Olasılık Kavramlarının Öğrenilmesinde Karşılaşılan Zorluklar, Bu Kavramların Öğrenilememe Nedenleri ve Çözüm Önerileri

Yıl: 2008 Cilt: 9 Sayı: 15 Sayfa Aralığı: 89 - 101 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Olasılık Kavramlarının Öğrenilmesinde Karşılaşılan Zorluklar, Bu Kavramların Öğrenilememe Nedenleri ve Çözüm Önerileri

Öz:
Olasılık konusu, hem öğretmen hem de öğrencilerin işlenişinde zorluk çektikleri konuların başında gelmektedir. Olasılık birçok meslekte ve günlük hayatta aldığımız pek çok kararda önemli bir role sahip olmasına rağmen, olasılık kavramlarının anlaşılması birçok öğrenci için kolay değildir. Öğrencilerin çoğu pek çok olasılık kavramı hakkında bir anlayış geliştirmekte ve olasılık olayları hakkında neden bulmada zorlanmaktadırlar. Bu nedenle, bu çalışmada, olasılık kavramlarının öğrenilmesinde karşılaşılan zorluklar ile bu kavramların yeterince iyi öğrenilememe nedenleri araştırılmış, bu nedenler ortaya koyulmaya çalışılmış ve bu nedenlere bağlı olarak çözüm önerileri sunulmuştur. Çalışmada; olasılık konusunda yapılmış olan yerli ve yabancı çalışmalar araştırılmış, elde edilen bulgulardan yararlanılarak kavramların öğrenilememe nedenleri sınıflandırılmış ve yapılan sınıflama Ishikawa Diyagramı ile gösterilmiştir. Bu diyagramda, olasılık kavramlarının öğrenilememe nedenleri altı kategoride toplanmıştır. Bu kategoriler; yaş, önbilgilerin yetersizliği, muhakeme etme becerisinin yetersizliği, öğretmen, kavram yanılgısı ve öğrencilerin olumsuz tutumlarıdır.
Anahtar Kelime: önbilgilerin yeterliliği kavram yanılgıları kavram gelişimi olasılık muhakeme yeteneği kavram öğretimi

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Difficulties of Learning Probability Concepts, the Reasons Why These Concepts Cannot be Learned and Suggestions for Solution

Öz:
Probability holds the first place among the subjects that both teachers and students have difficulty in handling. Although probability has an important role in many professions and a great many decisions we make for our daily lives, the understanding of the probability concepts is not an easy ability to gain for many students. Most of the students develop perception about lots of probability concepts and they have difficulty finding a reason for probability events. Thus, in the present study, the difficulties faced while learning probability concepts and the reasons why these concepts cannot be learned well are investigated, these reasons are tried to be put forward, and some suggestions for solutions regarding these concepts are presented. In this study, cross-hatching model was used. National and international studies on the subject of probability are investigated, the reasons why these concepts cannot be learned were categorized in the light of findings obtained, and the reasons why these concepts cannot be learned and taught are tried to be discovered. The categorization was displayed with Ishikawa diagram. In the diagram, the reasons why these concepts cannot be learned were noted as six categories. These categories were age, the insufficiency of advanced information, the deficiency of argumentation ability, teacher, error in concept, and students’ negative attitudes.
Anahtar Kelime: concept development probability reasoning ability concept teaching introductry information sufficiency misconceptions

