Meralarımızda görülen sarı peygamber çiçeği (Centaurea solstitialis L.)’nin bitkisel özellikleri ve kontrolü

Ferat UZUN, (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü, Samsun, Türkiye)
Vaiz Ali GARİPOĞLU, (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü, Samsun, Türkiye)
Duygu ALGAN (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü, Samsun, Türkiye)
Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi
8 1
Yıl: 2010 Cilt: 25 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 213 - 222 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Meralarımızda görülen sarı peygamber çiçeği (Centaurea solstitialis L.)’nin bitkisel özellikleri ve kontrolü

Öz:
Uzun yıllar boyunca hiçbir kural ve sisteme bağlı olmadan yapılan otlatmalara bağlı olarak meralarımızın mevcut yapıları, orijinal ekosistemlerine göre oldukça değişmiştir. Bu gün itibarıyla, meralarımızda yüzlerce yabancı bitki türü bulunmaktadır. Bunlar içerisinde en fazla problem oluşturan yabancı bitkilerden bazıları; Centaurea solstitialis, Bromus tectorum, Euphorbia helioscopia, Ranunculus kotschyi ve Eryngium bithynicum olarak sıralanabilir. Bunlar içerisinde ülkemizde sarı peygamber çiçeği olarak bilinen Centaurea solstitialis; meralardan elde edilen kaba yemlerin verim ve kalitesini azaltmak, çiftlik hayvanlarının üretim maliyetlerini artırmak ve bulunduğu arazinin değerini düşürmek suretiyle hayvancılık endüstrisini olumsuz yönde etkilemektedir. Bitkinin, doğal hayat yanında toprak ve su kaynakları ile bitki ve hayvan çeşitliliğine de olumsuz etkileri vardır. Tek yıllık ve kışlık olan bitki, 2000 m’nin altındaki alanlarda yayılım göstermektedir. Sarı peygamber çiçeği ile mücadelede; elle koparma, toprağın sürülmesi, biçme, otlatma, kontrollü yakma, yeni vejetasyon oluşturma, biyolojik ve kimyasal kontrol gibi birçok kontrol yöntemi uygulanmaktadır. Bu mücadele yöntemlerinin her biri ile bitkinin kontrolünde belli oranlarda başarılar elde edilebilmektedir. Ancak, sarı peygamber çiçeğinin başarılı bir şekilde kontrol edilmesi için, bazı mücadele tekniklerinin kombinasyonundan oluşacak şekilde planlanmıs uzun vadeli bir stratejik plan ile birlikte, uygun bir otlatma yönetimine ihtiyaç duyulmaktadır.
Anahtar Kelime: biyolojik kontrol ekoloji yabancı otlar otlatma alanları Centaurea solstitialis yabancı ot savaşımı Türkiye bitki patojenleri otlatma

Konular: Biyoloji Ziraat Mühendisliği

Plant characteristics and control of yellow starhistle (Centaurea solstitialis L.) appeared at our rangelands

Öz:
The plant composition in our rangelands has changed greatly from the original ecosystems due to the uncontrolled grazing managements for long years. Today, there are hundreds of weed species at the rangelands of Turkey. Some of the most problematic weeds are Centaurea solstitialis, Bromus tectorum, Euphorbia helioscopia, Ranunculus kotschyi and Eryngium bithynicum. Yellow starhistle (Centaurea solstitialis) has impact on the livestock industry by lowering yield and quality of forage, increasing costs of producing livestock, and reducing land value. Yellow starhistle has also effect on impact wildlife habitat and forage, deplete soil and water resources and reduce plant and animal diversity. This annual and wintery plant is spread on the fields below 2000 m. There are numerous control strategies to manage yellow starhistle, including hand pulling, tillage, mowing, grazing, prescribed burning, re-vegetation, biological and chemical control. Some degree of achievements was attained by using each of these fighting methods. But, successful management of C. solstitialis on rangeland will require the development of a long-term strategic plan incorporating prevention programs. Therefore, a successful long-term management program should be designed to include combinations of some control techniques as well as appropriate grazing method.
Anahtar Kelime: weed control Turkey plant pathogens grazing biological control ecology weeds rangelands Centaurea solstitialis

