Ayrılma anksiyetesi bozukluğu olan okul öncesi yaş grubu çocukların annelerinin mizaç özellikleri

Özbaran, Burcu; ALTINTOPRAK, Ayşe Ender; BELLİBAŞ, Emel; BÜKÜŞOĞLU, Demirel Nagehan; erermiş, serpil; ÇETİN, Korkmaz Saniye; Bildik, Tezan

Ayrılma anksiyetesi bozukluğu olan okul öncesi yaş grubu çocukların annelerinin mizaç özellikleri

Serpil ERERMİŞ, (Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Emel BELLİBAŞ, (Özel Muayenehane, İzmir, Türkiye)

Burcu ÖZBARAN, (Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Demirel Nagehan BÜKÜŞOĞLU, (Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Ayşe Ender ALTINTOPRAK, (Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Tezan BİLDİK, (Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Korkmaz Saniye ÇETİN (Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Türk Psikiyatri Dergisi

37 7

Yıl: 2009 Cilt: 20 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 14 - 21 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ayrılma anksiyetesi bozukluğu olan okul öncesi yaş grubu çocukların annelerinin mizaç özellikleri

Öz:

Amaç: Çocuklar yanı sıra ergenlerde de görülebilen ayrılma anksiyetesi bozukluğu (AAB) oluşumunda çeşitli risk faktörlerinden bahsedilmektedir. Çocuğun anne ile kurduğu ilişki önemli etmenlerden biridir. Bu ilişkinin niteliğinde de annenin mizaç özelliklerinin önemli bir rolü olduğu düşünülmüştür. Bu çalışmada, okul öncesi yaş grubunda bulunan ve AAB tanısı alan çocukların annelerinin mizaç özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.Yöntem: AAB tanısı konan 4-7 yaş arası 60 çocuğun ve herhangi bir hastalık nedeniyle tedavi görmeyen sosyodemografik özellikler açısından birebir eşleştirilmiş 60 çocuğun anneleri çalışmaya alınmıştır. Tüm olgular için sosyodemografik veri formu, Çocuklar için Davranış Değerlendirme Ölçeği (ÇDDÖ), Mizaç Değerlendirme Ölçeği (TEMPS-A) uygulanmıştır.Bulgular: Hastaların yaş ortalamaları 5,12 (±.0,85) olup 32'si kız, 28'i erkektir. AAB olan grubun ÇDDÖ'de tüm davranış sorunları skorlarının kontrol grubundan daha yüksek olduğu saptanmıştır. AAB olan çocukların annelerinin, kontrol grubuna oranla depresif, siklotimik, irritabl ve anksiyöz mizaç alanlarında daha yüksek puanları olduğu belirlenmiştir. Sonuç: AAB olan çocukların annelerinin depresif, siklotimik, irritabl ve anksiyöz mizaç puanlarının kontrol grubundan yüksek olduğu bulunmuştur. Bu çalışmanın toplum tabanlı, daha fazla sayıda çocuğu kapsayacak ileriye dönük çalışmaların başlangıcı olabileceği düşünülmüştür.

Anahtar Kelime:

Konular: Sosyoloji Pediatri Psikoloji Psikiyatri

Temperamental characteristics of mothers of preschool children with separation anxiety disorder

Öz:

Objective: It is reported that there are many risk factors for the development of separation anxiety disorder (SAD) in children and adolescents. One of the most important factors is the mother-child relationship. It is thought that the temperamental characteristics of the mother have an important role to play in the quality of this relationship. The present study aimed to determine the temperamental characteristics of mothers whose preschool children were diagnosed with separation anxiety disorder. Method: The study included 60 mothers of children with separation anxiety disorder (diagnosed between 4 and 7years of age) and 60 mothers of healthy children who were matched by sociodemographic factors with children with SAD. All cases were evaluated with a sociodemographic form, the Child Behavior Check List (CBCL) and The Temperament Evaluation of Memphis, Pisa, Paris and San-Diego Autoquestionnaire (TEMPS-A).Results: Mean age of the children (32 female, 28 male) was 5.12±.0.85 years. The children with an anxiety disorder had higher behavioral problem CBCL scores than the control group. The mothers of the children with anxiety disorders had higher depressive, cyclothymic, irritabl and anxious temperament scores than the control group mothers.Conclusion: The mothers of the children with separation anxiety disorder had higher scores on depressive, cyclothymic, irritability and anxious temperament scores than the control group mothers. We think that this study can be used to inform future community based, prospective studies.

Anahtar Kelime:

Konular: Sosyoloji Pediatri Psikoloji Psikiyatri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Achenbach TM, Edelbrock CS (1978) The classification of child psychopathology: a review and analysis of empirical efforts. Psychol Bull, 85(6): 1275-1301.
Achenbach TM, Edelbrock CS (1979) The Child Behavior Profile: II. Boys aged 12-16 and girls aged 6-11 and 12-16. J Consult Clin Psychol, 47(2): 223-33.
Ainsworth MS, Blehar MC, Waters E ve ark. (1978) Patterns of attachment: A Psychological Study of the Strange Situation. Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Akiskal HS, Malya G (1987) Criteria fort he "soft" bipolar spectrum: treatment implication. Psychopharmacol Bull, 23: 68-73.
Amerikan Psikiyatri Birliği (1994) Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı, dördüncü Baskı (DSM-IV) (Çev. ed: E Köroğlu) Hekimler Yayın Birliği, Ankara, 1995.
Bernstein GA (1990) Anxiety Disorders. Psychiatric Disorders in Children and Adolescent, W. B. Saunders Company, Chapter, 5:64-82.
Bernstein GA, Garfinkel BD, Borchardt CM ve ark. (1990) School phobia: pattern of family functioning. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry, 29(1): 24-30.
Bowlby J (1973) Attachment and Lose: Vol. 2. London: Hogart Press.
Büküşoğlu N, Aysan F, Erermis S ve ark. (2001) Okul fobisi olan çocukların davranışsal özellikleri, annelerin ruhsal belirti düzeyleri ve aile fonksiyonlarının incelenmesi. Ege Tıp Dergisi, 40(2): 99-105.
Büküşoğlu N (2004) Çocuklarda okul fobisi gelişimine etki eden faktörlerin incelenmesi. Ege Pediatri Bülteni, 11(2): 125-134.
Capps L, Sigman M, Sena R ve ark. (1996) Fear, anxiety, and perceived control in children of agoraphobic parents. J Child Psychol Psychiatry, 37(4): 445-52.
Cummings E, Davies T (1994) Maternal depression and child development. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 35: 73-112.
Field T (1996) Attachment and separation in young children. Annu Rev Psychol, 47(4): 541-61.
First MB, Spitzer RL, Gibbon M ve ark. (1997) Structured clinical interview for DSM-IV clinical version (SCID-I/CV). Washington DC, American Psychiatric Press.
Hock E, Schirtzinger MB (1992) Maternal Separation Anxiety: Its developmental course and relation to maternal mental health. Child Development, 63(1): 93-102.
Kesebir S (2002) Ailede Bipolar Bozukluk Öyküsü Olan ve Olmayan Bipolar Bozukluk Tanılı Bireylerde ve Birinci Dereceden Yakınlarında Mizaç Özellikleri: Kontrollü bir Çalışma. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, Uzmanlık Tezi.
Liotti G (1992) Disorganized/disoriented attachment in etiology of the dissosiative disorders. Dissociation, 5: 196-204.
Lipsitz JD, Martin LY, Mannuzza S ve ark. (1994) Childhood separation anxiety in patients with adult anxiety disorder. Am J Psychiatry, 151(6): 927-9.
Masi G, Mucci M, Millepiedi S ve ark. (2001) Separation Anxiety Disorder in Children and Adolescents. Epidemiology, Diagnosis and Management. CNS Drugs, 15(2): 93-104.
Meissner W (2007) Kişilik Teorileri ve Psikopatoloji, Kaplan & Sadock's Comprehensive Textbook of Psychiatry, Sadock BJ, Sadock V (eds), Aydın H, Bozkurt A (çev eds), Cilt 1, Sekizinci Baskı, Güneş Kitabevi, Ankara, 701-746.
Miral S, Baykara A (1998) Ayrılma Anksiyetesi Bozukluğu, Psikiyatri Temel Kitabı, Cilt 2, Güleç C, Köroğlu E (eds), Hekimler Yayın Birliği; 1165-67.
Moss E, Rousseau D, Parent S ve ark. (1998) Correlates of Attachment at School Age: Maternal Reported Stress, Mother-Child Interaction and Behavior Problems. Child Development, 69(5): 1390-1405.
Muris P, Steerneman P, Merckelbach H ve ark. (1996) The role of parental fearfulness and modeling in children's fear. Behav Res Ther, 34(3): 265-268.
Özkürkçügil A, Aydemir Ö, Yıldız M ve ark. (1999) DSM-IV eksen I bozuklukları için yapılandırılmış klinik görüşmenin Türkçe'ye uyarlanması ve güvenilirlik çalışması. İlaç ve Tedavi Dergisi, 12: 233-6.
Panksepp J (1982) Toward a general psychobiological theory of emotions. Behavioral and Brain Sciences, 5: 407-467.
Rothbart MK, Derryberry D, Posner ML ve ark. (1994) A psychobiological approach to the development of temperament. Temperament: Individual differences at the interface of biology and behavior. JE Bates, TD Wachs (Ed), Washington, DC: American Psychological Association, s. 83-116.
Rothbart MK (1989) Biological processes of temperament in childhood. Chichester, England: Wiley, s.77-110.
Rutter M, Hersov L (1997) Child Psychiatry: Modern Approaches. Blackwell Scientific Publications, Oxford-London.
Silove D, Manicavasagar V, Curtis J ve ark. (1996) Is early separation anxiety a risk factor for adult panic disorder? A ciritical review. Compr Psychiatry, 37(3): 167-79.
Spitzer R, Williams J, Gibbon M ve ark. (1992) The Structured Clinical Interview for DSM-III-R (SCID). I: History rationale and description. Arch Gen Psychiatry, 49: 624-629.
Wamboldt MZ, Wamboldt FS (2000) Role of the family in the onset and outcome of childhood disorders: selected research findings. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry, 39(10): 1212-9.
Van Ijzendoorn MH (1995) Adult attachment representations parental responsiveness and infant attachment: A meta-analysis on the predictive validity of the adult attachment interview. Psychological Bulletin, 117: 382-403.
Vahip S, Kesebir S, Alkan M ve ark. (2005) Affective temperaments in clinically-well subjects in Turkey: initial psychometric data on the TEMPS-A. J. Affect. Disord, 85: 113-125.
Velez CN, Johnson J, Cohen P ve ark. (1989) A longitudinal analysis of selected risk factors for childhood psychopathology. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry, 28(6): 861-4.
Yalın A, Oral N, Gökler I ve ark. (2007) Aile Terapisi, Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları, Soykan Aysev A, Işık Taner Y (ed.), Asimetrik Parelel, İstanbul, 917-933.

APA	erermiş s, BELLİBAŞ E, Özbaran B, BÜKÜŞOĞLU D, ALTINTOPRAK A, Bildik T, ÇETİN K (2009). Ayrılma anksiyetesi bozukluğu olan okul öncesi yaş grubu çocukların annelerinin mizaç özellikleri. , 14 - 21.
Chicago	erermiş serpil,BELLİBAŞ Emel,Özbaran Burcu,BÜKÜŞOĞLU Demirel Nagehan,ALTINTOPRAK Ayşe Ender,Bildik Tezan,ÇETİN Korkmaz Saniye Ayrılma anksiyetesi bozukluğu olan okul öncesi yaş grubu çocukların annelerinin mizaç özellikleri. (2009): 14 - 21.
MLA	erermiş serpil,BELLİBAŞ Emel,Özbaran Burcu,BÜKÜŞOĞLU Demirel Nagehan,ALTINTOPRAK Ayşe Ender,Bildik Tezan,ÇETİN Korkmaz Saniye Ayrılma anksiyetesi bozukluğu olan okul öncesi yaş grubu çocukların annelerinin mizaç özellikleri. , 2009, ss.14 - 21.
AMA	erermiş s,BELLİBAŞ E,Özbaran B,BÜKÜŞOĞLU D,ALTINTOPRAK A,Bildik T,ÇETİN K Ayrılma anksiyetesi bozukluğu olan okul öncesi yaş grubu çocukların annelerinin mizaç özellikleri. . 2009; 14 - 21.
Vancouver	erermiş s,BELLİBAŞ E,Özbaran B,BÜKÜŞOĞLU D,ALTINTOPRAK A,Bildik T,ÇETİN K Ayrılma anksiyetesi bozukluğu olan okul öncesi yaş grubu çocukların annelerinin mizaç özellikleri. . 2009; 14 - 21.
IEEE	erermiş s,BELLİBAŞ E,Özbaran B,BÜKÜŞOĞLU D,ALTINTOPRAK A,Bildik T,ÇETİN K "Ayrılma anksiyetesi bozukluğu olan okul öncesi yaş grubu çocukların annelerinin mizaç özellikleri." , ss.14 - 21, 2009.
ISNAD	erermiş, serpil vd. "Ayrılma anksiyetesi bozukluğu olan okul öncesi yaş grubu çocukların annelerinin mizaç özellikleri". (2009), 14-21.