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akkaya, R. ve Durmuş, S. (2006). İlköğretim 6–8. sınıf öğrencilerinin cebir öğrenme alanındaki kavram yanılgıları. Hacettepe üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 1–12.
  • Aspinwall, L. ve Shaw, K. L. (2000). Enriching students’ matematical intuitions with probability games and tree diagrams. Mathematics Teaching in the Middle School, 6(4), 214–220.
  • Bar-On, E. ve Or-Bach, R. (1988). Programming mathematics: a new approach in ıntroducing probability to less able pupils. Journal of Mathematics Education in Science and Technology, 19(2), 281–297.
  • Batanero, C., Serrano, L. ve Garfield, J. B. (1996). Heuristics and biases in secondary school students´ reasoning about probability. Proceedings of the Conference of the International Group for the Psychology of Mathematics Education, 20th, Valencia, Spain, July, 8–12.
  • Bonstingl, J. J. (1996). Schools of quality. Virginia: Association for Supervision and Curriculum Development United States of America.
  • Boyacıoğlu, H., Erduran, A. ve Alkan, H. (1996). Permütasyon, Kombinasyon ve Olasılık Öğretiminde Rastlanan Güçlüklerin Giderilmesi. II. Ulusal Eğitim Sempozyumu’nda sunulmuş bildiri. Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, İstanbul.
  • Brunner, R. B. (1997). Numbers, please. Mathematics Teacher, 6(4), 704–709.
  • Bulut, S. (1994). The Effects of Different Teaching Methods Gender on Probability Achievement and Attitudes toward Probability. (Yayınlanmamış Doktora Tezi) Ankara: Ortadoğu Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • Bulut, S., Ekici, C. ve İşeri, A.İ. (1999). Bazı olasılık kavramlarının öğretimi için olasılık yapraklarının geliştirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 129–136.
  • Burnak, N. (1997). Toplam kalite yönetimi –istatistiksel süreç kontrolü- Eskişehir: Tekam Yayınları.
  • Carpenter, T.P., Corbitt, M. K., Kepner, H. S. ve diğer. (1981). What are the chances of your students knowing probability?. Mathematics Teacher, 73, 342–344.
  • Çelik, D. ve Güneş, G. (2007). 7, 8 ve 9. sınıf öğrencilerinin olasılık ile ilgili anlama ve kavram yanılgılarının incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 173, 361–375.
  • Efil, İ. (1997). Yönetimde kalite çemberleri ve uygulama örnekleri. Bursa:Uludağ Üniversitesi Yayınları.
  • Ekinözü, İ. ve Şengül, S. (2007). Permütasyon ve olasılık konusunun öğretiminde canlandırma kullanılmasının öğrenci başarısına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 251–258.
  • Ficshbein, E. ve Schnarch, D. (1996). Intuitions and schemata in probabilistic thinking. Proceedings of the Conference of the International Group for the Psychology of Mathematics Education, 20th, Valencia, Spain, July, 8–12.
  • Ficshbein, E. ve Schnarch, D. (1997). The evolution with age of probabilistic, ıntuitively based misconceptions. Journal for Research in Mathematics Education, 28(1), 96–105. 04.08.2006’de http://my.nctm.org/eresources adresinden alınmıştır.
  • Ford, M.I. ve Kuhs, T. (1991). The act of ınvestigating: learning mathematics in the primary grades. Childhood Education, 67(5), 313–316.
  • Garfield, J. ve Ahlegren, A. (1988). Difficulties in learning basic consepts in probability and statistics: Implication for research. Journal for Research in Mathematics Education, 19(1), 44–63.
  • Gates, L. W. (2001). Probability experiments in the secondary school. Teaching Statistics. 22.11.2002’de http://science.ntu.ac.uk/rsscse/ts/bts/gates/text.html adresinden alınmıştır.
  • Green, D. R. (1984). The chance and probability concepts project. 12.11.2002’de http://science.ntu.ac.uk/rsscse/ts/bts/green/text.html adresinden alınmıştır.
  • Greer, B. (2001). Understanding probabilistic thinking: The legacy of Efraim Fishbein. Educational Studies of Mathematics, 45, 15–33.
  • Gürbüz, R. (2007). Olasılık konusunda geliştirilen materyallere dayalı öğretime ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 259–270.
  • Hirsch, L.S. ve O’Donnel, A.M. (2001). Representativeness in statistical reasoning: Identifying and assessing misconceptions. Journal of Statistics Education, 9(2).
  • Jones A. G., Langrall, C. W., Thornton, C. A. ve Mogill T. M. (1999). Students’ probabilistic thinking in instruction. Journal for Research in Mathematics Education, 30(5), 487–519,
  • Jones, A.G., Thornton, C. A., Langrall, C. W. ve Mogill, T. A. (1996). Using Children’s Probablistic Thinking to Inform Instruction. Proceedings of the Conference of the International Group for the Psychology of Mathematics Education, 20th, Valencia, Spain.
  • Kafoussi, S. (2004). Can Children Kindergarten Be Successfully Involved in Probabilistic Tasks? Statistics Education Research Journal, 3(1), 29–39. 12.12.2006’de http://www.stat.auckland.ac.nz/serj adresinden alınmıştır.
  • Lawrence, A. (1999). From the giver to twenty-one balloons: Explorations with probability. Mathematics Teaching in the Middle School, 4(8), 504–509.
  • Milli Eğitim Bakanlığı. (2003). TIMSS 1999. Üçüncü Uluslar arası Matematik ve Fen Bilgisi Çalışması. Ankara: Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı.
  • Munisamy, S. ve Doraisamy, L. (1998). Levels of understanding of probability concepts among secondary school pupils. International Journal of Mathematical Education in Science and Technology, 29(1).
