Asia”, _____www.cgu.edu/include/1118_Rhee1.pdf> (08.08.2006).
  • Das, D. K. (2003), “Financial Flows and Global Integration”, _____http://www2.warwick.ac.uk/fac/soc/csgr/research/workingpapers/2004/wp13204.pdf> (29.09.2006).
  • Demetriades P. O. vd. (2001), “Financial Liberalization and the Evolution of Banking And Financial Risks: The Case Of South Korea”, _____http://www.le.ac.uk/economics/research/RePEc/lec/leecon/econ01-1.pdf> (15.08.2005).
  • Dodd, R. (2005), “FPF Primer on Capital Controls”, _____http://www.financialpolicy.org/fpfprimercapcontrol.pdf> (20.08.2006).
  • Duman, K. (2004), “Finansal Krizlere Karşı Politika Tercihleri”, _____www.akdeniz.edu.tr/iibf/yeni/genel/dergi/Sayi08/07Duman.pdf> (19.08.2005).
  • Edwards, S. (1999), “How Effective are Capital Controls?”, http://www.anderson.ucla.edu/faculty/sebastian.edwards/controls_final.pdf> (20.08.2006).
  • Epstein, G. vd. (2003), “Capital Management Techniques In Developing Countries: An Assessment of Experiences from the 1990's and Lessons For the Future”, _____http://www.g24.org/epstetgm.pdf> (20.07.2006).
  • Felix, D. (1995), “Financial Globalizition Versus Free trade: The Case for the Tobin Tax”, UNCTAD Discussion Papers, No:108.
  • Gallego, F. vd. (2003), “Capital Controls in Chile: Effective? Efficient?”, _____http://fmwww.bc.edu/RePEc/es2000/0330.pdf> (22.12.2005).
  • Haberer, M. (2003), “Some Criticism of the Tobin Tax”, _____http://cofe.uni-konstanz.de/Papers/dp03_01.pdf>
  • Institute For National Strategic Studies (1999), “Economic Globalization, Stability or Conflict?”, _____http://www.ndu.edu/inss/Strategic%20Assessments/sa99/02.pdf> (23.03.2006).
  • Johnson, S. ve Mitton, T. (2001), “Cronyısm And Capıtal Controls: Evıdence From Malaysıa”, _____http://www.nber.org/papers/w8521.pdf> (13.02.2007).
  • Kaplan, E. ve Dani, R. (2001), “Did the Malaysian Capital Controls Work?” NBER working paper 8142.
  • Kar, M. ve Kara, M. A. (2001) “Finansal Entegrasyon ve Sermaye Akışkanlığı: Türkiye Örneği”, İktisat, İşletme ve Finans, 16. Yıl Mart Sayısı.
  • Kawai, M. ve Takagi, S. (2003), “Rethınkıng Capıtal Controls: The Malaysıan Experıence”, _____http://www.mof.go.jp/jouhou/soken/kenkyu/ron056.pdf> (12.03.2005).
  • Kim, K. (2003), “Does FDI crowd out domestic investment in Korea?”, _____www.emarldinsight.com/0144-3585.htm> (12.02.2007).
  • Meltzer, A.H. (2001), “Monetary Policy in the New Global Economy: The Case of Japan”, _____www.cato.org/pubs/journal/cj20n1/cj20n1.html> (23.12.2005).
  • Muradoğlu, G. ve Taşkın, F. (2003), “Financial Liberalization: From Segmented to Integrated Economies”, _____http://www.erf.org.eg/tenthconf/Financial_Markets_Presented/Fatma_Muradoglu.pdf> (09.09.2005).
  • Muriente, C. ve Liard, F. (2007), “Capital Controls: Theory and Practice”, _____http://www.scientificjournals.org/journals2007/articles/1011.htm> (02.04.2007).
  • Nissanke, M. (2003), “Revenue Potentıal Of The Tobın Tax For Development Fınance: A Crıtıcal Appraısal”, _____www.wider.unu.edu/conference/conference-2003-3/conference-2003-3-papers/Nissanke-2308.pdf> (24.01.2007).
  • Patomaki, H. (1999), “How to Make it Real Towards a Socially Responsible and Democratic System of Global Governance”, _____www.upi-fiia.fi/document.php?DOC_ID=70> (23.11.2006).
  • Pollin, R. (2003), “Applying a Securities Transactions Tax to the Us: Design Issues, Market Impact, Revenue Estimates”, _____http://www.new-rules.org/docs/tobintax/debatingthetobintax.pdf> (13.12.2006).
  • Pontes, A. ve Maria, P. G. (1999), “Capital Flow and Capital Control”, _____http://www.gwu.edu/~ibi/minerva/Fall1999/Pontes.Ana.pdf> (16.09.2006).
  • Rajan, R. S. (2001), “Revisiting the Case for a Tobin Tax Post Asian Crisis: A Financial Safeguard Or Financial Bonanza?”, _____citeseer.ist.psu.edu/451019.html> (09.08.2005).
  • Saraçoğlu, F. ve Şahan, Ö. (2004), “Tobin Vergisi ve Türkiye’de Uygulanabilirliği”, _____http://www.sayistay.gov.tr/yayin/dergi/icerik/der55m4.pdf> (01.10.2005).