APA	erermiş s, BELLİBAŞ E, Özbaran B, BÜKÜŞOĞLU D, ALTINTOPRAK A, Bildik T, ÇETİN K (2009). Ayrılma anksiyetesi bozukluğu olan okul öncesi yaş grubu çocukların annelerinin mizaç özellikleri. Türk Psikiyatri Dergisi, 20(1), 14 - 21.
Chicago	erermiş serpil,BELLİBAŞ Emel,Özbaran Burcu,BÜKÜŞOĞLU Demirel Nagehan,ALTINTOPRAK Ayşe Ender,Bildik Tezan,ÇETİN Korkmaz Saniye Ayrılma anksiyetesi bozukluğu olan okul öncesi yaş grubu çocukların annelerinin mizaç özellikleri. Türk Psikiyatri Dergisi 20, no.1 (2009): 14 - 21.
MLA	erermiş serpil,BELLİBAŞ Emel,Özbaran Burcu,BÜKÜŞOĞLU Demirel Nagehan,ALTINTOPRAK Ayşe Ender,Bildik Tezan,ÇETİN Korkmaz Saniye Ayrılma anksiyetesi bozukluğu olan okul öncesi yaş grubu çocukların annelerinin mizaç özellikleri. Türk Psikiyatri Dergisi, vol.20, no.1, 2009, ss.14 - 21.
AMA	erermiş s,BELLİBAŞ E,Özbaran B,BÜKÜŞOĞLU D,ALTINTOPRAK A,Bildik T,ÇETİN K Ayrılma anksiyetesi bozukluğu olan okul öncesi yaş grubu çocukların annelerinin mizaç özellikleri. Türk Psikiyatri Dergisi. 2009; 20(1): 14 - 21.
Vancouver	erermiş s,BELLİBAŞ E,Özbaran B,BÜKÜŞOĞLU D,ALTINTOPRAK A,Bildik T,ÇETİN K Ayrılma anksiyetesi bozukluğu olan okul öncesi yaş grubu çocukların annelerinin mizaç özellikleri. Türk Psikiyatri Dergisi. 2009; 20(1): 14 - 21.
IEEE	erermiş s,BELLİBAŞ E,Özbaran B,BÜKÜŞOĞLU D,ALTINTOPRAK A,Bildik T,ÇETİN K "Ayrılma anksiyetesi bozukluğu olan okul öncesi yaş grubu çocukların annelerinin mizaç özellikleri." Türk Psikiyatri Dergisi, 20, ss.14 - 21, 2009.
ISNAD	erermiş, serpil vd. "Ayrılma anksiyetesi bozukluğu olan okul öncesi yaş grubu çocukların annelerinin mizaç özellikleri". Türk Psikiyatri Dergisi 20/1 (2009), 14-21.