  • National Council of Techers of Mathematics. (1989). Curriculum and evaluation standarts for school mathematics. Reston, VA: The Council.
  • Nicolson, C. P. (2005). Is chance fair? Teaching Children Mathematics,12(2), 83. 04.08.2006’de http://my.nctm.org/eresources adresinden alınmıştır.
  • Norton, M. (2001). Determining probabilities by examining underlying structure. Mathematics Teaching in the Middle School, 7(2), 78–82.
  • Piaget, J. ve Inhelder, B. (1975). The origin of the ıdea of chance in children. New York, Norton Şirketi.
  • Quinn, R. J. (2001). Exploring probability and statistics with preservice and ınservice teachers. School Science & Mathematics, 96(5), 255–257.
  • Quinn, R. J. ve Tomlinson S. (1999). Random variables: Simulations and surprising connections. Mathematics Teacher, 92(1), 4–9.
  • Seyhan, G. ve Gür, H. (2004). İlköğretim 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin ondalık sayılar konusundaki hataları ve kavram yanılgıları. 10.08.2007 tarihinde www.matder.org.tr adresinden alınmıştır.
  • Shaughnessy, J. M. (1992). Research in probability and statistics: reflections and directions. In D. A. Groups, (Ed.), Handbook of Research on Mathematics Teaching and Learning, Macmillan (pp. 465–494), New York.
  • Soylu, Y. ve Soylu, C. (2005). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin kerisler konusundaki öğrenme güçlükleri: Kesirlerde sıralama, toplama,çıkarma, çarpma ve kesirlerle ilgili problemler. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 101–117.
  • Spungin, R. (1996). Teaching teachers to teach mathematics. Journal of Education, 178(1), 73–84.
  • Truran, J. (1985). Children’s understanding of symmetry. Teaching Statistics, 7(3), 69–74.
  • Van Zoest, L. R., & Walker R. K. (1997). Racing to understand probability. Mathematics Teaching in the Middle School, 3(2), 162–170.
  • Vickers, B. (2002). A classrom study into the use of kinaesthetic methods in the teaching of probability theory of ındependent and random events (Bursary Report).Teaching Statistics. 20.11.2002’ de http://science.ntu.ac.uk/rsscse/TS/vickers/vickers.html adresinden alınmıştır.
  • Yağbasan, R. ve Gülçiçek, Ç. (2003). Fen öğretiminde kavram yanılgılarının karakteristiklerinin tanımlanması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 110–128.
  • Yazgan, Y. (2007). 10–11 yaş grubundaki öğrencilerin kesirleri kavramaları üzerine deneysel bir çalışma. (Yayınlanmamış Doktora Tezi) Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
APA Sezgin Memnun D (2008). Olasılık Kavramlarının Öğrenilmesinde Karşılaşılan Zorluklar, Bu Kavramların Öğrenilememe Nedenleri ve Çözüm Önerileri. , 89 - 101.
Chicago Sezgin Memnun Dilek Olasılık Kavramlarının Öğrenilmesinde Karşılaşılan Zorluklar, Bu Kavramların Öğrenilememe Nedenleri ve Çözüm Önerileri. (2008): 89 - 101.
MLA Sezgin Memnun Dilek Olasılık Kavramlarının Öğrenilmesinde Karşılaşılan Zorluklar, Bu Kavramların Öğrenilememe Nedenleri ve Çözüm Önerileri. , 2008, ss.89 - 101.
AMA Sezgin Memnun D Olasılık Kavramlarının Öğrenilmesinde Karşılaşılan Zorluklar, Bu Kavramların Öğrenilememe Nedenleri ve Çözüm Önerileri. . 2008; 89 - 101.
Vancouver Sezgin Memnun D Olasılık Kavramlarının Öğrenilmesinde Karşılaşılan Zorluklar, Bu Kavramların Öğrenilememe Nedenleri ve Çözüm Önerileri. . 2008; 89 - 101.
IEEE Sezgin Memnun D "Olasılık Kavramlarının Öğrenilmesinde Karşılaşılan Zorluklar, Bu Kavramların Öğrenilememe Nedenleri ve Çözüm Önerileri." , ss.89 - 101, 2008.
ISNAD Sezgin Memnun, Dilek. "Olasılık Kavramlarının Öğrenilmesinde Karşılaşılan Zorluklar, Bu Kavramların Öğrenilememe Nedenleri ve Çözüm Önerileri". (2008), 89-101.
APA Sezgin Memnun D (2008). Olasılık Kavramlarının Öğrenilmesinde Karşılaşılan Zorluklar, Bu Kavramların Öğrenilememe Nedenleri ve Çözüm Önerileri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), 89 - 101.
Chicago Sezgin Memnun Dilek Olasılık Kavramlarının Öğrenilmesinde Karşılaşılan Zorluklar, Bu Kavramların Öğrenilememe Nedenleri ve Çözüm Önerileri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 9, no.15 (2008): 89 - 101.
MLA Sezgin Memnun Dilek Olasılık Kavramlarının Öğrenilmesinde Karşılaşılan Zorluklar, Bu Kavramların Öğrenilememe Nedenleri ve Çözüm Önerileri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.9, no.15, 2008, ss.89 - 101.
AMA Sezgin Memnun D Olasılık Kavramlarının Öğrenilmesinde Karşılaşılan Zorluklar, Bu Kavramların Öğrenilememe Nedenleri ve Çözüm Önerileri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2008; 9(15): 89 - 101.
Vancouver Sezgin Memnun D Olasılık Kavramlarının Öğrenilmesinde Karşılaşılan Zorluklar, Bu Kavramların Öğrenilememe Nedenleri ve Çözüm Önerileri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2008; 9(15): 89 - 101.
IEEE Sezgin Memnun D "Olasılık Kavramlarının Öğrenilmesinde Karşılaşılan Zorluklar, Bu Kavramların Öğrenilememe Nedenleri ve Çözüm Önerileri." İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9, ss.89 - 101, 2008.
ISNAD Sezgin Memnun, Dilek. "Olasılık Kavramlarının Öğrenilmesinde Karşılaşılan Zorluklar, Bu Kavramların Öğrenilememe Nedenleri ve Çözüm Önerileri". İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 9/15 (2008), 89-101.