Beyşehir'de üretilen dondurulmuş sudak balığı (Stizostedion lucioperca) filetolarının bakteriyolojik kalitesi

TEKİNŞEN, K. Kaan; GÖKMEN, Mukadderat

Beyşehir'de üretilen dondurulmuş sudak balığı (Stizostedion lucioperca) filetolarının bakteriyolojik kalitesi

K. Kaan TEKİNŞEN, (Selçuk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Besin Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı, Konya, Türkiye)

Mukadderat GÖKMEN (Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, İl Kontrol Laboratuvarı, Konya, Türkiye)

Veteriner Bilimleri Dergisi . Eurasian Journal of Veterinary Sciences

2 0

Yıl: 2007 Cilt: 23 Sayı: 3-4 Sayfa Aralığı: 57 - 64 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Beyşehir'de üretilen dondurulmuş sudak balığı (Stizostedion lucioperca) filetolarının bakteriyolojik kalitesi

Öz:

Araştırmada, Konya'nın Beyşehir ilçesindeki HACCP sertifikasına sahip beş su ürünleri işleme tesisinden temin edilen 80 adet dondurulmuş sudak balığı filetosu, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Su Ürünleri Yönetmeliği çerçevesinde, bakteriyolojik kalitesi yönünden incelendi. Numunelerin toplam aerobik mezofilik bakteri, koliform bakteri ve Staphylococcus aureus sayılarının sırasıyla ortalama 8.5x104 kob/g, 44 EMS/g ve 3.7x10 kob/g düzeyinde olduğu, numunelerin hiçbirinde Escherichia coli, Salmonella spp., Vibrio parahaemolyticus ve V. cholera'ya rastlanmadığı belirlendi. Bununla birlikte numunelerin, % 12.5'inin koliform bakteriyi 150-1100 EMS/g düzeyinde içerdiği ve % 2.5'inin koliform bakteri bakımından Su Ürünleri Yönetmeliği'ne uymadığı tespit edildi. Sonuç olarak sudak balığı filetolarının halk sağlığı açısından tehlike arz etmediği ancak numunelerin % 12.5'inin koliform bakteri içerdiği dikkate alındığında bu numunelerin temin edildiği bazı işletmelerin hijyenik koşullara tam olarak sahip olmadığı, dolayısıyla sanitasyon kurallarına yeterli düzeyde uymadığı kanısına varıldı.

Anahtar Kelime: halk sağlığı fileto Stizostedion lucioperca sudak balığı dondurulmuş gıdalar mikrobiyolojik kalite koliform bakterileri dondurulmuş balık

Konular: Veterinerlik

Bacteriological quality of frozen Pikeperch fish (Stizostedion lucioperca) fillets produced in Beyşehir

Öz:

This research, eighty frozen Pikeperch fish fillets obtained from five aquacultural facilities of Beyşehir, Konya with HACCP sertification were analysed for the bacteriological qualities with respect to the Turkish Ministry of Agriculture and Rural Affairs Aquacultural Regulation. The average total aerobic mesophilic, coliform bacteria and Staphylococcus aureus counts were 8.5x104 cfu/g, 44 MPN/g and 3.7x10 cfu/g, respectively. None of the samples contained Escherichia coli, Salmonella spp., Vibrio parahaemolyticus and V. cholera. Of the samples 12.5 % contained coliform bacteria 150-1100 MPN/g and 2.5 % for coliform bacteria counts did not comply the current bacteriological standards in Aquacultural Regulation. In conclusion, pikeperch fish fillets do not possess any risk for public health in terms of bacterial pathogens, but presence of the coliform bacteria in the samples of 12.5 % indicates that in some aquacultural facilities of Beyşehir has not been possessed of hygienic conditions completely and has not been carried enough sanitation principle.

Anahtar Kelime: microbiological quality coliform bacteria frozen fish public health fillet Stizostedion lucioperca pike perch frozen foods