Konular: Biyoloji Ziraat Mühendisliği
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Anonymous, 2008. Türkiye’nin çayır ve mera bitkileri. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, 466 s., Ankara.
  • Balabanlı, C., Albayrak, S., Türk, M., Yüksel, O., 2006. Türkiye çayır meralarında bulunan bazı zararlı bitkiler ve hayvanlar üzerindeki etkileri. Süleyman Demirel Ünv., Orman Fak. Derg., 2: 89-96.
  • Barry, S., 1995. Cattle fecal fax. University of California. Cooperative Extension. October Report, Nov. 7.
  • Benefield, C.B., DiTomaso, J.M., Kyser, G.B., Orloff, S.B., Churches, K.R., Marcum, D.B., Nader, G.A., 1999. Succes of mowing to control yellow starthistle depends on timing and plants braching form. California Agriculture, 53 (2): 17-21.
  • Benefield, C.B., DiTomaso, J.M., Kyser, G.B., Tschohl, A., 2001. Reproductive biology of yellow starthistle (Centaurea solstitialis): Maximizing late season control. Weed Science, 49: 83-90.
  • Bennett, A.R., Bruckart, W.L., Shishkoff, N., 1991. Effect of dew, plant age, and leaf position on the susceptibility of yellow starthistle to Puccini jaceae. Journal of American Phytopathological Society, 75 (5): 499-501.
  • Borman, M.M., Johnson, D.E., Krueger, W.C., 1992. Soil moisture extraction by vegetation in a Mediterranean/Maritime climatic regime. Agronomy Journal, 84: 897-904.
  • Callihan, R.H., Prather, T.S., Northam, F.E., 1993. Longevity of yellow starthistle (Centaurea solstitialis) achenes in soil. Weed Technology, 7: 33-35.
  • Carlson, J.E., Willis, D.B., Michalson, E.L., Callihan, R.H., 1990. Yellow starthistle in North-Central Idaho: A survey of farmers and ranchers behavior and attitudes (1982 and 1988). Bull. Idaho Agric. Exp. Stn. Series No. 11 (712), 2-10. Moscow, Idaho.
  • Carrithers, V.G., Gaiser, D.R., Duncan, C., Horton, D., 1997. Seed germination of yellow starthistle and spotted knapweed after treatment with picloram or clopyralid. Proc., West Soc. Weed Science, 50: 39-40.
  • Cheeke, P.R., Shull, L.R., 1985. Other plant toxins and poisonous plants. Ch. 11. 358–392. In, Natural Toxicants in Feeds and Poisonous Plants. The Avi. Publ. Co., Westport, CT.
  • Cordy, D.R., 1978. Centaurea species and equine nigropallidal encephalomalacia. Keeler, R.F., Van Kampen, K.R., James, L.F. (Eds), 327-336. In, Effects of Poisonous Plants on Livestock. Academic Press, New York.
  • Dellow, J.J., 1996. Herbicide techniques for thistle management. Plant Protection Quarterly, 11: 276–277.
  • DiTomaso, J.M., Kyser, G.B., Hastings, M.S., 1999a. Prescribed burning for control of yellow starthistle (Centaurea solstitialis) and enhanced native plant diversity. Weed Science, 47: 233-242.
  • DiTomaso, J.M., Kyser, G.B., Orloff, S.B., Enloe, S.F, Nader, G.A., 1999b. New growth regulator herbicide provides excellent control of yellow starthistle. California Agriculture, 53 (2): 12-16.
  • DiTomaso, J.M., 2000. Invasive weeds in rangelands: Species impacts and management. Weed Science, 48: 255-265.
  • DiTomaso, J.M., Kyser, G.B., Orloff, S.B., Enloe, S.F., 2000. Integrated approaches and control option considerations when developing a management strategy for yellow starthistle. California Agriculture, 54 (6): 30- 36.
  • Dudley, D.R., 2000. Wicked weed of the west. California Wild, 53: 32-35.
  • Enloe, S.F, DiTomaso, J.M., Orloff, S., Drake, D., 1999a. Integrated management of yellow starthistle on California rangeland. Proc., California Weed Science Society, 51: 24-27.
  • Enloe, S.F, DiTomaso, J.M., Orloff, S.B., Drake, D., 1999b. Selective yellow starthistle management and revegetation strategies for annual rangelands. Proc., Forest Vegetation Management Conference, 20: 29-32.
