Van’ın Erciş ilçesinde kene tutunması şikayeti ile sağlık kuruluşlarına başvuran kişilerden toplanan kenelerin türlere göre dağılımı

YILMAZ, Ali Bilgin; HALLAÇ, BÜLENT; DENİZHAN, Vural; DEĞER, M. Serdar; BIÇEK, KAMILE; SONA, Ayşe; ÖZDAL, Nalan

Van’ın Erciş ilçesinde kene tutunması şikayeti ile sağlık kuruluşlarına başvuran kişilerden toplanan kenelerin türlere göre dağılımı

M. Serdar DEĞER, (Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Parazitoloji Anabilim Dalı, Van, Türkiye)

Kamile BİÇEK, (Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Parazitoloji Anabilim Dalı, Van, Türkiye)

Nalan ÖZDAL, (Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Parazitoloji Anabilim Dalı, Van, Türkiye)

Ali Bilgin YILMAZ, (Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Parazitoloji Anabilim Dalı, Van, Türkiye)

Vural DENİZHAN, (Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Parazitoloji Anabilim Dalı, Van, Türkiye)

Bülent HALLAÇ, (Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Parazitoloji Anabilim Dalı, Van, Türkiye)

Ayşe SONA (Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Parazitoloji Anabilim Dalı, Van, Türkiye)

Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi

3 0

Yıl: 2010 Cilt: 21 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 95 - 98 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Van’ın Erciş ilçesinde kene tutunması şikayeti ile sağlık kuruluşlarına başvuran kişilerden toplanan kenelerin türlere göre dağılımı

Öz:

Bu çalışma 2009 yılı Mart-Eylül ayları arasında Erciş ilçesinde kene tutunması şikayeti ile sağlık kuruluşlarına başvuran 102 kişiden toplanan 102 adet kenenin tür tespiti için yapılmıştır. Kişiler üzerinden toplanan, içinde %50'lik etil alkol bulunan şişeler veya boş cam şişeler içinde laboratuvara getirilen kenelerin steromikroskopta tür teşhisleri yapıldı. Bu kenelerin 6’sı Haemaphysalis parva, 1’i Hyalomma marginatum marginatum, 13’ü H. anatolicum excavatum, 5’i H. detritum detritum, 6’sı H. dromedari, 12’si H. anatolicum anatolicum, 10’u Rhipicephalus turanicus, 8’i R. sangiuneus, 11’i R. bursa, 8’i Dermacentor marginatus, 5’i Argas persicus olarak teşhis edilmiştir. Yapısal bozukluk ve eksikliği olan 17 adet kene teşhis edilememiştir. Gözetim altında tutulan veya takip edilen hastaların hiçbirinde Kırım-Kongo kanamalı ateşi hastalığı semptomlarının gelişmediği gözlenmiştir.

Anahtar Kelime: taksonomi Van Metastigmata tanı kene Doğu Anadolu Bölgesi Kırım-Kongo kanamalı ateşi virüsü kene ısırığı Türkiye

Konular: Biyoloji

Distribution of tick species collected from individuals who applied to health centres due to tick bite in the Erciş district of Van

Öz:

This study was carried out to determine the tick species collected from individuals who applied to health centres for tick bite complaints, from March 2009 to September 2009. For the laboratory examination, ticks collected from 102 patients were brought, either directly or in a 50% alcohol solution. The tick species were identified under the stereomicroscope. It was identified 6 Haemaphysalis parva, 1 Hyalomma marginatum marginatum, 13 H. anatolicum excavatum, 5 H. detritum detritum, 6 H. dromedari, 12 H. anatolicum anatolicum, 10 Rhipicephalus turanicus, 8 R. sangiuneus, 11 R. bursa, 8 Dermacentor marginatus, 5 Argas persicus. 17 of 102 ticks were found unrecognisable due to their structural disorder. None of the patients, who were kept under medical observation or subjected to medical follow-up, were observed to have developed symptoms of Crimean-Congo Hemorrhagic Fever disease.

Anahtar Kelime: Crimean-Congo haemorrhagic fever virus tick bites Turkey taxonomy Van Metastigmata identification ticks East Anatolia Region

Konular: Biyoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Al B, Yıldırım C, Söğüt Ö, Yeşilkaya A (2008). Batman Devlet Hastanesi Acil Servisine yedi ayda başvuran 39 kene ısırığının değerlendirilmesi. Akad Acil Tıp Derg, 7, 40-43.
Arıkan İ, Tıraş Ü, Saraçoğlu D, Taşar MA, Dallar Y (2009). Kene ısırığı nedeniyle başvuran olguların değerlendirilmesi. Ege Tıp Derg, 48 (1), 29-31.
Baker AS (1999). Mites and ticks of domestic animals. An identification guide and information source. The Stationary Office, London.
Camicas JL, Cornet JP, Gonzales JP, Wilson ML, Adam F, Zeller HG (1994). Crimean-Congo hemorrhagic fever in Senegal. Latest data on the ecology of the CCHF virus. Bull Soc Pathol Exot, 87, 11-16.
Despommier DD, Gwadz RW, Hotez PJ, Knirsch CA (2000). Parasitic Diseases, 4.ed., Apple Trees Prod, New York.
Dohm DJ, Logan TM, Linthicum KJ, Rossi CA, Turell MJ (1996). Transmission of CCHF by H. impeltatum (Acari: Ixodidae) after eperimental infection. J Med Entomol, 33, 848-851.
Elaldı N (2004). Kırım-Kongo Hemorajik Ateş Epidemiyolojisi. Cumhuriyet Üniv Tıp Fak Derg, 26, 185 –190.
Emelianova IN (2006). Hyalomma Koch, 1844 (Acari: Ixodidae) ticks of Central Precaucasia and surrounding territories. (Distribution, ecology, role in the natural foci of Crimean-Congo hemorrhagic fever) MSc thesis in Biology. Stavropol: State University of Stavropol, 146p.
Eren ŞH, Çeliköz A, Korkmaz İ, Kukul Güven FM, Oğuztürk H (2010). Sivas yöresinde kene tutma şikayeti olan kişilerden çıkarılan kenelerin cins ve tür dağılımı. Cumhuriyet Tıp Derg, 32, 2-8.
Ergönül O (2006). Crimean-Congo haemorrhagic fever. Lancet Infect Dis, 6 (4), 203–214.
Estrada-Pena A, Bouattour A, Camicas JL, Walker AR (2004). Ticks of Domestic Animals in the Mediterrannean Region: a Guide to Identification of Species. First published, University of Zaragoza, Spain.
Gargılı A, Kar S, Yılmazer N, Cerit Ç, Sönmez G, Şahin F (2009). Trakya illerinde insanları tutan keneler. XVI. Ulusal Parazitoloji Kongresi, 1-7 Kasım 2009, Adana.
Göksu K, Tüzer E (1981). Keneler ve neden oldukları hastalıkların önemi. İstanbul Üniv Vet Fak Derg, 7 (1), 69–113.
Güler S (1982). Ankara ve civarındaki koyun ve keçilerde kış ixodidaeleri üzerine araştırmalar. U Ü Vet Fak Derg, 1, 45-54.
Güler S, Özer E, Erdoğmuş SZ, Köroğlu E, Bektaş İ (1993). Malatya ve bazı Güneydoğu Anadolu illerinde sığır, koyun ve keçilerde bulunan kene (Ixodidea) türleri. Doğa Tr J Vet Anim Sci, 17, 229–231.
Hoogstraal H (1979). The epidemiology of tick-borne Crimean-Congo hemorrhagic fever in Asia, Europe, and Africa. J Med Entomol, 15, 307-417.
Jongejan F, Uilenberg G (2004). The global importance of ticks, Parasitology, 129, 3–14.
Kandiş H, Katırcı Y, Uzun H, Güneş H, Kara İH, Geyik MF (2010). Endemik bir bölgede kene ısırığı nedeniyle acil servise başvuran olguların demografik ve epidemiyolojik özellikleri. Düzce Tıp Derg, 12 (1), 18-23.
Karaer Z, Güven E, Kar S, Nalbantoğlu S, Koçak A, Çakmak A, Akçay A (2009). Ankara’da Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi hastalığı ile ilgili olarak 01.03.2008 - 01.03.2009 tarihleri arasında insanlardan kan emen kenelerin farklı yönlerden yapılan değerlendirmeleri. XVI. Ulusal Parazitoloji Kongresi, 1-7 Kasım 2009, Adana.
Karaer Z, Yukarı BA, Aydın L (1997). Türkiye keneleri ve vektörlükleri. In: Parazitoloji’de Artropod Hastalıkları ve Vektörler, Özcel MA, Daldal N (Ed), 363–434, Türk. Parazitol. Dern. Yayın No: 13, İzmir.
Korsunova OS, Petrova-Pointovskaya SP (1949). A virus isolated from Hyalomma marginatum marginatum Koch, ticks. Zool Zh, 28,186-187. (Translation 793 (T793), Medical Zoology Department, US NAMRU, Cairo, Egypt).
Labuda M, Nuttall PA (2004). Tick-borne viruses. Parasitology, 129, 221–245.
Logan TM, Linthicum KJ, Bailey CL, Watts DM, Moulton JR (1989). Experimental transmission of Crimean-Congo hemorrhagic fever virus by Hyalomma truncatum Koch. Am J Trop Med Hyg, 40, 207-212.
Marquardt WC, Demaree RS (1985). Parasitology, McMillan Publishing Co., New York.
Özer E, Şaki CE (2008). Türkiye'de bulunan keneler ve vektörlükleri. Kene ile bulaşan hastalıklar. KATKI Pediatri Derg, 30 (2), 183-198.
Özkurt Z, Kiki İ, Erol S, Erdem F, Yılmaz N, Parlak M, Gündogdu M, Taşyaran MA (2006). Crimean–Congo hemorrhagic fever in Eastern Turkey: clinical features, risk factors and efficacy of ribavirin therapy. J Infec, 52, 207–215,
Sparagano O, Allsop MT, Mank RA, Rijpkema SG, Figuerova JV, Jongejan F (1999). Molecular detection of pathogen DNA in ticks (Acari:Ixodidae). Exp Appl Acarol, 23 (12), 929-960.
Tonbak S, Aktaş M, Altay K, Azkur AK, Kalkan A, Bolat Y, Dumanlı N, Özdarendeli A (2006). Crimean-Congo hemorrhagic fever virus: genetic analysis and tick survey in Turkey. J Clin Microbiol, 44, 4120-4124.
Turell M (2007). Role of ticks in the transmission of Crimean-Congo hemorrhagic fever virus. In: Crimean-Congo hemorrhagic fever, Ergönül O, Whitehouse CA (Ed), 143-154, A Global Perspective.
Vatansever Z, Gargılı A, Aysul NS, Sengöz G, Estrada-Peña A (2008). Ticks biting humans in the urban area of Istanbul. Parasitol Res, 102, 551–553.
Vatansever Z, Uzun R, Estrada-Pena A, Ergönül O (2007). Crimean-Congo hemorrhagic fever in Turkey. In: Crimean-Congo hemorrhagic fever, Ergönül O, Whitehouse CA (Ed), 59-74, A Global Perspective
Whitehouse CA (2004). Crimean-Congo hemorrhagic fever. Antiviral Res, 64, 145-160.