Konular: Veterinerlik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Acara, A. (1983). "Taze ve Dondurulmuş Su Ürünleri Dış Pazarlaması". İstanbul Ticaret Odası, Ekonomik Yayınlar Dizisi No: 18, İstanbul.
Arslan, A. (1993). Keban baraj gölü aynalı sazanlarının (Cyprinus carpio L.) mikrobiyolojik ve kimyasal kaliteleri. Doğa - Turk Journal of Veterinary and Animal Sciences, 17, 251-259.
Arslan, A., Ateş, G., Gönülalan, Z., Kaya, A. ve Çelik, C. (1996). Kızartılmış ve vakumlanmış aynalı sazan (Cyprinus carpio L.) filetolarının buzdolabında muhafaza edilmesi. Fırat Univ., Sağlık Bilimleri Dergisi, 10,2,269-271.
Arslan, A. ve Kök, F. (2001). Dilimlenerek vakumlanmış bıyıklı balık (Barbus esocinus) pastırmalarının +4° C'de muhafaza edilmesi sırasında oluşan mikrobiyolojik ve kimyasal değişikliklerin incelenmesi. Fırat Univ., Sağlık Bilimleri Dergisi, 15, 2, 337-344.
Arslan, A., Gönülalan, Z. ve Çelik, C. (1997). Derili ve derişiz vakumlanmış aynalı sazan (Cyprinus carpio L.) filetolarının dondurularak muhafaza edilmesi. Fırat Univ., Sağlık Bilimleri Dergisi, 11, 2, 221-227.
Ayulo, A.M., Machado, R.A. and Scussel, V.M. (1994). Enterotoxigenic Escherichia coli and Staphylococcus aureus in fish and seafood from the southern region of Brazil. International Journal of Food Microbiology, 24, 171-178.
Baffone, W., Pianetti, A., Bruscolini, F., Barbieri, E. and Citterio, B. (2000). Occurrence and expression of virulence-related properties of Vibrio species isolated from widely consumed seafood products. International Journal of Food Microbiology, 54, 9-18.
Balık, İ., Çubuk, E. ve Özkök, R. (2007). Eğirdir gölünde ekonomik balık populasyonlarının göl sahasındaki dağılımları. Journal of Fisheries Sciences.com, 1, 2, 88-96.
Basti, AA, Misaghi, A., Salehi, T.Z. and Kamkar, A. (2006). Bacteriel pathogens in fresh, smoked and salted Iranian fish. Food Control, 17, 183-188.
Baygar, T, Özden, Ö. ve Üçok, D. (2004). Dondurma ve çözündürme işleminin balık kalitesi üzerine etkisi. Turk Journal of Veterinary and Animal Sciences, 28, 1,173-178.
Bilgin, Ş., Ünlüsayın, M., Günlü, A. ve İzci, L (2005). Sudak (Sander lucioperca Bogustkaya & Naseka, 1996) ve Kadife (Tinea tinea L, 1758) balığından balık ezmesi (PATE) yapımı, bazı kimyasal bileşenlerin ve kalite kriterlerinin belirlenmesi. Ege Üniv. Su Ürünleri , Dergisi, 22, 3-4, 399-402.
Boyacıoğlu, D. (1999). Gıda işleme ve saklama tekniklerinin beslenme kalitesi üzerine etkileri. Dünya Yayın Gıda Dergisi, 12, 51-53.
Bridson, E.Y. (1998). "The Oxoid Manual". 8 th Edition. Oxoid Ltd., Hampshire.
Çelik, M. ve Gerek, A. (2002). Sudak (Sander lucioperca Bogustkaya & Naseka, 1996) salamurasının buzdolabı şartlarındaki kalite değişimleri. Turk Journal of Veterinary and Animal Sciences, 26, 4, 865-869.
Daniels, N.A., MacKinnon, L, Bishop, R., Altekruse, S., Ray; B., Hammond, R.M., Thompson, S., Wilson, S., Bean, N.H., Griffin, B.M. and Slutsker, L. (2000). Vibrio parahaemolyticus infections in the United States 1973-1998. Journal Infection Diseases, 181, 1661-1666.
Davies, A.R., Capell, C, Jehahno D., Nychas, G.J.E. and Kirby, R.M. (2001). Incidence of foodborne pathogens on European fish. Food Control, 12, 67-71.
Demirci, M. ve Orak, H.H. (1999). Farklı soğutma ortamları ve -12° C'de depolanan İstavrit balığında (Trachurus trachurus) meydana gelen kalite değişimleri. Turk Journal of Agriculture and Forestry, 23,2,143-150.
Destro, M.T. (2000). Incidence and significance of Listeria in fish and fish products from Latin America. International Journal of Food Microbiology, 62, 191-196.
Diler, A., Işıklı, B.I., Güner, A. ve Doğruer, Y. (2002). Sıcak dumanlamanın Eğrez balığının (Vimbia vimbia tenella) kalitesine etkisi. Veteriner Bilimleri Dergisi, .18,3,71-77.
Diler, A., Işıklı, B.I., Güner, A. ve Doğruer, Y. (2003). Bazı organik asitlerin Eğrez balığının (Vimbia vimbia tenella) kalitesine etkisi. Veteriner Bilimleri Dergisi, 19,3-4,27-34.
Diler, Ö. ve Diler, A. (1998). Eğridir gölü Sudak (Sander lucioperca L. 1758) mide barsak mikroflorasının kalitatif ve kantitatif değişimleri. Turk Journal of Veterinary and Animal Sciences, 22, 4, 325-328.
Dokuzlu, C. ve Günşen, U. (2006). Bacteriological quality in some frozen seafood products. Indian Veterinary Journal, 83, 494-497.
Erol, İ. (2007). "Gıda Hijyeni ve Mikrobiyolojisi". Pozitif Matbaacılık Ltd. Şti., Ankara.
Fedhusen, F. (2000). The role of seafood in bacterial foodborne diseases. Microbe Infection, 2,1651-1660.
Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO). (1974). "Fish and Shellfish Hygiene". Report of a WHO Committee convened in cooperation with FAO, Rome.
Food and Drug Administration (FDA). (2002). Chapter 4 Enumeration of Escherichia coli and the Coliform Bacteria. "Bacteriological Analytical Manual". Revised September 2002. The Center for Food Safety & Applied Nutrition, USA.
Food and Drug Administration (FDA). (2004). Chapter 9 Vibrio. "Bacteriological Analytical Manual". Substantially Rewritten and Revised May 2004. The Center for Food Safety & Applied Nutrition, USA.
Garthwaite, G.A. (1992). Chilling and Freezing of Fish. "Fish Processing Technology". Food Engineering and Biotechnology Group University of Technology Loughborough. VCH Publishers Inc., New York.
Gökoğlu, N. (2002). "Su Ürünleri İşleme Teknolojisi". Bilge Yayıncılık, İstanbul.
Harrigan, W.F. (1998). "Laboratory Methods in Food Microbiology". Academic Press, San Diego.
Hemakim. (1999). "Mikrobiyolojik Analiz Yöntemlerinde Yeni Yaklaşımlar^ Hemakim Tıbbi Ürünler Ticaret Ltd. Şti., İstanbul.
Herrera, F.C., Santos, J.A, Otero, A. and Garcia-Lopez, M.L. (2006). Occurence of foodborne pathogenic bacteria in retail prepackaged portions of marine fish in Spain. Journal of Applied Microbiology, 100,527-536.
lnternational Organization for Standardization (ISO). (2002). Microbiology of Food and Animal Feeding Stuffs - Horizontal Method for The Detection of Salmonella spp. ISO 6579:2002.
Karakaya, M. ve Kılıç, A. (1995). Beyşehir gölünden 1994-1995 avlanma periyodunda yakalanan levrek balıklarının bazı özelliklerinde meydana gelen değişimin tespiti üzerine bir araştırma. Selçuk Üniv. Ziraat Fakültesi Dergisi, 8, 10, 50-60.
Kök, F. veArslan, A. (2003). Farklı sürelerde çemende bekletmenin bıyıklı balık (Barbus esocinus) pastırmasının kalitesi üzerine etkisi. Turk Journal of Veterinary and Animal Sciences, 27, 1, 181-188.
Lu, J.Y., Pace, R.D. and Plahar, W.D. (1988). Survey of the microbial quality of dry fish, cassava and okra in Ghana. Journal öf Food Protection, 51, 8, 660-662.
Lyhs, U., Hatakka, M., Maki-Petays, N., Hyytia, E. and Korkeala, H. (1998). Microbiological quality of finnish vacuum-packaged fishery products at retail level. Archiv Lebensmittelhygene, 49, 146-150.
Olgunoğlu, İ.A., Polat, A. ve Var, I. (2002). Dondurularak depolanan (-18° C) Sudak (Sander lucioperca Bogustkaya & Naseka, 1996) filetolarında kimyasal ve duyusal değişimler. Turk Journal of Veterinary and Animal Sciences, 26, 4, 879-884.
Özdamar, K. (1997). "Paket Programlar İle İstatiksel Veri Analizi 1". Anadolu Univ., Yayınları No: 1001, Fen Fakültesi Yayınları: No:11, Eskişehir.
Öztürk, A. ve Çiftçioğlu, G. (1996). Dondurulmuş somon filetolarına soğuk fümeleme işleminin uygulanabilirliği ve raf ömrüne etkisi. Gıda ve Teknoloji, 4,8-18.
Pereira, M.A., Nunes, M.M., Nuernberg, L., Schulz, D. and Batista, C.R.V. (2006). Microbiological quality of oyster (Crassostrea gigas) produced and commercialized in the coastalregion of Florianopolis-Brazil. Brazil Journal of Microbiology, 37, 2, 58-65.
Ripabelli, G., Sammarco, M.L., Grasso, G.M., Fanelli, I., Caprioli, A. and Luzzi, I. (1999). Occurrence of Vibrio and other pathogenic bacteria in Mytilus galloprovincialis (mussels) harvested from Adriatic Sea, Italy. International Journal of Food Microbiology, 49, 1-2,43-48.
Shin, J.H., Chang, S. and Kang, D.H. (2004). Application of antimicrobial ice for reduction of foodborne pathogens (Escherichia coli O157:H7, Salmonella typhimurium, Listeria monocytogenes) on the surface offish. Journal of Applied Microbiology, 97,916-922.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı (1995). Su Ürünleri Yönetmeliği. Resmi Gazete Tarih: 10.03.1995 Sayı: 222235. Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü, Ankara.
Türk Standartları Enstitüsü (TSE). (1988). Sudak Balığı. TS 6151, Ankara.
Ünal, F.G. (1994). Dondurulmuş su ürünlerinde ambalajlama teknolojisi. Ege Üniv. Su Ürünleri Dergisi, 11,41,71-82.
Van den Broek M.J.M., Mossel, D.A.A. and Mol, H. (1984). Microbiological quality of retail fresh fish fillets in the Netherlands. International Journal of Food Microbiology, 1, 2, 53-61.