  • Ferrel, M.A., Whitson, T.D., Koch, D.W., Gade, A.E., 1993. Integrated control of leafy spurge (Euphorbia esula) with Bozoisky Russian wildrye (Psathyrostachys juncea) and Luna pubescent wheatgrass (Agropyron intermedium var. trichophorum). Proc., West. Soc. Weed Sci., 46: 36-38.
  • Goltz, L., 1999. Yellow starthistle on the hit list in California. American Bee Journal, 139 (5): 383-384.
  • IUCN, 2000. Guidelines for the prevention of biodiversity loss due to biological invasion. IUCN – The World Conservation Union, Gland, Switzerland.
  • Jacops, J.S., Carpinelli, M.F., Sheley, R.L., 1999. Revegetating noxious weed-infested rangeland. Sheley, R.L., Petrof, R.L. (Eds.), 133-141. In, Biology and Management of Noxious Rangeland Weeds. Oregon St. Univ. Press, Corvallis.
  • Joley, D.B., Maddox, D.M., Supkoff, D.M., Mayfield, A., 1992. Dynamics of yellow starthistle (Centaurea solstitialis) achenes in field and laboratory. Weed Science, 40: 190-194.
  • Mack, R.N., Simberloff, D., Lonsdale, W.M., Evans, H., Clout, M., Bazzaz, F.A., 2000. Biotic invasions: Causes, epidemiology, global consequences and control. Ecological Applications, 10: 689-710.
  • Maddox, D.M., Mayfield, A., Poritz, N.H., 1985. Distribution of yellow starthistle (Centaurea solstitialis L.) and Russian knapweed (Centaurea repens). Weed Science, 33 (3): 315-327.
  • Maddox, D.M., Joley, D.B., Subkoff, D.M., Mayfield, A., 1996. Pollination biology of yellow starthistle (Centaurea solstitialis L.) in California. Canadian Journal of Botany, 74: 262-267.
  • Olson, B.E., 1999. Grazing and weeds. R.L. Sheley, Petroff, J.K., (Eds.), 85-96. In, Biology and Management of Noxious Rangeland Weeds. Oregon St. Univ. Pres, Corvallis.
  • Panter, K.E., 1990. Toxicity of knapweed in horses. Knapweed, 4: 3-4.
  • Pitcairn, M.J., DiTomaso, J.M., 2000. Rangeland and uncultivated areas: Integrating biological control agents and herbicides for starthistle control. Hoddle, M.S. (Ed.), 65-72. In, California Conference on Biological Control II, 11-12 July, California, USA.
  • Roche, B.F., Jr. 1992. Achene dispersal in yellow starthisle (Centaurea solstitialis L.). Northwest Science, 66: 62-65.
  • Roche, B.F., Jr., Roche, C.T., Chapman, R.C., 1994. Impacts of grassland habitat on yellow starthisle (Centaurea solstitialis L.) invasion. Northwest Science, 68: 86-96.
  • Rusmore, J.T., 1995. Use of fire and cutting to control yellow starthistle. Kelly, M., Lovich, J. (Eds.), 13-19. Proc., California Exotic Pest Plant Council Symposium, California, USA.
  • Scott, T., Pratini, N., 1995. Habitat fragmentation: The sum of the pieces in less than the whole. California Agriculture, 49 (6): 56.
  • Sheley, R.L., Larson, L.L., Johnson, D.E., 1993. Germination and root dynamics of range weeds and forage species. Weed Technology, 7 (1): 234-237.
  • Sheley, R.L., Larson, L.L., 1994. Observation: Comparative live-history of cheatgrass and yellow starthistle. Journal of Range Management, 47: 450-456.
  • Sheley, R.L., Larson, L.L., Jacops, J.S., 1999. Yellow starthistle. Sheley, R.L., Petroff, J.K. (Eds.), 409-416. In, Biology and Management of Noxious Rangeland Weeds. Oregon State Univ., Press, Corvallis.
  • Thomas, F., 1996. Using annual legumes to manage weeds. Proc., California Weed Science Society, 48: 120-122
  • Thomas, F., 1997. Selecting cover crops to suppres weeds. Proc., California Weed Science Society, 49: 68-71.
  • Thomsen, C.D., Williams, W.A., Vayssieres, M., Bell, F.L., George, M.R., 1993. Controlled grazing on annual grassland decreases yellow starthistle. California Agriculture, 47 (6): 36-40.