  • Sargen, N. (2007), “Playing Emerging Asian Currencies”, _____http://www.fortwashington.com/pdf/FW-830-0706.pdf> (12.02.2007).
  • Smaghi, L. B. (2005), “Financial globalisation and integration: What’s next? A forward-looking perspective”, _____http://www.ecb.int/press/key/date/2006/html/sp060718_1.en.html> (04.11.2006).
  • Tekin, A. (2004), “Global Kamusal Malların Finansman Aracı Olarak Global Vergi Önerileri,” T.C. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitisü Dergisi, Sayı 12.
  • Terzi, A. (2003), “Is a transactions tax an effective means to stabilize the foreign exchange market?”, _____http://www.unibg.it/dati/bacheca/654/7143.pdf> (22.01.2006).
  • Wikipedi (2006), _____http://tr.wikipedia.org/wiki/D%C3%BCnya_Bankas%C4%B1> (11.11.2005).
  • Williamson, J. (1998) “Whither Financial Liberalization”, _____www.iie.com/publications/ papers/paper.cfm?ResearchID=323 - 39k> (01.03.2005).
  • Williamson, J. (2002), “Did the Washington Consensus Fail?”, _____http://www.iie.com/publications/papers/paper.cfm?ResearchID=488> (06.06.2006).
  • Yapraklı, S. (2007), “Ticari ve Finansal Dışa Açıklık ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Üzerine Bir Uygulama”, Ekonometri ve İstatistik, Sayı: 5.
  • Yeyati, E. L. 2002), “Finanzas Internacionales”, _____http://200.32.4.58/~ely/FI_Integracion.pdf> (20.08.2006).
  • Yılmaz, E. (2004), “Türkiye’de Finansal Krizlerin Nedeni Olarak Sermaye Hareketleri ve Kontrolüne Yönelik Önlemler”, _____http://tr.wikipedia.org/wiki/Finansal_sermaye_kontrolleri> (08.10.2006).
  • Yılmaz, E. (2004), “Türkiye’de Finansal Krizlerin Nedeni Olarak Sermaye Hareketleri ve Kontrolüne Yönelik Önlemler”, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitiüsü, İzmir.
  • Gökçe, D. (2001), “Sermaye hareketleri sınırlansın mı?”, Akşam Gazetesi, (21.01.2001).
  • Gökçe, D. (2007), “Kafayı Kaldır Dünyaya Bak!”, Akşam Gazetesi, (17.07.2007).
APA Ay A, MANGIR F (2007). Uluslararası finansal entegrasyon bağlamında sermayenin vergilendirilmesi: Tobin vergisi. , 123 - 141.
Chicago Ay Ahmet,MANGIR FATİH Uluslararası finansal entegrasyon bağlamında sermayenin vergilendirilmesi: Tobin vergisi. (2007): 123 - 141.
MLA Ay Ahmet,MANGIR FATİH Uluslararası finansal entegrasyon bağlamında sermayenin vergilendirilmesi: Tobin vergisi. , 2007, ss.123 - 141.
AMA Ay A,MANGIR F Uluslararası finansal entegrasyon bağlamında sermayenin vergilendirilmesi: Tobin vergisi. . 2007; 123 - 141.
Vancouver Ay A,MANGIR F Uluslararası finansal entegrasyon bağlamında sermayenin vergilendirilmesi: Tobin vergisi. . 2007; 123 - 141.
IEEE Ay A,MANGIR F "Uluslararası finansal entegrasyon bağlamında sermayenin vergilendirilmesi: Tobin vergisi." , ss.123 - 141, 2007.
ISNAD Ay, Ahmet - MANGIR, FATİH. "Uluslararası finansal entegrasyon bağlamında sermayenin vergilendirilmesi: Tobin vergisi". (2007), 123-141.
APA Ay A, MANGIR F (2007). Uluslararası finansal entegrasyon bağlamında sermayenin vergilendirilmesi: Tobin vergisi. Maliye Dergisi, 0(153), 123 - 141.
Chicago Ay Ahmet,MANGIR FATİH Uluslararası finansal entegrasyon bağlamında sermayenin vergilendirilmesi: Tobin vergisi. Maliye Dergisi 0, no.153 (2007): 123 - 141.
MLA Ay Ahmet,MANGIR FATİH Uluslararası finansal entegrasyon bağlamında sermayenin vergilendirilmesi: Tobin vergisi. Maliye Dergisi, vol.0, no.153, 2007, ss.123 - 141.
AMA Ay A,MANGIR F Uluslararası finansal entegrasyon bağlamında sermayenin vergilendirilmesi: Tobin vergisi. Maliye Dergisi. 2007; 0(153): 123 - 141.
Vancouver Ay A,MANGIR F Uluslararası finansal entegrasyon bağlamında sermayenin vergilendirilmesi: Tobin vergisi. Maliye Dergisi. 2007; 0(153): 123 - 141.
IEEE Ay A,MANGIR F "Uluslararası finansal entegrasyon bağlamında sermayenin vergilendirilmesi: Tobin vergisi." Maliye Dergisi, 0, ss.123 - 141, 2007.
ISNAD Ay, Ahmet - MANGIR, FATİH. "Uluslararası finansal entegrasyon bağlamında sermayenin vergilendirilmesi: Tobin vergisi". Maliye Dergisi 153 (2007), 123-141.