APA	TEKİNŞEN K, GÖKMEN M (2007). Beyşehir'de üretilen dondurulmuş sudak balığı (Stizostedion lucioperca) filetolarının bakteriyolojik kalitesi. , 57 - 64.
Chicago	TEKİNŞEN K. Kaan,GÖKMEN Mukadderat Beyşehir'de üretilen dondurulmuş sudak balığı (Stizostedion lucioperca) filetolarının bakteriyolojik kalitesi. (2007): 57 - 64.
MLA	TEKİNŞEN K. Kaan,GÖKMEN Mukadderat Beyşehir'de üretilen dondurulmuş sudak balığı (Stizostedion lucioperca) filetolarının bakteriyolojik kalitesi. , 2007, ss.57 - 64.
AMA	TEKİNŞEN K,GÖKMEN M Beyşehir'de üretilen dondurulmuş sudak balığı (Stizostedion lucioperca) filetolarının bakteriyolojik kalitesi. . 2007; 57 - 64.
Vancouver	TEKİNŞEN K,GÖKMEN M Beyşehir'de üretilen dondurulmuş sudak balığı (Stizostedion lucioperca) filetolarının bakteriyolojik kalitesi. . 2007; 57 - 64.
IEEE	TEKİNŞEN K,GÖKMEN M "Beyşehir'de üretilen dondurulmuş sudak balığı (Stizostedion lucioperca) filetolarının bakteriyolojik kalitesi." , ss.57 - 64, 2007.
ISNAD	TEKİNŞEN, K. Kaan - GÖKMEN, Mukadderat. "Beyşehir'de üretilen dondurulmuş sudak balığı (Stizostedion lucioperca) filetolarının bakteriyolojik kalitesi". (2007), 57-64.