APA	DEĞER M, BIÇEK K, ÖZDAL N, YILMAZ A, DENİZHAN V, HALLAÇ B, SONA A (2010). Van’ın Erciş ilçesinde kene tutunması şikayeti ile sağlık kuruluşlarına başvuran kişilerden toplanan kenelerin türlere göre dağılımı. , 95 - 98.
Chicago	DEĞER M. Serdar,BIÇEK KAMILE,ÖZDAL Nalan,YILMAZ Ali Bilgin,DENİZHAN Vural,HALLAÇ BÜLENT,SONA Ayşe Van’ın Erciş ilçesinde kene tutunması şikayeti ile sağlık kuruluşlarına başvuran kişilerden toplanan kenelerin türlere göre dağılımı. (2010): 95 - 98.
MLA	DEĞER M. Serdar,BIÇEK KAMILE,ÖZDAL Nalan,YILMAZ Ali Bilgin,DENİZHAN Vural,HALLAÇ BÜLENT,SONA Ayşe Van’ın Erciş ilçesinde kene tutunması şikayeti ile sağlık kuruluşlarına başvuran kişilerden toplanan kenelerin türlere göre dağılımı. , 2010, ss.95 - 98.
AMA	DEĞER M,BIÇEK K,ÖZDAL N,YILMAZ A,DENİZHAN V,HALLAÇ B,SONA A Van’ın Erciş ilçesinde kene tutunması şikayeti ile sağlık kuruluşlarına başvuran kişilerden toplanan kenelerin türlere göre dağılımı. . 2010; 95 - 98.
Vancouver	DEĞER M,BIÇEK K,ÖZDAL N,YILMAZ A,DENİZHAN V,HALLAÇ B,SONA A Van’ın Erciş ilçesinde kene tutunması şikayeti ile sağlık kuruluşlarına başvuran kişilerden toplanan kenelerin türlere göre dağılımı. . 2010; 95 - 98.
IEEE	DEĞER M,BIÇEK K,ÖZDAL N,YILMAZ A,DENİZHAN V,HALLAÇ B,SONA A "Van’ın Erciş ilçesinde kene tutunması şikayeti ile sağlık kuruluşlarına başvuran kişilerden toplanan kenelerin türlere göre dağılımı." , ss.95 - 98, 2010.
ISNAD	DEĞER, M. Serdar vd. "Van’ın Erciş ilçesinde kene tutunması şikayeti ile sağlık kuruluşlarına başvuran kişilerden toplanan kenelerin türlere göre dağılımı". (2010), 95-98.

APA	DEĞER M, BIÇEK K, ÖZDAL N, YILMAZ A, DENİZHAN V, HALLAÇ B, SONA A (2010). Van’ın Erciş ilçesinde kene tutunması şikayeti ile sağlık kuruluşlarına başvuran kişilerden toplanan kenelerin türlere göre dağılımı. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 21(2), 95 - 98.
Chicago	DEĞER M. Serdar,BIÇEK KAMILE,ÖZDAL Nalan,YILMAZ Ali Bilgin,DENİZHAN Vural,HALLAÇ BÜLENT,SONA Ayşe Van’ın Erciş ilçesinde kene tutunması şikayeti ile sağlık kuruluşlarına başvuran kişilerden toplanan kenelerin türlere göre dağılımı. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 21, no.2 (2010): 95 - 98.
MLA	DEĞER M. Serdar,BIÇEK KAMILE,ÖZDAL Nalan,YILMAZ Ali Bilgin,DENİZHAN Vural,HALLAÇ BÜLENT,SONA Ayşe Van’ın Erciş ilçesinde kene tutunması şikayeti ile sağlık kuruluşlarına başvuran kişilerden toplanan kenelerin türlere göre dağılımı. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, vol.21, no.2, 2010, ss.95 - 98.
AMA	DEĞER M,BIÇEK K,ÖZDAL N,YILMAZ A,DENİZHAN V,HALLAÇ B,SONA A Van’ın Erciş ilçesinde kene tutunması şikayeti ile sağlık kuruluşlarına başvuran kişilerden toplanan kenelerin türlere göre dağılımı. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 2010; 21(2): 95 - 98.
Vancouver	DEĞER M,BIÇEK K,ÖZDAL N,YILMAZ A,DENİZHAN V,HALLAÇ B,SONA A Van’ın Erciş ilçesinde kene tutunması şikayeti ile sağlık kuruluşlarına başvuran kişilerden toplanan kenelerin türlere göre dağılımı. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 2010; 21(2): 95 - 98.
IEEE	DEĞER M,BIÇEK K,ÖZDAL N,YILMAZ A,DENİZHAN V,HALLAÇ B,SONA A "Van’ın Erciş ilçesinde kene tutunması şikayeti ile sağlık kuruluşlarına başvuran kişilerden toplanan kenelerin türlere göre dağılımı." Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 21, ss.95 - 98, 2010.
ISNAD	DEĞER, M. Serdar vd. "Van’ın Erciş ilçesinde kene tutunması şikayeti ile sağlık kuruluşlarına başvuran kişilerden toplanan kenelerin türlere göre dağılımı". Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 21/2 (2010), 95-98.