4 3

Proje Grubu: TOVAG Sayfa Sayısı: 1 Proje No: 114O050 Proje Bitiş Tarihi: 01.07.2017 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 06-11-2018

Koyunlarda Sıcak Stresinin Erkek ve Dişi Gametleri Üzerine Olumsuz Etkilerinin Azaltılması Amacıyla Yeni Bir Strateji Olarak Çinko Kullanımı

Öz:
Sıcak stresi evcil hayvanlarda döl verimi de dahil pek çok verimin düşmesine ve ekonomik kayıplara yol açar. Çinko; metabolizmada görevli pek çok enzimin yapısına katılan önemli minerallerden birisidir. Kanatlı hayvanlarda sıcak stresinin hafifletilmesi amacıyla kullanılmasına rağmen çiftlik hayvanlarında bu amaçla etkinliği bilinmemektedir. Bu projede günlük rasyon içerisinde 100 mg ekstra çinko tüketmesi sağlanan hayvanların sıcak stresi sırasında ve yıl boyu oosit ve spermatozoon kalitesindeki değişiklikler belirlendi. Sıcak stresi düzeyleri günlük çevre ısısı ve nem oranları belirlenerek hesaplanan sıcaklık-nem indeksi (THI) değerleri ve kan superoksid dismutaz (SOD), kortizol, ve glutathione düzeyleri yardımıyla izlendi. Projenin ilk bölümünde ardışık FSH uygulamalarıyla süperfollikülasyon yaptırılan koyunlardan laparoskopik yolla folliküler aspirasyon sonrası kümülüs-oosit kompleksleri (COC) toplandı. COC boyutları, morfolojik klasifikasyon (A, B ve C grubu), brilliant cresyl blue (BCB) boyamaları ve RT PCR yardımıyla glutathione peroxidase (GPx 1, 2, 3 ve 4) ekspresyon düzeyleri tespit edildi. Projenin ikinci yarısında ise 2 gruba ayrılan koçlarda 12 ay süresince spermatolojik parametreler karşılaştırmalı olarak incelendi. Sonuç olarak; Aydın çevresinde yılın sıcak dönemleri olan Haziran-Temmuz-Ağustos aylarında THI değerleri yardımıyla sıcak stresi oluşumu gözlendi. Buna rağmen koyunların süperovulasyon tedavilerine cevap verebildikleri tespit edildi. Her iki grupta toplanan COC’lar üzerinde yapılan çalışmalar gruplar arasında önemli bir farklılık olmadığını ortaya koymuştur (P>0.05). RT PCR sonuçları da GPx 1,2,3 ve 4 için benzer (P>0.05) expresyon profilleri gösterdi. Erkek hayvanlarda spermatolojik parametreler üzerinden yapılan karşılaştırmalar da ay bazında çinko destekli beslemenin bazı parametreleri olumlu etkilediğini ifade etse de yıl genelinde ve sıcak stresinin ortaya çıktığı süre boyunca önemli bir farklılık oluşturmadığı tespit edildi (P>0.05). Ancak, çinko desteği yapılan grupta stres düzeylerini gösteren kortizol ve SOD düzeyleri kontrol grubundan farklı bulundu (P<0.05). Elde edilen bulgular çerçevesinde çinko destekli beslemenin stres markırı olarak değerlendirilen bazı hormonların düzeylerinde normalleşme yönünde olumlu bir etki yapmasına rağmen gamet hücrelerinde projede izlenen parametreler çerçevesinde önemli bir farklılık oluşturmadığı kanısına varılmıştır.
Anahtar Kelime: koyun sperm oosit sıcak stresi çinko

Konular: Veterinerlik

Koyunlarda Sıcak Stresinin Erkek ve Dişi Gametleri Üzerine Olumsuz Etkilerinin Azaltılması Amacıyla Yeni Bir Strateji Olarak Çinko Kullanımı

Öz:
Heat stress may cause reduction in all economic traits including reproductive ones. Zinc is an important mineral which act as a co-factor of many metabolic enzymes. Although it is used as an anti-stress agent in the poultry its efficacy is not known in farm animals. The effect of 100 mg zinc supplementation to daily diet on the oocyte and sperm quality was investigated in hot season and per annum. The level of the heat stress was monitored by temperaturehumidity index (THI) scores in addition to superoxide dismutase (SOD), cortisol and glutathione concentrations in blood. In the first part of the study, laparoscopic follicular aspiration was performed to collect cumulus-oocyte complex (COC) following successive FSH administrations in ewes. Oocyte and COC dimensions were determined in addition to morphologic grading of COCs (A, B or C grade) and brilliant cresyl blue (BCB) staining. Relative abundance of GPx 1, 2, 3 ve 4 were also compared by RT-PCR among the groups. In the second part of the project sperm parameters were monitored annually and were compared among the groups monthly and yearly basis. As a result, a heat stress period was determined by the calculated THI values during the June-July and August. Despite the heat stress ewes could respond superovulation treatments during the autumn. The comparative works on the quality parameters of COC’s revealed that there is no significant difference between the groups (P>0.05). The relative abundance of GPx 1, 2, 3 and 4 by RT PCR indicated similar (P>0.05) expression patterns. Although some sperm parameters were estimated comparatively better (P<0.05) in monthly basis in the zinc group there was no statistical difference (P>0.05) among the groups per annum and during the hot period of the year. However, the stress markers Cortisol and SOD levels were different in zinc supplemented group from the control (P<0.05). In conclusion, although zinc supplementation normalized the concentrations of some stress markers in the blood no significant effect was observed in the quality of gamete cells based on the parameters evaluated in this project.
Anahtar Kelime:

Konular: Veterinerlik
Erişim Türü: Erişime Açık
APA AKSOY M, CEYLAN A, SERİN İ, ÖNOL A (2017). Koyunlarda Sıcak Stresinin Erkek ve Dişi Gametleri Üzerine Olumsuz Etkilerinin Azaltılması Amacıyla Yeni Bir Strateji Olarak Çinko Kullanımı. , 1 - 1.
Chicago AKSOY Melih,CEYLAN AHMET,SERİN İlker,ÖNOL Ahmet Gökhan Koyunlarda Sıcak Stresinin Erkek ve Dişi Gametleri Üzerine Olumsuz Etkilerinin Azaltılması Amacıyla Yeni Bir Strateji Olarak Çinko Kullanımı. (2017): 1 - 1.
MLA AKSOY Melih,CEYLAN AHMET,SERİN İlker,ÖNOL Ahmet Gökhan Koyunlarda Sıcak Stresinin Erkek ve Dişi Gametleri Üzerine Olumsuz Etkilerinin Azaltılması Amacıyla Yeni Bir Strateji Olarak Çinko Kullanımı. , 2017, ss.1 - 1.
AMA AKSOY M,CEYLAN A,SERİN İ,ÖNOL A Koyunlarda Sıcak Stresinin Erkek ve Dişi Gametleri Üzerine Olumsuz Etkilerinin Azaltılması Amacıyla Yeni Bir Strateji Olarak Çinko Kullanımı. . 2017; 1 - 1.
Vancouver AKSOY M,CEYLAN A,SERİN İ,ÖNOL A Koyunlarda Sıcak Stresinin Erkek ve Dişi Gametleri Üzerine Olumsuz Etkilerinin Azaltılması Amacıyla Yeni Bir Strateji Olarak Çinko Kullanımı. . 2017; 1 - 1.
IEEE AKSOY M,CEYLAN A,SERİN İ,ÖNOL A "Koyunlarda Sıcak Stresinin Erkek ve Dişi Gametleri Üzerine Olumsuz Etkilerinin Azaltılması Amacıyla Yeni Bir Strateji Olarak Çinko Kullanımı." , ss.1 - 1, 2017.
ISNAD AKSOY, Melih vd. "Koyunlarda Sıcak Stresinin Erkek ve Dişi Gametleri Üzerine Olumsuz Etkilerinin Azaltılması Amacıyla Yeni Bir Strateji Olarak Çinko Kullanımı". (2017), 1-1.
APA AKSOY M, CEYLAN A, SERİN İ, ÖNOL A (2017). Koyunlarda Sıcak Stresinin Erkek ve Dişi Gametleri Üzerine Olumsuz Etkilerinin Azaltılması Amacıyla Yeni Bir Strateji Olarak Çinko Kullanımı. , 1 - 1.
Chicago AKSOY Melih,CEYLAN AHMET,SERİN İlker,ÖNOL Ahmet Gökhan Koyunlarda Sıcak Stresinin Erkek ve Dişi Gametleri Üzerine Olumsuz Etkilerinin Azaltılması Amacıyla Yeni Bir Strateji Olarak Çinko Kullanımı. (2017): 1 - 1.
MLA AKSOY Melih,CEYLAN AHMET,SERİN İlker,ÖNOL Ahmet Gökhan Koyunlarda Sıcak Stresinin Erkek ve Dişi Gametleri Üzerine Olumsuz Etkilerinin Azaltılması Amacıyla Yeni Bir Strateji Olarak Çinko Kullanımı. , 2017, ss.1 - 1.
AMA AKSOY M,CEYLAN A,SERİN İ,ÖNOL A Koyunlarda Sıcak Stresinin Erkek ve Dişi Gametleri Üzerine Olumsuz Etkilerinin Azaltılması Amacıyla Yeni Bir Strateji Olarak Çinko Kullanımı. . 2017; 1 - 1.
Vancouver AKSOY M,CEYLAN A,SERİN İ,ÖNOL A Koyunlarda Sıcak Stresinin Erkek ve Dişi Gametleri Üzerine Olumsuz Etkilerinin Azaltılması Amacıyla Yeni Bir Strateji Olarak Çinko Kullanımı. . 2017; 1 - 1.
IEEE AKSOY M,CEYLAN A,SERİN İ,ÖNOL A "Koyunlarda Sıcak Stresinin Erkek ve Dişi Gametleri Üzerine Olumsuz Etkilerinin Azaltılması Amacıyla Yeni Bir Strateji Olarak Çinko Kullanımı." , ss.1 - 1, 2017.
ISNAD AKSOY, Melih vd. "Koyunlarda Sıcak Stresinin Erkek ve Dişi Gametleri Üzerine Olumsuz Etkilerinin Azaltılması Amacıyla Yeni Bir Strateji Olarak Çinko Kullanımı". (2017), 1-1.