APA	TEKİNŞEN K, GÖKMEN M (2007). Beyşehir'de üretilen dondurulmuş sudak balığı (Stizostedion lucioperca) filetolarının bakteriyolojik kalitesi. Veteriner Bilimleri Dergisi . Eurasian Journal of Veterinary Sciences, 23(3-4), 57 - 64.
Chicago	TEKİNŞEN K. Kaan,GÖKMEN Mukadderat Beyşehir'de üretilen dondurulmuş sudak balığı (Stizostedion lucioperca) filetolarının bakteriyolojik kalitesi. Veteriner Bilimleri Dergisi . Eurasian Journal of Veterinary Sciences 23, no.3-4 (2007): 57 - 64.
MLA	TEKİNŞEN K. Kaan,GÖKMEN Mukadderat Beyşehir'de üretilen dondurulmuş sudak balığı (Stizostedion lucioperca) filetolarının bakteriyolojik kalitesi. Veteriner Bilimleri Dergisi . Eurasian Journal of Veterinary Sciences, vol.23, no.3-4, 2007, ss.57 - 64.
AMA	TEKİNŞEN K,GÖKMEN M Beyşehir'de üretilen dondurulmuş sudak balığı (Stizostedion lucioperca) filetolarının bakteriyolojik kalitesi. Veteriner Bilimleri Dergisi . Eurasian Journal of Veterinary Sciences. 2007; 23(3-4): 57 - 64.
Vancouver	TEKİNŞEN K,GÖKMEN M Beyşehir'de üretilen dondurulmuş sudak balığı (Stizostedion lucioperca) filetolarının bakteriyolojik kalitesi. Veteriner Bilimleri Dergisi . Eurasian Journal of Veterinary Sciences. 2007; 23(3-4): 57 - 64.
IEEE	TEKİNŞEN K,GÖKMEN M "Beyşehir'de üretilen dondurulmuş sudak balığı (Stizostedion lucioperca) filetolarının bakteriyolojik kalitesi." Veteriner Bilimleri Dergisi . Eurasian Journal of Veterinary Sciences, 23, ss.57 - 64, 2007.
ISNAD	TEKİNŞEN, K. Kaan - GÖKMEN, Mukadderat. "Beyşehir'de üretilen dondurulmuş sudak balığı (Stizostedion lucioperca) filetolarının bakteriyolojik kalitesi". Veteriner Bilimleri Dergisi . Eurasian Journal of Veterinary Sciences 23/3-4 (2007), 57-64.