  • Thomsen, C.D., Vayssieres, M.P., Williams, W.A., 1994. Grazing and mowing management of yellow starthistle. Proc., California Weed Conferance, 46: 228-230.
  • Thomsen, C.D., Williams, W.A., Olkowski, W., Pratt, D.W., 1996. Grazing, mowing and clover plantings control yellow starthistle. The IPM Practitioner, 18: 1-4.
  • Thomsen, C.D., Vayssieres, M.P., Williams, W.A., 1997. Mowing and subclover plantings suppress yellow starthistle. Proc., California Agriculture, 51 (6): 15-20.
  • Töngel, M.Ö., Ayan, Đ., 2005. Samsun ili çayır ve meralarında yetişen bazı zararlı bitkiler ve hayvanlar üzerindeki etkileri. OMÜ, Ziraat Fak. Derg., 20 (1): 84-93.
  • TÜİK, 2008. T.C. Başbakanlık, Türkiye İstatistik Kurumu. Ankara.
APA Uzun F, GARİPOĞLU V, ALGAN D (2010). Meralarımızda görülen sarı peygamber çiçeği (Centaurea solstitialis L.)’nin bitkisel özellikleri ve kontrolü. , 213 - 222.
Chicago Uzun Ferat,GARİPOĞLU Vaiz Ali,ALGAN DUYGU Meralarımızda görülen sarı peygamber çiçeği (Centaurea solstitialis L.)’nin bitkisel özellikleri ve kontrolü. (2010): 213 - 222.
MLA Uzun Ferat,GARİPOĞLU Vaiz Ali,ALGAN DUYGU Meralarımızda görülen sarı peygamber çiçeği (Centaurea solstitialis L.)’nin bitkisel özellikleri ve kontrolü. , 2010, ss.213 - 222.
AMA Uzun F,GARİPOĞLU V,ALGAN D Meralarımızda görülen sarı peygamber çiçeği (Centaurea solstitialis L.)’nin bitkisel özellikleri ve kontrolü. . 2010; 213 - 222.
Vancouver Uzun F,GARİPOĞLU V,ALGAN D Meralarımızda görülen sarı peygamber çiçeği (Centaurea solstitialis L.)’nin bitkisel özellikleri ve kontrolü. . 2010; 213 - 222.
IEEE Uzun F,GARİPOĞLU V,ALGAN D "Meralarımızda görülen sarı peygamber çiçeği (Centaurea solstitialis L.)’nin bitkisel özellikleri ve kontrolü." , ss.213 - 222, 2010.
ISNAD Uzun, Ferat vd. "Meralarımızda görülen sarı peygamber çiçeği (Centaurea solstitialis L.)’nin bitkisel özellikleri ve kontrolü". (2010), 213-222.
APA Uzun F, GARİPOĞLU V, ALGAN D (2010). Meralarımızda görülen sarı peygamber çiçeği (Centaurea solstitialis L.)’nin bitkisel özellikleri ve kontrolü. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 25(3), 213 - 222.
Chicago Uzun Ferat,GARİPOĞLU Vaiz Ali,ALGAN DUYGU Meralarımızda görülen sarı peygamber çiçeği (Centaurea solstitialis L.)’nin bitkisel özellikleri ve kontrolü. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 25, no.3 (2010): 213 - 222.
MLA Uzun Ferat,GARİPOĞLU Vaiz Ali,ALGAN DUYGU Meralarımızda görülen sarı peygamber çiçeği (Centaurea solstitialis L.)’nin bitkisel özellikleri ve kontrolü. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, vol.25, no.3, 2010, ss.213 - 222.
AMA Uzun F,GARİPOĞLU V,ALGAN D Meralarımızda görülen sarı peygamber çiçeği (Centaurea solstitialis L.)’nin bitkisel özellikleri ve kontrolü. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi. 2010; 25(3): 213 - 222.
Vancouver Uzun F,GARİPOĞLU V,ALGAN D Meralarımızda görülen sarı peygamber çiçeği (Centaurea solstitialis L.)’nin bitkisel özellikleri ve kontrolü. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi. 2010; 25(3): 213 - 222.
IEEE Uzun F,GARİPOĞLU V,ALGAN D "Meralarımızda görülen sarı peygamber çiçeği (Centaurea solstitialis L.)’nin bitkisel özellikleri ve kontrolü." Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 25, ss.213 - 222, 2010.
ISNAD Uzun, Ferat vd. "Meralarımızda görülen sarı peygamber çiçeği (Centaurea solstitialis L.)’nin bitkisel özellikleri ve kontrolü". Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 25/3 (2010), 213-222.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 15:56

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları